0:00:00.500,0:00:06.230 Düşmek üzere olan bir uçak hayal edelim 0:00:06.230,0:00:08.971 içinde 250 çocuk ve bebekle, bunu nasıl 0:00:08.971,0:00:12.390 önleyeceğinizi bilseniz, yapardınız[br]değil mi? 0:00:12.390,0:00:14.361 Şimdi yine hayal edelim, 0:00:14.361,0:00:18.000 beş yaşından küçük bebeklerle dolu 60 uçak 0:00:18.000,0:00:19.660 her gün yere çakılıyor. 0:00:21.320,0:00:22.982 İşte bu beşinci yaşlarını 0:00:22.982,0:00:25.307 hiç göremeyen çocukların sayısı. 0:00:25.307,0:00:28.547 6,6 milyon çocuk 0:00:28.547,0:00:32.138 beşinci yaşlarını göremiyor. 0:00:32.138,0:00:34.594 Bu ölümlerin çoğu önlenebilir. 0:00:34.594,0:00:36.562 Bu durum beni sadece üzmüyor, 0:00:36.562,0:00:38.258 aynı zamanda sinirlendiriyor 0:00:38.258,0:00:40.616 ve azimli hale getiriyor. 0:00:40.616,0:00:42.506 İshal ve zatürre 0:00:42.506,0:00:44.322 beş yaşından küçük çocukların 0:00:44.322,0:00:46.640 ölümüne yol açan en önemli iki neden. 0:00:46.640,0:00:48.896 Bu hastalıkları önlemek için yapabileceğimiz 0:00:48.896,0:00:51.076 öyle çok güçlü, 0:00:51.076,0:00:53.993 teknolojik yenilikler değil. 0:00:53.993,0:00:58.872 Bu dünyadaki en eski buluşlardan biri: 0:00:58.872,0:01:02.397 bir kalıp sabun. 0:01:02.397,0:01:03.829 Elleri sabunla yıkamak, 0:01:03.829,0:01:06.200 hepimizin kanıksadığı bir alışkanlık, 0:01:06.200,0:01:08.484 ishali yarı yarıya, solunum yolu 0:01:08.484,0:01:12.140 enfeksiyonlarını ise üçte bir azaltabilir. 0:01:12.140,0:01:13.911 Sabunla el yıkamak, grip, trahom 0:01:13.911,0:01:15.560 SARS gibi hastalıkların, 0:01:15.560,0:01:20.587 son dönemdeki kolera vakalarının 0:01:20.587,0:01:22.977 ve Ebola salgınının azalmasında 0:01:22.977,0:01:25.667 etkili olabilir. 0:01:25.667,0:01:27.358 Bunlara karşı en önemli müdahale 0:01:27.358,0:01:30.176 yöntemlerinden biri ellerimizi sabunlamak. 0:01:30.176,0:01:33.431 Ellerimizi sabunlamak; çocukların[br]okula devam etmesini sağlar, 0:01:33.431,0:01:36.254 bebeklerin ölmesini engeller. 0:01:36.254,0:01:38.127 Sabunla el yıkamak, 0:01:38.127,0:01:40.924 çocukların hayatlarını kurtarmanın 0:01:40.924,0:01:43.470 en uygun maliyetli yollarından biridir. 0:01:43.470,0:01:47.126 Her yıl 600.000 çocuk kurtarabilir. 0:01:47.126,0:01:50.090 Bu hergün 0:01:50.090,0:01:52.070 10 tane içi çocuk ve bebek dolu 0:01:52.070,0:01:53.998 jumbo jetin düşmesini 0:01:53.998,0:01:56.709 engellemekle eşdeğerdir. 0:01:56.709,0:01:59.133 Sanırım siz de bunun oldukça kullanışlı 0:01:59.133,0:02:02.415 bir tıbbi müdahale olduğuna [br]benimle hem fikirsiniz. 