Return to Video

Sức mạnh giản đơn từ việc rửa tay

  • 0:00 - 0:06
    Hãy tưởng tượng
    một chiếc may bay sắp rơi
  • 0:06 - 0:09
    chở theo
    250 trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh
  • 0:09 - 0:12
    nếu biết cách ngăn nó,
    bạn có hành động không?
  • 0:12 - 0:14
    Giờ hãy tưởng tượng,
  • 0:14 - 0:18
    có 60 chiếc máy bay
  • 0:18 - 0:21
    chở đầy trẻ dưới 5 tuổi, rơi mỗi ngày
  • 0:21 - 0:23
    Đó là số trẻ em
  • 0:23 - 0:25
    không sống được đến sinh nhật lần thứ 5
  • 0:25 - 0:29
    6.6 triệu trẻ em
  • 0:29 - 0:32
    không bao giờ có được sinh nhật thứ 5
  • 0:32 - 0:35
    Hầu hết những cái chết ấy có thể được ngăn chặn
  • 0:35 - 0:37
    và điều đó không chỉ khiến tôi buồn
  • 0:37 - 0:38
    nó khiến tôi tức giận
  • 0:38 - 0:41
    và làm tôi thêm quyết tâm
  • 0:41 - 0:43
    Tiêu chảy và Viêm phổi là
  • 0:43 - 0:44
    hai nguyên nhân gây tử vong hàng đầu
  • 0:44 - 0:47
    cho trẻ dưới 5 tuổi,
  • 0:47 - 0:49
    và những gì có thể ngăn cản những bệnh dịch này
  • 0:49 - 0:51
    không phải công nghệ tiên tiến
  • 0:51 - 0:54
    thông minh nào
  • 0:54 - 0:59
    Mà là một trong những phát mình lâu đời nhất
  • 0:59 - 1:02
    một bánh xà phòng
  • 1:02 - 1:04
    Rửa tay bằng xà phòng
  • 1:04 - 1:06
    một thói quen chúng ta đã có từ lâu
  • 1:06 - 1:08
    có thể giảm bệnh tiêu chảy đi một nửa
  • 1:08 - 1:12
    có thể giảm một phần ba ảnh hưởng của viêm phế quản
  • 1:12 - 1:14
    Rửa tay với xà phòng
  • 1:14 - 1:16
    có thể có tác dụng
  • 1:16 - 1:21
    giảm cảm cúm, đau mắt hột, SARS
  • 1:21 - 1:23
    và gần đây nhất là trường hợp của dịch tả
  • 1:23 - 1:26
    và sự bùng phát của dịch Ebola
  • 1:26 - 1:27
    một trong những cách can thiệp chính
  • 1:27 - 1:30
    là rửa tay với xà phòng
  • 1:30 - 1:33
    Rửa tay bằng xà phòng giúp những đứa trẻ ở trường
  • 1:33 - 1:36
    và những trẻ sơ sinh tránh khỏi tử vong
  • 1:36 - 1:38
    Rửa tay với xà phòng
  • 1:38 - 1:41
    là một trong những cách hiệu quả nhất
  • 1:41 - 1:43
    để cứu mạng những đứa trẻ
  • 1:43 - 1:47
    Nó có thể cứu hơn 600 triệu trẻ mỗi năm
  • 1:47 - 1:50
    Đồng nghĩa với việc ngăn chặn được
  • 1:50 - 1:52
    10 máy bay phản lực cỡ lớn
  • 1:52 - 1:54
    chở đầy trẻ em
  • 1:54 - 1:57
    khỏi bị rơi mỗi ngày
  • 1:57 - 1:59
    Tôi nghĩ bạn sẽ đồng ý với tôi rằng đó
  • 1:59 - 2:02
    là biện pháp sức khỏe cộng đồng hữu ích
  • 2:02 - 2:05
    Giờ hãy dành ra ít phút
  • 2:05 - 2:07
    Tôi nghĩ bạn nên biêt về người bên cạnh
  • 2:07 - 2:09
    Sao các bạn không bắt tay nhau
  • 2:09 - 2:11
    Làm ơn hãy bắt tay nhau
  • 2:11 - 2:13
    Được rồi, hãy làm quen với nhau
  • 2:13 - 2:14
    Họ trông thật đẹp
  • 2:14 - 2:16
    Được rồi
  • 2:16 - 2:18
    Vậy nếu tôi nói với các bạn
  • 2:18 - 2:21
    rằng người bạn vừa bắt tay
  • 2:21 - 2:23
    thực ra chưa rửa tay
  • 2:23 - 2:26
    sau khi đi vệ sinh? (Cười)
  • 2:26 - 2:29
    Trông họ không còn đẹp nữa phải không?
