[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:05.43,0:00:07.34,Default,,0000,0000,0000,,Sztuka...
Dialogue: 0,0:00:07.34,0:00:11.09,Default,,0000,0000,0000,,...w pytaniu
Dialogue: 0,0:00:11.09,0:00:13.46,Default,,0000,0000,0000,,Księżyc
Dialogue: 0,0:00:13.46,0:00:16.06,Default,,0000,0000,0000,,kościół
Dialogue: 0,0:00:16.06,0:00:20.51,Default,,0000,0000,0000,,cyprys
Dialogue: 0,0:00:20.51,0:00:24.19,Default,,0000,0000,0000,,Obraz Vincenta van Gogha
Dialogue: 0,0:00:24.19,0:00:28.84,Default,,0000,0000,0000,,Spokojna wiejska noc?
Dialogue: 0,0:00:28.84,0:00:29.66,Default,,0000,0000,0000,,Tymczasem,
Dialogue: 0,0:00:29.66,0:00:38.17,Default,,0000,0000,0000,,żaden odpoczynek nie jest możliwy pod tym niebem rozpętanym, z nieproporcjalnymi gwiazdami
Dialogue: 0,0:00:38.17,0:00:42.16,Default,,0000,0000,0000,,Van Gogh namalował tę noc podczas swojego pobytu w szpitalu psychiatrycznym
Dialogue: 0,0:00:42.16,0:00:45.98,Default,,0000,0000,0000,,rok przed swoim samobójstwem.
Dialogue: 0,0:00:45.98,0:00:50.03,Default,,0000,0000,0000,,Krzyk buntu geniusza zbyt wyprzedzał jego czasy?
Dialogue: 0,0:00:50.03,0:00:54.30,Default,,0000,0000,0000,,Podczas, gdy jemu współczesni malarze pasjonowali sie swiatłem miasta,
Dialogue: 0,0:00:54.30,0:00:59.14,Default,,0000,0000,0000,,Van Gogh ucieka z Paryża i serwuje nam idealny obraz dla zestresowanego mieszczucha:
Dialogue: 0,0:00:59.14,0:01:02.20,Default,,0000,0000,0000,,wymknijmy się na skrzydłach artystycznego szaleństwa,
Dialogue: 0,0:01:02.20,0:01:06.58,Default,,0000,0000,0000,,i odnajdźmy uspokajającą przyjemność wiejskiego życia.
Dialogue: 0,0:01:06.58,0:01:16.01,Default,,0000,0000,0000,,Szaleństwo gwieździstej nocy służy tylko do maskowania wizji reakcyjnej?
Dialogue: 0,0:01:29.80,0:01:33.06,Default,,0000,0000,0000,,A może ten obraz będzie tylko spontanicznym wyrażeniem obłędu?
Dialogue: 0,0:01:33.06,0:01:35.70,Default,,0000,0000,0000,,Jednak powinniśmy wystrzegać się zbyt pochopnych wniosków:
Dialogue: 0,0:01:35.70,0:01:43.40,Default,,0000,0000,0000,,Van Gogh namalował tę noc w 1889 roku, w epoce, gdzie astronomia amatorska była popularną praktyką dzięki rozpowszechnionym podręcznikom,
Dialogue: 0,0:01:43.40,0:01:48.81,Default,,0000,0000,0000,,które były zilustrowane pierwszymi fotografiami nieba.
Dialogue: 0,0:01:48.81,0:01:52.41,Default,,0000,0000,0000,,Sirala ta inspiruje się także realnymi mgławicami
Dialogue: 0,0:01:52.41,0:01:56.82,Default,,0000,0000,0000,,Wenus, która właśnie konczyła swój cykl i była szczególnie świetlista tego roku.
Dialogue: 0,0:01:56.82,0:02:00.32,Default,,0000,0000,0000,,I księżyc jest taki, jak malarz mógł go widzieć ze swojej celi...
Dialogue: 0,0:02:00.32,0:02:05.04,Default,,0000,0000,0000,,... o świcie 25 maja 1889 roku.
Dialogue: 0,0:02:05.04,0:02:09.16,Default,,0000,0000,0000,,Natomiast, ze swojego okna, Van Gogh mógł zobaczyć tylko ogrodzony plac.
