0:00:00.273,0:00:04.679 Tôi muốn mời các bạn nhắm mắt lại. 0:00:04.679,0:00:07.996 Tưởng tưởng mình đang đứng 0:00:07.996,0:00:11.123 bên ngoài cửa trước nhà bạn. 0:00:11.123,0:00:14.792 Các bạn hãy chú ý màu cửa, 0:00:14.792,0:00:18.788 chất liệu của nó. 0:00:18.788,0:00:25.508 Bây giờ hãy hình dung một nhóm người thừa cân theo chủ nghĩa khỏa thân đang chạy xe đạp. 0:00:25.508,0:00:28.708 Họ đang thi đấu trong một cuộc đua xe đạp khỏa thân, 0:00:28.708,0:00:32.458 và họ được phép chạy thẳng tới trước cửa nhà của bạn. 0:00:32.458,0:00:34.408 Tôi cần các bạn phải thực sự thấy điều này. 0:00:34.408,0:00:37.500 Họ đang đạp hết sức, người họ đẫm mồ hôi, 0:00:37.500,0:00:40.404 họ cứ chạy lòng vòng quanh đó. 0:00:40.404,0:00:44.208 Và họ đâm thẳng vào cửa trước nhà của bạn. 0:00:44.208,0:00:48.127 Xe đạp bay tung tóe khắp nơi, những chiếc bánh xe lăn qua bạn, 0:00:48.127,0:00:51.958 niềng xe văng ra những chỗ khác nhau. 0:00:51.958,0:00:55.183 Bước qua thềm cửa nhà của bạn 0:00:55.183,0:00:58.023 tiến đến tiền sảnh, hành lang, bất cứ thứ gì ở phía bên kia, 0:00:58.023,0:01:01.929 và cảm nhận chất lượng ánh sáng tuyệt vời. 0:01:01.929,0:01:07.606 Đèn chiếu xuống con rối Cookie Monster. 0:01:07.606,0:01:10.792 Cookie Monster đang vẫy tay chào đón bạn 0:01:10.792,0:01:13.496 từ chỗ ngồi của nó trên lưng một con ngựa rám nắng. 0:01:13.496,0:01:15.304 Đó là một con ngựa biết nói. 0:01:15.304,0:01:19.837 Bạn có thể thực sự cảm nhận được những chiếc lông màu xanh của nó đang ngoáy mũi bạn. 0:01:19.837,0:01:24.114 Bạn có thể ngửi thấy mùi bánh quy nho khô làm bằng bột yến mạch mà nó sắp bỏ hết vào miệng. 0:01:24.114,0:01:27.921 Đi qua nó đi. Đi qua nó để tới phòng khách nhà bạn. 0:01:27.921,0:01:30.958 Trong phòng khách, bằng trí tưởng tượng phong phú của mình, 0:01:30.958,0:01:33.770 ảnh của Britney Spears kìa. 0:01:33.770,0:01:39.265 Cô đang mặc váy áo hở hang, cô đang nhún nhảy trên bàn cà phê của bạn, 0:01:39.265,0:01:41.809 và cô ấy đang hát "Hit Me Baby One More Time." 0:01:41.809,0:01:44.731 Và rồi hãy theo tôi vào nhà bếp của bạn. 0:01:44.731,0:01:49.031 Trong nhà bếp, sàn lối đi được ốp gạch màu vàng 0:01:49.031,0:01:52.725 và từ lò nướng chui ra, đang tiến đến phía bạn 0:01:52.725,0:01:54.792 là cô bé Dorothy, người thiếc Tin Man, 0:01:54.792,0:01:57.173 Scarecrow và con sư tử hèn nhát trong "Phù thủy xứ Oz", 0:01:57.173,0:02:00.000 họ đang tay trong tay tiến thẳng đến bạn. 0:02:00.000,0:02:04.333 Được rồi, các bạn có thể mở mắt ra. 0:02:04.333,0:02:07.792 Tôi muốn nói với các bạn về một cuộc thi rất kỳ lạ 0:02:07.792,0:02:10.875 được tổ chức vào mỗi mùa xuân ở thành phố New York. 0:02:10.875,0:02:14.362 Gọi là Cuộc Thi Vô Địch Nước Mỹ Về Trí Nhớ (United States Memory Championship). 0:02:14.362,0:02:17.260 Cách đây một vài năm, tôi đã theo dõi cuộc thi này 0:02:17.260,0:02:19.457 với tư cách là một phóng viên khoa học 0:02:19.457,0:02:21.792 mong chờ, tôi đoán, cuộc thi này 0:02:21.792,0:02:24.621 kiểu như là Giải vô địch của các nhà bác học. 0:02:24.621,0:02:28.130 Đây là cuộc thi của một nhóm những anh chàng trai và một số cô gái, 0:02:28.130,0:02:32.869 rất khác nhau từ tuổi tác đến chuyện... giữ vệ sinh. 0:02:32.869,0:02:35.150 (Tiếng cười) 0:02:35.150,0:02:39.359 Họ sẽ ghi nhớ hàng trăm con số ngẫu nhiên, 0:02:39.359,0:02:40.771 mà chỉ nhìn chúng qua một lần duy nhất. 0:02:40.771,0:02:45.133 Họ sẽ ghi nhớ tên của hàng tá tá những người xa lạ. 0:02:45.133,0:02:48.571 Họ sẽ ghi nhớ toàn bộ bài thơ chỉ trong một vài phút. 0:02:48.571,0:02:50.750 Họ sẽ thi xem ai có thể ghi nhớ 0:02:50.750,0:02:54.750 thứ tự của bộ bài đã được xáo trộn một cách nhanh nhất. 0:02:54.750,0:02:56.594 Tôi cảm thấy như không thể tin được điều này. 0:02:56.594,0:02:59.750 Những người này chắc phải là...