  • 2:29 - 2:32
    Thật kinh, bạn sẽ đồng ý với tôi
  • 2:32 - 2:34
    Ồ, thông kê thực tế đã chỉ ra rằng
  • 2:34 - 2:36
    cứ trong 5 người sẽ có 4 người
  • 2:36 - 2:39
    không rửa tay sau khi đi vệ sinh
  • 2:39 - 2:40
    trên toàn thế giới
  • 2:40 - 2:42
    Và như thế, chúng ta không rửa tay
  • 2:42 - 2:45
    trong khi có những nhà vệ sinh sang trọng
  • 2:45 - 2:48
    có sẵn vòi nước và xà phòng
  • 2:48 - 2:50
    Điều tương tự cũng xảy ra ở các nước
  • 2:50 - 2:53
    có tỷ lệ tử vong ở trẻ em cao
  • 2:53 - 2:55
    Cái gì thế? Không có xà phòng sao?
  • 2:55 - 2:58
    Thực ra, xà phòng có sắn
  • 2:58 - 3:01
    Trong nhà của 90% hộ dân ở Ấn Độ
  • 3:01 - 3:04
    94% hộ dân ở Kenya
  • 3:04 - 3:05
    bạn có thể tìm thấy xà phòng
  • 3:05 - 3:09
    Thậm chí ở những nước có tỷ lệ thấp nhất
  • 3:09 - 3:13
    như Ethiopia với 50%
  • 3:13 - 3:14
    Vậy nguyên do tại sao?
  • 3:14 - 3:17
    Tại sao mọi người không rửa tay?
  • 3:17 - 3:19
    Tại sao Manyak
  • 3:19 - 3:22
    cậu bé mà tôi đã gặp ở Ấn Độ
  • 3:22 - 3:23
    không rửa tay?
  • 3:23 - 3:26
    Ồ, ở nhà Mayank
  • 3:26 - 3:28
    xà phòng dùng để tắm
  • 3:28 - 3:30
    xà phòng dùng để giặt giũ
  • 3:30 - 3:33
    xà phòng dùng để rửa bát.
  • 3:33 - 3:35
    Bố mẹ cậu bé cho rằng
  • 3:35 - 3:37
    đó là một vật phẩm quý giá
  • 3:37 - 3:39
    nên họ cất nó trong tủ.
  • 3:39 - 3:42
    Họ cất nó đi để cậu bé không lãng phí nó.
  • 3:42 - 3:44
    Trung bình, trong nhà Mayank
  • 3:45 - 3:46
    họ dùng xà phòng rửa tay
  • 3:46 - 3:48
    một lần trong ngày
  • 3:48 - 3:50
    Đó là lúc nhiều nhất, còn đôi lúc
  • 3:50 - 3:53
    cả tuần mới rửa tay với xà phòng một lần.
  • 3:53 - 3:55
    Vậy hậu quả là gì?
  • 3:55 - 3:57
    Trẻ em mắc bệnh
  • 3:57 - 3:59
    ở ngay nơi đáng lẽ chúng phải được
  • 3:59 - 4:04
    yêu thương, bảo vệ nhất- nhà của chúng
  • 4:04 - 4:06
    Nghĩ về nơi bạn đã học cách rửa tay.
