-
به کلاس درس مربوط به حل نامعادلات ریاضی خوش آمدید
-
یا شاید هم میشود آنها را نامعادلات جبری نامید.
-
خوب، شروع میکنیم.
-
اگر به عنوان مثال به شما بگویم که
-
بزرگتر از ۵ هست x عدد
-
واضح است که این عدد میتواند، مثلا، ۵/۰۱ یا ۵/۵ و یا حتی یک میلیون یاشد.
-
واضح است که مقدار این عدد ۳، ۴، ۰ یا ۸- نیست.
-
اصلا، برای راحتی کار
-
بگذارید که این را روی خط اعداد نشان بدهیم
-
اگر این خط اعداد باشد
-
نمی تواند مساوی ۵ باشد x ،و اگر این هم عدد ۵ باشد
-
خوب یک دایره بزرگ اینجا بکشیم
-
را شامل میشود، رنگ میکنیم x و تمام جاهایی که عدد
-
میتواند مثلا ۵/۰۰۰۰۰۱ باشد x پس
-
فقط کافیست که یک مقدار ناچیز از ۵ بزرگتر باشد
-
و همه این ناحیه هم شامل میشود. درست؟
-
بیایید برای نمونه چند عدد که شامل این نامعادله میشود را بنویسیم
-
عدد ۶ شامل میشود، ۱۰ هم همینطور
-
عدد ۱۰۰ هم همینطور
-
حال، اگر بخواهیم که
-
دو طرف نامعادله را فرضا در عدد ۱- ضرب یا نقسیم کنیم
-
دوست داریم که بفهمیم که چه اتفاقی بر سر این نامعادله می افتد.
-
چیست؟ -x خوب، رابطه بین عدد ۵- و
-
x و منظورم از رابطه بین عدد
-
و -۵ این هست که از این عدد بزرگتر هست یا کوچکنتر؟
-
میتواند ۶ باشد x خوب، میدانیم که
-
حالا، ۶- از عدد ۵- بزرگتر هست یا نه؟
-
البته که ۶- از ۵- کوچکتر است. درست؟
-
بگذارید که دوباره خط اعداد را اینجا بکشم.
-
اگر ۵- اینجا باشد، اول یک دایره دور آن می کشیم
-
چون میدانیم که برابر ۵- نیست
-
و میخواهیم بفهمیم که
-
آیا این عدد کوچکتر یا بزرگتر از ۵- هست یا نه؟
-
.هست x خوب ۶ عدد درستی برای
-
و ۶- هم اینجا واقع میشود.
-
پس واضح هست که ۶- از ۵- کوچکتر است
-
به همین نحو، ۱۰-، ۱۰۰-، و ۱۰۰۰۰۰۰-، درست؟
-
از ۵- کوچکتر است -x به نظر میرسه که
-
پس، تنها چیزی که شما باید به یاد داشته باشید
-
این هست که هر وقت با نامعادلات جبری سر و کار دارید
-
میتوانید با آنها دقیقا مثل معادلات با علامت تساوی
-
عمل کنید.
-
تنها تفاوت این هست که هر زمان
-
دو طرف نامعادله را در یک عدد منفی ضرب یا تقسیم میکنید
-
جهت نامعادله را عوض کنید.
-
این تنها چیزی هست که باید به یاد داشته باشید.
-
بیایید برای درک بهتر چند تا مساله حل کنیم.
-
هر وقت فراموش کردید، فقط کافیه که دوباره یادتون بیاید که
-
-x < -5 به سادگی، ، x > 5 اگر
-
و فقط با اعداد ساده امتحان کنید.
-
این بهترین دید را به شما میدهد.
-
خوب، چند تا مساله انجام بدهیم
-
اگر فرض کنیم که
3x+2 < 1
-
این یک {نا}معادله ساده هست
-
ابتدا، از دوطرف ۲ تا کم میکنیم
-
وقتی که جمع یا تفریق انجام می دهیم
-
هیچ تغییری در {جهت} نامعادله نمی دهیم
-
پس با کم کردن ۲ از دو طرف نامعادله
-
نتیجه میگیریم که
3x < -1
-
حال، کافیست که دو طرف را بر ۳ تقسیم کنیم
-
نتیجه میگیریم که
x < -1/3
-
ببینید که ما هیچ چیزی را عوض نکردیم
-
چون دو طرف را بر عدد مثبت ۳ تقسیم کردیم
-
متوجه شدید؟
میتوانستیم که این {نا} معادله را به صورت دیگر هم حل کنیم
-
مثلا، چی میشد اگر از دو طرف عدد ۱ را کم میکردیم؟
-
پس به این روش هم میشود که آن را حل کرد
-
حال، چی میشد اگر فرض میکردیم
3x + 1 < 0
-
من از دو طرف ۱ کردم
-
3x و حالا هم از دو طرف
کم میکنیم.