[br]quái nhân của tạo hoá. 0:02:59.750,0:03:03.375 Và tôi bắt đầu gợi chuyện với một số người dự thi. 0:03:03.375,0:03:04.750 Đây là anh chàng tên Ed Cook 0:03:04.750,0:03:06.317 đến từ nước Anh 0:03:06.317,0:03:08.283 nơi mà anh sở hữu một trong những trí nhớ được rèn luyện tốt nhất. 0:03:08.283,0:03:12.048 Và tôi nói với anh: "Ed, khi nào thì anh nhận ra rằng 0:03:12.048,0:03:14.556 anh là một nhà bác học?" 0:03:14.556,0:03:17.320 Ed trả lời: "Tôi không phải là một nhà bác học. 0:03:17.320,0:03:19.896 Thực sự thì tôi chỉ có một trí nhớ trung bình. 0:03:19.896,0:03:21.568 Mọi người tham dự cuộc thi này sẽ cho anh biết 0:03:21.568,0:03:24.829 họ chỉ có một trí nhớ trung bình mà thôi. 0:03:24.829,0:03:26.708 Chúng tôi đều tự rèn luyện 0:03:26.708,0:03:30.929 để thể hiện những thành công cực kỳ siêu phàm của trí nhớ bằng cách 0:03:30.929,0:03:32.987 sử dụng một tập hợp những kỹ thuật cổ xưa, 0:03:32.987,0:03:36.535 những kỹ thuật được phát minh ra cách đây 2500 năm ở Hy Lạp, 0:03:36.535,0:03:39.667 những kỹ thuật tương tự mà Cicero đã từng áp dụng 0:03:39.667,0:03:41.527 để ghi nhớ bài phát biểu của ông, 0:03:41.527,0:03:45.721 và những học giả trung cổ dùng để ghi nhớ toàn bộ các quyển sách". 0:03:45.721,0:03:49.437 Và tôi: "Chà. Sao tôi chưa từng nghe về điều này trước đây nhỉ?" 0:03:49.437,0:03:52.156 Chúng tôi đứng bên ngoài hội trường của cuộc thi, 0:03:52.156,0:03:55.833 và Ed, một anh chàng người Anh rất thông minh, tuyệt vời 0:03:55.833,0:03:58.898 nhưng có phần nào đó hơi lập dị 0:03:58.898,0:04:03.333 nói với tôi: "Josh, anh là một phóng viên người Mỹ. 0:04:03.333,0:04:05.439 Vậy anh có biết Britney Spears không?" 0:04:05.439,0:04:10.252 Tôi kiểu như: "Cái gì? À không. Sao vậy?" 0:04:10.252,0:04:13.333 "Vì tôi thực sự muốn chỉ cho Britney Spears 0:04:13.333,0:04:15.962 làm thế nào để ghi nhớ thứ tự của một bộ bài đã được xáo trộn 0:04:15.962,0:04:18.208 trên đài truyền hình quốc gia Mỹ. 0:04:18.208,0:04:21.479 Nó sẽ chứng minh cho cả thế giới thấy bất cứ ai cũng có thể làm được điều này." 0:04:21.479,0:04:25.893 (Tiếng cười) 0:04:25.893,0:04:29.383 Tôi nói: "Tôi không phải Britney Spears, 0:04:29.383,0:04:32.148 nhưng có lẽ anh có thể dạy tôi. 0:04:32.148,0:04:34.583 Ý tôi là anh sẽ phải bắt đầu từ đâu đó, phải không?" 0:04:34.583,0:04:38.375 Và đó là điểm khởi đầu của cuộc hành trình rất kỳ lạ đối với tôi. 0:04:38.375,0:04:41.279 Cuối cùng thì, tôi dành cả năm sau đó cho phần hay nhất của cuộc hành trình 0:04:41.279,0:04:43.375 không chỉ để rèn luyện trí nhớ của mình, 0:04:43.375,0:04:45.125 mà còn nghiên cứu về nó, 0:04:45.125,0:04:47.231 cố gắng hiểu xem nó hoạt động như thế nào, 0:04:47.231,0:04:49.502 tại sao đôi lúc nó lại không hoạt động 0:04:49.502,0:04:51.987 và tiềm năng của nó có thể là gì. 0:04:51.987,0:04:54.293 Tôi đã gặp rất nhiều người thực sự thú vị. 0:04:54.293,0:04:56.075 Người đàn ông này tên E.P. 0:04:56.075,0:04:58.583 Ông bị mắc chứng mất trí nhớ 0:04:58.583,0:05:01.292 có thể ông là người có trí nhớ tệ nhất trên thế giới. 0:05:01.292,0:05:02.952 Trí nhớ của ông rất kém 0:05:02.952,0:05:05.702 đến nỗi thậm chí ông không nhớ rằng mình có vấn đề về trí nhớ, 0:05:05.702,0:05:07.589 điều này thật ngạc nhiên. 