  • 4:06 - 4:09
    Bạn đã học cách rửa tay ở nhà ư?
  • 4:09 - 4:12
    Hay bạn học cách rửa tay ở trường?
  • 4:12 - 4:14
    Tôi nghĩ nhà khoa học hành vi sẽ cho bạn biết
  • 4:14 - 4:17
    là rất khó để thay đổi thói quen
  • 4:17 - 4:22
    mà bạn sớm có trong đời.
  • 4:22 - 4:25
    Tuy nhiên, chúng ta bắt chước những điều người khác làm
  • 4:25 - 4:27
    và tập quán văn hóa địa phương
  • 4:27 - 4:31
    là thứ định hình cách chúng ta thay đổi hành vi
  • 4:31 - 4:33
    Và đây là nơi khu vực tư hoạt động
  • 4:33 - 4:37
    Mỗi giây ở Châu Á và Châu Phi
  • 4:37 - 4:40
    111 bà mẹ
  • 4:40 - 4:44
    mua bánh xà phòng này để bảo vệ gia đình
  • 4:44 - 4:46
    Nhiều phụ nữ Ấn Độ sẽ nói với bạn rằng
  • 4:46 - 4:48
    Họ đã học về vệ sinh, dịch bệnh
  • 4:48 - 4:52
    từ những bánh xà phòng của hãng Lifebuoy
  • 4:52 - 4:54
    Những nhãn hàng như thế này
  • 4:54 - 4:56
    có trách nhiệm làm việc tốt
  • 4:56 - 4:58
    ở nơi họ bán sản phẩm
  • 4:58 - 5:01
    Đó là niềm tin, và phạm vi của Unilever
  • 5:01 - 5:04
    cho phép chúng ta tiếp tục nói về
  • 5:04 - 5:08
    rửa tay với xà phòng và vệ sinh với các bà mẹ
  • 5:08 - 5:11
    Các doanh nghiệp, nhãn hiệu lớn có thể thay đổi
  • 5:11 - 5:13
    và chuyển biến những tập quá xã hội
  • 5:13 - 5:15
    và tạo sự khác biệt trong các thói quen
  • 5:15 - 5:17
    đã từng ăn sâu.
  • 5:17 - 5:18
    Hãy nghĩ về điều đó:
  • 5:18 - 5:22
    Những người làm Marketing dành hết thời gian
  • 5:22 - 5:26
    khiến ta đổi từ hãng này sang hãng khác
  • 5:26 - 5:29
    Và thực thế, họ biết cách biến
  • 5:29 - 5:32
    khoa học và thông tin thành những thông điệp thuyết phục
  • 5:32 - 5:34
    Chỉ một phút thôi, hãy tưởng tượng
  • 5:34 - 5:37
    khi họ tập trung mọi nguồn lực
  • 5:37 - 5:40
    vào thông điệp rửa tay bằng xà phòng
  • 5:40 - 5:43
    Động lực vì lợi nhuận biến thành vì sức khỏe
  • 5:43 - 5:45
    trên thế giới này
  • 5:45 - 5:46
    Nhưng nó đã từng diễn ra cách đây hàng thế kỷ
  • 5:46 - 5:50
    Lifebuoy đã ra đời năm 1894
  • 5:50 - 5:52
    ở vùng Victoria nước Anh
  • 5:52 - 5:54
    để đấu tranh với dịch tả
  • 5:54 - 5:56
    Tuần trước, tôi ở Ghana
  • 5:56 - 5:58
    cùng với Bộ Y tế
  • 5:58 - 5:59
    Vì nếu bạn chưa biết
  • 5:59 - 6:02
    Đang có đợt bùng phát dịch tả ở đó
  • 6:02 - 6:04
    118 năm trước
  • 6:04 - 6:06
    giải pháp cũng như vậy
  • 6:06 - 6:08
    là đảm báo họ có thể tiếp cận
  • 6:08 - 6:10
    bánh xà phòng này
  • 6:10 - 6:11
    và họ dùng nó
  • 6:11 - 6:13
    vì đó là cách tốt nhất
  • 6:13 - 6:17
    để thực sự ngăn dịch tả lan rộng
  • 6:17 - 6:19
    Tôi nghĩ động lực vì lợi nhuận
  • 6:19 - 6:21
    là vô cùng mạnh mẽ
  • 6:21 - 6:22
    đôi khi còn mạnh hơn
  • 6:22 - 6:26
    chính phủ hay quỹ từ thiện nào
  • 6:26 - 6:27
    Chính phủ đang làm những gì họ có thể
  • 6:27 - 6:31
    đặc biệt là với các đại dịch
  • 6:31 - 6:33
    và nạn dịch như dịch tả.
