Return to Video

L'Art en Question 1 - VAN GOGH : La Nuit étoilée

  • 0:05 - 0:07
    Sztuka...
  • 0:07 - 0:11
    ...w pytaniu
  • 0:11 - 0:13
    Księżyc
  • 0:13 - 0:16
    kościół
  • 0:16 - 0:21
    cyprys
  • 0:21 - 0:24
    Obraz Vincenta van Gogha
  • 0:24 - 0:29
    Spokojna wiejska noc?
  • 0:29 - 0:30
    Tymczasem,
  • 0:30 - 0:38
    żaden odpoczynek nie jest możliwy pod tym niebem rozpętanym, z nieproporcjalnymi gwiazdami
  • 0:38 - 0:42
    Van Gogh namalował tę noc podczas swojego pobytu w szpitalu psychiatrycznym
  • 0:42 - 0:46
    rok przed swoim samobójstwem.
  • 0:46 - 0:50
    Krzyk buntu geniusza zbyt wyprzedzał jego czasy?
  • 0:50 - 0:54
    Podczas, gdy jemu współczesni malarze pasjonowali sie swiatłem miasta,
  • 0:54 - 0:59
    Van Gogh ucieka z Paryża i serwuje nam idealny obraz dla zestresowanego mieszczucha:
  • 0:59 - 1:02
    wymknijmy się na skrzydłach artystycznego szaleństwa,
  • 1:02 - 1:07
    i odnajdźmy uspokajającą przyjemność wiejskiego życia.
  • 1:07 - 1:16
    Szaleństwo gwieździstej nocy służy tylko do maskowania wizji reakcyjnej?
  • 1:30 - 1:33
    A może ten obraz będzie tylko spontanicznym wyrażeniem obłędu?
  • 1:33 - 1:36
    Jednak powinniśmy wystrzegać się zbyt pochopnych wniosków:
  • 1:36 - 1:43
    Van Gogh namalował tę noc w 1889 roku, w epoce, gdzie astronomia amatorska była popularną praktyką dzięki rozpowszechnionym podręcznikom,
  • 1:43 - 1:49
    które były zilustrowane pierwszymi fotografiami nieba.
  • 1:49 - 1:52
    Sirala ta inspiruje się także realnymi mgławicami
  • 1:52 - 1:57
    Wenus, która właśnie konczyła swój cykl i była szczególnie świetlista tego roku.
  • 1:57 - 2:00
    I księżyc jest taki, jak malarz mógł go widzieć ze swojej celi...
  • 2:00 - 2:05
    ... o świcie 25 maja 1889 roku.
  • 2:05 - 2:09
    Natomiast, ze swojego okna, Van Gogh mógł zobaczyć tylko ogrodzony plac.
  • 2:09 - 2:12
    Van Gogh tworzy więc wymyślony pejzaż
  • 2:12 - 2:15
    w ktorym dorzuca cyprys i dzwonnice,
  • 2:15 - 2:18
    co tworzy wrażenie głębi
  • 2:18 - 2:22
    i buduje obraz.
  • 2:22 - 2:27
    I nawet burzliwa spirala pomaga ustalić punkt zbiegu, który znajduje się w jej pionie,
  • 2:27 - 2:30
    jeśli szaleństwo nie jest w kompozycji,
  • 2:30 - 2:36
    może znajduje się w dotyku pędzla, tak brutalnym i rozmazanym?
  • 2:36 - 2:42
    W swoim pośpiechu, Van Gogh nie stara się zakryć farbą całego płótna!
  • 2:42 - 2:47
    W rzeczywistości, ślad pędzla wzmacnia przeciwieństwo między dwoma partiami obrazu.
  • 2:47 - 2:54
    Na dole, każdy dom jest zakreślony na czarno, jak witraż,
  • 2:54 - 2:59
    i drzewa przedstawione są jak grube kłębki wełny,
  • 2:59 - 3:03
    ziemia ma solidność rzemieślniczego wykonania
  • 3:03 - 3:09
    niebo jest płynne, jak ławica ryb
  • 3:09 - 3:15
    a światło gwiazd rozprzestrzenia się poprzez koncentryczne fale.
  • 3:15 - 3:20
    Poruszenie, w obrazie, jest bardziej wynikiem kalkulacji niż spontaniczności, i przeciwstawia sobie dwie siły:
  • 3:20 - 3:23
    - siłę ziemi: trwałą i namacalną
  • 3:23 - 3:27
    - oraz siłę nieba: dynamiczną i niestałą.
  • 3:27 - 3:34
    Jak pomost, między tymi dwoma siłami, znajduje się cyprys, gęsty jak smoła i żywy jak płomień.
  • 3:34 - 3:38
    Dlaczego Van Gogh przedstawia w ten oto sposób łagodną, wiejską noc?
  • 3:45 - 3:45
    Przed prezentacją nocy jako
  • 3:45 - 3:47
    gwieździstego nieba,...
  • 3:47 - 3:52
    Van Gogh przedstawia noc jako moment wytchnienia w którym ludzie odpoczywają od pracy.
  • 3:52 - 4:01