0:05:07.589,0:05:09.304 Ông là một trường hợp vô cùng bi thảm, 0:05:09.304,0:05:11.292 nhưng ông cũng là cánh cửa mở đến giới hạn 0:05:11.292,0:05:15.102 mà trí nhớ của chúng ta tạo nên con người mà chúng ta hiện là. 0:05:15.102,0:05:18.140 Ở một khía cạnh khác: Tôi đã gặp người đàn ông này. 0:05:18.140,0:05:19.877 Đây là Kim Peek. 0:05:19.877,0:05:23.364 Ông là một điển hình của nhân vật do Dustin Hoffman đóng vai trong phim "Rain Man" 0:05:23.364,0:05:26.046 Chúng tôi ngồi với nhau cả buổi trưa 0:05:26.046,0:05:29.683 trong Thư viện công cộng thành phố Salt Lake để ghi nhớ những quyển danh bạ điện thoại, 0:05:29.683,0:05:32.770 chuyện này thật (điên) rực rỡ. 0:05:32.770,0:05:35.727 (Tiếng cười) 0:05:35.727,0:05:39.157 Khi trở về, tôi đã đọc toàn bộ các tài liệu ghi chép về trí nhớ, 0:05:39.157,0:05:42.990 những luận thuyết được viết cách đây hơn 2000 năm 0:05:42.990,0:05:44.896 bằng tiếng Lating cổ 0:05:44.896,0:05:47.233 rồi sau đó bằng tiếng Latinh Trung Cổ 0:05:47.233,0:05:49.796 Và tôi đã học được rất nhiều điều thú vị. 0:05:49.796,0:05:53.038 Một trong những điều cực thú vị mà tôi đã học được 0:05:53.038,0:05:55.514 là ngày xửa ngày xưa 0:05:55.514,0:06:01.286 ý tưởng về việc có một trí nhớ được huấn luyện, rèn tập và trau dồi 0:06:01.286,0:06:06.314 gần như không quá kỳ lạ với người xưa như đối với chúng ta ngày nay. 0:06:06.314,0:06:11.071 Vào thời xa xưa, con người đầu tư cho trí nhớ 0:06:11.071,0:06:16.096 bằng cách chăm chỉ trang hoàng cho tâm trí của họ . 0:06:16.096,0:06:18.219 Qua một vài thiên niên kỷ 0:06:18.219,0:06:20.965 chúng ta đã phát minh ra hàng loạt những công nghệ -- 0:06:20.965,0:06:23.375 từ bảng chữ cái đến giấy để viết 0:06:23.375,0:06:25.694 đến sách chép tay, tài liệu in ấn, nhiếp ảnh, 0:06:25.694,0:06:27.608 máy tính, điện thoại thông minh -- 0:06:27.608,0:06:30.540 những thứ mà dần dần giúp dễ dàng hơn và dễ dàng hơn 0:06:30.540,0:06:33.125 giúp chúng ta bành trướng trí nhớ của chúng ta, 0:06:33.125,0:06:35.367 cho chúng ta gần như thuê nguồn lực bên ngoài 0:06:35.367,0:06:39.080 thực hiện dùm bản năng cơ bản này của con người. 0:06:39.080,0:06:42.679 Những công nghệ này tạo ra tính khả thi cho thế giới hiện đại của chúng ta, 0:06:42.679,0:06:44.477 nhưng chúng cũng đã thay đổi chúng ta. 0:06:44.477,0:06:46.227 Chúng thay đổi chúng ta về mặt văn hóa, 0:06:46.227,0:06:49.761 và tôi sẽ chứng minh rằng chúng đã thay đổi chúng ta về mặt nhận thức nữa. 0:06:49.761,0:06:52.327 Ít có nhu cầu để ghi nhớ thêm, 0:06:52.327,0:06:55.444 điều này đôi khi giống như việc chúng ta đã quên đi cách làm sao để ghi nhớ. 0:06:55.444,0:06:57.183 Một trong những nơi cuối cùng trên trái đất 0:06:57.183,0:07:00.287 nơi mà các bạn vẫn còn tìm thấy những người đam mê với ý tưởng 0:07:00.287,0:07:03.529 về một trí nhớ được luyện tập, rèn luyện và trau dồi 0:07:03.529,0:07:06.288 duy nhất chính là ở cuộc thi về trí nhớ rất khác thường này. 0:07:06.288,0:07:07.604 Nó thực sự không phải là duy nhất, 0:07:07.604,0:07:09.929 có những cuộc thi được tổ chức khắp nơi trên thế giới. 0:07:09.929,0:07:14.087 Và tôi đã bị cuốn hút, tôi muốn biết những người này làm điều đó như thế nào. 0:07:14.087,0:07:18.806 Một vài năm trước, một nhóm các nhà nghiên cứu ở trường đại học Luân Đôn 0:07:18.806,0:07:21.583 đã mời các nhà vô địch trí nhớ [br]đến phòng thí nghiệm. 0:07:21.583,0:07:23.089 Họ muốn biết: 0:07:23.089,0:07:24.456 Bộ não của những người này 0:07:24.456,0:07:28.898 có khác với những người còn lại về phương diện cấu trúc và giải phẫu học không? 0:07:28.898,0:07:31.902 Câu trả lời là: Không. 0:07:31.902,0:07:35.006 Họ có thông minh hơn chúng ta không? 