  • 6:33 - 6:35
    hay như Ebola vào lúc này
  • 6:35 - 6:37
    nhưng với những ưu tiên cạnh tranh
  • 6:37 - 6:40
    Ngân sách không phải lúc nào cũng có sẵn
  • 6:40 - 6:42
    Và khi bạn nghĩ về nó
  • 6:42 - 6:44
    bạn nghĩ về những thứ cần
  • 6:44 - 6:46
    để khiến việc rửa tay với xà phòng thành thói quen hàng ngày
  • 6:46 - 6:50
    Nó yêu cầu nguồn tài trợ lâu bền
  • 6:50 - 6:53
    để duy trì thói quen đó
  • 6:53 - 6:58
    Tóm lại, đấu tranh cho sức khỏe cộng đồng
  • 6:58 - 7:00
    thực sự phụ thuộc vào các công ty xà phòng
  • 7:00 - 7:03
    để thúc đẩy rửa tay với xà phòng.
  • 7:03 - 7:07
    Chúng tôi có những người bạn như USAID
  • 7:07 - 7:10
    đối tác toàn cầu về rửa tay với xà phòng
  • 7:10 - 7:12
    trường Y học London về vệ sinh và thuốc nhiệt đới
  • 7:12 - 7:14
    PLAN, WaterAid
  • 7:14 - 7:15
    những người đều tin vào
  • 7:15 - 7:19
    mối quan hệ đôi bên đều có lợi
  • 7:19 - 7:21
    Có lợi cho khu vực công
  • 7:21 - 7:24
    vì chúng tôi đã giúp họ đạt mục tiêu
  • 7:24 - 7:26
    Có lợi cho khu vực tư
  • 7:26 - 7:28
    vì chúng tối xây dựng những thế hệ mới
  • 7:28 - 7:29
    của máy rửa tay trong tương lai
  • 7:29 - 7:32
    Và điều quan trọng nhất
  • 7:32 - 7:34
    là lợi ích cho những người tổn thưởng nhất
  • 7:34 - 7:36
    Vào ngày 15 tháng 10
  • 7:36 - 7:39
    Chúng tôi sẽ kỷ niệm ngày Quốc tế rửa tay
  • 7:39 - 7:40
    Các trường học, cộng đồng
  • 7:40 - 7:42
    bạn của chúng tôi ở khu vực công
  • 7:42 - 7:45
    và bạn của chúng tôi ở khu vực tư
  • 7:45 - 7:47
    vâng, vào hôm đó, thậm chí đối thủ của chúng tôi
  • 7:47 - 7:49
    sẽ chung tay kỷ niệm
  • 7:49 - 7:51
    can thiệp tới sức khỏe cộng đồng
  • 7:51 - 7:53
    quan trong nhất thế giới
  • 7:53 - 7:54
    Việc cần thiết
  • 7:54 - 7:57
    và nơi khu vực tư có thể tạo sự khác biệt to lớn
  • 7:57 - 8:01
    là đưa ra những ý tưởng lớn, sáng tạo
  • 8:01 - 8:03
    đem lại sự ủng hộ tích cực
  • 8:03 - 8:06
    Nếu bạn tham gia chiến dịch "Help a Child Reach 5"
  • 8:06 - 8:09
    chúng tôi đã tạo những thước phim
  • 8:09 - 8:11
    mang những thông điệp về rửa tay với xà phòng
  • 8:11 - 8:13
    tới mọi người mỗi ngày
  • 8:13 - 8:15
    theo cách họ thấy mình có liên quan
  • 8:15 - 8:17
    Chúng tôi đã có hơn 30 triệu lượt xem
  • 8:17 - 8:19
