Return to Video

Sẽ như thế nào khi bạn đoán mò? - Leigh Nataro

  • 0:16 - 0:20
    Xác suất là lĩnh vực toán học
    xuất hiện ở mọi nơi.
  • 0:20 - 0:22
    Ta nghe về nó
    trên dự báo thời tiết,
  • 0:22 - 0:26
    chẳng hạn như
    có 80% khả năng tuyết rơi vào ngày mai.
  • 0:26 - 0:28
    Nó dùng để dự đoán trong thể thao
  • 0:28 - 0:30
    như tính toán đội bóng nào
    sẽ chiến thắng
  • 0:30 - 0:32
    tại giải Super Bowl.
  • 0:32 - 0:35
    Xác suất cũng dùng
    để tính phí bảo hiểm xe
  • 0:35 - 0:40
    và nó cũng là thứ
    giúp sòng bạc và công ty xổ số kiếm ăn.
  • 0:40 - 0:42
    Xác suất ảnh hưởng đến chính bạn ra sao?
  • 0:42 - 0:45
    Hãy xem xét
    một bài toán xác suất đơn giản.
  • 0:45 - 0:48
    Có đáng để
    để ta đoán ngẫu nhiên tất cả 10 câu hỏi
  • 0:48 - 0:50
    dạng đúng/sai?
  • 0:50 - 0:53
    Nói cách khác,
    nếu bạn tung một đồng xu
  • 0:53 - 0:56
    10 lần, và dùng nó để trả lời câu hỏi
  • 0:56 - 0:58
    xác suất mà bạn
    đạt được số điểm tuyệt đối là bao nhiêu?
  • 0:58 - 1:03
    Nó dường như khá là đơn giản.
    Ta có 2 khả năng xảy ra cho mỗi câu hỏi
  • 1:03 - 1:06
    nhưng với 10 câu hỏi đúng/sai
  • 1:06 - 1:09
    có rất nhiều cách
    để tạo ra các tổ hợp khác nhau
  • 1:09 - 1:13
    của các câu trả lời đúng và sai.
    Để hiểu được có bao nhiêu tổ hợp khác nhau
  • 1:13 - 1:16
    Ta hãy xét bài kiểm tra nhỏ hơn
  • 1:16 - 1:19
    chỉ với 2 câu hỏi, bạn có thể trả lời
  • 1:19 - 1:25
    "đúng đúng" hoặc "sai sai"
    hoặc mỗi thứ 1 cái
  • 1:25 - 1:31
    "đúng" trước "sai" sau hoặc ngược lại
  • 1:31 - 1:35
    Vậy là ta có 4 cách khác nhau
    để trả lời cho 2 câu hỏi
  • 1:35 - 1:38
    Vậy nếu 10 câu hỏi thì sao?
  • 1:38 - 1:42
    Lúc này, có quá nhiều để ta có thể
    đếm và liệt kê bằng tay.
  • 1:42 - 1:48
    Để trả lời, ta cần phải biết
    quy tắc đếm cơ bản
  • 1:48 - 1:50
    Quy tắc đếm cơ bản phát biểu rằng:
  • 1:50 - 1:54
    nếu có A khả năng xảy ra cho một biến cố
  • 1:54 - 1:57
    và B khả năng cho biến cố còn lại
  • 1:57 - 2:02
    vậy, ta có A nhân B cách
    cho tập hợp các kết quả
  • 2:02 - 2:05
    Rõ ràng là nó có thể áp dụng với
    câu hỏi đúng/sai.
  • 2:05 - 2:08
    Có 2 đáp án khác nhau cho câu hỏi đầu tiên
  • 2:08 - 2:12
    và 2 đáp án khác
    bạn có thể khoanh cho câu hỏi thứ 2
  • 2:12 - 2:19
    nó thành 2x2 bằng 4 cách khác nhau
    để trả lời cho 2 câu hỏi.
  • 2:19 - 2:22
    Bây giờ ta sẽ xét 10 câu hỏi.
  • 2:22 - 2:27
    Để giải bài toán này, ta cần phải mở rộng
    quy tắc đếm cơ bản ra một chút.
  • 2:27 - 2:32
    Ta cần nhận ra rằng có 2 khả năng
    cho mỗi câu hỏi trong tổng số 10 câu.
  • 2:32 - 2:35
    Vậy là số kết quả có thể xảy ra là
  • 2:35 - 2:42
    2 nhân 2 nhân 2 nhân 2 nhân 2 nhân 2
  • 2:42 - 2:47
    nhân 2 nhân 2 nhân 2 nhân 2
  • 2:47 - 2:51
    hoặc, nói cho gọn thì 2 mũ 10
  • 2:51 - 2:53
    và nó bằng 1024.
  • 2:53 - 2:57
    Nghĩa là tất cả các cách
    để khoanh các câu đúng và sai của bạn
  • 2:57 - 3:03
    chỉ có 1 trong 1024 cách
    là đúng tuyệt đối với đáp án mà thôi.
  • 3:03 - 3:06
