Return to Video

El yıkamanın saf gücü

  • 0:00 - 0:06
    Düşmek üzere olan bir uçak hayal edelim
  • 0:06 - 0:09
    içinde 250 çocuk ve bebekle, bunu nasıl
  • 0:09 - 0:12
    önleyeceğinizi bilseniz, yapardınız
    değil mi?
  • 0:12 - 0:14
    Şimdi yine hayal edelim,
  • 0:14 - 0:18
    beş yaşından küçük bebeklerle dolu 60 uçak
  • 0:18 - 0:20
    her gün yere çakılıyor.
  • 0:21 - 0:23
    İşte bu beşinci yaşlarını
  • 0:23 - 0:25
    hiç göremeyen çocukların sayısı.
  • 0:25 - 0:29
    6,6 milyon çocuk
  • 0:29 - 0:32
    beşinci yaşlarını göremiyor.
  • 0:32 - 0:35
    Bu ölümlerin çoğu önlenebilir.
  • 0:35 - 0:37
    Bu durum beni sadece üzmüyor,
  • 0:37 - 0:38
    aynı zamanda sinirlendiriyor
  • 0:38 - 0:41
    ve azimli hale getiriyor.
  • 0:41 - 0:43
    İshal ve zatürre
  • 0:43 - 0:44
    beş yaşından küçük çocukların
  • 0:44 - 0:47
    ölümüne yol açan en önemli iki neden.
  • 0:47 - 0:49
    Bu hastalıkları önlemek için yapabileceğimiz
  • 0:49 - 0:51
    öyle çok güçlü,
  • 0:51 - 0:54
    teknolojik yenilikler değil.
  • 0:54 - 0:59
    Bu dünyadaki en eski buluşlardan biri:
  • 0:59 - 1:02
    bir kalıp sabun.
  • 1:02 - 1:04
    Elleri sabunla yıkamak,
  • 1:04 - 1:06
    hepimizin kanıksadığı bir alışkanlık,
  • 1:06 - 1:08
    ishali yarı yarıya, solunum yolu
  • 1:08 - 1:12
    enfeksiyonlarını ise üçte bir azaltabilir.
  • 1:12 - 1:14
    Sabunla el yıkamak, grip, trahom
  • 1:14 - 1:16
    SARS gibi hastalıkların,
  • 1:16 - 1:21
    son dönemdeki kolera vakalarının
  • 1:21 - 1:23
    ve Ebola salgınının azalmasında
  • 1:23 - 1:26
    etkili olabilir.
  • 1:26 - 1:27
    Bunlara karşı en önemli müdahale
  • 1:27 - 1:30
    yöntemlerinden biri ellerimizi sabunlamak.
  • 1:30 - 1:33
    Ellerimizi sabunlamak; çocukların
    okula devam etmesini sağlar,
  • 1:33 - 1:36
    bebeklerin ölmesini engeller.
  • 1:36 - 1:38
    Sabunla el yıkamak,
  • 1:38 - 1:41
    çocukların hayatlarını kurtarmanın
  • 1:41 - 1:43
    en uygun maliyetli yollarından biridir.
  • 1:43 - 1:47
    Her yıl 600.000 çocuk kurtarabilir.
  • 1:47 - 1:50
    Bu hergün
  • 1:50 - 1:52
    10 tane içi çocuk ve bebek dolu
  • 1:52 - 1:54
    jumbo jetin düşmesini
  • 1:54 - 1:57
    engellemekle eşdeğerdir.
  • 1:57 - 1:59
    Sanırım siz de bunun oldukça kullanışlı
  • 1:59 - 2:02
    bir tıbbi müdahale olduğuna
    benimle hem fikirsiniz.
  • 2:02 - 2:05
    Şimdi bir dakika ayıralım.
  • 2:05 - 2:07
    Yanınızdaki insanı tanımak
    istersiniz sanırım.
  • 2:07 - 2:09
    Neden el sıkışmayasınız.
  • 2:09 - 2:11
    Lütfen el sıkışın.
  • 2:11 - 2:13
    Tamamdır, şimdi tanıştınız.
  • 2:13 - 2:14
    Oldukça hoş görünüyorlar.
  • 2:14 - 2:16
    Pekiyi.
  • 2:16 - 2:18
    Şimdi size desem ki, biraz önce
  • 2:18 - 2:21
    el sıkıştığınız kişi tuvaletten
  • 2:21 - 2:23
    çıktığında ellerini yıkamamıştı,
  • 2:23 - 2:25
    ne dersiniz? (Kahkahalar)
  • 2:25 - 2:29
    Artık pek de hoş görünmüyorlar, değil mi?
