-
Japan, het is precies zoals ik me had voorgesteld.
-
Beleefd, stil, overbevolkt, een high-tech Mekka.
-
[Veel Japanse merken], allemaal aangedreven door kernenergie.
-
Volgens sommigen de ultieme expressie van de industriële beschaving.
-
Op 11 maart 2011 beschadigde een krachtige aardbeving de koelinstallatie van de Fukushima Daiichi kerncentrale.
-
Hierdoor overhitten de reactors, wat later een meltdown veroorzaakt.
-
Gevaarlijke radioactieve materialen komen vrij in de lucht en het water,
-
deze radioactieve materialen kunnen op langetermijn schadelijke effecten hebben op miljoenen mensen, inclusief kanker.
-
En maken grote geografische gebieden onbewoonbaar voor decennia.
-
Dit is een verhaal over een land dat op een kruispunt staat.
-
Waar technologie en innovatie de trotse prestaties zijn van een na-oorlogse natie.
-
Een verhaal over hoe overheid en industrie samenwerken om de bevolking blind te houden voor de gevaren van radioactieve straling.
-
Maar boven alles, is dit een verhaal over een zooitje probleemschoppers
-
die een massale anti-kernkracht beweging in gang hebben gezet,
in een land waar men neerkijkt op protest.
-
Dit is een verhaal over verzet tegen de stroom van radioactieve straling.
-
Ik ben hier om mijn film END:CIV te promoten,
-
die stelt dat al deze technologische bekwaamheid, de zaken die de Japanse samenleving ziet als bewijs van hun succes,
-
ontmanteld zouden moeten worden om wat er nog over is van de natuur op deze planeet te redden.
-
Negen maanden geleden zouden veel Japanners gedacht hebben dat ik gek was,
-
maar de realiteit van de meltdown in de Fukushima kerncentrale heeft sommige Japanners zich doen bedenken.
-
We moeten weten dat onze beschaving de kercentrales heeft geproduceerd, het produceert ook het plutonium.
-
De beschaving die wij mensen hebben gemaakt en het veroorzaakt zo'n ramp.
-
Dit is een zeer diepgaand probleem.
We moeten veranderen hoe we leven.
-
Het is een vergaande conclusie, maar dit is dan ook een belangrijk doel voor veel mensen.
-
Maar voor ik het verhaal vertel van de onwaarschijnlijke groep helden van de anti-kern beweging, hier een aantal niet zo willekeurige feiten:
-
1: In augustus 1945 viel de VS de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki aan met twee kernbommen genaamd Fat Man en Little Boy.
-
Ze doden meer dan 100,000 mensen.
-
2: Tegen 1950 waren in Hiroshima en Nagasaki al ongeveer 200,000 mensen gestorven aan de gevolgen van radioactieve straling.
-
3: In 1954 werd het Japanse atoomprogramma gestart door oorlogscrimineel Matsutarō Shōriki,
-
terwijl hij werkte voor de CIA en met steun van de overheid van de VS.
-
Shōriki is tevens de persoon die Amerikaans honkbal en commerciële televisie naar Japan bracht.
-
4: De bedreiging van radioactieve straling zit diep ingebakken in de Japanse popcultuur,
-
meest bekend zijn de Godzilla-reeks en de anime film Akira.
-
5: In Japan kan de politie je zonder aanklacht arresteren en tot wel 23 dagen lang vasthouden.
-
6: Ongeveer 30.000 mensen plegen jaarlijks zelfmoord in Japan, één van de hoogste zelfmoordcijfers in de wereld.
-
Dit laatste feit helpt uit te lagen waarom Waturu Tsurimi, de man die je naast me ziet zitten,
-
het boek genaamd De Complete Handleiding voor Zelfmoord schreef.
-
Een gedetailleerde en geïllustreerde gids hoe je leven te beëindigen.
-
Blijkbaar is het niveau van depressie in Japan zo hoog,
-
dat zelfs met de introductie van anti-depressiva het zelfmoordcijfer niet lijkt te dalen.
