Return to Video

Dowód wzoru Herona -- część 2

  • 0:00 - 0:01
    W poprzednim filmiku twierdziłem, że wyrażenie jakim opisaliśmy
  • 0:01 - 0:01
    W poprzednim filmiku twierdziłem, że wyrażenie jakim opisaliśmy
  • 0:01 - 0:05
    W poprzednim filmiku twierdziłem, że wyrażenie jakim opisaliśmy
  • 0:05 - 0:10
    pole trójkąta (używające tylko jego boków)
  • 0:10 - 0:12
    jest równoważne wzorowi Herona.
  • 0:12 - 0:14
    Teraz będę chciał wam to udowodnić
  • 0:14 - 0:17
    poprzez wykonanie pewnej liczby
  • 0:17 - 0:19
    przekształceń algebraicznych.
  • 0:19 - 0:22
    Pierwszą rzeczą jaką zrobimy będzie
  • 0:22 - 0:24
    wciągnięcie 1/2 c pod pierwiastek.
  • 0:24 - 0:28
    Wiemy, że 1/2 c to to samo co pierwiastek z
  • 0:28 - 0:30
    c kwadrat dzielonego przez 4.
  • 0:30 - 0:33
    Jeżeli spierwiastkujemy to wyrażenie to otrzymamy 1/2 c.
  • 0:33 - 0:36
    To całe wyrażenie jest równe -- zamiast rysować pierwiastek
  • 0:36 - 0:41
    po prostu napiszę sqrt (przypis: ang. "pierwiastek"),
  • 0:41 - 0:48
    z c kwadrat dzielonego przez 4.
  • 0:48 - 0:50
    To po prostu skopiuję i wkleję w odpowiednim miejscu.
  • 0:50 - 0:53
    To po prostu skopiuję i wkleję w odpowiednim miejscu.
  • 0:53 - 0:56
    Wkleję to tutaj.
  • 0:56 - 0:57
    Razy to wszystko.
  • 0:57 - 1:01
    Oczywiście trzeba pamiętać o nawiasach, aby zachować właściwą kolejność wykonywania działań.
  • 1:01 - 1:04
    Ostatecznie mamy c kwadrat dzielone przez 4 razy to wszystko.
  • 1:04 - 1:06
    Na reszcie mamy całe wyrażenie,
  • 1:06 - 1:09
    które powinno się znaleźć pod pierwiastkiem.
  • 1:09 - 1:11
    Pozwólcie, że pomnożę to przez c kwadrat przez 4.
  • 1:11 - 1:14
    To będzie równe pierwiastkowi ...
  • 1:14 - 1:16
    To będzie trochę skomplikowane,
  • 1:16 - 1:19
    ale myślę, że warto abyście zobaczyli jak takie coś
  • 1:19 - 1:20
    zmienia się we wzór Herona.
  • 1:20 - 1:25
    Pierwiastek z c kwadrat dzielonego przez 4 razy a kwadrat to
  • 1:25 - 1:33
    c kwadrat a kwadrat przez 4 minus c kwadrat przez 4 ...
  • 1:33 - 1:35
    Wymnożę to.
  • 1:35 - 1:38
    Zapiszę to jako kwadrat licznika dzielony
  • 1:38 - 1:39
    przez kwadrat mianownika.
  • 1:39 - 1:44
    Razy c kwadrat plus a kwadrat minus b kwadrat,
  • 1:44 - 1:46
    wszystko do kwadratu.
  • 1:46 - 1:50
    Przez -- kwadratem mianownika jest 4c kwadrat.
  • 1:50 - 1:53
    Od razu możemy zauważyć, że to c kwadrat oraz
  • 1:53 - 1:55
    Od razu możemy zauważyć, że to c kwadrat oraz
  • 1:55 - 1:56
    to drugie się uproszczą.
  • 1:56 - 2:00
    Na końcu musimy zamknąć nawiasy.