0:07:35.006,0:07:36.717 Các nhà nghiên cứu đã cho những người này thực hiện một loạt những bài kiểm tra về nhận thức, 0:07:36.717,0:07:38.987 và câu trả lời là không hẳn vậy. 0:07:38.987,0:07:42.315 Tuy nhiên, có một điều thực sự thú vị và nói lên sự khác biệt 0:07:42.315,0:07:44.423 giữa bộ não của các nhà vô địch trí nhớ [br]và những điểm kiểm soát 0:07:44.423,0:07:46.990 khi các nhà nghiên cứu so sánh chúng với nhau. 0:07:46.990,0:07:49.667 Khi các nhà nghiên cứu đưa những người này qua máy MRI (máy chụp cộng hưởng từ), 0:07:49.667,0:07:51.711 quét qua bộ não của họ 0:07:51.711,0:07:56.717 trong khi họ đang ghi nhớ những con số, những khuôn mặt người và hình ảnh những bông tuyết, 0:07:56.717,0:07:59.033 các nhà nghiên cứu nhận ra các nhà vô địch trí nhớ 0:07:59.033,0:08:01.277 có những điểm sáng khác nhau trong não 0:08:01.277,0:08:03.288 nhiều hơn những người khác. 0:08:03.288,0:08:06.573 Đặc biệt, họ đang sử dụng, hoặc có vẻ như sử dụng 0:08:06.573,0:08:10.790 một phần của bộ não mà có liên quan đến trí nhớ thuộc không gian và định vị. 0:08:10.790,0:08:17.033 Tại sao? [br]Và chúng ta có thể học được gì từ điều này không? 0:08:17.033,0:08:21.233 Môn thể thao cạnh tranh về trí nhớ 0:08:21.233,0:08:24.081 được tiếp diễn như kiểu một cuộc chạy đua vũ trang 0:08:24.081,0:08:27.125 nơi mà mỗi năm có ai đó 0:08:27.125,0:08:29.813 tìm ra một phương pháp mới để ghi nhớ nhiều hơn, một cách nhanh hơn, 0:08:29.813,0:08:31.652 và rồi những người còn lại phải rượt theo. 0:08:31.652,0:08:33.500 Đây là một người bạn của tôi tên Ben Pridmore, 0:08:33.500,0:08:35.250 ba lần vô địch thế giới về trí nhớ. 0:08:35.250,0:08:37.083 Trên bàn trước mặt anh 0:08:37.083,0:08:40.777 là 36 bộ bài đã được xáo trộn 0:08:40.777,0:08:43.525 mà anh chuẩn bị cố ghi nhớ chúng trong một giờ, 0:08:43.525,0:08:47.881 bằng cách sử dụng một kỹ thuật mà anh phát minh ra và chỉ có anh thành thạo nó. 0:08:47.881,0:08:49.792 Anh đã dùng một kỹ thuật tương tự 0:08:49.792,0:08:52.234 để ghi nhớ thứ tự chính xác 0:08:52.234,0:08:58.042 của 4140 chữ số nhị phân ngẫu nhiên 0:08:58.042,0:09:00.944 trong vòng nửa giờ đồng hồ. 0:09:00.944,0:09:02.875 Đúng thế. 0:09:02.875,0:09:06.423 Và trong khi có cả một tập hợp đầy những cách 0:09:06.423,0:09:10.000 để ghi nhớ ở những cuộc thi như thế này, 0:09:10.000,0:09:12.892 mọi thứ, tất cả những kỹ thuật đã được sử dụng, 0:09:12.892,0:09:15.500 cuối cùng cũng quay về một khái niệm 0:09:15.500,0:09:19.148 mà các nhà tâm lý học gọi là [br]mã hóa chi tiết. 0:09:19.148,0:09:21.829 Nó được minh họa rõ bằng một nghịch lý đỉnh cao 0:09:21.829,0:09:23.875 gọi là nghịch lý Baker/baker 0:09:23.875,0:09:25.437 mà hoạt động nó là như thế này: 0:09:25.437,0:09:28.333 Nếu tôi nói hai người phải ghi nhớ cùng một từ, 0:09:28.333,0:09:29.900 nếu tôi nói với bạn này: 0:09:29.900,0:09:33.527 "Hãy ghi nhớ có một người đàn ông tên là Baker." 0:09:33.527,0:09:35.033 Đó là tên của anh ta. 0:09:35.033,0:09:40.819 Rồi tôi nói với bạn kia: "Hãy ghi nhớ có một người đàn ông làm nghề "baker" (người làm bánh)" 0:09:40.819,0:09:44.061 Và một lúc sau tôi quay lại với hai bạn đó, 0:09:44.061,0:09:47.100 và tôi hỏi: "Các bạn có nhớ từ mà 0:09:47.100,0:09:48.477 tôi đã nói với các bạn trước đó không? 0:09:48.477,0:09:50.275 Các bạn có nhớ nó là từ gì không?" 0:09:50.275,0:09:53.542 Người mà được bảo là phải ghi nhớ người đàn ông [br]tên là Baker 0:09:53.542,0:09:55.861 thì ít có khả năng nhớ từ tương tự 0:09:55.861,0:09:59.712 so với người được bảo phải ghi nhớ nghề nghiệp của ông ấy là một "baker" (người làm bánh). 