Joshua Foer: Những kỳ công của bộ nhớ mà ai cũng làm được
-
0:00 - 0:05Tôi muốn mời các bạn nhắm mắt lại.
-
0:05 - 0:08Tưởng tưởng mình đang đứng
-
0:08 - 0:11bên ngoài cửa trước nhà bạn.
-
0:11 - 0:15Các bạn hãy chú ý màu cửa,
-
0:15 - 0:19chất liệu của nó.
-
0:19 - 0:26Bây giờ hãy hình dung một nhóm người thừa cân theo chủ nghĩa khỏa thân đang chạy xe đạp.
-
0:26 - 0:29Họ đang thi đấu trong một cuộc đua xe đạp khỏa thân,
-
0:29 - 0:32và họ được phép chạy thẳng tới trước cửa nhà của bạn.
-
0:32 - 0:34Tôi cần các bạn phải thực sự thấy điều này.
-
0:34 - 0:38Họ đang đạp hết sức, người họ đẫm mồ hôi,
-
0:38 - 0:40họ cứ chạy lòng vòng quanh đó.
-
0:40 - 0:44Và họ đâm thẳng vào cửa trước nhà của bạn.
-
0:44 - 0:48Xe đạp bay tung tóe khắp nơi, những chiếc bánh xe lăn qua bạn,
-
0:48 - 0:52niềng xe văng ra những chỗ khác nhau.
-
0:52 - 0:55Bước qua thềm cửa nhà của bạn
-
0:55 - 0:58tiến đến tiền sảnh, hành lang, bất cứ thứ gì ở phía bên kia,
-
0:58 - 1:02và cảm nhận chất lượng ánh sáng tuyệt vời.
-
1:02 - 1:08Đèn chiếu xuống con rối Cookie Monster.
-
1:08 - 1:11Cookie Monster đang vẫy tay chào đón bạn
-
1:11 - 1:13từ chỗ ngồi của nó trên lưng một con ngựa rám nắng.
-
1:13 - 1:15Đó là một con ngựa biết nói.
-
1:15 - 1:20Bạn có thể thực sự cảm nhận được những chiếc lông màu xanh của nó đang ngoáy mũi bạn.
-
1:20 - 1:24Bạn có thể ngửi thấy mùi bánh quy nho khô làm bằng bột yến mạch mà nó sắp bỏ hết vào miệng.
-
1:24 - 1:28Đi qua nó đi. Đi qua nó để tới phòng khách nhà bạn.
-
1:28 - 1:31Trong phòng khách, bằng trí tưởng tượng phong phú của mình,
-
1:31 - 1:34ảnh của Britney Spears kìa.
-
1:34 - 1:39Cô đang mặc váy áo hở hang, cô đang nhún nhảy trên bàn cà phê của bạn,
-
1:39 - 1:42và cô ấy đang hát "Hit Me Baby One More Time."
-
1:42 - 1:45Và rồi hãy theo tôi vào nhà bếp của bạn.
-
1:45 - 1:49Trong nhà bếp, sàn lối đi được ốp gạch màu vàng
-
1:49 - 1:53và từ lò nướng chui ra, đang tiến đến phía bạn
-
1:53 - 1:55là cô bé Dorothy, người thiếc Tin Man,
-
1:55 - 1:57Scarecrow và con sư tử hèn nhát trong "Phù thủy xứ Oz",
-
1:57 - 2:00họ đang tay trong tay tiến thẳng đến bạn.
-
2:00 - 2:04Được rồi, các bạn có thể mở mắt ra.
-
2:04 - 2:08Tôi muốn nói với các bạn về một cuộc thi rất kỳ lạ
-
2:08 - 2:11được tổ chức vào mỗi mùa xuân ở thành phố New York.
-
2:11 - 2:14Gọi là Cuộc Thi Vô Địch Nước Mỹ Về Trí Nhớ (United States Memory Championship).
-
2:14 - 2:17Cách đây một vài năm, tôi đã theo dõi cuộc thi này
-
2:17 - 2:19với tư cách là một phóng viên khoa học
-
2:19 - 2:22mong chờ, tôi đoán, cuộc thi này
-
2:22 - 2:25kiểu như là Giải vô địch của các nhà bác học.
-
2:25 - 2:28Đây là cuộc thi của một nhóm những anh chàng trai và một số cô gái,
-
2:28 - 2:33rất khác nhau từ tuổi tác đến chuyện... giữ vệ sinh.
-
2:33 - 2:35(Tiếng cười)
-
2:35 - 2:39Họ sẽ ghi nhớ hàng trăm con số ngẫu nhiên,
-
2:39 - 2:41mà chỉ nhìn chúng qua một lần duy nhất.
-
2:41 - 2:45Họ sẽ ghi nhớ tên của hàng tá tá những người xa lạ.
-
2:45 - 2:49Họ sẽ ghi nhớ toàn bộ bài thơ chỉ trong một vài phút.