Dialogue: 0,0:02:09.16,0:02:11.88,Default,,0000,0000,0000,,Van Gogh tworzy więc wymyślony pejzaż
Dialogue: 0,0:02:11.88,0:02:15.15,Default,,0000,0000,0000,,w ktorym dorzuca cyprys i dzwonnice,
Dialogue: 0,0:02:15.15,0:02:17.89,Default,,0000,0000,0000,,co tworzy wrażenie głębi
Dialogue: 0,0:02:17.89,0:02:21.68,Default,,0000,0000,0000,,i buduje obraz.
Dialogue: 0,0:02:21.68,0:02:27.34,Default,,0000,0000,0000,,I nawet burzliwa spirala pomaga ustalić punkt zbiegu, który znajduje się w jej pionie,
Dialogue: 0,0:02:27.34,0:02:29.68,Default,,0000,0000,0000,,jeśli szaleństwo nie jest w kompozycji,
Dialogue: 0,0:02:29.68,0:02:36.14,Default,,0000,0000,0000,,może znajduje się w dotyku pędzla, tak brutalnym i rozmazanym?
Dialogue: 0,0:02:36.14,0:02:42.34,Default,,0000,0000,0000,,W swoim pośpiechu, Van Gogh nie stara się zakryć farbą całego płótna!
Dialogue: 0,0:02:42.34,0:02:47.26,Default,,0000,0000,0000,,W rzeczywistości, ślad pędzla wzmacnia przeciwieństwo między dwoma partiami obrazu.
Dialogue: 0,0:02:47.26,0:02:54.14,Default,,0000,0000,0000,,Na dole, każdy dom jest zakreślony na czarno, jak witraż,
Dialogue: 0,0:02:54.14,0:02:59.44,Default,,0000,0000,0000,,i drzewa przedstawione są jak grube kłębki wełny,
Dialogue: 0,0:02:59.44,0:03:03.03,Default,,0000,0000,0000,,ziemia ma solidność rzemieślniczego wykonania
Dialogue: 0,0:03:03.03,0:03:08.66,Default,,0000,0000,0000,,niebo jest płynne, jak ławica ryb
Dialogue: 0,0:03:08.66,0:03:14.54,Default,,0000,0000,0000,,a światło gwiazd rozprzestrzenia się poprzez koncentryczne fale.
Dialogue: 0,0:03:14.54,0:03:20.04,Default,,0000,0000,0000,,Poruszenie, w obrazie, jest bardziej wynikiem kalkulacji niż spontaniczności, i przeciwstawia sobie dwie siły:
Dialogue: 0,0:03:20.04,0:03:22.89,Default,,0000,0000,0000,,- siłę ziemi: trwałą i namacalną
Dialogue: 0,0:03:22.89,0:03:26.81,Default,,0000,0000,0000,,- oraz siłę nieba: dynamiczną i niestałą.
Dialogue: 0,0:03:26.81,0:03:34.42,Default,,0000,0000,0000,,Jak pomost, między tymi dwoma siłami, znajduje się cyprys, gęsty jak smoła i żywy jak płomień.
Dialogue: 0,0:03:34.42,0:03:38.42,Default,,0000,0000,0000,,Dlaczego Van Gogh przedstawia w ten oto sposób łagodną, wiejską noc?
Dialogue: 0,0:03:44.66,0:03:45.46,Default,,0000,0000,0000,,Przed prezentacją nocy jako
Dialogue: 0,0:03:45.46,0:03:46.67,Default,,0000,0000,0000,,gwieździstego nieba,...
Dialogue: 0,0:03:46.67,0:03:52.37,Default,,0000,0000,0000,,Van Gogh przedstawia noc jako moment wytchnienia w którym ludzie odpoczywają od pracy.
Dialogue: 0,0:03:52.37,0:04:00.88,Default,,0000,0000,0000,,Obraz ten kontrastuje z dziełami awangardowych malarzy, którzy zachwycali się ruchem i swiatłem miejskich rozrywek!
Dialogue: 0,0:04:00.88,0:04:03.79,Default,,0000,0000,0000,,U Van Gogha relacje te są odwrócone:
Dialogue: 0,0:04:03.79,0:04:07.22,Default,,0000,0000,0000,,to mroczny, wiejski posiłek staje się szlachetny,...
Dialogue: 0,0:04:07.22,0:04:11.32,Default,,0000,0000,0000,,... podczas, gdy iskrzące się miasto powoduje ogłupienie.