0:09:59.712,0:10:02.791 Cùng một từ ngữ, khả năng ghi nhớ khác nhau [br]điều này thật khó hiểu. 0:10:02.791,0:10:04.768 Điều gì đang diễn ra ở đây? 0:10:04.768,0:10:09.804 Đúng vậy. Cái tên Baker thực sự không có ý nghĩa gì đối với bạn. 0:10:09.804,0:10:12.095 Nó hoàn toàn không bị buộc lại 0:10:12.095,0:10:15.333 trong toàn bộ các ghi nhớ khác đang trôi nổi xung quanh bộ óc của bạn. 0:10:15.333,0:10:17.223 Nhưng danh từ chung "baker" (người làm bánh), 0:10:17.223,0:10:19.094 chúng ta biết những người làm bánh. 0:10:19.094,0:10:21.123 Những người làm bánh đội những chiếc nón màu trắng ngộ nghĩnh. 0:10:21.123,0:10:22.750 Những người làm bánh trên tay dính đầy bột. 0:10:22.750,0:10:24.825 Những người làm bánh có mùi thơm khi họ đi làm về. 0:10:24.825,0:10:26.952 Có lẽ chúng ta thậm chí quen biết với một người làm bánh. 0:10:26.952,0:10:28.363 Khi chúng ta thoạt đầu nghe từ đó, 0:10:28.363,0:10:31.208 chúng ta bắt đầu đặt những chiếc móc liên kết vào nó 0:10:31.208,0:10:35.279 khiến chúng ta dễ dàng tìm lại nó sau một thời gian. 0:10:35.279,0:10:38.237 Toàn bộ nghệ thuật của những gì đang diễn ra 0:10:38.237,0:10:40.352 trong những cuộc thi về trí nhớ này 0:10:40.352,0:10:43.579 và toàn bộ nghệ thuật ghi nhớ mọi việc tốt hơn trong cuộc sống hàng ngày 0:10:43.579,0:10:47.565 là tìm cho ra những phương pháp chuyển đổi chữ B viết hoa trong B-Bakers 0:10:47.565,0:10:49.561 thành chữ B thường trong b-bakers (người làm bánh) -- 0:10:49.561,0:10:52.948 để lấy thông tin mà bị thiếu hụt về ngữ cảnh, 0:10:52.948,0:10:55.254 về ý nghĩa, về ngữ nghĩa 0:10:55.254,0:10:56.804 và chuyển đổi nó bằng cách nào đó 0:10:56.804,0:10:58.979 để nó trở nên có ý nghĩa 0:10:58.979,0:11:03.764 liên kết với tất cả những thứ khác đã tồn tại trong tâm trí bạn. 0:11:03.764,0:11:07.498 Một trong những kỹ thuật chi tiết hơn [br]để làm điều này 0:11:07.498,0:11:11.417 đã có từ cách đây 2500 năm thời Hy Lạp Cổ Đại. 0:11:11.417,0:11:13.395 Người ta biết đến nó như một cung điện trí nhớ. 0:11:13.395,0:11:16.820 Câu chuyện đằng sau việc hình thành cung điện trí nhớ là như thế này: 0:11:16.820,0:11:19.792 Có một nhà thơ tên là Simondies 0:11:19.792,0:11:21.698 đang dự một bữa tiệc lớn. 0:11:21.698,0:11:23.946 Thực ra ông được thuê để trình diễn giải trí, 0:11:23.946,0:11:26.958 vào thời điểm đó nếu bạn muốn tổ chức một bữa tiệc thật linh đình, 0:11:26.958,0:11:30.170 bạn sẽ không thuê một D.J mà là một nhà thơ. 0:11:30.170,0:11:35.040 Ông đứng dậy, đọc bài thơ của ông từ trí nhớ,[br]bước ra khỏi cửa 0:11:35.040,0:11:40.152 và ngay lúc ông vừa bước ra khỏi cửa[br]cả hội trường yến tiệc bị sập đổ, 0:11:40.152,0:11:42.833 làm chết hết tất cả mọi người bên trong đó. 0:11:42.833,0:11:45.398 Không chỉ giết hết tất cả mọi người, 0:11:45.398,0:11:49.262 nó còn làm nát thi thể đến nỗi không nhận ra được. 0:11:49.262,0:11:51.583 Không ai có thể nói những ai ở bên trong, 0:11:51.583,0:11:54.754 không ai có thể nói vị trí họ đã ngồi. 0:11:54.754,0:11:56.993 Thi thể không thể được chôn cất đàng hoàng. 