  • 2:29 - 2:32
    Hak verirsiniz ki oldukça iğrenç.
  • 2:32 - 2:34
    İstatistikler gösteriyor ki
  • 2:34 - 2:36
    her beş kişiden dördü tuvaletten
  • 2:36 - 2:39
    çıkarken ellerini yıkamıyor,
  • 2:39 - 2:40
    tüm dünyada.
  • 2:40 - 2:42
    Ve bunu; havalı tuvaletlerimiz,
  • 2:42 - 2:45
    akan sularımız ve sabunlarımız olmasına
  • 2:45 - 2:48
    rağmen yapmıyoruz,
  • 2:48 - 2:50
    aynen çocuk ölümlerinin çok yüksek
  • 2:50 - 2:53
    olduğu ülkelerde olduğu gibi.
  • 2:53 - 2:55
    Bu nedir? Sabun mu yok?
  • 2:55 - 2:58
    Aslında sabun ulaşılabilir durumda.
  • 2:58 - 3:01
    Hindistan'da evlerin yüzde doksanında,
  • 3:01 - 3:04
    Kenya'da yüzde doksan dördünde,
  • 3:04 - 3:05
    sabun bulabiliyorsunuz.
  • 3:05 - 3:09
    Hatta en düşük oranda bulunan Etiyopya
  • 3:09 - 3:13
    gibi ülkelerde bile bu oran yüzde elli.
  • 3:13 - 3:14
    Pekiyi o halde neden?
  • 3:14 - 3:17
    Neden insanlar ellerini yıkamıyor?
  • 3:17 - 3:19
    Neden Mayank,
  • 3:19 - 3:22
    Hindistan'da tanıştığım bu küçük çocuk,
  • 3:22 - 3:23
    ellerini yıkamıyor?
  • 3:23 - 3:26
    Şöyle ki, Mayank'ın ailesi,
  • 3:26 - 3:28
    sabunu banyo yapmak için,
  • 3:28 - 3:30
    çamaşır yıkamak için,
  • 3:30 - 3:33
    bulaşık yıkamak için kullanıyor.
  • 3:33 - 3:35
    Ebeveynleri bazen sabunu çok
  • 3:35 - 3:37
    değerli bir eşya olarak görüyor
  • 3:37 - 3:39
    ve onu dolapta saklıyor.
  • 3:39 - 3:42
    Saklıyorlar ki çocuk onu harcamasın.
  • 3:42 - 3:44
    Ortalama olarak, Mayank'ın ailesi
  • 3:44 - 3:46
    sabunu el yıkamak için en
  • 3:46 - 3:48
    iyi ihtimalle, bazen günde bir
  • 3:48 - 3:50
    defa kullanıyorlar, hatta
  • 3:50 - 3:53
    ellerini haftada bir kez sabunluyorlar.
  • 3:53 - 3:55
    Bunun sonucu ne oluyor?
  • 3:55 - 3:57
    Çocuklar en çok sevgi görmeleri gereken
  • 3:57 - 4:01
    ve onları en çok koruması
    gereken yerlerde, evlerinde
  • 4:01 - 4:04
    hastalık kapıyorlar.
  • 4:04 - 4:06
    Ellerinizi yıkamayı ilk
    nerede öğrendiğinizi düşünün.
  • 4:06 - 4:09
    Ellerinizi yıkamayı evinizde mi öğrendiniz?
  • 4:09 - 4:12
    Ellerinizi yıkamayı okulunuzda mı öğrendiniz?
  • 4:12 - 4:14
    Sanıyorum davranış bilimciler size söyleyecektir.
  • 4:14 - 4:17
    Değiştirilmesi en zor olan alışkanlıklar
  • 4:17 - 4:22
    hayatın ilk evresinde öğrendiklerinizdir.
  • 4:22 - 4:25
    Yine de herkesin yaptığını taklit ederiz,
  • 4:25 - 4:27
    yerel kültürler davranışlarımıza
  • 4:27 - 4:31
    şekil veren normlardır,
  • 4:31 - 4:33
    işte tam bu noktada
    özel sektör devreye giriyor.
  • 4:33 - 4:37
    Asya ve Afrika'da her saniyede
  • 4:37 - 4:40
    111 anne
  • 4:40 - 4:44
    bu kalıbı ailelerini korumak için alıyor.
  • 4:44 - 4:46
    Hindistan'daki çoğu kadın size hijyen
  • 4:46 - 4:48
    ve hastalıklar hakkında tüm bildiklerini
  • 4:48 - 4:52
    "Lifebuoy" markasından öğrendiğini söyler.