0:02:02.415,0:02:05.365 Şimdi bir dakika ayıralım. 0:02:05.365,0:02:07.301 Yanınızdaki insanı tanımak [br]istersiniz sanırım. 0:02:07.301,0:02:09.249 Neden el sıkışmayasınız. 0:02:09.249,0:02:11.493 Lütfen el sıkışın. 0:02:11.493,0:02:12.793 Tamamdır, şimdi tanıştınız. 0:02:12.793,0:02:14.328 Oldukça hoş görünüyorlar. 0:02:14.328,0:02:16.101 Pekiyi. 0:02:16.101,0:02:18.399 Şimdi size desem ki, biraz önce 0:02:18.399,0:02:20.984 el sıkıştığınız kişi tuvaletten 0:02:20.984,0:02:22.692 çıktığında ellerini yıkamamıştı, 0:02:22.692,0:02:25.350 ne dersiniz? (Kahkahalar) 0:02:25.350,0:02:28.680 Artık pek de hoş görünmüyorlar, değil mi? 0:02:28.680,0:02:31.836 Hak verirsiniz ki oldukça iğrenç. 0:02:31.836,0:02:33.501 İstatistikler gösteriyor ki 0:02:33.501,0:02:35.917 her beş kişiden dördü tuvaletten 0:02:35.917,0:02:38.525 çıkarken ellerini yıkamıyor, 0:02:38.525,0:02:40.213 tüm dünyada. 0:02:40.213,0:02:42.483 Ve bunu; havalı tuvaletlerimiz, 0:02:42.483,0:02:45.227 akan sularımız ve sabunlarımız olmasına 0:02:45.227,0:02:47.677 rağmen yapmıyoruz, 0:02:47.677,0:02:49.611 aynen çocuk ölümlerinin çok yüksek 0:02:49.611,0:02:52.985 olduğu ülkelerde olduğu gibi. 0:02:52.985,0:02:55.299 Bu nedir? Sabun mu yok? 0:02:55.299,0:02:57.548 Aslında sabun ulaşılabilir durumda. 0:02:57.548,0:03:01.203 Hindistan'da evlerin yüzde doksanında, 0:03:01.203,0:03:03.883 Kenya'da yüzde doksan dördünde, 0:03:03.883,0:03:05.363 sabun bulabiliyorsunuz. 0:03:05.363,0:03:09.200 Hatta en düşük oranda bulunan Etiyopya 0:03:09.200,0:03:12.779 gibi ülkelerde bile bu oran yüzde elli. 0:03:12.779,0:03:14.006 Pekiyi o halde neden? 0:03:14.006,0:03:16.939 Neden insanlar ellerini yıkamıyor? 0:03:16.939,0:03:19.323 Neden Mayank, 0:03:19.323,0:03:21.590 Hindistan'da tanıştığım bu küçük çocuk, 0:03:21.590,0:03:23.335 ellerini yıkamıyor? 0:03:23.335,0:03:25.947 Şöyle ki, Mayank'ın ailesi, 0:03:25.947,0:03:28.379 sabunu banyo yapmak için, 0:03:28.379,0:03:30.371 çamaşır yıkamak için, 0:03:30.371,0:03:33.240 bulaşık yıkamak için kullanıyor. 0:03:33.240,0:03:35.107 Ebeveynleri bazen sabunu çok 0:03:35.107,0:03:36.671 değerli bir eşya olarak görüyor 0:03:36.671,0:03:38.938 ve onu dolapta saklıyor. 0:03:38.938,0:03:41.692 Saklıyorlar ki çocuk onu harcamasın. 0:03:41.692,0:03:44.242 Ortalama olarak, Mayank'ın ailesi 0:03:44.242,0:03:46.314 sabunu el yıkamak için en 0:03:46.314,0:03:47.765 iyi ihtimalle, bazen günde bir 0:03:47.765,0:03:50.130 defa kullanıyorlar, hatta 0:03:50.130,0:03:53.115 ellerini haftada bir kez sabunluyorlar. 0:03:53.115,0:03:55.330 Bunun sonucu ne oluyor? 