0:11:56.993,0:12:00.836 Đó thực sự là một bi kịch nối tiếp bi kịch. 0:12:00.836,0:12:03.540 Simonides, đứng bên ngoài, 0:12:03.540,0:12:05.671 người sống sót duy nhất giữa đống đổ nát, 0:12:05.671,0:12:09.307 ông nhắm mắt lại và nhận ra điều này, 0:12:09.307,0:12:11.845 những gì mà có trong con mắt tâm trí của ông, 0:12:11.845,0:12:16.990 ông có thể thấy vị trí từng vị khách đang ngồi trong bữa tiệc. 0:12:16.990,0:12:19.333 Và ông cầm tay những người thân của các vị khách 0:12:19.333,0:12:23.391 tới nơi mà người thân yêu của họ đã mất giữa đống đổ nát. 0:12:23.391,0:12:26.655 Những gì mà Simonides khám phá ra vào lúc đó 0:12:26.655,0:12:30.088 là điều mà tôi nghĩ rằng tất cả chúng ta đều phần nào biết được bằng trực giác 0:12:30.088,0:12:32.500 điều đó là... bên cạnh việc chúng ta rất kém 0:12:32.500,0:12:35.394 khi phải nhớ tên và số điện thoại hay là 0:12:35.394,0:12:38.052 từng-từ-một các hướng dẫn trong sách vở ở trường, 0:12:38.052,0:12:43.542 chúng ta thực sự có những ký ức thuộc thị giác và không gian rất đặc biệt. 0:12:43.542,0:12:47.138 Nếu tôi đề nghị các bạn nói lại 10 từ đầu tiên 0:12:47.138,0:12:49.602 trong câu chuyện mà tôi vừa kể cho các bạn nghe về Simonides, 0:12:49.602,0:12:52.090 khả năng rất lớn là các bạn sẽ gặp khó khăn. 0:12:52.090,0:12:54.404 Nhưng tôi sẽ đặt cược rằng 0:12:54.404,0:12:57.087 nếu tôi đề nghị các bạn hãy nhớ lại 0:12:57.087,0:13:01.643 ai đang ngồi trên con ngựa rám nắng biết nói 0:13:01.643,0:13:03.641 ở trong phòng sảnh nhà bạn bây giờ, 0:13:03.641,0:13:05.966 các bạn sẽ có thể thấy được. 0:13:05.966,0:13:08.496 Ý tưởng đằng sau cung điện trí nhớ 0:13:08.496,0:13:13.129 là để tạo nên một dinh thự tưởng tượng trong đôi mắt tâm trí của các bạn 0:13:13.129,0:13:14.875 và đưa vào đó những hình ảnh 0:13:14.875,0:13:17.083 của những thứ mà bạn muốn nhớ -- 0:13:17.083,0:13:20.412 hình ảnh càng điên dại, kỳ lạ, quái đản, 0:13:20.412,0:13:24.012 vui nhộn, tục tĩu, bốc mùi 0:13:24.012,0:13:26.887 thì nó càng có khó quên hơn. 0:13:26.887,0:13:29.721 Đây là lời khuyên có từ cách đây hơn 2000 năm 0:13:29.721,0:13:32.506 từ những luận thuyết Latin đầu tiên về trí nhớ. 0:13:32.506,0:13:34.335 Vậy nó hoạt động như thế nào? 0:13:34.335,0:13:36.875 Giả sử là bạn được mời 0:13:36.875,0:13:40.681 đến sân khấu trung tâm của TED để nói chuyện 0:13:40.681,0:13:43.215 và bạn muốn thực hiện nó bằng trí nhớ, 0:13:43.215,0:13:48.260 bạn muốn làm theo cách mà Cicero đã từng làm 0:13:48.260,0:13:52.919 nếu ông được mời đến TEDxRome 2000 năm trước. 0:13:52.919,0:13:55.177 Những gì bạn có thể làm 0:13:55.177,0:14:00.396 là hình dung bản thân mình đang đứng ở cửa trước nhà bạn. 0:14:00.396,0:14:02.438 Và bạn tưởng tượng ra vài 0:14:02.438,0:14:05.946 hình ảnh khá là điên rồ, mắc cười và khó quên 0:14:05.946,0:14:08.929 để nhắc nhớ điều đầu tiên mà bạn muốn nói đến 0:14:08.929,0:14:11.721 là cuộc thi rất kỳ quái này. 0:14:11.721,0:14:14.554 Và rồi bạn bước vào bên trong ngôi nhà của mình 0:14:14.554,0:14:17.406 bạn sẽ thấy hình ảnh của Cookie Monster 0:14:17.406,0:14:19.293 ngồi trên đỉnh Mister Ed. 0:14:19.293,0:14:20.562 Và nó sẽ gợi nhớ chuyện 0:14:20.562,0:14:23.736 bạn muốn giới thiệu người bạn Ed Cook của mình. 0:14:23.736,0:14:26.400 Rồi bạn sẽ thấy hình ảnh của Britney Spears 0:14:26.400,0:14:29.212 gợi bạn nhớ về câu chuyện vui bạn muốn kể. 0:14:29.212,0:14:30.884 Sau đó bạn sẽ đi vào nhà bếp, 0:14:30.884,0:14:32.729 chủ đề tiếp theo mà bạn sẽ nói 0:14:32.729,0:14:35.667 là hành trình kỳ lạ mà bạn đã đi trong suốt một năm, 0:14:35.667,0:14:40.631 và có những người bạn giúp bạn nhớ về điều đó. 0:14:40.631,0:14:44.850 Đây là cách mà những nhà diễn thuyết La Mã thuộc lòng các bài phát biểu của họ -- 0:14:44.850,0:14:48.244 không phải từng-từ-một vì nó sẽ chỉ làm hỏng bài phát biểu của bạn mà thôi, 0:14:48.244,0:14:50.656 mà là theo từng chủ đề một. 0:14:50.656,0:14:53.563 Thực ra, cụm từ "topic sentence" (câu chủ đề), 0:14:53.563,0:14:56.863 xuất phát từ từ "topos" trong tiếng Hy lạp 0:14:56.863,0:14:58.583 có nghĩa là "nơi chốn". 