    Obraz ten kontrastuje z dziełami awangardowych malarzy, którzy zachwycali się ruchem i swiatłem miejskich rozrywek!
  • 4:01 - 4:04
    U Van Gogha relacje te są odwrócone:
  • 4:04 - 4:07
    to mroczny, wiejski posiłek staje się szlachetny,...
  • 4:07 - 4:11
    ... podczas, gdy iskrzące się miasto powoduje ogłupienie.
  • 4:11 - 4:14
    Smutny i pospolity na pierwszy rzut oka...
  • 4:14 - 4:18
    ...posiłek ten, podczas ktorego patrzymy na siebie i rozmawiamy
  • 4:18 - 4:23
    przy jedynym pociesząjacym swiatle, ktore wysławia zasłużony, po wysiłku, odpoczynek.
  • 4:23 - 4:30
    Rodzina ta jest tak zżyta jak te domki zgromadzone dookoła jedynej dzwonnicy, która jest symbolem wiary chrześcijańskiej.
  • 4:30 - 4:34
    Tego celebrowania godności chłopskiej, Van Gogh nie zapoczątkował:
  • 4:34 - 4:38
    ale zapożyczył od Jean-François Millet, którego podziwiał.
  • 4:38 - 4:44
    W obrazie "Anioł Pański", wieczór już był momentem szczególnej żarliwości i swoistej komunii z ziemią.
  • 4:44 - 4:48
    Natomiast Van Gogh wymyśla reprezentacje miasta, która staje się niemal piekielna.
  • 4:48 - 4:57
    W sali balowej w Arles, mnóstwo matowych świateł zastąpiło jednoczące światło.
  • 4:57 - 5:05
    Każdy tancerz sprawia wrażenie zagubionego w chaotyczno-histerycznym tłumie.
  • 5:05 - 5:10
    W tej kawiarni, otwartej całą noc, atmosfera jest skacowana.
  • 5:10 - 5:16
    Kolory uzupełniające, czerwony i zielony, tworzą zgorzkniałą atmosferę.
  • 5:16 - 5:19
    Szlachetny stół rodzinny został zastąpiony przez stół bilardowy:
  • 5:19 - 5:23
    pochłaniająca pasja do gry zniszczyła energie i relacje międzyludzkie.
  • 5:23 - 5:30
    Rozproszeni po obrazie alkoholicy osiadają, jak ćmy zwabione przez trzy sztuczne
  • 5:30 - 5:34
    słońca: wybuchowe i pożerające.
  • 5:34 - 5:41
    W obrazach tych wydaje się, że Van Gogh używa techniki japoński druków, aby pokazać błędność współczesnego życia.
  • 5:41 - 5:45
    Moc emocjonalna cieni,
  • 5:45 - 5:49
    brutalne zestawienia między różnymi planami,
  • 5:49 - 5:54
    bijący kontrast kolorów uzupełniających,
  • 5:54 - 6:05
    próżnym ułudom i fałszywym światłom miast, Van Gogh przeciwstawia porządek i nieskończoność gwieździstego nieba.
  • 6:05 - 6:08
    Ale mecz nie jest przesądzony.
  • 6:08 - 6:10
    Mimo, iż niebo jest solidnie zbudowane,
  • 6:10 - 6:13
    gwiazdy są w rzeczywistości dosyć blade i nienaturalne...
  • 6:13 - 6:18
    ... naprzeciw ostrego blasku latarni odbitych w tafli wody.
  • 6:18 - 6:22
    Van Gogh odkrywa zjawisko "zanieczyszczenia świetlnego":
  • 6:22 - 6:25
    sztuczne oświetlenie przeszkadza nam widzieć gwiazdy
  • 6:25 - 6:33
    i zagarnia także podmiejskie okolice, na wzór tej latarni, która zapowiada, że znów kawałek wsi zostanie pochłonięty
  • 6:33 - 6:42
    i na obraz fotomontażu zdjęć satelitarnych Nasa, wykonanych wiek później, ziemia upodabnia się do gwieździstego nieba.
  • 6:42 - 6:47
    Za drugim podejściem, Van Gogh opuszcza Arles aby zaszyć się w wiosce
  • 6:47 - 6:51
    i zmienić kompletnie swoją technikę malowania.
  • 6:51 - 6:55
    Ziemia nabiera nieruchomej solidności nieba,
  • 6:55 - 6:59
    a gwieździste niebo zapożycza sztuczne nowoczesne oświetlenie...
  • 6:59 - 7:05
    jego cierpką wybuchowość i falujący dynamizm.
  • 7:05 - 7:11
    Wynik jest spektakularny ale też i przesadzony: zatapiamy się w niepochamowanym szaleństwie!
  • 7:11 - 7:15
    Dlaczego Van Gogh uwziął się aż tak na wywyzszanie mocy nieba?
  • 7:15 - 7:19
    Czy jest czymś złym zapomnieć o gwiazdach?