Dialogue: 0,0:04:11.32,0:04:13.77,Default,,0000,0000,0000,,Smutny i pospolity na pierwszy rzut oka...
Dialogue: 0,0:04:13.77,0:04:18.31,Default,,0000,0000,0000,,...posiłek ten, podczas ktorego patrzymy na siebie i rozmawiamy
Dialogue: 0,0:04:18.31,0:04:23.27,Default,,0000,0000,0000,,przy jedynym pociesząjacym swiatle, ktore wysławia zasłużony, po wysiłku, odpoczynek.
Dialogue: 0,0:04:23.27,0:04:29.51,Default,,0000,0000,0000,,Rodzina ta jest tak zżyta jak te domki zgromadzone dookoła jedynej dzwonnicy, która jest symbolem wiary chrześcijańskiej.
Dialogue: 0,0:04:29.51,0:04:34.25,Default,,0000,0000,0000,,Tego celebrowania godności chłopskiej, Van Gogh nie zapoczątkował:
Dialogue: 0,0:04:34.25,0:04:37.59,Default,,0000,0000,0000,,ale zapożyczył od Jean-François Millet, którego podziwiał.
Dialogue: 0,0:04:37.59,0:04:43.55,Default,,0000,0000,0000,,W obrazie "Anioł Pański", wieczór już był momentem szczególnej żarliwości i swoistej komunii z ziemią.
Dialogue: 0,0:04:43.55,0:04:48.29,Default,,0000,0000,0000,,Natomiast Van Gogh wymyśla reprezentacje miasta, która staje się niemal piekielna.
Dialogue: 0,0:04:48.29,0:04:57.27,Default,,0000,0000,0000,,W sali balowej w Arles, mnóstwo matowych świateł zastąpiło jednoczące światło.
Dialogue: 0,0:04:57.27,0:05:04.87,Default,,0000,0000,0000,,Każdy tancerz sprawia wrażenie zagubionego w chaotyczno-histerycznym tłumie.
Dialogue: 0,0:05:04.87,0:05:09.81,Default,,0000,0000,0000,,W tej kawiarni, otwartej całą noc, atmosfera jest skacowana.
Dialogue: 0,0:05:09.81,0:05:15.62,Default,,0000,0000,0000,,Kolory uzupełniające, czerwony i zielony, tworzą zgorzkniałą atmosferę.
Dialogue: 0,0:05:15.62,0:05:18.85,Default,,0000,0000,0000,,Szlachetny stół rodzinny został zastąpiony przez stół bilardowy:
Dialogue: 0,0:05:18.85,0:05:23.26,Default,,0000,0000,0000,,pochłaniająca pasja do gry zniszczyła energie i relacje międzyludzkie.
Dialogue: 0,0:05:23.26,0:05:29.70,Default,,0000,0000,0000,,Rozproszeni po obrazie alkoholicy osiadają, jak ćmy zwabione przez trzy sztuczne
Dialogue: 0,0:05:29.70,0:05:34.31,Default,,0000,0000,0000,,słońca: wybuchowe i pożerające.
Dialogue: 0,0:05:34.31,0:05:40.74,Default,,0000,0000,0000,,W obrazach tych wydaje się, że Van Gogh używa techniki japoński druków, aby pokazać błędność współczesnego życia.
Dialogue: 0,0:05:40.74,0:05:45.06,Default,,0000,0000,0000,,Moc emocjonalna cieni,
Dialogue: 0,0:05:45.06,0:05:48.59,Default,,0000,0000,0000,,brutalne zestawienia między różnymi planami,
Dialogue: 0,0:05:48.59,0:05:54.37,Default,,0000,0000,0000,,bijący kontrast kolorów uzupełniających,
Dialogue: 0,0:05:54.37,0:06:04.73,Default,,0000,0000,0000,,próżnym ułudom i fałszywym światłom miast, Van Gogh przeciwstawia porządek i nieskończoność gwieździstego nieba.
Dialogue: 0,0:06:04.73,0:06:07.92,Default,,0000,0000,0000,,Ale mecz nie jest przesądzony.
Dialogue: 0,0:06:07.92,0:06:10.36,Default,,0000,0000,0000,,Mimo, iż niebo jest solidnie zbudowane,
Dialogue: 0,0:06:10.36,0:06:13.03,Default,,0000,0000,0000,,gwiazdy są w rzeczywistości dosyć blade i nienaturalne...