  • 2:00 - 2:03
    Oczywiście 4 razy 4 będzie równe --
  • 2:03 - 2:05
    pozwólcie, że to tak zapiszę,
  • 2:05 - 2:06
    da nam w rezultacie 4 kwadrat.
  • 2:06 - 2:09
    Potem zobaczycie dlaczego nie napisałem
  • 2:09 - 2:10
    po prostu 16.
  • 2:10 - 2:12
    Teraz to mogę przepisać w trochę inny sposób.
  • 2:12 - 2:15
    To będzie równe pierwiastkowi -- przypadkowo zmieniłem kolor,
  • 2:15 - 2:17
    To będzie równe pierwiastkowi -- przypadkowo zmieniłem kolor,
  • 2:17 - 2:21
    z ca dzielonego przez 2 do kwadratu.
  • 2:21 - 2:24
    To jest to samo co to.
  • 2:24 - 2:26
    To jest to samo co to.
  • 2:26 - 2:26
    Prawda?
  • 2:26 - 2:28
    Po prostu napisałem wszystko pod wspólnym kwadratem.
  • 2:28 - 2:30
    Jeżeli podniosę to do kwadratu to otrzymam c kwadrat
  • 2:30 - 2:35
    razy a kwadrat dzielone przez 4 minus -- znowu zapiszę
  • 2:35 - 2:37
    całe wyrażenie pod wspólnym kwadratem.
  • 2:37 - 2:41
    To będzie c kwadrat plus a kwadrat minus
  • 2:41 - 2:45
    b kwadrat dzielone przez 4.
  • 2:45 - 2:48
    Podnosimy do kwadratu zarówno mianownik jak i licznik.
  • 2:48 - 2:51
    Teraz to może zacząć już coś wam przypominać.
  • 2:51 - 2:54
    Teraz to może zacząć już coś wam przypominać.
  • 2:54 - 2:56
    Wyróżnię nawiasy innym kolorem.
  • 2:56 - 3:01
    Powinniście pamiętać ze wzorów skróconego mnożenia,
  • 3:01 - 3:03
    że jeśli mamy coś podobnego do x kwadrat minus y kwadrat,
  • 3:03 - 3:09
    to rozkłada się to na iloczyn x minus y oraz x plus y.
  • 3:09 - 3:11
    W tym filmie użyjemy tego kilkukrotnie.
  • 3:11 - 3:16
    Jeżeli przyjmiemy, że ca dzielone przez 2 to x to wtedy to całe wyrażenie
  • 3:16 - 3:19
    nazwiemy y otrzymując x kwadrat minus y kwadrat.
  • 3:19 - 3:20
    Czyli możemy rozłożyć to na czynniki.
  • 3:20 - 3:28
    To całe wyrażenie będzie równe pierwiastkowi z
  • 3:28 - 3:35
    x plus y, w tym wypadku ca dzielone przez 2 plus y,
  • 3:35 - 3:41
    co jest równe c kwadrat plus a kwadrat minus b kwadrat przez 4.
  • 3:41 - 3:44
    Razy x minus y.
  • 3:44 - 3:46
    To jest nasz x.
  • 3:46 - 3:51
    ca przez 2 minus to wszystko.
  • 3:51 - 3:54
    Albo dla wygody napiszmy tutaj plus,
  • 3:54 - 3:55
    minus uwzględnimy później.
  • 3:55 - 4:02
    Czyli plus minus c kwadrat minus a kwadrat plus b kwadrat.
  • 4:02 - 4:05
    Wszystko dzielone przez 4.
  • 4:05 - 4:10
    Ja tutaj tylko zauważyłem, że to jest to samo co to
  • 4:10 - 4:15
    plus to, to plus to, razy to minus to, to minus
  • 4:15 - 4:19
    -- po prostu dodajemy ujemną liczbę.
  • 4:19 - 4:22
    Czyli minus c kwadrat minus a kwadrat plus b kwadrat.