0:03:55.330,0:03:57.215 Çocuklar en çok sevgi görmeleri gereken 0:03:57.215,0:04:01.010 ve onları en çok koruması[br]gereken yerlerde, evlerinde 0:04:01.010,0:04:03.778 hastalık kapıyorlar. 0:04:03.778,0:04:06.326 Ellerinizi yıkamayı ilk[br]nerede öğrendiğinizi düşünün. 0:04:06.326,0:04:09.130 Ellerinizi yıkamayı evinizde mi öğrendiniz? 0:04:09.130,0:04:11.906 Ellerinizi yıkamayı okulunuzda mı öğrendiniz? 0:04:11.906,0:04:14.386 Sanıyorum davranış bilimciler size söyleyecektir. 0:04:14.386,0:04:16.925 Değiştirilmesi en zor olan alışkanlıklar 0:04:16.925,0:04:21.810 hayatın ilk evresinde öğrendiklerinizdir. 0:04:21.810,0:04:24.607 Yine de herkesin yaptığını taklit ederiz, 0:04:24.607,0:04:27.331 yerel kültürler davranışlarımıza 0:04:27.331,0:04:30.642 şekil veren normlardır, 0:04:30.642,0:04:33.418 işte tam bu noktada[br]özel sektör devreye giriyor. 0:04:33.418,0:04:37.218 Asya ve Afrika'da her saniyede 0:04:37.218,0:04:40.140 111 anne 0:04:40.140,0:04:43.858 bu kalıbı ailelerini korumak için alıyor. 0:04:43.858,0:04:45.898 Hindistan'daki çoğu kadın size hijyen 0:04:45.898,0:04:48.124 ve hastalıklar hakkında tüm bildiklerini 0:04:48.124,0:04:51.870 "Lifebuoy" markasından öğrendiğini söyler. 0:04:51.870,0:04:53.745 Bunu gibi ikonik markalar 0:04:53.745,0:04:55.633 ürünlerini sattıkları yerlere 0:04:55.633,0:04:58.114 karşı sorumludurlar. 0:04:58.114,0:05:01.289 Unilever ölçeğini düşünürsek bu bize 0:05:01.289,0:05:03.729 annelerle el sabunlamak ve hijyen hakkında 0:05:03.729,0:05:07.545 sürekli konuşabilme imkanı [br]sunar kanısındayım. 0:05:07.545,0:05:10.817 Büyük kuruluşlar ve markalar 0:05:10.817,0:05:12.969 bu sosyal normları değiştirebilir 0:05:12.969,0:05:14.881 ve bu gibi inatçı alışkanlıkları 0:05:14.881,0:05:17.061 değiştirebilirler. 0:05:17.061,0:05:18.319 Bir düşünün: 0:05:18.319,0:05:21.824 Pazarlamacılar tüm zamanlarını bizi 0:05:21.824,0:05:26.180 bir markadan diğerine döndürmekle harcar. 0:05:26.180,0:05:29.170 Ve bilimi ve gerçekleri nasıl ikna edici 0:05:29.170,0:05:32.203 mesajlara dönüştüreceklerini iyi bilirler. 0:05:32.203,0:05:34.099 Yalnızca bir dakikalığına hayal edelim 0:05:34.099,0:05:36.840 tüm güçlerini el yıkamanın önemini 0:05:36.840,0:05:39.790 vurgulayan bir mesaj için kullansalar. 0:05:39.790,0:05:42.749 Kâr etme güdüsü bu[br]dünyadaki sağlık sonuçlarını 0:05:42.749,0:05:44.627 dönüştürüyor. 0:05:44.627,0:05:46.446 Fakat bu yüzyıllardır böyle oluyor: 0:05:46.446,0:05:49.979 Lifebuoy 1894 yılında, 0:05:49.979,0:05:51.715 Viktorya İngiltere'sinde 0:05:51.715,0:05:53.987 kolerayla mücadele için piyasaya sürülmüş. 