-
2:49 - 2:51Họ sẽ thi xem ai có thể ghi nhớ
-
2:51 - 2:55thứ tự của bộ bài đã được xáo trộn một cách nhanh nhất.
-
2:55 - 2:57Tôi cảm thấy như không thể tin được điều này.
-
2:57 - 3:00Những người này chắc phải là...
quái nhân của tạo hoá. -
3:00 - 3:03Và tôi bắt đầu gợi chuyện với một số người dự thi.
-
3:03 - 3:05Đây là anh chàng tên Ed Cook
-
3:05 - 3:06đến từ nước Anh
-
3:06 - 3:08nơi mà anh sở hữu một trong những trí nhớ được rèn luyện tốt nhất.
-
3:08 - 3:12Và tôi nói với anh: "Ed, khi nào thì anh nhận ra rằng
-
3:12 - 3:15anh là một nhà bác học?"
-
3:15 - 3:17Ed trả lời: "Tôi không phải là một nhà bác học.
-
3:17 - 3:20Thực sự thì tôi chỉ có một trí nhớ trung bình.
-
3:20 - 3:22Mọi người tham dự cuộc thi này sẽ cho anh biết
-
3:22 - 3:25họ chỉ có một trí nhớ trung bình mà thôi.
-
3:25 - 3:27Chúng tôi đều tự rèn luyện
-
3:27 - 3:31để thể hiện những thành công cực kỳ siêu phàm của trí nhớ bằng cách
-
3:31 - 3:33sử dụng một tập hợp những kỹ thuật cổ xưa,
-
3:33 - 3:37những kỹ thuật được phát minh ra cách đây 2500 năm ở Hy Lạp,
-
3:37 - 3:40những kỹ thuật tương tự mà Cicero đã từng áp dụng
-
3:40 - 3:42để ghi nhớ bài phát biểu của ông,
-
3:42 - 3:46và những học giả trung cổ dùng để ghi nhớ toàn bộ các quyển sách".
-
3:46 - 3:49Và tôi: "Chà. Sao tôi chưa từng nghe về điều này trước đây nhỉ?"
-
3:49 - 3:52Chúng tôi đứng bên ngoài hội trường của cuộc thi,
-
3:52 - 3:56và Ed, một anh chàng người Anh rất thông minh, tuyệt vời
-
3:56 - 3:59nhưng có phần nào đó hơi lập dị
-
3:59 - 4:03nói với tôi: "Josh, anh là một phóng viên người Mỹ.
-
4:03 - 4:05Vậy anh có biết Britney Spears không?"
-
4:05 - 4:10Tôi kiểu như: "Cái gì? À không. Sao vậy?"
-
4:10 - 4:13"Vì tôi thực sự muốn chỉ cho Britney Spears
-
4:13 - 4:16làm thế nào để ghi nhớ thứ tự của một bộ bài đã được xáo trộn
-
4:16 - 4:18trên đài truyền hình quốc gia Mỹ.
-
4:18 - 4:21Nó sẽ chứng minh cho cả thế giới thấy bất cứ ai cũng có thể làm được điều này."
-
4:21 - 4:26(Tiếng cười)
-
4:26 - 4:29Tôi nói: "Tôi không phải Britney Spears,
-
4:29 - 4:32nhưng có lẽ anh có thể dạy tôi.
-
4:32 - 4:35Ý tôi là anh sẽ phải bắt đầu từ đâu đó, phải không?"
-
4:35 - 4:38Và đó là điểm khởi đầu của cuộc hành trình rất kỳ lạ đối với tôi.
-
4:38 - 4:41Cuối cùng thì, tôi dành cả năm sau đó cho phần hay nhất của cuộc hành trình
-
4:41 - 4:43không chỉ để rèn luyện trí nhớ của mình,
-
4:43 - 4:45mà còn nghiên cứu về nó,
-
4:45 - 4:47cố gắng hiểu xem nó hoạt động như thế nào,
-
4:47 - 4:50tại sao đôi lúc nó lại không hoạt động
-
4:50 - 4:52và tiềm năng của nó có thể là gì.
-
4:52 - 4:54Tôi đã gặp rất nhiều người thực sự thú vị.
-
4:54 - 4:56Người đàn ông này tên E.P.
-
4:56 - 4:59Ông bị mắc chứng mất trí nhớ
-
4:59 - 5:01có thể ông là người có trí nhớ tệ nhất trên thế giới.
-
5:01 - 5:03Trí nhớ của ông rất kém
-
5:03 - 5:06đến nỗi thậm chí ông không nhớ rằng mình có vấn đề về trí nhớ,
-
5:06 - 5:08điều này thật ngạc nhiên.
-
5:08 - 5:09Ông là một trường hợp vô cùng bi thảm,
-
5:09 - 5:11nhưng ông cũng là cánh cửa mở đến giới hạn
-
5:11 - 5:15mà trí nhớ của chúng ta tạo nên con người mà chúng ta hiện là.