0:14:58.583,0:15:00.150 Đó là một vết tích 0:15:00.150,0:15:02.470 từ thời con người đã từng nghĩ về diễn thuyết và hùng biện 0:15:02.470,0:15:04.708 theo những khái niệm không gian này. 0:15:04.708,0:15:06.645 Cụm từ "in the first place" (đầu tiên) 0:15:06.645,0:15:10.068 cũng giống như nơi đầu tiên trong cung điện trí nhớ. 0:15:10.068,0:15:12.048 Tôi nghĩ điều này hết sức thu hút, 0:15:12.048,0:15:13.948 và tôi thực sự hứng thú với nó. 0:15:13.948,0:15:16.696 Vậy nên tôi đã tìm đến thêm một vài cuộc thi trí nhớ. 0:15:16.696,0:15:19.257 Tôi có ý tưởng để có thể viết dài hơn 0:15:19.257,0:15:22.550 về nhóm văn hóa của những người [br]cạnh tranh về trí nhớ này. 0:15:22.550,0:15:24.577 Nhưng lại có một vấn đề. 0:15:24.577,0:15:27.325 Vấn đề là một cuộc thi trí nhớ 0:15:27.325,0:15:31.054 là một sự kiện nhàm chán chưa từng có. 0:15:31.054,0:15:33.660 (Tiếng cười) 0:15:33.660,0:15:38.210 Thực sự, kiểu như một nhóm người ngồi lại nói về điểm SAT 0:15:38.210,0:15:39.904 ý tôi là kịch tính nhất 0:15:39.904,0:15:41.283 là khi ai đó bắt đầu xoa bóp thái dương của mình. 0:15:41.283,0:15:44.321 Tôi là một nhà báo, ôi cần có chuyện xảy ra để viết. 0:15:44.321,0:15:48.098 Tôi biết rằng điều lạ thường đó xảy ra trong tâm trí của những người này, 0:15:48.098,0:15:50.198 nhưng tôi không tiếp cận được nó. 0:15:50.198,0:15:52.917 Và tôi nhận ra rằng, nếu tôi kể lại câu chuyện này, 0:15:52.917,0:15:55.667 tôi cần đặt mình trong hoàn cảnh của họ một chút, 0:15:55.667,0:15:59.248 Và vì vậy tôi bắt đầu trải qua 15 rồi 20 phút 0:15:59.248,0:16:02.083 mỗi buổi sáng trước khi ngồi đọc tờ New York Times của mình 0:16:02.083,0:16:04.604 chỉ để có gắng nhớ về một chuyện gì đó. 0:16:04.604,0:16:06.273 Có thể đó là một bài thơ. 0:16:06.273,0:16:08.312 Có thể đó là những cái tên từ cuốn biên niêm giám cũ 0:16:08.312,0:16:10.571 mà tôi đã mua ở một chợ trời. 0:16:10.571,0:16:16.067 Và tôi thấy rằng điều này cực kỳ thú vị một cách ngạc nhiên. 0:16:16.067,0:16:18.145 Tôi chưa bao giờ mong đợi như thế. 0:16:18.145,0:16:21.508 Thú vị vì đây không chỉ để rèn luyện trí nhớ của bạn. 0:16:21.508,0:16:24.546 Những gì bạn đang làm là bạn sẽ cố gắng tốt hơn và tốt hơn và tốt hơn 0:16:24.546,0:16:26.975 trong việc sáng tạo, trong việc tưởng tượng ra 0:16:26.975,0:16:29.869 nhưng hình ảnh cực kỳ buồn cười, tục tĩu, vui nhộn 0:16:29.869,0:16:33.994 và hy vọng không thể nào quên trong đôi mắt của tâm trí bạn. 0:16:33.994,0:16:35.577 Và tôi khá là có hứng thú với nó. 0:16:35.577,0:16:42.234 Đây là tôi đang mang một bộ dụng cụ rèn luyện trí nhớ dành cho những thí sinh. 0:16:42.234,0:16:44.200 Đó là một cặp chụp tai chống ồn 0:16:44.200,0:16:47.609 và một bộ kính an toàn đã được che chắn toàn bộ 0:16:47.609,0:16:50.282 chỉ còn lại hai lỗ rất nhỏ để nhìn, 0:16:50.282,0:16:55.608 vì sự phân tâm là kẻ thù lớn nhất của những người đi thi khả năng ghi nhớ. 0:16:55.608,0:17:01.375 Tôi quay lại cuộc thi tương tự mà tôi đã tham dự với tư cách phóng viên một năm trước. 0:17:01.375,0:17:03.481 Và tôi có ý tưởng rằng mình có thể tham gia, 0:17:03.481,0:17:06.783 kiểu như một trải nghiệm khi tham gia trong ngành báo chí. 0:17:06.783,0:17:11.304 Nó sẽ làm, tôi nghĩ, có thể là một phần kết đẹp cho toàn bộ các nghiên cứu của tôi. 0:17:11.304,0:17:15.042 Vấn đề là cuộc thực nghiệm này trở nên rối rắm. 0:17:15.042,0:17:17.779 Tôi đã thắng cuộc thi, 0:17:17.779,0:17:20.882 điều mà thực sự không nghĩ rằng sẽ xảy ra. 0:17:20.882,0:17:26.731 (Vỗ tay) 0:17:26.731,0:17:28.436 Bây giờ, thật tuyệt 0:17:28.436,0:17:31.263 để có thể ghi nhớ những bài diễn thuyết 