0:05:53.987,0:05:56.291 Geçen hafta Gana'daydım 0:05:56.291,0:05:57.830 sağlık bakanıyla beraberdim, 0:05:57.830,0:05:59.049 bilmiyorsanız söyleyeyim, 0:05:59.049,0:06:01.706 şu anda Gana'da bir kolera salgını var. 0:06:01.706,0:06:03.842 118 yıl sonra hâlâ 0:06:03.842,0:06:05.762 çözüm yine aynı: 0:06:05.762,0:06:08.258 Konu herkesin bu 0:06:08.258,0:06:09.674 bir kalıp sabuna ulaşabilmesi 0:06:09.674,0:06:11.419 ve kullanması 0:06:11.419,0:06:13.379 çünkü bu, koleranın yayılmasını 0:06:13.379,0:06:16.610 önleyecek bir numaralı yol. 0:06:16.610,0:06:19.010 Bence kâr amacı olarak bu 0:06:19.010,0:06:20.881 inanılmaz derecede güçlü, bazen 0:06:20.881,0:06:22.341 bir sosyal toplum kuruluşu 0:06:22.341,0:06:25.636 ya da devletten bile güçlü. 0:06:25.636,0:06:27.438 Hükümetler, özellikle evrensel 0:06:27.438,0:06:30.813 kurallar ve Kolera ya da şu anda Ebole 0:06:30.813,0:06:33.350 gibi salgınlar konusunda 0:06:33.350,0:06:34.805 önceliklerle mücadele ederek 0:06:34.805,0:06:37.345 ellerinden geleni yapıyor. 0:06:37.345,0:06:39.850 Her zaman bütçe olmayabiliyor. 0:06:39.850,0:06:40.963 Ve düşünürseniz 0:06:40.963,0:06:42.076 el yıkamayı günlük bir 0:06:42.076,0:06:43.189 alışkanlık haline getirmek, bu davranışı 0:06:43.189,0:06:44.665 değiştirmek sürdürülebilir bir 0:06:44.665,0:06:46.141 kaynak gerektiriyor. 0:06:46.141,0:06:49.962 Kısacası, toplum sağlığı için çalışanlar, 0:06:49.962,0:06:52.475 sabun firmalarından bağımsız olarak el 0:06:52.475,0:06:54.988 sabunlamayı teşvik etmeye devam ediyor. 0:06:54.988,0:06:57.503 USAID gibi dostlarımız var, El Sabunlamak 0:06:57.503,0:07:00.267 için Global Toplumsal-Özel Ortaklıklar, 0:07:00.267,0:07:03.263 Londra Hijyen ve Tropik Tıp Okulu, 0:07:03.263,0:07:06.505 Plan, WaterAid 0:07:06.505,0:07:09.810 gibi oluşumların kazan - kazan 0:07:09.810,0:07:11.970 ortaklıklar olduğuna inanıyorum. 0:07:11.970,0:07:13.539 Kamu sektörü için kazanç çünkü 0:07:13.539,0:07:15.046 hedeflerine ulaşmalarına [br]yardım ediyoruz. 0:07:15.046,0:07:18.761 Özel sektör için kazanç çünkü 0:07:18.761,0:07:20.746 geleceğin el yıkayıcılarından olan 0:07:20.746,0:07:23.821 bir yeni jenerasyonlar yetiştiriyoruz. 0:07:23.821,0:07:26.209 Ve en önemlisi de, 0:07:26.209,0:07:27.623 savunmasızlar için kazanç. 0:07:27.623,0:07:29.420 15 Ekim'de, 0:07:29.420,0:07:31.633 Dünya El Yıkama Günü'nü kutlayacağız. 