-
5:15 - 5:18Ở một khía cạnh khác: Tôi đã gặp người đàn ông này.
-
5:18 - 5:20Đây là Kim Peek.
-
5:20 - 5:23Ông là một điển hình của nhân vật do Dustin Hoffman đóng vai trong phim "Rain Man"
-
5:23 - 5:26Chúng tôi ngồi với nhau cả buổi trưa
-
5:26 - 5:30trong Thư viện công cộng thành phố Salt Lake để ghi nhớ những quyển danh bạ điện thoại,
-
5:30 - 5:33chuyện này thật (điên) rực rỡ.
-
5:33 - 5:36(Tiếng cười)
-
5:36 - 5:39Khi trở về, tôi đã đọc toàn bộ các tài liệu ghi chép về trí nhớ,
-
5:39 - 5:43những luận thuyết được viết cách đây hơn 2000 năm
-
5:43 - 5:45bằng tiếng Lating cổ
-
5:45 - 5:47rồi sau đó bằng tiếng Latinh Trung Cổ
-
5:47 - 5:50Và tôi đã học được rất nhiều điều thú vị.
-
5:50 - 5:53Một trong những điều cực thú vị mà tôi đã học được
-
5:53 - 5:56là ngày xửa ngày xưa
-
5:56 - 6:01ý tưởng về việc có một trí nhớ được huấn luyện, rèn tập và trau dồi
-
6:01 - 6:06gần như không quá kỳ lạ với người xưa như đối với chúng ta ngày nay.
-
6:06 - 6:11Vào thời xa xưa, con người đầu tư cho trí nhớ
-
6:11 - 6:16bằng cách chăm chỉ trang hoàng cho tâm trí của họ .
-
6:16 - 6:18Qua một vài thiên niên kỷ
-
6:18 - 6:21chúng ta đã phát minh ra hàng loạt những công nghệ --
-
6:21 - 6:23từ bảng chữ cái đến giấy để viết
-
6:23 - 6:26đến sách chép tay, tài liệu in ấn, nhiếp ảnh,
-
6:26 - 6:28máy tính, điện thoại thông minh --
-
6:28 - 6:31những thứ mà dần dần giúp dễ dàng hơn và dễ dàng hơn
-
6:31 - 6:33giúp chúng ta bành trướng trí nhớ của chúng ta,
-
6:33 - 6:35cho chúng ta gần như thuê nguồn lực bên ngoài
-
6:35 - 6:39thực hiện dùm bản năng cơ bản này của con người.
-
6:39 - 6:43Những công nghệ này tạo ra tính khả thi cho thế giới hiện đại của chúng ta,
-
6:43 - 6:44nhưng chúng cũng đã thay đổi chúng ta.
-
6:44 - 6:46Chúng thay đổi chúng ta về mặt văn hóa,
-
6:46 - 6:50và tôi sẽ chứng minh rằng chúng đã thay đổi chúng ta về mặt nhận thức nữa.
-
6:50 - 6:52Ít có nhu cầu để ghi nhớ thêm,
-
6:52 - 6:55điều này đôi khi giống như việc chúng ta đã quên đi cách làm sao để ghi nhớ.
-
6:55 - 6:57Một trong những nơi cuối cùng trên trái đất
-
6:57 - 7:00nơi mà các bạn vẫn còn tìm thấy những người đam mê với ý tưởng
-
7:00 - 7:04về một trí nhớ được luyện tập, rèn luyện và trau dồi
-
7:04 - 7:06duy nhất chính là ở cuộc thi về trí nhớ rất khác thường này.
-
7:06 - 7:08Nó thực sự không phải là duy nhất,
-
7:08 - 7:10có những cuộc thi được tổ chức khắp nơi trên thế giới.
-
7:10 - 7:14Và tôi đã bị cuốn hút, tôi muốn biết những người này làm điều đó như thế nào.
-
7:14 - 7:19Một vài năm trước, một nhóm các nhà nghiên cứu ở trường đại học Luân Đôn
-
7:19 - 7:22đã mời các nhà vô địch trí nhớ
đến phòng thí nghiệm. -
7:22 - 7:23Họ muốn biết:
-
7:23 - 7:24Bộ não của những người này
-
7:24 - 7:29có khác với những người còn lại về phương diện cấu trúc và giải phẫu học không?
-
7:29 - 7:32Câu trả lời là: Không.
-
7:32 - 7:35Họ có thông minh hơn chúng ta không?
-
7:35 - 7:37Các nhà nghiên cứu đã cho những người này thực hiện một loạt những bài kiểm tra về nhận thức,
-
7:37 - 7:39và câu trả lời là không hẳn vậy.
-
7:39 - 7:42Tuy nhiên, có một điều thực sự thú vị và nói lên sự khác biệt
-
7:42 - 7:44giữa bộ não của các nhà vô địch trí nhớ
và những điểm kiểm soát -
7:44 - 7:47khi các nhà nghiên cứu so sánh chúng với nhau.