Dialogue: 0,0:06:13.03,0:06:17.89,Default,,0000,0000,0000,,... naprzeciw ostrego blasku latarni odbitych w tafli wody.
Dialogue: 0,0:06:17.89,0:06:21.85,Default,,0000,0000,0000,,Van Gogh odkrywa zjawisko "zanieczyszczenia świetlnego":
Dialogue: 0,0:06:21.85,0:06:25.17,Default,,0000,0000,0000,,sztuczne oświetlenie przeszkadza nam widzieć gwiazdy
Dialogue: 0,0:06:25.17,0:06:33.31,Default,,0000,0000,0000,,i zagarnia także podmiejskie okolice, na wzór tej latarni, która zapowiada, że znów kawałek wsi zostanie pochłonięty
Dialogue: 0,0:06:33.31,0:06:41.98,Default,,0000,0000,0000,,i na obraz fotomontażu zdjęć satelitarnych Nasa, wykonanych wiek później, ziemia upodabnia się do gwieździstego nieba.
Dialogue: 0,0:06:41.98,0:06:46.56,Default,,0000,0000,0000,,Za drugim podejściem, Van Gogh opuszcza Arles aby zaszyć się w wiosce
Dialogue: 0,0:06:46.56,0:06:50.67,Default,,0000,0000,0000,,i zmienić kompletnie swoją technikę malowania.
Dialogue: 0,0:06:50.67,0:06:54.62,Default,,0000,0000,0000,,Ziemia nabiera nieruchomej solidności nieba,
Dialogue: 0,0:06:54.62,0:06:58.74,Default,,0000,0000,0000,,a gwieździste niebo zapożycza sztuczne nowoczesne oświetlenie...
Dialogue: 0,0:06:58.74,0:07:04.61,Default,,0000,0000,0000,,jego cierpką wybuchowość i falujący dynamizm.
Dialogue: 0,0:07:04.61,0:07:10.89,Default,,0000,0000,0000,,Wynik jest spektakularny ale też i przesadzony: zatapiamy się w niepochamowanym szaleństwie!
Dialogue: 0,0:07:10.89,0:07:15.12,Default,,0000,0000,0000,,Dlaczego Van Gogh uwziął się aż tak na wywyzszanie mocy nieba?
Dialogue: 0,0:07:15.12,0:07:19.12,Default,,0000,0000,0000,,Czy jest czymś złym zapomnieć o gwiazdach?
Dialogue: 0,0:07:25.78,0:07:28.63,Default,,0000,0000,0000,,Poza Van Goghiem, gwieździste niebo fascynuje ponieważ umożliwia dwa podstawowe doświadczenia:
Dialogue: 0,0:07:28.63,0:07:31.14,Default,,0000,0000,0000,,doświadczenie piękna i doświadczenie wzniosłości.
Dialogue: 0,0:07:31.14,0:07:39.50,Default,,0000,0000,0000,,Wspolne doswiadczenie nieba, to rozlegle sklepienie, piekne gdyz synonim ladu i perfekcji.
Dialogue: 0,0:07:39.50,0:07:42.28,Default,,0000,0000,0000,,Widziane z daleka gwiazdy, swietliste i wieczne
Dialogue: 0,0:07:42.28,0:07:47.42,Default,,0000,0000,0000,,wydaja sie bardzo odlegle od naszej brzydkiej i poturbowanej ziemi, gdzie wszystko sie zmienia i psuje!
Dialogue: 0,0:07:47.42,0:07:54.84,Default,,0000,0000,0000,,Nawet jesli ta naiwna wizja zostala zmieciona przez wspolczesna fizyke, doskonaly wymiar poetycki dominuje.
Dialogue: 0,0:07:54.84,0:08:01.69,Default,,0000,0000,0000,,Van Gogh widzi w gwiezdzistym niebie geograficzna mape a w smierci przestrzenny powoz.
Dialogue: 0,0:08:01.69,0:08:09.08,Default,,0000,0000,0000,,Widok gwiazd prowokuje marzenia tak prosto jak czarne punkty przedstawione na mapie geograficznej miast i wiosek.
Dialogue: 0,0:08:09.08,0:08:14.67,Default,,0000,0000,0000,,nie wydaje mi sie nie mozliwe, ze cholera i rak beda srodkami transportu niebieskiego jak
Dialogue: 0,0:08:14.67,0:08:21.91,Default,,0000,0000,0000,,parowce, omnibusy i pociagi sa na ziemi.