-
Gedurende mijn verblijf was de vraag die me bleef dwarszitten:
-
Met al hun rijkdom en technologie, waarom zijn de mensen in Japan zo ongelukkig? Nah... schrap dat.
-
De vraag was: als de prestaties van industrialisatie de ziel en gezondheid van de Japanners vernietigd,
-
was het het risico waard om het land te laten draaien op kerncentrales?
-
Terwijl ik dit schrijf, maakt de Japanse overheid bekend dat de meltdown eindelijk beheerst is.
-
Dat was bijna negen maanden na de ramp.
-
Negen maanden van radioactieve vervuiling van de wereld's atmosfeer, tenminste, als je gelooft dat de overheid de waarheid vertelt.
-
Maar hoe erg is het écht?
-
Oordelend naar het leven in de stad Fukushima kan het niet zo heel slecht zijn.
-
Lopend door de stad krijg je het gevoel dat alles gewoon zijn gangetje gaat.
-
Immers, de stad Fukushima ligt 80km van de kerncentrale, ruim buiten de 20km evacuatiezone die de overheid in stand houdt.
-
Maar het probleem met radioactieve straling is dat het geurloos en onzichtbaar is.
-
Dus is het makkelijk voor mensen om te vergeten dat hun lichaam wordt aangevallen door radioactieve deeltjes.
-
Wataru Iwata is een professioneel muzikant.
-
Na de ramp verliet hij zijn huis in Tokyo en reisde hij zuidelijk naar Kyoto, uit angst om aan straling blootgesteld te worden.
-
Hij was van plan Japan voorgoed te verlaten, maar zijn geweten speelde op en in plaats van te vluchten verhuisde hij naar Fukushima
-
en hielp hij met oprichten van het Civiel Meetstation voor Radioactieve Straling.
-
Een groep toegewijd aan het meten van het niveau van radioactiviteit in voedsel en in mensen.
-
Na het ongeluk stelde de overheid een evacuatiezone in van 3km,
-
toen werd het 5, en toen 10, en het stopt bij 20km.
-
En dan zegt de overheid: Het is ok, het is veilig.
-
Toen ik Wataru voor het eerst ontmoette liet hij me enkele metingen zien op een plastic stralingsmeter,
-
en hij vertelde me dat de achtergrondstraling die dag 6 keer hoger was dan wat veilig is voor mensen.
-
De bodemgrond 16 keer hoger, en het water bijna 18 keer hoger.
-
Maar de kinderen bleven spelen op de grond, moeders bleven hun was buiten hangen
-
en de overheid bleef het verhaal ophangen van alles is ok.
-
Ik wil dat mensen evacueren, als ze kunnen.
-
In het bijzonder mensen met kinderen, jonge kinderen.
-
Vandaag ontmoet ik enkele anti-kern activisten in Chiyoda, een deel van Tokyo waar veel overheidsgebouwen staan
-
en dat tevens de thuishaven is van Tepco, de eigenaar van de Fukushima Daiichi kerncentrale.
-
We zijn hier omdat een bekend lid van de anti-kern beweging vandaag vrijkomt uit de gevangenis.
-
De activist wilde zijn naam niet bekend maken en identificeerde zichzelf simpelweg als 'A'.
-
A werd gearresteerd op een anti-racistische bijeenkomst terwijl hij een anti-kern spandoek droeg
-
Hij werd vastgehouden zonder aanklacht voor twaalf dagen,
-
en de dag dat hij vrijgelaten werd zou hij naar een rechtzaak moeten waarin de staat hem voor nog elf dagen vast wilde laten houden.
-
Dus zijn kameraden waren verrast en verblijd door zijn vrijlating.
-
Er werd een spontaan feestje gehouden een blok verderop recht voor het hoofdkwartier van Tepco,
-
waar activisten sinds maart een protestkamp hebben.