-
7:47 - 7:50Khi các nhà nghiên cứu đưa những người này qua máy MRI (máy chụp cộng hưởng từ),
-
7:50 - 7:52quét qua bộ não của họ
-
7:52 - 7:57trong khi họ đang ghi nhớ những con số, những khuôn mặt người và hình ảnh những bông tuyết,
-
7:57 - 7:59các nhà nghiên cứu nhận ra các nhà vô địch trí nhớ
-
7:59 - 8:01có những điểm sáng khác nhau trong não
-
8:01 - 8:03nhiều hơn những người khác.
-
8:03 - 8:07Đặc biệt, họ đang sử dụng, hoặc có vẻ như sử dụng
-
8:07 - 8:11một phần của bộ não mà có liên quan đến trí nhớ thuộc không gian và định vị.
-
8:11 - 8:17Tại sao?
Và chúng ta có thể học được gì từ điều này không? -
8:17 - 8:21Môn thể thao cạnh tranh về trí nhớ
-
8:21 - 8:24được tiếp diễn như kiểu một cuộc chạy đua vũ trang
-
8:24 - 8:27nơi mà mỗi năm có ai đó
-
8:27 - 8:30tìm ra một phương pháp mới để ghi nhớ nhiều hơn, một cách nhanh hơn,
-
8:30 - 8:32và rồi những người còn lại phải rượt theo.
-
8:32 - 8:34Đây là một người bạn của tôi tên Ben Pridmore,
-
8:34 - 8:35ba lần vô địch thế giới về trí nhớ.
-
8:35 - 8:37Trên bàn trước mặt anh
-
8:37 - 8:41là 36 bộ bài đã được xáo trộn
-
8:41 - 8:44mà anh chuẩn bị cố ghi nhớ chúng trong một giờ,
-
8:44 - 8:48bằng cách sử dụng một kỹ thuật mà anh phát minh ra và chỉ có anh thành thạo nó.
-
8:48 - 8:50Anh đã dùng một kỹ thuật tương tự
-
8:50 - 8:52để ghi nhớ thứ tự chính xác
-
8:52 - 8:58của 4140 chữ số nhị phân ngẫu nhiên
-
8:58 - 9:01trong vòng nửa giờ đồng hồ.
-
9:01 - 9:03Đúng thế.
-
9:03 - 9:06Và trong khi có cả một tập hợp đầy những cách
-
9:06 - 9:10để ghi nhớ ở những cuộc thi như thế này,
-
9:10 - 9:13mọi thứ, tất cả những kỹ thuật đã được sử dụng,
-
9:13 - 9:16cuối cùng cũng quay về một khái niệm
-
9:16 - 9:19mà các nhà tâm lý học gọi là
mã hóa chi tiết. -
9:19 - 9:22Nó được minh họa rõ bằng một nghịch lý đỉnh cao
-
9:22 - 9:24gọi là nghịch lý Baker/baker
-
9:24 - 9:25mà hoạt động nó là như thế này:
-
9:25 - 9:28Nếu tôi nói hai người phải ghi nhớ cùng một từ,
-
9:28 - 9:30nếu tôi nói với bạn này:
-
9:30 - 9:34"Hãy ghi nhớ có một người đàn ông tên là Baker."
-
9:34 - 9:35Đó là tên của anh ta.
-
9:35 - 9:41Rồi tôi nói với bạn kia: "Hãy ghi nhớ có một người đàn ông làm nghề "baker" (người làm bánh)"
-
9:41 - 9:44Và một lúc sau tôi quay lại với hai bạn đó,
-
9:44 - 9:47và tôi hỏi: "Các bạn có nhớ từ mà
-
9:47 - 9:48tôi đã nói với các bạn trước đó không?
-
9:48 - 9:50Các bạn có nhớ nó là từ gì không?"
-
9:50 - 9:54Người mà được bảo là phải ghi nhớ người đàn ông
tên là Baker -
9:54 - 9:56thì ít có khả năng nhớ từ tương tự
-
9:56 - 10:00so với người được bảo phải ghi nhớ nghề nghiệp của ông ấy là một "baker" (người làm bánh).
-
10:00 - 10:03Cùng một từ ngữ, khả năng ghi nhớ khác nhau
điều này thật khó hiểu. -
10:03 - 10:05Điều gì đang diễn ra ở đây?
-
10:05 - 10:10Đúng vậy. Cái tên Baker thực sự không có ý nghĩa gì đối với bạn.
-
10:10 - 10:12Nó hoàn toàn không bị buộc lại
-
10:12 - 10:15trong toàn bộ các ghi nhớ khác đang trôi nổi xung quanh bộ óc của bạn.
-
10:15 - 10:17Nhưng danh từ chung "baker" (người làm bánh),
-
10:17 - 10:19chúng ta biết những người làm bánh.