Dialogue: 0,0:08:21.91,0:08:25.42,Default,,0000,0000,0000,,Te dwie noce sa spadkobiercami tej wizji:
Dialogue: 0,0:08:25.42,0:08:35.59,Default,,0000,0000,0000,,Pierwsza, gdzie niebo jest podobne do solidnej boskiej budowli, a gwiazdy do ich starszych przedstawicielek.
Dialogue: 0,0:08:35.59,0:08:44.76,Default,,0000,0000,0000,,I druga, gdzie cyprys, drzewo cmentarzy, przywoluje ta smierc, ktora pozwala nam podrozowac z ziemi ku niebianskiemu swiatlu.
Dialogue: 0,0:08:44.76,0:08:51.51,Default,,0000,0000,0000,,Ale dziedziczy takze doswiadczenie bardziej wspolczesne nieba, powiazane tym razem z uczuciem nieskonczonosci i niewymiarowosci.
Dialogue: 0,0:08:51.51,0:08:59.08,Default,,0000,0000,0000,,W swiecie muzycznym, projekt dekoracji do Czarodziejskiego fletu Mozarta odzwierciedla sklepienie niebieskie.
Dialogue: 0,0:08:59.08,0:09:04.62,Default,,0000,0000,0000,,Ale crescendo Krolowej Nocy dostarcza dreszcz sublimacji, ktory przychodzi nie z ladu, ale
Dialogue: 0,0:09:04.62,0:09:12.20,Default,,0000,0000,0000,,z poczucia naszej malosci w obliczu zjawiska nas przewyzszajacego.
Dialogue: 0,0:09:12.20,0:09:25.05,Default,,0000,0000,0000,,A w architekturze, Étienne-Louis Boullée projektuje gigantyczny budynek pogrzebowy z otworami, ktore sa na wzor swietlistych gwiazd i maja sprowadzac ludzi do rozmiarow mrowek.
Dialogue: 0,0:09:27.96,0:09:30.86,Default,,0000,0000,0000,,Z drugim obrazem nocy, Van Gogh szuka tez sciezki przewyzszajacej ograniczenia materii.
Dialogue: 0,0:09:30.86,0:09:35.18,Default,,0000,0000,0000,,Wprowadza innowacje w swoje niebo, to co inni malarze potrafia dobrze zrozumiec
Dialogue: 0,0:09:35.18,0:09:38.21,Default,,0000,0000,0000,,Siły erupcji
Dialogue: 0,0:09:38.21,0:09:40.81,Default,,0000,0000,0000,,-lawiny,
Dialogue: 0,0:09:40.81,0:09:43.76,Default,,0000,0000,0000,,- i potopy.
Dialogue: 0,0:09:43.76,0:09:50.21,Default,,0000,0000,0000,,Ale tym razem nie chodzi o wychwalanie nauki w porownaniu do wyobrazni, ale o potencjal naszej woli.
Dialogue: 0,0:09:50.21,0:09:55.59,Default,,0000,0000,0000,,W istocie nasza wola może byc nieugieta nawet w odniesieniu do tego co moze ja zniszczyc.
Dialogue: 0,0:09:55.59,0:10:04.61,Default,,0000,0000,0000,,Jest to zasada " wznislej dynamiki": aby dzialac, potrzebne sa chetne osobki przeciwko sile zywiolow.
Dialogue: 0,0:10:04.61,0:10:12.78,Default,,0000,0000,0000,,W XVII wieku, ta role punktu odniesienia odgrywa, pod burzliwym niebem, niezachwiana katedra w Tolede.
Dialogue: 0,0:10:12.78,0:10:21.13,Default,,0000,0000,0000,,Van Gogh przenosi te sily bezposrednio do nieba nad dumna dzwonnice Swietego Remigiusza.
Dialogue: 0,0:10:21.13,0:10:28.86,Default,,0000,0000,0000,,Domniemane szalenstwo gwiezdzistej nocy jest wiec bardzo wykalkulowane! Banalna wies zbliza do mitu:
Dialogue: 0,0:10:28.86,0:10:32.86,Default,,0000,0000,0000,,ze wzniosly punkt odniesienia stawia czolo wstrzasom nowoczesnosci.
Dialogue: 0,9:59:59.99,9:59:59.99,Default,,0000,0000,0000,,Dzięki za napisy Polish Justyna Sałek.