  • 4:52 - 4:54
    Bunu gibi ikonik markalar
  • 4:54 - 4:56
    ürünlerini sattıkları yerlere
  • 4:56 - 4:58
    karşı sorumludurlar.
  • 4:58 - 5:01
    Unilever ölçeğini düşünürsek bu bize
  • 5:01 - 5:04
    annelerle el sabunlamak ve hijyen hakkında
  • 5:04 - 5:08
    sürekli konuşabilme imkanı
    sunar kanısındayım.
  • 5:08 - 5:11
    Büyük kuruluşlar ve markalar
  • 5:11 - 5:13
    bu sosyal normları değiştirebilir
  • 5:13 - 5:15
    ve bu gibi inatçı alışkanlıkları
  • 5:15 - 5:17
    değiştirebilirler.
  • 5:17 - 5:18
    Bir düşünün:
  • 5:18 - 5:22
    Pazarlamacılar tüm zamanlarını bizi
  • 5:22 - 5:26
    bir markadan diğerine döndürmekle harcar.
  • 5:26 - 5:29
    Ve bilimi ve gerçekleri nasıl ikna edici
  • 5:29 - 5:32
    mesajlara dönüştüreceklerini iyi bilirler.
  • 5:32 - 5:34
    Yalnızca bir dakikalığına hayal edelim
  • 5:34 - 5:37
    tüm güçlerini el yıkamanın önemini
  • 5:37 - 5:40
    vurgulayan bir mesaj için kullansalar.
  • 5:40 - 5:43
    Kâr etme güdüsü bu
    dünyadaki sağlık sonuçlarını
  • 5:43 - 5:45
    dönüştürüyor.
  • 5:45 - 5:46
    Fakat bu yüzyıllardır böyle oluyor:
  • 5:46 - 5:50
    Lifebuoy 1894 yılında,
  • 5:50 - 5:52
    Viktorya İngiltere'sinde
  • 5:52 - 5:54
    kolerayla mücadele için piyasaya sürülmüş.
  • 5:54 - 5:56
    Geçen hafta Gana'daydım
  • 5:56 - 5:58
    sağlık bakanıyla beraberdim,
  • 5:58 - 5:59
    bilmiyorsanız söyleyeyim,
  • 5:59 - 6:02
    şu anda Gana'da bir kolera salgını var.
  • 6:02 - 6:04
    118 yıl sonra hâlâ
  • 6:04 - 6:06
    çözüm yine aynı:
  • 6:06 - 6:08
    Konu herkesin bu
  • 6:08 - 6:10
    bir kalıp sabuna ulaşabilmesi
  • 6:10 - 6:11
    ve kullanması
  • 6:11 - 6:13
    çünkü bu, koleranın yayılmasını
  • 6:13 - 6:17
    önleyecek bir numaralı yol.
  • 6:17 - 6:19
    Bence kâr amacı olarak bu
  • 6:19 - 6:21
    inanılmaz derecede güçlü, bazen
  • 6:21 - 6:22
    bir sosyal toplum kuruluşu
  • 6:22 - 6:26
    ya da devletten bile güçlü.
  • 6:26 - 6:27
    Hükümetler, özellikle evrensel
  • 6:27 - 6:31
    kurallar ve Kolera ya da şu anda Ebole
  • 6:31 - 6:33
    gibi salgınlar konusunda
  • 6:33 - 6:35
    önceliklerle mücadele ederek
  • 6:35 - 6:37
    ellerinden geleni yapıyor.
  • 6:37 - 6:40
    Her zaman bütçe olmayabiliyor.
  • 6:40 - 6:41
    Ve düşünürseniz
  • 6:41 - 6:42
    el yıkamayı günlük bir
  • 6:42 - 6:43
    alışkanlık haline getirmek, bu davranışı
  • 6:43 - 6:45
    değiştirmek sürdürülebilir bir
  • 6:45 - 6:46
    kaynak gerektiriyor.
  • 6:46 - 6:50
    Kısacası, toplum sağlığı için çalışanlar,
  • 6:50 - 6:52
    sabun firmalarından bağımsız olarak el
  • 6:52 - 6:55
    sabunlamayı teşvik etmeye devam ediyor.
  • 6:55 - 6:58
    USAID gibi dostlarımız var, El Sabunlamak
  • 6:58 - 7:00
    için Global Toplumsal-Özel Ortaklıklar,
  • 7:00 - 7:03
    Londra Hijyen ve Tropik Tıp Okulu,
  • 7:03 - 7:07
    Plan, WaterAid
  • 7:07 - 7:10
    gibi oluşumların kazan - kazan
  • 7:10 - 7:12
    ortaklıklar olduğuna inanıyorum.