-
10:19 - 10:21Những người làm bánh đội những chiếc nón màu trắng ngộ nghĩnh.
-
10:21 - 10:23Những người làm bánh trên tay dính đầy bột.
-
10:23 - 10:25Những người làm bánh có mùi thơm khi họ đi làm về.
-
10:25 - 10:27Có lẽ chúng ta thậm chí quen biết với một người làm bánh.
-
10:27 - 10:28Khi chúng ta thoạt đầu nghe từ đó,
-
10:28 - 10:31chúng ta bắt đầu đặt những chiếc móc liên kết vào nó
-
10:31 - 10:35khiến chúng ta dễ dàng tìm lại nó sau một thời gian.
-
10:35 - 10:38Toàn bộ nghệ thuật của những gì đang diễn ra
-
10:38 - 10:40trong những cuộc thi về trí nhớ này
-
10:40 - 10:44và toàn bộ nghệ thuật ghi nhớ mọi việc tốt hơn trong cuộc sống hàng ngày
-
10:44 - 10:48là tìm cho ra những phương pháp chuyển đổi chữ B viết hoa trong B-Bakers
-
10:48 - 10:50thành chữ B thường trong b-bakers (người làm bánh) --
-
10:50 - 10:53để lấy thông tin mà bị thiếu hụt về ngữ cảnh,
-
10:53 - 10:55về ý nghĩa, về ngữ nghĩa
-
10:55 - 10:57và chuyển đổi nó bằng cách nào đó
-
10:57 - 10:59để nó trở nên có ý nghĩa
-
10:59 - 11:04liên kết với tất cả những thứ khác đã tồn tại trong tâm trí bạn.
-
11:04 - 11:07Một trong những kỹ thuật chi tiết hơn
để làm điều này -
11:07 - 11:11đã có từ cách đây 2500 năm thời Hy Lạp Cổ Đại.
-
11:11 - 11:13Người ta biết đến nó như một cung điện trí nhớ.
-
11:13 - 11:17Câu chuyện đằng sau việc hình thành cung điện trí nhớ là như thế này:
-
11:17 - 11:20Có một nhà thơ tên là Simondies
-
11:20 - 11:22đang dự một bữa tiệc lớn.
-
11:22 - 11:24Thực ra ông được thuê để trình diễn giải trí,
-
11:24 - 11:27vào thời điểm đó nếu bạn muốn tổ chức một bữa tiệc thật linh đình,
-
11:27 - 11:30bạn sẽ không thuê một D.J mà là một nhà thơ.
-
11:30 - 11:35Ông đứng dậy, đọc bài thơ của ông từ trí nhớ,
bước ra khỏi cửa -
11:35 - 11:40và ngay lúc ông vừa bước ra khỏi cửa
cả hội trường yến tiệc bị sập đổ, -
11:40 - 11:43làm chết hết tất cả mọi người bên trong đó.
-
11:43 - 11:45Không chỉ giết hết tất cả mọi người,
-
11:45 - 11:49nó còn làm nát thi thể đến nỗi không nhận ra được.
-
11:49 - 11:52Không ai có thể nói những ai ở bên trong,
-
11:52 - 11:55không ai có thể nói vị trí họ đã ngồi.
-
11:55 - 11:57Thi thể không thể được chôn cất đàng hoàng.
-
11:57 - 12:01Đó thực sự là một bi kịch nối tiếp bi kịch.
-
12:01 - 12:04Simonides, đứng bên ngoài,
-
12:04 - 12:06người sống sót duy nhất giữa đống đổ nát,
-
12:06 - 12:09ông nhắm mắt lại và nhận ra điều này,
-
12:09 - 12:12những gì mà có trong con mắt tâm trí của ông,
-
12:12 - 12:17ông có thể thấy vị trí từng vị khách đang ngồi trong bữa tiệc.
-
12:17 - 12:19Và ông cầm tay những người thân của các vị khách
-
12:19 - 12:23tới nơi mà người thân yêu của họ đã mất giữa đống đổ nát.
-
12:23 - 12:27Những gì mà Simonides khám phá ra vào lúc đó
-
12:27 - 12:30là điều mà tôi nghĩ rằng tất cả chúng ta đều phần nào biết được bằng trực giác
-
12:30 - 12:32điều đó là... bên cạnh việc chúng ta rất kém
-
12:32 - 12:35khi phải nhớ tên và số điện thoại hay là
-
12:35 - 12:38từng-từ-một các hướng dẫn trong sách vở ở trường,
-
12:38 - 12:44chúng ta thực sự có những ký ức thuộc thị giác và không gian rất đặc biệt.
-
12:44 - 12:47Nếu tôi đề nghị các bạn nói lại 10 từ đầu tiên
-
12:47 - 12:50trong câu chuyện mà tôi vừa kể cho các bạn nghe về Simonides,
-
12:50 - 12:52khả năng rất lớn là các bạn sẽ gặp khó khăn.