-
-3x نتیجه ای که میگیریم که ۱ از
کمتر است.
-
3x
را از اینجا کم کردم
-
3x پس
را از اینجا کم میکنم
-
حالا، باید دو طرف نامعادله را بر یک عدد منفی تقسیم کنم
-
درست؟
جون میخواهم که دو طرف را بر ۳- تقسیم کنم
-
پس، این طرف
-1/3
را میگیریم.
-
و با توجه به قانونی که همین الان یاد گرفتیم
-
چون دو طرف را بر یک عدد منفی تقسیم میکنیم
-
باید جهت نامعادله را عوض کنیم، درست؟
-
اول، جهت نامعادله کوچکتر یا برابر
-
و الان به بزرگتر یا مساوی تبدیل میشود.
-
آیا این دو بار که با دو روش متفاوت مساله را حل کردیم، جواب یکسان گرفتیم؟
-
اینجا، نتیجه که گرفتیم،
x <= -1/3
-
و اینجا هم نتیجه گرفتیم که
-1/3 >= x
-
ایندو یک جواب هستند، درست؟
-
کمتر یا مساوی با منفی یک سوم x
x <= -1/3
-
این مشخصه جالبی هست که من در مورد جبر دوست دارم.
-
که شما میتوانید یک مساله را به دو روش متفاوت حل کنید.
-
مستقل از روش حل، فکر کنم که همیشه باید جواب درست را بدست آورید
-
بیایید چند مساله دیگر هم تمرین کنیم.
-
صفحه را پاک کنم. خیلی خوب.
اینبار، بیایید یک مساله سخت تر انجام بدهیم.
-
فرض کنیم که
-8x + 7 > 5x + 2
-
5x
را اول از دو طرف کم کنیم.
-
-13x + 7 > 2
-
حالا میتوانیم از دو طرف، ۷ را کم کنیم
-
نتیجه هم
-13x > -5
-
حالا، میخواهیم که دو طرف این {نا}معادله را بر ۱۳- تقسیم کنیم
-
خیلی ساده است.
-
هست x این که فقط
و در این طرف هم ، درست؟
-
علامت های منفی با همدیگر حذف می شوند.
-
و چون بر یک عدد منفی تقسیم می کنیم
-
جهت علامت را هم عوض می کنیم.
-
x
کمتر از 5/13 هست.
-
و دوباره مثل همان بحث اول
-
اگر باورتان نمیشود، چند عدد را امتحان کنید.
-
یادم می آید که بار اول که من این درس را یاد گرفتم
-
حرف معلم را باور نکردم و با چند عدد ساده امتحان کردم
-
و با این مثالها قانع شدم که این قانون درست است
-
که هر وقت دو طرف این {نا}معادله را با یک عدد منفی
-
ضرب و تقسیم میکنیم، جهت نامساوی عوض میشود.
-
البته یادتان باشد که این قانون فقط وقتی اعمال میشود که شما ضرب یا تقسیم میکنید
-
و نه جمع یا تفریق.
-
فکر کنم که این به شما
-
ایده خوبی در مورد چکونگی حل اینگونه مسایل می دهد.
-
خیلی مطلب جدیدی {برای یادگیری} وجود ندارد.
-
شما یک نا معادله را
-
دقیقا به همان نحو که یک
-
معادله خطی {جیری } را حل میکنید، حل میکنید.
-
تنها تفاوت وقتی هست که شما دو طرف
-
نامعادله را بر عدد منفی ضرب یا تقسیم کنید.
-
در این صورت، جهت نا معادله را عوض میکنید.
-
فکر کنم که شما آماده حل چند مساله تمرینی شده باشید.
-
خوش بگذره!