0:17:31.263,0:17:34.357 số điện thoại và danh sách cần mua sắm, 0:17:34.357,0:17:37.133 nhưng thực sự nó nằm bên ngoài điểm mấu chốt. 0:17:37.133,0:17:39.331 Đây chỉ là những mẹo vặt. 0:17:39.331,0:17:41.333 Chúng là những mẹo vặt có thể sử dụng 0:17:41.333,0:17:44.516 vì chúng dựa trên một vài nguyên lý khá cơ bản 0:17:44.516,0:17:46.292 liên quan đến cách mà bộ não chúng ta hoạt động. 0:17:46.292,0:17:50.244 Các bạn không cần phải xây nên [br]những cung điện trí nhớ 0:17:50.244,0:17:52.250 hay ghi nhớ thứ tự các lá bài 0:17:52.250,0:17:54.263 để hưởng lợi một chút xíu trong chuyện 0:17:54.263,0:17:56.907 tâm trí bạn hoạt động thế nào. 0:17:56.907,0:17:58.700 Chúng ta hay nói về người có trí nhớ tuyệt vời 0:17:58.700,0:18:01.000 như thể nó là năng khiếu bẩm sinh, 0:18:01.000,0:18:02.890 nhưng không phải vậy. 0:18:02.890,0:18:06.658 Những trí nhớ tuyệt vời là điều có thể học được. 0:18:06.658,0:18:10.127 Ở mức độ cơ bản nhất, chúng ta nhớ khi chúng ta chú ý. 0:18:10.127,0:18:13.333 Chúng ta nhớ khi chúng ta [br]có liên quan một cách sâu sắc. 0:18:13.333,0:18:14.854 Chúng ta nhớ khi chúng ta có thể 0:18:14.854,0:18:17.625 nhận một mảnh thông tin và trải nghiệm 0:18:17.625,0:18:19.731 và khám phá ra tại sao nó lại có ý nghĩa đối với chúng ta, 0:18:19.731,0:18:22.154 tại sao nó lại quan trọng, tại sao nó lại đầy màu sắc, 0:18:22.169,0:18:25.098 khi chúng ta có thể chuyển đổi nó bằng cách nào đó 0:18:25.098,0:18:26.592 hợp lý - trong sự liên quan 0:18:26.592,0:18:28.819 với tất cả những thứ đang trôi nổi quanh tâm trí ta, 0:18:28.819,0:18:34.079 khi chúng ta có thể chuyển đổi [br]từ Bakers thành bakers. 0:18:34.079,0:18:36.505 Cung điện trí nhớ, những kỹ thuật ghi nhớ này, 0:18:36.505,0:18:38.375 chúng chỉ là những đường tắt. 0:18:38.375,0:18:40.940 Thực sự, chúng thậm chí không hẳn là [br]những đường tắt. 0:18:40.940,0:18:44.343 Chúng hoạt động vì chúng khiến các bạn hoạt động. 0:18:44.343,0:18:48.283 Chúng buộc bạn làm việc xử lý theo chiều sâu, 0:18:48.283,0:18:49.804 kiểu như sự quan tâm thật sự, 0:18:49.804,0:18:54.032 mà hầu hết chúng ta không hay tập luyện. 0:18:54.032,0:18:56.594 Nhưng thực sự không có những đường tắt. 0:18:56.594,0:18:59.450 Đây là cái cách mà mọi thứ được ghi nhớ. 0:18:59.450,0:19:03.593 Và tôi nghĩ nếu có một điều mà tôi muốn đọng lại trong các bạn, 0:19:03.593,0:19:06.327 đó là E.P, 0:19:06.327,0:19:10.125 người bị mắc chứng mất trí đến nỗi thậm chí không nhớ rằng mình có vấn đề về trí nhớ, 0:19:10.125,0:19:11.615 đã làm cho tôi 0:19:11.615,0:19:13.713 có suy nghĩ rằng 0:19:13.713,0:19:18.750 cuộc sống của chúng ta sự tổng hợp những ký ức. 0:19:18.750,0:19:24.583 Chúng ta sẵn sàng đánh mất bao nhiêu 0:19:24.583,0:19:28.250 từ quãng đời ngắn ngủi đã qua của chúng ta 0:19:28.250,0:19:35.210 bằng cách đánh mất bản thân trong Blackberries, iPhones 0:19:35.210,0:19:39.008 thông qua việc không chú ý đến những người đang đi qua cuộc đời chúng ta 0:19:39.008,0:19:40.583 những người đang trò chuyện với chúng ta, 0:19:40.583,0:19:42.654 hay quá làm biếng đến nỗi chúng ta không sẵn sàng 0:19:42.654,0:19:46.344 xử lý thông tin một cách sâu sắc? 0:19:46.344,0:19:48.788 Tôi học được trước tiên 0:19:48.788,0:19:52.185 rằng còn nhiều lắm khả năng ghi nhớ tuyệt vời 0:19:52.185,0:19:54.188 tiềm ẩn trong tất cả chúng ta. 0:19:54.188,0:19:57.585 Nhưng nếu bạn muốn sống một cuộc đời đáng nhớ, 0:19:57.585,0:19:59.971 các bạn phải là dạng người 0:19:59.971,0:20:02.937 nhớ để nhớ. 0:20:02.937,0:20:04.706 Cám ơn các bạn. 0:20:04.706,0:20:07.796 (Tiếng vỗ tay)