-
12:52 - 12:54Nhưng tôi sẽ đặt cược rằng
-
12:54 - 12:57nếu tôi đề nghị các bạn hãy nhớ lại
-
12:57 - 13:02ai đang ngồi trên con ngựa rám nắng biết nói
-
13:02 - 13:04ở trong phòng sảnh nhà bạn bây giờ,
-
13:04 - 13:06các bạn sẽ có thể thấy được.
-
13:06 - 13:08Ý tưởng đằng sau cung điện trí nhớ
-
13:08 - 13:13là để tạo nên một dinh thự tưởng tượng trong đôi mắt tâm trí của các bạn
-
13:13 - 13:15và đưa vào đó những hình ảnh
-
13:15 - 13:17của những thứ mà bạn muốn nhớ --
-
13:17 - 13:20hình ảnh càng điên dại, kỳ lạ, quái đản,
-
13:20 - 13:24vui nhộn, tục tĩu, bốc mùi
-
13:24 - 13:27thì nó càng có khó quên hơn.
-
13:27 - 13:30Đây là lời khuyên có từ cách đây hơn 2000 năm
-
13:30 - 13:33từ những luận thuyết Latin đầu tiên về trí nhớ.
-
13:33 - 13:34Vậy nó hoạt động như thế nào?
-
13:34 - 13:37Giả sử là bạn được mời
-
13:37 - 13:41đến sân khấu trung tâm của TED để nói chuyện
-
13:41 - 13:43và bạn muốn thực hiện nó bằng trí nhớ,
-
13:43 - 13:48bạn muốn làm theo cách mà Cicero đã từng làm
-
13:48 - 13:53nếu ông được mời đến TEDxRome 2000 năm trước.
-
13:53 - 13:55Những gì bạn có thể làm
-
13:55 - 14:00là hình dung bản thân mình đang đứng ở cửa trước nhà bạn.
-
14:00 - 14:02Và bạn tưởng tượng ra vài
-
14:02 - 14:06hình ảnh khá là điên rồ, mắc cười và khó quên
-
14:06 - 14:09để nhắc nhớ điều đầu tiên mà bạn muốn nói đến
-
14:09 - 14:12là cuộc thi rất kỳ quái này.
-
14:12 - 14:15Và rồi bạn bước vào bên trong ngôi nhà của mình
-
14:15 - 14:17bạn sẽ thấy hình ảnh của Cookie Monster
-
14:17 - 14:19ngồi trên đỉnh Mister Ed.
-
14:19 - 14:21Và nó sẽ gợi nhớ chuyện
-
14:21 - 14:24bạn muốn giới thiệu người bạn Ed Cook của mình.
-
14:24 - 14:26Rồi bạn sẽ thấy hình ảnh của Britney Spears
-
14:26 - 14:29gợi bạn nhớ về câu chuyện vui bạn muốn kể.
-
14:29 - 14:31Sau đó bạn sẽ đi vào nhà bếp,
-
14:31 - 14:33chủ đề tiếp theo mà bạn sẽ nói
-
14:33 - 14:36là hành trình kỳ lạ mà bạn đã đi trong suốt một năm,
-
14:36 - 14:41và có những người bạn giúp bạn nhớ về điều đó.
-
14:41 - 14:45Đây là cách mà những nhà diễn thuyết La Mã thuộc lòng các bài phát biểu của họ --
-
14:45 - 14:48không phải từng-từ-một vì nó sẽ chỉ làm hỏng bài phát biểu của bạn mà thôi,
-
14:48 - 14:51mà là theo từng chủ đề một.
-
14:51 - 14:54Thực ra, cụm từ "topic sentence" (câu chủ đề),
-
14:54 - 14:57xuất phát từ từ "topos" trong tiếng Hy lạp
-
14:57 - 14:59có nghĩa là "nơi chốn".
-
14:59 - 15:00Đó là một vết tích
-
15:00 - 15:02từ thời con người đã từng nghĩ về diễn thuyết và hùng biện
-
15:02 - 15:05theo những khái niệm không gian này.
-
15:05 - 15:07Cụm từ "in the first place" (đầu tiên)
-
15:07 - 15:10cũng giống như nơi đầu tiên trong cung điện trí nhớ.
-
15:10 - 15:12Tôi nghĩ điều này hết sức thu hút,
-
15:12 - 15:14và tôi thực sự hứng thú với nó.
-
15:14 - 15:17Vậy nên tôi đã tìm đến thêm một vài cuộc thi trí nhớ.
-
15:17 - 15:19Tôi có ý tưởng để có thể viết dài hơn
-
15:19 - 15:23về nhóm văn hóa của những người
cạnh tranh về trí nhớ này. -
15:23 - 15:25Nhưng lại có một vấn đề.
-
15:25 - 15:27Vấn đề là một cuộc thi trí nhớ
-
15:27 - 15:31là một sự kiện nhàm chán chưa từng có.