  • 7:12 - 7:14
    Kamu sektörü için kazanç çünkü
  • 7:14 - 7:15
    hedeflerine ulaşmalarına
    yardım ediyoruz.
  • 7:15 - 7:19
    Özel sektör için kazanç çünkü
  • 7:19 - 7:21
    geleceğin el yıkayıcılarından olan
  • 7:21 - 7:24
    bir yeni jenerasyonlar yetiştiriyoruz.
  • 7:24 - 7:26
    Ve en önemlisi de,
  • 7:26 - 7:28
    savunmasızlar için kazanç.
  • 7:28 - 7:29
    15 Ekim'de,
  • 7:29 - 7:32
    Dünya El Yıkama Günü'nü kutlayacağız.
  • 7:32 - 7:34
    Okullar, topluluklar,
  • 7:34 - 7:36
    kamu sektöründeki dostlarımız
  • 7:36 - 7:39
    ve özel sektördeki dostlarımız -
  • 7:39 - 7:40
    ve o gün rakiplerimiz bile,
  • 7:40 - 7:42
    el ele verip, bir arada
  • 7:42 - 7:45
    dünyanın en önemli
  • 7:45 - 7:47
    toplumsal sağlık girişimini kutlayacağız.
  • 7:47 - 7:49
    Ne talep ediliyor, yineliyorum
  • 7:49 - 7:51
    özel sektör büyük fark yaratabilir,
  • 7:51 - 7:53
    büyük, yaratıcı düşüncelerle savunuculuğu
  • 7:53 - 7:54
    teşvik edebilirler.
  • 7:54 - 7:57
    1 Çocuğa Yardım et 5'ine Ulaş Kampanyamızı
  • 7:57 - 8:01
    ele alalım, harika filmler yarattık,
  • 8:01 - 8:03
    insanlara sabunla el yıkamanın önemini
  • 8:03 - 8:06
    vugulayan mesajlar veriyoruz,
  • 8:06 - 8:09
    hepsi günlük hayattan kesitler.
  • 8:09 - 8:11
    30 milyonu aşkın gösterim elde ettik.
  • 8:11 - 8:13
    Halen çevrimiçi tartışmalar sürüyor.
  • 8:13 - 8:15
    Bu filmlere bir göz atmak için
  • 8:15 - 8:17
    5 dakikanızı ayırmanızı öneririm.
  • 8:17 - 8:19
    Mali'den geliyorum, dünyanın
  • 8:19 - 8:21
    en fakir ülkelerinden biri.
  • 8:21 - 8:25
    Her akşam yemeğinde sosyal adaletin
  • 8:25 - 8:26
    tartışıldığı bir ailede büyüdüm.
  • 8:26 - 8:29
    Avrupa'nın en iyi toplum sağlığı
    okuluna gittim.
  • 8:29 - 8:32
    Ve ülkemde sağlık konusunda bu denli
  • 8:32 - 8:34
    yüksek mertebeye ulaşmış tek kadın
  • 8:34 - 8:37
    olabilirim. Ve tabii sabunla el yıkama
  • 8:37 - 8:39
    konusunda doktora yapan da tekim.
  • 8:39 - 8:42
    (Kahkahalar)
  • 8:42 - 8:44
    (Alkışlar)
  • 8:44 - 8:48
    9 yıl önce başarılı bir kamu sağlığı
  • 8:48 - 8:49
    kariyeri yapmaya karar verdim,
  • 8:49 - 8:53
    tanıtacağım ve satacağım, en büyük
  • 8:56 - 8:58
    etkiyi yaratacak olan şey dünyanın
  • 8:58 - 9:01
    en iyi kamu sağlığı icadı: sabun.
  • 9:01 - 9:05
    Şu anda tüm kamu sağlığı standartlarına
  • 9:05 - 9:08
    göre dünyanın en geniş el yıkama
  • 9:08 - 9:10
    programını yürütüyoruz,
  • 9:10 - 9:12
    16 ülkede, 183 milyon
  • 9:12 - 9:14
    insana ulaştık.
  • 9:14 - 9:16
    Ekibim ve ben 2020'de
  • 9:16 - 9:20
    1 milyara ulaşma hırsındayız.
  • 9:20 - 9:23
    Geçtiğimiz 4 yılda, iş hacmi
  • 9:23 - 9:25
    çift basamaklı rakamlara ulaştı,
  • 9:25 - 9:29
    bununla birlikte sabun kullanımı artan
  • 9:29 - 9:31
    yerlerde çocuk ölümleri azaldı.