  • 4:22 - 4:24
    Ja tylko wykorzystałem ten wzór.
  • 4:24 - 4:27
    Teraz się zastanówmy, czy jesteśmy w stanie uprościć bardziej to wyrażenie.
  • 4:27 - 4:29
    Na przykład spróbujmy dodać te ułamki.
  • 4:29 - 4:31
    Prosto zgadnąć co będzie wspólnym mianownikiem.
  • 4:31 - 4:36
    ca przez 2 to to samo co 2ca przez 4.
  • 4:36 - 4:39
    ca przez 2 to to samo co 2ca przez 4,
  • 4:39 - 4:41
    tylko po pomnożeniu licznika i mianownika przez 2.
  • 4:41 - 4:44
    Teraz wystarczy dodać liczniki.
  • 4:44 - 4:50
    Nasze całe wyrażenie będzie równe pierwiastkowi z
  • 4:50 - 4:56
    tego pierwszego wyrażenia, które --
  • 4:56 - 4:56
    napiszę to w ten sposób:
  • 4:56 - 5:08
    zamienię kolejność: c kwadrat plus 2ca plus a kwadrat minus
  • 5:08 - 5:12
    b kwadrat, wszystko dzielone przez 4.
  • 5:12 - 5:14
    To jest pierwszy czynnik.
  • 5:14 - 5:18
    Drugi czynnik będzie wyglądać tak:
  • 5:18 - 5:20
    wszystko będzie dzielone przez 4, dlatego zacznę
  • 5:20 - 5:21
    od napisania kreski ułamkowej.
  • 5:21 - 5:22
    Przez 4.
  • 5:22 - 5:27
    Przez 4.
  • 5:27 - 5:36
    Teraz możemy to zapisać jako b kwadrat minus c kwadrat
  • 5:36 - 5:43
    minus 2ca plus a kwadrat.
  • 5:43 - 5:47
    Dla pewności jeszcze raz to prześledzę: mam minus a kwadrat.
  • 5:47 - 5:49
    Plus razy minus, nadal mamy minus a kwadrat.
  • 5:49 - 5:51
    Tutaj mamy plus 2ca.
  • 5:51 - 5:54
    Minus razy minus to da plus 2ca.
  • 5:54 - 5:56
    Mamy tutaj minus c kwadrat.
  • 5:56 - 5:57
    Oraz minus c kwadrat tutaj.
  • 5:57 - 6:01
    Czyli te dwa wyrażenia są równe.
  • 6:01 - 6:05
    Następnym elementem, który możemy zmodyfikować (taką mamy nadzieję)
  • 6:05 - 6:10
    jest to wyrażenie tutaj -- to może się okazać trochę mylne,
  • 6:10 - 6:14
    to jest to samo co c plus a kwadrat.
  • 6:14 - 6:14
    Pozwólcie, że to napiszę.
  • 6:14 - 6:21
    To jest równe pierwiastkowi, otwieram nawias,
  • 6:21 - 6:30
    z c plus a kwadrat minus b kwadrat przez 4.
  • 6:30 - 6:31
    To jest pierwszy czynnik.
  • 6:31 - 6:33
    Teraz czas na drugi czynnik.
  • 6:33 - 6:36
    To jest to samo co c minus a kwadrat.
  • 6:36 - 6:39
    Całość się uprości do b kwadrat
  • 6:39 - 6:47
    minus c minus a kwadrat dzielonego przez 4.
  • 6:47 - 6:49
    Robimy postęp.
  • 6:49 - 6:52
    Jak wam mówiłem to jest dość skomplikowane zadanie.
  • 6:52 - 6:54
    Ale dzięki sprytnie zastosowanym wzorom skróconego mnożenia
  • 6:54 - 6:57
    jesteśmy w stanie znacznie uprościć to nieprzyjemnie
  • 6:57 - 7:00
    wyglądające, skomplikowane wyrażenie.