-
15:31 - 15:34(Tiếng cười)
-
15:34 - 15:38Thực sự, kiểu như một nhóm người ngồi lại nói về điểm SAT
-
15:38 - 15:40ý tôi là kịch tính nhất
-
15:40 - 15:41là khi ai đó bắt đầu xoa bóp thái dương của mình.
-
15:41 - 15:44Tôi là một nhà báo, ôi cần có chuyện xảy ra để viết.
-
15:44 - 15:48Tôi biết rằng điều lạ thường đó xảy ra trong tâm trí của những người này,
-
15:48 - 15:50nhưng tôi không tiếp cận được nó.
-
15:50 - 15:53Và tôi nhận ra rằng, nếu tôi kể lại câu chuyện này,
-
15:53 - 15:56tôi cần đặt mình trong hoàn cảnh của họ một chút,
-
15:56 - 15:59Và vì vậy tôi bắt đầu trải qua 15 rồi 20 phút
-
15:59 - 16:02mỗi buổi sáng trước khi ngồi đọc tờ New York Times của mình
-
16:02 - 16:05chỉ để có gắng nhớ về một chuyện gì đó.
-
16:05 - 16:06Có thể đó là một bài thơ.
-
16:06 - 16:08Có thể đó là những cái tên từ cuốn biên niêm giám cũ
-
16:08 - 16:11mà tôi đã mua ở một chợ trời.
-
16:11 - 16:16Và tôi thấy rằng điều này cực kỳ thú vị một cách ngạc nhiên.
-
16:16 - 16:18Tôi chưa bao giờ mong đợi như thế.
-
16:18 - 16:22Thú vị vì đây không chỉ để rèn luyện trí nhớ của bạn.
-
16:22 - 16:25Những gì bạn đang làm là bạn sẽ cố gắng tốt hơn và tốt hơn và tốt hơn
-
16:25 - 16:27trong việc sáng tạo, trong việc tưởng tượng ra
-
16:27 - 16:30nhưng hình ảnh cực kỳ buồn cười, tục tĩu, vui nhộn
-
16:30 - 16:34và hy vọng không thể nào quên trong đôi mắt của tâm trí bạn.
-
16:34 - 16:36Và tôi khá là có hứng thú với nó.
-
16:36 - 16:42Đây là tôi đang mang một bộ dụng cụ rèn luyện trí nhớ dành cho những thí sinh.
-
16:42 - 16:44Đó là một cặp chụp tai chống ồn
-
16:44 - 16:48và một bộ kính an toàn đã được che chắn toàn bộ
-
16:48 - 16:50chỉ còn lại hai lỗ rất nhỏ để nhìn,
-
16:50 - 16:56vì sự phân tâm là kẻ thù lớn nhất của những người đi thi khả năng ghi nhớ.
-
16:56 - 17:01Tôi quay lại cuộc thi tương tự mà tôi đã tham dự với tư cách phóng viên một năm trước.
-
17:01 - 17:03Và tôi có ý tưởng rằng mình có thể tham gia,
-
17:03 - 17:07kiểu như một trải nghiệm khi tham gia trong ngành báo chí.
-
17:07 - 17:11Nó sẽ làm, tôi nghĩ, có thể là một phần kết đẹp cho toàn bộ các nghiên cứu của tôi.
-
17:11 - 17:15Vấn đề là cuộc thực nghiệm này trở nên rối rắm.
-
17:15 - 17:18Tôi đã thắng cuộc thi,
-
17:18 - 17:21điều mà thực sự không nghĩ rằng sẽ xảy ra.
-
17:21 - 17:27(Vỗ tay)
-
17:27 - 17:28Bây giờ, thật tuyệt
-
17:28 - 17:31để có thể ghi nhớ những bài diễn thuyết
-
17:31 - 17:34số điện thoại và danh sách cần mua sắm,
-
17:34 - 17:37nhưng thực sự nó nằm bên ngoài điểm mấu chốt.
-
17:37 - 17:39Đây chỉ là những mẹo vặt.
-
17:39 - 17:41Chúng là những mẹo vặt có thể sử dụng
-
17:41 - 17:45vì chúng dựa trên một vài nguyên lý khá cơ bản
-
17:45 - 17:46liên quan đến cách mà bộ não chúng ta hoạt động.
-
17:46 - 17:50Các bạn không cần phải xây nên
những cung điện trí nhớ -
17:50 - 17:52hay ghi nhớ thứ tự các lá bài
-
17:52 - 17:54để hưởng lợi một chút xíu trong chuyện
-
17:54 - 17:57tâm trí bạn hoạt động thế nào.
-
17:57 - 17:59Chúng ta hay nói về người có trí nhớ tuyệt vời
-
17:59 - 18:01như thể nó là năng khiếu bẩm sinh,
-
18:01 - 18:03nhưng không phải vậy.
-
18:03 - 18:07Những trí nhớ tuyệt vời là điều có thể học được.