0:07:31.633,0:07:34.240 Okullar, topluluklar, 0:07:34.240,0:07:36.296 kamu sektöründeki dostlarımız 0:07:36.296,0:07:38.648 ve özel sektördeki dostlarımız - 0:07:38.648,0:07:40.368 ve o gün rakiplerimiz bile, 0:07:40.368,0:07:42.248 el ele verip, bir arada 0:07:42.248,0:07:44.864 dünyanın en önemli 0:07:44.864,0:07:47.144 toplumsal sağlık girişimini kutlayacağız. 0:07:47.144,0:07:49.130 Ne talep ediliyor, yineliyorum 0:07:49.130,0:07:51.112 özel sektör büyük fark yaratabilir, 0:07:51.112,0:07:53.160 büyük, yaratıcı düşüncelerle savunuculuğu 0:07:53.160,0:07:54.385 teşvik edebilirler. 0:07:54.385,0:07:57.121 1 Çocuğa Yardım et 5'ine Ulaş Kampanyamızı 0:07:57.121,0:08:00.887 ele alalım, harika filmler yarattık, 0:08:00.887,0:08:03.128 insanlara sabunla el yıkamanın önemini 0:08:03.128,0:08:05.791 vugulayan mesajlar veriyoruz, 0:08:05.791,0:08:08.770 hepsi günlük hayattan kesitler. 0:08:08.770,0:08:10.856 30 milyonu aşkın gösterim elde ettik. 0:08:10.856,0:08:12.551 Halen çevrimiçi tartışmalar sürüyor. 0:08:12.551,0:08:15.127 Bu filmlere bir göz atmak için 0:08:15.127,0:08:16.887 5 dakikanızı ayırmanızı öneririm. 0:08:16.887,0:08:19.414 Mali'den geliyorum, dünyanın 0:08:19.414,0:08:20.886 en fakir ülkelerinden biri. 0:08:20.886,0:08:24.943 Her akşam yemeğinde sosyal adaletin 0:08:24.943,0:08:26.472 tartışıldığı bir ailede büyüdüm. 0:08:26.472,0:08:28.815 Avrupa'nın en iyi toplum sağlığı [br]okuluna gittim. 0:08:28.815,0:08:31.551 Ve ülkemde sağlık konusunda bu denli 0:08:31.551,0:08:33.729 yüksek mertebeye ulaşmış tek kadın 0:08:33.729,0:08:37.257 olabilirim. Ve tabii sabunla el yıkama 0:08:37.257,0:08:38.985 konusunda doktora yapan da tekim. 0:08:38.985,0:08:42.426 (Kahkahalar) 0:08:42.426,0:08:43.910 (Alkışlar) 0:08:43.910,0:08:47.512 9 yıl önce başarılı bir kamu sağlığı 0:08:47.512,0:08:49.248 kariyeri yapmaya karar verdim, 0:08:49.248,0:08:53.460 tanıtacağım ve satacağım, en büyük 0:08:55.872,0:08:58.223 etkiyi yaratacak olan şey dünyanın 0:08:58.223,0:09:01.136 en iyi kamu sağlığı icadı: sabun. 0:09:01.136,0:09:04.664 Şu anda tüm kamu sağlığı standartlarına 0:09:04.664,0:09:07.695 göre dünyanın en geniş el yıkama 0:09:07.695,0:09:10.230 programını yürütüyoruz, 0:09:10.230,0:09:12.359 16 ülkede, 183 milyon 0:09:12.359,0:09:13.730 insana ulaştık. 0:09:13.730,0:09:16.308 Ekibim ve ben 2020'de 0:09:16.308,0:09:19.780 1 milyara ulaşma hırsındayız. 0:09:19.780,0:09:22.970 Geçtiğimiz 4 yılda, iş hacmi 0:09:22.970,0:09:24.806 çift basamaklı rakamlara ulaştı, 0:09:24.806,0:09:28.564 bununla birlikte sabun kullanımı artan 0:09:28.564,0:09:30.758 yerlerde çocuk ölümleri azaldı. 