  • 7:00 - 7:02
    Możemy wykorzystać ten sam sposób
  • 7:02 - 7:05
    (tworząc niejako schemat postępowania),
  • 7:05 - 7:07
    czyli wzór na różnicę kwadratów.
  • 7:07 - 7:08
    Możemy to znowu rozłożyć na czynniki.
  • 7:08 - 7:10
    Zrobię to w tej samej linii.
  • 7:10 - 7:12
    To będzie równe -- napiszę to małymi literami,
  • 7:12 - 7:14
    aby na pewno starczyło nam miejsca
  • 7:14 - 7:15
    -- pierwiastkowi.
  • 7:15 - 7:20
    To się rozłoży na to plus to.
  • 7:20 - 7:30
    Więc c plus a plus b razy c plus a minus b.
  • 7:30 - 7:30
    Prawda?
  • 7:30 - 7:32
    To jest dokładnie to samo co zrobiłem wcześniej tutaj.
  • 7:32 - 7:34
    To jest x kwadrat, a to y kwadrat.
  • 7:34 - 7:42
    Razy c plus a minus b wszystko dzielone przez 4.
  • 7:42 - 7:43
    A potem to.
  • 7:43 - 7:46
    To będzie b plus c minus a.
  • 7:46 - 7:51
    Zrobię trochę miejsca na naszej tablicy.
  • 7:51 - 7:53
    Zrobię trochę miejsca na naszej tablicy.
  • 7:53 - 7:59
    Razy b plus c minus a -- to jest x plus y -- razy
  • 7:59 - 8:03
    b minus c minus a.
  • 8:03 - 8:09
    To jest to samo co b minus c plus a.
  • 8:09 - 8:13
    To jest to samo co b minus c minus a.
  • 8:13 - 8:14
    Prawda?
  • 8:14 - 8:15
    Dobrze.
  • 8:15 - 8:20
    To wszystko dzielone przez 4.
  • 8:20 - 8:24
    Teraz mogę przepisać całe to wyrażenie.
  • 8:24 - 8:26
    Nie chcę, aby skończyło mi się wolne miejsce.
  • 8:26 - 8:30
    Zacznę przepisywać równanie --
  • 8:30 - 8:33
    4 to jest iloczyn 2 i 2.
  • 8:33 - 8:36
    Niewątpliwie udało nam się uprościć to wyrażenie do
  • 8:36 - 8:41
    Niewątpliwie udało nam się uprościć to wyrażenie do
  • 8:41 - 8:45
    pierwiastka -- już naprawdę zbliżamy się do końca,
  • 8:45 - 8:51
    z tego wyrażenia, które mogę zapisać jako
  • 8:51 - 8:56
    a plus b plus c dzielone przez 2.
  • 8:56 - 8:58
    To jest to wyrażenie tutaj.
  • 8:58 - 9:01
    Razy to wyrażenie.
  • 9:01 - 9:02
    Razy to wyrażenie.
  • 9:02 - 9:05
    Uprośćmy to trochę c plus a minus b
  • 9:05 - 9:13
    to jest to samo co a plus b plus c minus 2c.
  • 9:13 - 9:14
    Te dwie rzeczy są równoważne.
  • 9:14 - 9:15
    Prawda?
  • 9:15 - 9:19
    Mamy a oraz c, a b minus 2b to
  • 9:19 - 9:23
    po prostu minus b.
  • 9:23 - 9:25
    Prawda? b minus 2b to minus b.
  • 9:25 - 9:30
    Wyrażenie w drugim nawiasie będzie wyglądać tak:
  • 9:30 - 9:34
    a plus b plus c minus 2b, dzielone przez 2.
  • 9:34 - 9:36
    Lepiej będzie jak to zapiszemy jako to dzielone przez 2
  • 9:36 - 9:41
    minus to dzielone przez 2.
  • 9:41 - 9:44
    Nasze następne wyrażenie znajduje się tutaj.