    Phần lớn tranh luận vẫn diễn ra trên mạng
  • 8:19 - 8:21
    Tôi mong các bạn dành 5 phút
  • 8:21 - 8:25
    và xem những thước phim đó
  • 8:25 - 8:26
    Tôi tới từ Mali
  • 8:26 - 8:29
    một trong những nước nghèo nhất thế giới
  • 8:29 - 8:32
    tôi lớn lên trong gia đình nơi bữa tối mỗi ngày
  • 8:32 - 8:34
    đều xoay quanh công lý xã hội
  • 8:34 - 8:37
    Tôi được đào tạo ở châu Âu về sức khỏe cộng đồng
  • 8:37 - 8:39
    Tôi nghĩ mình là phụ nữ duy nhất
  • 8:39 - 8:42
    ở nước tôi có bằng cấp cao về y tế
  • 8:42 - 8:44
    và là người duy nhất
  • 8:44 - 8:48
    với bằng tiến sĩ về rửa tay với xà phòng
  • 8:48 - 8:49
    (Cười)
  • 8:49 - 8:53
    (Vỗ tay)
  • 8:56 - 8:58
    Chín năm trước, tôi quyết định,
  • 8:58 - 9:01
    với sự nghiệp y tế cộng đồng thành công,
  • 9:01 - 9:05
    tôi sẽ tạo ảnh hưởng lớn nhất
  • 9:05 - 9:08
    để giới thiệu, bán và quảng bá phát minh vĩ đại nhất thế giới
  • 9:08 - 9:10
    với sức khỏe cộng đồng: xà phòng
  • 9:10 - 9:12
    Chúng tôi tiến hành chương trình rửa tay
  • 9:12 - 9:14
    lớn nhất thế giới
  • 9:14 - 9:16
    với bất cứ tiêu chuẩn sức khỏe cộng đồng
  • 9:16 - 9:20
    Chúng tôi đã đạt hơn 183 triệu người
  • 9:20 - 9:23
    ở 16 nước
  • 9:23 - 9:25
    Đội tôi và tôi có tham vọng
  • 9:25 - 9:29
    đạt được 1 tỷ người cho tới năm 2020
  • 9:29 - 9:31
    Trong 4 năm qua
  • 9:31 - 9:33
    công việc phát triển theo cấp số nhân
  • 9:33 - 9:35
    tỷ lệ trẻ tử vong đã giảm
  • 9:35 - 9:40
    ở những nơi dùng nhiều xà phòng hơn
  • 9:40 - 9:42
    Có thể một số không thoải mái khi nghe
  • 9:42 - 9:44
    kinh doanh đi lên và cứu nhiều mạng sống
  • 9:44 - 9:48
    được đặt ngang nhau
  • 9:48 - 9:50
    nhưng kinh doanh có phát triển
  • 9:50 - 9:52
    mới cho phép chúng ta làm được hơn thế
  • 9:52 - 9:55
    Không có nó, và không nói về nó
  • 9:55 - 9:59
    thì ta không thể có thay đổi mà mình cần
  • 9:59 - 10:01
    Tuần trước, tôi và đồng đội
  • 10:01 - 10:04
    dành thời gian thăm các bà mẹ
  • 10:04 - 10:07
    đã đều phải trải qua
  • 10:07 - 10:09
    cái chết của một đứa bé mới chào đời
  • 10:09 - 10:12
    Là một người mẹ, tôi không thể hình dung ra bất cứ thứ gì
  • 10:12 - 10:15
    tác động mạnh mẽ và đau đớn hơn thế
  • 10:15 - 10:18
    Đây là một người Myanmar
  • 10:18 - 10:20
    Cô ấy có một nụ cười đẹp