0:09:30.758,0:09:33.486 Bu kulağına hoş gelmeyebilir - 0:09:33.486,0:09:35.423 iş hacmi büyüdü ve hayatlar kurtuldu - 0:09:35.423,0:09:39.845 aynı cümlede geçirerek kıyaslamak - 0:09:39.845,0:09:42.150 ama iş hacminin büyümesi bize 0:09:42.150,0:09:44.405 daha fazlasını yapma imkanı sunuyor. 0:09:44.405,0:09:47.918 Bu olmadan, bundan bahsetmeden, 0:09:47.918,0:09:49.837 ulaşmak istediğimiz farkı yaratamayız. 0:09:49.837,0:09:52.133 Geçen hafta ekibim ve ben 0:09:52.133,0:09:54.877 anneleri ziyaret ederek vakit geçirdik 0:09:54.877,0:09:58.925 hepsi aynı şeyi yaşamış: 0:09:58.925,0:10:01.110 yeni doğan bebeklerinin ölümü. 0:10:01.110,0:10:04.406 Ben bir anneyim. Bundan daha güçlü 0:10:04.406,0:10:06.917 ve daha acı verici bir şey düşünemiyorum. 0:10:06.917,0:10:09.349 Bu Myanmar'dan bir kişi. 0:10:09.349,0:10:12.349 Olabilecek en güzel gülümsemeye sahip, 0:10:12.349,0:10:15.262 hayat ikinci bir şans verince oluşabilecek 0:10:15.262,0:10:17.894 bir gülümseme olduğunu düşünüyorum. 0:10:17.894,0:10:19.900 Oğlu Myo, onun ikinci çocuğu 0:10:19.900,0:10:22.110 Bir kızı vardı 0:10:22.110,0:10:24.497 3 haftalıkken hayatını kaybetti, 0:10:24.497,0:10:27.831 çocuk ölümlerinin en büyük 0:10:27.831,0:10:29.735 kısmının olduğu bir dönem 0:10:29.735,0:10:32.127 olan hayatının ilk ayında 0:10:32.127,0:10:34.480 ve biliyoruz ki her doğum refakatçisine 0:10:34.480,0:10:35.820 bir kalıp sabun verdiğimizde 0:10:35.820,0:10:37.686 ve bu sabun bebeklere dokunulmadan 0:10:37.686,0:10:40.554 önce kullanıldığında bu rakamları 0:10:40.554,0:10:42.814 azaltabilir ve bir fark yaratabiliriz. 0:10:42.814,0:10:45.364 İşte bu bana ilham veriyor, 0:10:45.364,0:10:46.606 bu misyona devam etme ilhamı, 0:10:46.606,0:10:48.650 onu ihtiyacı olan şeylerle 0:10:48.650,0:10:50.518 donanımlı hale getiririrsem 0:10:50.518,0:10:52.750 dünyanın en güzel işini yapabileceğini 0:10:52.750,0:10:55.134 yeni doğan bebeğine bakabileceğini 0:10:55.134,0:10:56.939 bilmenin verdiği ilham. 0:10:56.939,0:10:58.790 Gelecek sefer yeni bir anne ve aileye 0:10:58.790,0:11:00.854 vermek üzere bir hediye düşündüğünüzde 0:11:00.854,0:11:02.980 fazla uzağa gitmeyin; bir sabun alın. 0:11:02.980,0:11:05.285 Bu en güzel kamu sağlığı girişimidir. 0:11:05.285,0:11:07.375 Umarım siz de bize katılırsınız ve 0:11:07.375,0:11:10.165 el yıkamak sizin ve bizim günlük 0:11:10.165,0:11:13.373 hayatınızın bir parçası haline gelir ve 0:11:13.373,0:11:15.749 Myo gibi çocuklara beşinci yaş günlerini 0:11:15.749,0:11:18.701 görmeleri için yardımcı oluruz. 0:11:18.701,0:11:20.405 Teşekkürler 0:11:20.405,0:11:22.629 (Alkışlar)