  • 9:31 - 9:33
    Bu kulağına hoş gelmeyebilir -
  • 9:33 - 9:35
    iş hacmi büyüdü ve hayatlar kurtuldu -
  • 9:35 - 9:40
    aynı cümlede geçirerek kıyaslamak -
  • 9:40 - 9:42
    ama iş hacminin büyümesi bize
  • 9:42 - 9:44
    daha fazlasını yapma imkanı sunuyor.
  • 9:44 - 9:48
    Bu olmadan, bundan bahsetmeden,
  • 9:48 - 9:50
    ulaşmak istediğimiz farkı yaratamayız.
  • 9:50 - 9:52
    Geçen hafta ekibim ve ben
  • 9:52 - 9:55
    anneleri ziyaret ederek vakit geçirdik
  • 9:55 - 9:59
    hepsi aynı şeyi yaşamış:
  • 9:59 - 10:01
    yeni doğan bebeklerinin ölümü.
  • 10:01 - 10:04
    Ben bir anneyim. Bundan daha güçlü
  • 10:04 - 10:07
    ve daha acı verici bir şey düşünemiyorum.
  • 10:07 - 10:09
    Bu Myanmar'dan bir kişi.
  • 10:09 - 10:12
    Olabilecek en güzel gülümsemeye sahip,
  • 10:12 - 10:15
    hayat ikinci bir şans verince oluşabilecek
  • 10:15 - 10:18
    bir gülümseme olduğunu düşünüyorum.
  • 10:18 - 10:20
    Oğlu Myo, onun ikinci çocuğu
  • 10:20 - 10:22
    Bir kızı vardı
  • 10:22 - 10:24
    3 haftalıkken hayatını kaybetti,
  • 10:24 - 10:28
    çocuk ölümlerinin en büyük
  • 10:28 - 10:30
    kısmının olduğu bir dönem
  • 10:30 - 10:32
    olan hayatının ilk ayında
  • 10:32 - 10:34
    ve biliyoruz ki her doğum refakatçisine
  • 10:34 - 10:36
    bir kalıp sabun verdiğimizde
  • 10:36 - 10:38
    ve bu sabun bebeklere dokunulmadan
  • 10:38 - 10:41
    önce kullanıldığında bu rakamları
  • 10:41 - 10:43
    azaltabilir ve bir fark yaratabiliriz.
  • 10:43 - 10:45
    İşte bu bana ilham veriyor,
  • 10:45 - 10:47
    bu misyona devam etme ilhamı,
  • 10:47 - 10:49
    onu ihtiyacı olan şeylerle
  • 10:49 - 10:51
    donanımlı hale getiririrsem
  • 10:51 - 10:53
    dünyanın en güzel işini yapabileceğini
  • 10:53 - 10:55
    yeni doğan bebeğine bakabileceğini
  • 10:55 - 10:57
    bilmenin verdiği ilham.
  • 10:57 - 10:59
    Gelecek sefer yeni bir anne ve aileye
  • 10:59 - 11:01
    vermek üzere bir hediye düşündüğünüzde
  • 11:01 - 11:03
    fazla uzağa gitmeyin; bir sabun alın.
  • 11:03 - 11:05
    Bu en güzel kamu sağlığı girişimidir.
  • 11:05 - 11:07
    Umarım siz de bize katılırsınız ve
  • 11:07 - 11:10
    el yıkamak sizin ve bizim günlük
  • 11:10 - 11:13
    hayatınızın bir parçası haline gelir ve
  • 11:13 - 11:16
    Myo gibi çocuklara beşinci yaş günlerini
  • 11:16 - 11:19
    görmeleri için yardımcı oluruz.
  • 11:19 - 11:20
    Teşekkürler
  • 11:20 - 11:23
    (Alkışlar)
Title:
El yıkamanın saf gücü
Speaker:
Myriam Sidibe
Description:

Myriam Sidibe çocuk hastalıklarına karşı mücadele veren bir savaşçı. Seçtiği silah nedir? Bir kalıp sabun. Hastalıklara karşı en düşük maliyetli önlem alma yöntemi, sabunlu el yıkamayı yenmek çok zor, zatürree, ishal, kolera ve dahakötülerine yakalanma riskini ortadan kaldırıyor. Toplum sağlığı uzmanı olan Sidibe, toplumsal - özel ortaklıklar için akıllıca bir vaka örneği sunuyor ve el temizlemenin önemine dikkat çekiyor. Ve yerel, sürdürülebilir girişimciliğe.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
11:41

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.