-
18:07 - 18:10Ở mức độ cơ bản nhất, chúng ta nhớ khi chúng ta chú ý.
-
18:10 - 18:13Chúng ta nhớ khi chúng ta
có liên quan một cách sâu sắc. -
18:13 - 18:15Chúng ta nhớ khi chúng ta có thể
-
18:15 - 18:18nhận một mảnh thông tin và trải nghiệm
-
18:18 - 18:20và khám phá ra tại sao nó lại có ý nghĩa đối với chúng ta,
-
18:20 - 18:22tại sao nó lại quan trọng, tại sao nó lại đầy màu sắc,
-
18:22 - 18:25khi chúng ta có thể chuyển đổi nó bằng cách nào đó
-
18:25 - 18:27hợp lý - trong sự liên quan
-
18:27 - 18:29với tất cả những thứ đang trôi nổi quanh tâm trí ta,
-
18:29 - 18:34khi chúng ta có thể chuyển đổi
từ Bakers thành bakers. -
18:34 - 18:37Cung điện trí nhớ, những kỹ thuật ghi nhớ này,
-
18:37 - 18:38chúng chỉ là những đường tắt.
-
18:38 - 18:41Thực sự, chúng thậm chí không hẳn là
những đường tắt. -
18:41 - 18:44Chúng hoạt động vì chúng khiến các bạn hoạt động.
-
18:44 - 18:48Chúng buộc bạn làm việc xử lý theo chiều sâu,
-
18:48 - 18:50kiểu như sự quan tâm thật sự,
-
18:50 - 18:54mà hầu hết chúng ta không hay tập luyện.
-
18:54 - 18:57Nhưng thực sự không có những đường tắt.
-
18:57 - 18:59Đây là cái cách mà mọi thứ được ghi nhớ.
-
18:59 - 19:04Và tôi nghĩ nếu có một điều mà tôi muốn đọng lại trong các bạn,
-
19:04 - 19:06đó là E.P,
-
19:06 - 19:10người bị mắc chứng mất trí đến nỗi thậm chí không nhớ rằng mình có vấn đề về trí nhớ,
-
19:10 - 19:12đã làm cho tôi
-
19:12 - 19:14có suy nghĩ rằng
-
19:14 - 19:19cuộc sống của chúng ta sự tổng hợp những ký ức.
-
19:19 - 19:25Chúng ta sẵn sàng đánh mất bao nhiêu
-
19:25 - 19:28từ quãng đời ngắn ngủi đã qua của chúng ta
-
19:28 - 19:35bằng cách đánh mất bản thân trong Blackberries, iPhones
-
19:35 - 19:39thông qua việc không chú ý đến những người đang đi qua cuộc đời chúng ta
-
19:39 - 19:41những người đang trò chuyện với chúng ta,
-
19:41 - 19:43hay quá làm biếng đến nỗi chúng ta không sẵn sàng
-
19:43 - 19:46xử lý thông tin một cách sâu sắc?
-
19:46 - 19:49Tôi học được trước tiên
-
19:49 - 19:52rằng còn nhiều lắm khả năng ghi nhớ tuyệt vời
-
19:52 - 19:54tiềm ẩn trong tất cả chúng ta.
-
19:54 - 19:58Nhưng nếu bạn muốn sống một cuộc đời đáng nhớ,
-
19:58 - 20:00các bạn phải là dạng người
-
20:00 - 20:03nhớ để nhớ.
-
20:03 - 20:05Cám ơn các bạn.
-
20:05 - 20:08(Tiếng vỗ tay)
- Title:
- Joshua Foer: Những kỳ công của bộ nhớ mà ai cũng làm được
- Speaker:
- Joshua Foer
- Description:
-
Có những người có thể nhanh chóng ghi nhớ danh sách hàng ngàn con số, thứ tự của tất cả các lá bài trên bàn, và nhiều nhiều hơn thế nữa. Tác giả khoa học Joshua Foer mô tả kỹ thuật được gọi là "cung điện trí nhớ" và cho thấy tính năng đáng chú ý nhất của nó: bất cứ ai cũng học được cách sử dụng nó, kể cả Joshua.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 20:28
Dimitra Papageorgiou approved Vietnamese subtitles for Feats of memory anyone can do | ||
Trinh Brunch accepted Vietnamese subtitles for Feats of memory anyone can do | ||
Trinh Brunch edited Vietnamese subtitles for Feats of memory anyone can do | ||
Trinh Brunch edited Vietnamese subtitles for Feats of memory anyone can do | ||
Trinh Brunch edited Vietnamese subtitles for Feats of memory anyone can do | ||
Trinh Brunch edited Vietnamese subtitles for Feats of memory anyone can do | ||
Trinh Brunch edited Vietnamese subtitles for Feats of memory anyone can do | ||
Trinh Brunch edited Vietnamese subtitles for Feats of memory anyone can do |