  • 9:44 - 9:46
    Musimy zastosować tą samą sztuczkę.
  • 9:46 - 9:55
    To jest to samo co a plus b plus minus 2a,
  • 9:55 - 9:56
    wszystko dzielone przez 2.
  • 9:56 - 9:57
    Prawda?
  • 9:57 - 10:00
    Jeżeli dodamy minus 2a do a to otrzymamy minus a.
  • 10:00 - 10:02
    Czyli to jest równe b plus c minus a.
  • 10:02 - 10:04
    Te wyrażenia są równe.
  • 10:04 - 10:07
    Wszystko dzielone przez 2, ale możemy to rozbić
  • 10:07 - 10:09
    na dwa ułamki tak jak wcześniej.
  • 10:09 - 10:11
    Zostało już nam ostatnie wyrażenie.
  • 10:11 - 10:14
    Tymczasem to co mamy robi się coraz bardziej
  • 10:14 - 10:16
    podobne do zasady Herona.
  • 10:16 - 10:20
    Oczywiście miałem na myśli wzór, a nie zasadę Herona.
  • 10:20 - 10:23
    To wyrażenie tutaj to po prostu to samo co
  • 10:23 - 10:28
    a plus b plus c minus 2c.
  • 10:28 - 10:28
    Prawda?
  • 10:28 - 10:31
    Jeżeli zabierzemy 2c z c to otrzymamy minus c,
  • 10:31 - 10:33
    a a oraz b już mamy.
  • 10:33 - 10:35
    Teraz pozostało wszystko podzielić przez 2.
  • 10:35 - 10:38
    Oczywiście można to zapisać jako różnicę ułamków.
  • 10:38 - 10:40
    Na końcu trzeba pamiętać, że to całe wyrażenie
  • 10:40 - 10:42
    należy umieścić pod pierwiastkiem.
  • 10:42 - 10:52
    Jeżeli zdefiniujemy S jako a plus b plus c dzielone przez 2,
  • 10:52 - 10:56
    to po podstawieniu nasze wyrażenie znacznie się uprości.
  • 10:56 - 10:58
    To jest równe S.
  • 10:58 - 11:00
    To też jest równe S.
  • 11:00 - 11:02
    Tak samo to jest równe S.
  • 11:02 - 11:04
    I jeszcze to jest równe S.
  • 11:04 - 11:08
    To wszystko upraszcza.
  • 11:08 - 11:12
    Minus 2b przez 2 to to samo co minus b.
  • 11:12 - 11:15
    Minus 2a przez 2 to to samo co minus a.
  • 11:15 - 11:17
    Minus 2c przez 2 to to samo co minus c.
  • 11:17 - 11:24
    Całe wyrażenie stanowiące nasze pole jest teraz równe
  • 11:24 - 11:25
    -- przepiszę kwadrat.
  • 11:25 - 11:31
    Nasze pole jest równe pierwiastkowi z S
  • 11:31 - 11:34
    -- to jest to wyrażenie tutaj.
  • 11:34 - 11:34
    Użyję tych samych kolorów.
  • 11:34 - 11:47
    razy S minus b razy S, razy S minus a, razy
  • 11:47 - 11:50
    -- to już będzie ostatnie, S - c.
  • 11:50 - 11:52
    Ostatecznie dochodzimy do wniosku,
  • 11:52 - 11:57
    że to co otrzymaliśmy w poprzednim filmie
  • 11:57 - 11:59
    oraz wzór Herona to jest to samo.
  • 11:59 - 12:02
    Całkiem zgrabny dowód.
  • 12:02 - 12:06
    A potrzebowaliśmy do niego
  • 12:06 - 12:08
    tylko nieco algebry.
Title:
Dowód wzoru Herona -- część 2
Description:

W tej części dowodu sprowadzimy wyrażenie z części pierwszej do wzoru Herona.

more » « less
Video Language:
English
Duration:
12:08

Polish subtitles

Revisions