-
Hij vertelde me dat de staat de anti-kern beweging de kop in probeert te drukken, omdat het zorgt voor verbinding en éénheid
-
tussen alle vormen van sociale strijd in Japan, waardoor er een massale beweging is ontstaan.
-
Hij vertelde ook dat hij denkt dat de Japanse staat niet tegemoet zal komen aan de eisen van de anti-kern beweging,
-
waaronder het einde van kernenergie in Japan.
-
Korangi, 10 april 2011.
-
Precies één maand na de kernramp nemen meer dan 15,000 mensen deel aan een geluidsdemo om het einde van kernenergie te eisen.
-
Dit is waarom de overheid zo bang is.
-
Om het in context te plaatsen, er is in Japan geen grote protestbeweging vanuit het volk geweest sinds de jaren 70.
-
Met een kleine piek tijdens de aanloop naar de VS-oorlog met Irak.
-
Activisme wordt op neergekeken in Japan, dus een protest van 1.000 mensen is al een grote gebeurtenis.
-
Dezelfde groep die deze geluidsdemonstratie organiseerde trekt sindsdien elke maand dezelfde getalen mensen .
-
De organisatoren van deze geluidsdemonstraties zijn verschillende losse collectieven.
-
De HRP, mensen uit Korangi, wat ook de locatie is voor Shiroto no Ran.
-
En ja, het is eigenlijk... geen NGO is erbij betrokken.
-
De laatste groep die Kaori noemde, Shiroto no Ran,vrij vertaald als: Amateur-Rel.
-
Amateur-Rel is niet je standaard activistengroep, maar een collectief van mensen die twaalf winkels hebben geopend in de buurt Korangi.
-
De winkels variëren van bars en restaurants tot recyclewinkels, zoals degene die deze man draait.
-
Dat is Hajime Matsumoto, één van de oprichters van Amateur-Rel.
-
Hij legt uit dat publieke ruimte snel aan het verdwijnen is in Tokyo.
-
Dus het openen van winkels was een manier om ruimte terug te eisen en meerdere plekken te hebben om te socialiseren en acties te plannen.
-
Eén van de ruimtes die belangrijk was voor het succes van de anti-kern protesten is het Irregular Rhythm Asylum.
-
De afgelopen negen jaar draait Narita Keisuke de kleine anarchistische infoshop die tevens dient als een geïmproviseerd restaurant,
-
vergaderruimte en web-design studio in de wijk Shinjuku.
-
Tevens de plek van de grootste grassroots anti-kern demo tot heden.
-
Sommige mensen willen straling vergeten,
-
zodat ze terug kunnen naar hun dagelijkse leven.
-
We voelden een grote schok van de aardbeving, maar het was enkel dat moment, dat we ons in nood of gevaar voelden.
-
En nu is alles terug naar normaal, iedereen is weer aan het consumeren, consumeren, consumeren...
-
Wij willen bewustzijn creëren dat dit niet de normale gang van zaken is en dat we leven in een radioactief vervuild land.
-
Het is geen compromisbeweging. We willen alle kerncentrales in Japan sluiten en ze nooit meer laten openen.
-
Deze geluidsdemos hebben energie gegeven aan de jongeren, voor wie elke vorm van verzet nieuw is, en het Japanse volk een glimps gegeven
-
van wat ze kunnen bereiken wanneer ze verenigd zijn.
-
Ook al staat de Japanse anti-kern beweging nog in de kinderschoenen,
-
de mensen met wie ik sprak geloven oprecht dat ze kernenergie kunnen stoppen in hun land.
-
Wie twijfeld dat dit mogelijk is hoeft enkel naar de Duitse anti-kern beweging te kijken, die na massale protesten
-
als reactie op de Fukushima ramp, genoeg druk heeft uitgeoefend op de overheid om kernenergie voorgoed te stoppen.
-
Narita Keisuke vat de pro-actieve, oneerbiedige houding van zijn kameraden als volgt samen:
-
Ladies en gentleman, you ain't seen nothing yet