  • 10:20 - 10:22
    tôi nghĩ nụ cười là thứ cuộc đời ban tặng
  • 10:22 - 10:24
    khi bạn có cơ hôi thứ hai
  • 10:24 - 10:28
    Con trai cô ấy, Myo, là đứa con thứ hai
  • 10:28 - 10:30
    Cô ấy có một cô con gái
  • 10:30 - 10:32
    đã mất cách đây 3 tuần
  • 10:32 - 10:34
    và chúng ta biết, phần lớn
  • 10:34 - 10:36
    trẻ em chết
  • 10:36 - 10:38
    trong tháng đầu tiên của cuộc đời
  • 10:38 - 10:41
    và ta biết nếu trao một bánh xà phòng
  • 10:41 - 10:43
    cho mỗi bà đỡ và nếu xà phòng được dùng
  • 10:43 - 10:45
    trước khi họ chạm vào những đứa trẻ
  • 10:45 - 10:47
    chúng ta có thể giảm và thay đổi
  • 10:47 - 10:49
    số lượng đó
  • 10:49 - 10:51
    Và đó là điều đã thôi thúc tôi
  • 10:51 - 10:53
    tạo cảm hứng cho tôi tiếp tục nhiệm vụ này
  • 10:53 - 10:55
    để biết rằng tôi có thể trang bị cho cô ấy
  • 10:55 - 10:57
    với những gì cô ấy cần
  • 10:57 - 10:59
    để cô ấy có thể thực hiện
  • 10:59 - 11:01
    công việc cao cả nhất trên thế giới này:
  • 11:01 - 11:03
    nuôi nấng sinh linh mới chào đời của cô ấy
  • 11:03 - 11:05
    Và lần sau khi bạn nghĩ về một món quà
  • 11:05 - 11:07
    cho một bà mẹ trẻ và gia đình của co ấy
  • 11:07 - 11:10
    không đâu xa, hãy tặng cô ấy bánh xà phòng
  • 11:10 - 11:13
    Đó là phát minh đẹp nhất lĩnh vực sức khỏe cộng đồng
  • 11:13 - 11:16
    Tôi hy vọng các bạn tham gia với chúng tôi
  • 11:16 - 11:19
    biến việc rửa tay thành một phần
  • 11:19 - 11:20
    cuộc sống hàng ngày của chúng ta
  • 11:20 - 11:23
    và giúp nhiều đứa trẻ như Myo có thể có
  • 11:23 - 11:24
    sinh nhật thứ 5 trong đời
  • 11:24 - 11:26
    Cám ơn các bạn
  • 11:26 - 11:28
    (vỗ tay)
Title:
Sức mạnh giản đơn từ việc rửa tay
Speaker:
Myriam Sidibe
Description:

Myriam Sidibe là một chiến binh chống bệnh tật ở trẻ em. Vũ khí mà cô ấy lựa chọn là gì? Một bánh xà phòng. Thật khó có công cụ nào có thể đuổi kịp xà phòng rửa tay trong việc phòng chống bệnh tật với chi phí thấp, nhưng lại góp phần đáng kể giúp giảm nguy cơ viêm phổi, tiêu chảy, dịch tả và hơn thế. Sidibem, chuyên gia sức khỏe cộng đồng, đã tiến hành mối hợp tác thông minh giữa khu vực công- tư trong việc thúc đẩy rửa sạch tay- và mối làm ăn địa phương lâu bền.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
11:41

Vietnamese subtitles

Revisions