    Vậy xác xuất bạn có thể đạt điểm tuyệt đối
    bằng cách đoán mò
  • 3:06 - 3:08
    chỉ bằng 1 trên 1024
  • 3:08 - 3:11
    hoặc là khoảng 0,1%
  • 3:11 - 3:13
    Rõ ràng, đoán không phải
    một ý tưởng hay.
  • 3:13 - 3:16
    Thực tế, điểm số ta thường nhận được nhất
  • 3:16 - 3:20
    nếu bạn và tất cả các bạn của bạn
    luôn đoán ngẫu nhiên
  • 3:20 - 3:23
    với mỗi câu hỏi trong số
    10 câu hỏi đúng/sai là gì?
  • 3:23 - 3:27
    Không phải ai cũng đúng
    chính xác 5 trong 10 câu hỏi
  • 3:27 - 3:30
    nhưng số điểm trung bình,
    trong khoảng đủ lớn,
  • 3:30 - 3:31
    sẽ là 5.
  • 3:31 - 3:34
    Trong trường hợp này,
    ta có 2 kết quả có thể xảy ra:
  • 3:34 - 3:36
    câu hỏi là đúng hay sai
  • 3:36 - 3:39
    và xác xuất trả lời đúng nhờ việc đoán
  • 3:39 - 3:42
    luôn là 1/2
  • 3:42 - 3:45
    Để tìm được số câu hỏi trung bình
    bạn làm đúng bằng cách đoán
  • 3:45 - 3:46
    bạn nhân số câu hỏi
  • 3:46 - 3:49
    với xác xuất trả lời đúng các câu hỏi.
  • 3:49 - 3:54
    Đây, nó sẽ là 10 lần 1/2, hoặc 5
  • 3:54 - 3:56
    Hy vọng bạn đã học bài cẩn thận,
  • 3:56 - 3:58
    vì rõ ràng đoán mò chẳng có mấy tác dụng
  • 3:58 - 4:02
    Nhưng lúc nào đó, bạn có thể
    làm một bài kiểm tra chuẩn như SAT
  • 4:02 - 4:05
    và hầu hết mọi người
    đều phải đoán một vài câu hỏi.
  • 4:05 - 4:09
    nếu ta có 20 câu hỏi và 5 câu trả lời
  • 4:09 - 4:12
    thì xác xuất mà bạn làm đúng
    cả 20 câu hỏi này
  • 4:12 - 4:14
    bằng cách đoán, là bao nhiêu?
  • 4:14 - 4:16
    Và điểm số bạn nên mong đợi là bao nhiêu?
  • 4:16 - 4:19
    Ta hãy dùng khái niệm đã nêu.
  • 4:19 - 4:23
    Đầu tiên, vì xác xuất trả lời đúng
    bằng cách đoán là 1/5
  • 4:23 - 4:27
    bạn mong đợi sẽ làm đúng
    được 1/5 trong số 20 câu
  • 4:27 - 4:30
    chỉ có 4 câu đúng.
  • 4:30 - 4:35
    Bạn có đang nghĩ rằng xác xuất
    để đáp đúng cả 20 câu là khá nhỏ không?
  • 4:35 - 4:37
    Ta hay xem nó nhỏ đến mức nào.
  • 4:37 - 4:41
    Bạn còn nhớ quy tắc đếm cơ bản
    đã nói từ trước?
  • 4:41 - 4:44
    Với 5 đáp án ở mỗi câu hỏi
  • 4:44 - 4:50
    ta sẽ nhân 5 với 5 với 5 với...
  • 4:50 - 4:53
    hoặc ta chỉ cần nhân 5
  • 4:53 - 4:56
    20 lần, và 5 mũ 20
  • 4:56 - 5:03
    95 nghìn tỷ, 365 tỷ, 431 triệu,
  • 5:03 - 5:09
    648 nghìn, 625. Woa, lớn thật đấy
  • 5:09 - 5:13
    Vậy là xác xuất bạn có thể làm đúng
    tất cả bằng cách đoán
  • 5:13 - 5:19
    là khoảng 1 trên 95 nghìn tỷ.
Title:
Sẽ như thế nào khi bạn đoán mò? - Leigh Nataro
Description:

Xem đầy đủ: http://ed.ted.com/lessons/leigh-nataro-what-happens-if-you-guess

Ngày mai trời có mưa không? Đội bóng mà bạn yêu thích có bao nhiêu khả năng vô địch? Những câu hỏi dạng này thường được trả lời bằng xác suất toán học. Hãy xem bài giảng này để biết, à, nếu bạn làm một bài kiểm tra chỉ toàn dựa vào phán đoán ngẫu nhiên thì xác suất để lấy điểm tuyệt đối là bao nhiêu nhé.

Bài giảng bởi Leigh Nataro, minh họa bởi Matthew Saunders.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:28

Vietnamese subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.