  • 7:26 - 7:29
    Poza Van Goghiem, gwieździste niebo fascynuje ponieważ umożliwia dwa podstawowe doświadczenia:
  • 7:29 - 7:31
    doświadczenie piękna i doświadczenie wzniosłości.
  • 7:31 - 7:39
    Wspolne doswiadczenie nieba, to rozlegle sklepienie, piekne gdyz synonim ladu i perfekcji.
  • 7:39 - 7:42
    Widziane z daleka gwiazdy, swietliste i wieczne
  • 7:42 - 7:47
    wydaja sie bardzo odlegle od naszej brzydkiej i poturbowanej ziemi, gdzie wszystko sie zmienia i psuje!
  • 7:47 - 7:55
    Nawet jesli ta naiwna wizja zostala zmieciona przez wspolczesna fizyke, doskonaly wymiar poetycki dominuje.
  • 7:55 - 8:02
    Van Gogh widzi w gwiezdzistym niebie geograficzna mape a w smierci przestrzenny powoz.
  • 8:02 - 8:09
    Widok gwiazd prowokuje marzenia tak prosto jak czarne punkty przedstawione na mapie geograficznej miast i wiosek.
  • 8:09 - 8:15
    nie wydaje mi sie nie mozliwe, ze cholera i rak beda srodkami transportu niebieskiego jak
  • 8:15 - 8:22
    parowce, omnibusy i pociagi sa na ziemi.
  • 8:22 - 8:25
    Te dwie noce sa spadkobiercami tej wizji:
  • 8:25 - 8:36
    Pierwsza, gdzie niebo jest podobne do solidnej boskiej budowli, a gwiazdy do ich starszych przedstawicielek.
  • 8:36 - 8:45
    I druga, gdzie cyprys, drzewo cmentarzy, przywoluje ta smierc, ktora pozwala nam podrozowac z ziemi ku niebianskiemu swiatlu.
  • 8:45 - 8:52
    Ale dziedziczy takze doswiadczenie bardziej wspolczesne nieba, powiazane tym razem z uczuciem nieskonczonosci i niewymiarowosci.
  • 8:52 - 8:59
    W swiecie muzycznym, projekt dekoracji do Czarodziejskiego fletu Mozarta odzwierciedla sklepienie niebieskie.
  • 8:59 - 9:05
    Ale crescendo Krolowej Nocy dostarcza dreszcz sublimacji, ktory przychodzi nie z ladu, ale
  • 9:05 - 9:12
    z poczucia naszej malosci w obliczu zjawiska nas przewyzszajacego.
  • 9:12 - 9:25
    A w architekturze, Étienne-Louis Boullée projektuje gigantyczny budynek pogrzebowy z otworami, ktore sa na wzor swietlistych gwiazd i maja sprowadzac ludzi do rozmiarow mrowek.
  • 9:28 - 9:31
    Z drugim obrazem nocy, Van Gogh szuka tez sciezki przewyzszajacej ograniczenia materii.
  • 9:31 - 9:35
    Wprowadza innowacje w swoje niebo, to co inni malarze potrafia dobrze zrozumiec
  • 9:35 - 9:38
    Siły erupcji
  • 9:38 - 9:41
    -lawiny,
  • 9:41 - 9:44
    - i potopy.
  • 9:44 - 9:50
    Ale tym razem nie chodzi o wychwalanie nauki w porownaniu do wyobrazni, ale o potencjal naszej woli.
  • 9:50 - 9:56
    W istocie nasza wola może byc nieugieta nawet w odniesieniu do tego co moze ja zniszczyc.
  • 9:56 - 10:05
    Jest to zasada " wznislej dynamiki": aby dzialac, potrzebne sa chetne osobki przeciwko sile zywiolow.
  • 10:05 - 10:13
    W XVII wieku, ta role punktu odniesienia odgrywa, pod burzliwym niebem, niezachwiana katedra w Tolede.
  • 10:13 - 10:21
    Van Gogh przenosi te sily bezposrednio do nieba nad dumna dzwonnice Swietego Remigiusza.
  • 10:21 - 10:29
    Domniemane szalenstwo gwiezdzistej nocy jest wiec bardzo wykalkulowane! Banalna wies zbliza do mitu:
  • 10:29 - 10:33
    ze wzniosly punkt odniesienia stawia czolo wstrzasom nowoczesnosci.
  • Not Synced
    Dzięki za napisy Polish Justyna Sałek.
Title:
L'Art en Question 1 - VAN GOGH : La Nuit étoilée
Description:

Plus de films et une interview gratuite en complément sur http://www.canal-educatif.fr
La nouvelle version contient des amélioration sur le son, la qualité des images et la synchronisation.

more » « less
Video Language:
French
Duration:
11:14

Polish subtitles

Incomplete

Revisions