-
ვთქვათ, გვაქვს სამკუთხედი.
აი, ჩვენი სამკუთხედიც.
-
ჩვენ მხოლოდ ვიცით სამკუთხედის გვერდების
სიგრძეები. მათი სიგრძეებია a, b და c.
-
ჩვენ უნდა ვიპოვოთ ამ სამკუთხედის ფართობი.
-
ჩვენ მხოლოდ ვიცით, რომ სამკუთხედის ფართობი
უდრის
-
სამკუთხედის სიმაღლისა და ფუძის
ნამრავლის ნახევარს.
-
ჩემი ნახაზის მიხედვით ამ სამკუთხედის
ფუძე არის გვერდი c.
-
სიმაღლე იქნება h, მაგრამ ჩვენ არ ვიცით
რას უდრის h.
-
მაშინ როგორ გამოვთვალოთ რას უდრის ამ
სამკუთხედის ფართობი?
-
თუ ნახეთ ბოლო ვიდეო, გეცოდინებათ თუ
როგორ გამოიყენოთ ჰერონის ფორმულა.
-
ახლა კი ვცდილობთ დავამტკიცოთ
ჰერონის ფორმულა.
-
მოდი, გამოვთვალოთ h-ის სიგრძე მხოლოდ
პითაგორას თეორიის გამოყენებით.
-
როცა გავიგებთ მის სიგრძეს, შეგვეძლება ამ
ფორმულის გამოყენება და ფართობის გამოთვლა.
-
ჩვენ უკვე დავარქვით სიმაღლეს h.
მოდი, შემოვიტანოთ ახალი ცვლადი,
-
ეს ხშირად გამოიყენება გეომეტრიაში.
დავარქვათ x. თუ ეს იასამნისფერი x-ია,
-
მაშინ ეს იისფერი იქნება c - x.
მთლიანი ფუძის სიგრძე უდრის c-ს.
-
და თუ ეს ნაწილი x-ია, მაშინ დარჩენილი
იქნება c - x.
-
რადგან სიმაღლესთან არსებული
ორივე კუთხე მართია, მაშინ შეგვიძლია
-
ორჯერ გამოვიყენოთ პითაგორას თეორემა.
-
ჯერ გავაკეთებ ამ მარცხენა ნაწილს.
x კვადრატს მიმატებული h კვადრატი
-
უდრის a კვადრატს. ეს მარცხენა
სამკუთხედიდან გამომდინარე.
-
მარჯვენა სამკუთხედის მიხედვით კი (c-x)
კვადრატს მიმატებული h კვადრატი
-
უდრის b კვადრატს.
-
თუ ვიცით a, b და c, მაშინ გვრჩება ორი
განტოლება, 2 უცნობით.
-
უცნობები არიან x და h. დაიმახსოვრეთ, რომ
ჩვენ გვჭირდება h-ის გამოთვლა.
-
ჩვენ უკვე ვიცით c, თუ გვეცოდინება h
გამოვიყენებთ ფართობის ფორმულას.
-
როგორ ამოვხსნათ?
მოდი, შევცვალოთ h, რომ ვიპოვოთ x.
-
მოდი, ამოვხსნათ h კვადრატისთვის და
გამოაკლოთ x კადრატი ორივე მხარეს.
-
x კვადრატი.. უკაცრავად.
h კვადრატი უდრის
-
a კვადრატს გამოკლებული x კვადრატი.
-
ამ ინფორმაციით h კვადრატი შეგვიძლია
შევცვალოთ. ანუ, ქვედა გამოსახულება უდრის
-
(c-x) კვადრატს მიმატებული h
კვადრატი, რომელიც უდრის
-
a კვადრატს გამოკლებული x კვადრატი,
უდრის b კვადრატს.
-
ჩვენ ახლა შევცვალეთ h კვადრატი.
-
მოდი, გავხსნათ ფრჩხილები.
c კვადრატს გამოკლებული 2cx მიმატებული
-
x კვადრატი მიმატებული a კვადრატი
გამოკლებული x კვადრატი უდრის
-
b კვადრატს. ჩვენ გვაქვს x კვადრატი და
მინუს x კვადრატი, ამიტომ
-
x კვადრატები გაბათილდებიან. მოდი,
გამოსახულების ორივე მხარეს მივუმატოთ 2cx.
-
გამოგვივა c კვადრატს მიმატებული a კვადრატი
(მარცხენა მხარეს 2cx-ები გაგვიბათილდა)
-
უდრის b კვადრატს მიმატებული 2cx.
-
ანუ, გავაბათილე x კვადრატები და
ტოლობის ორივე მხარეს მივუმატე 2cx.
-
ჩემი მიზანია x-ის პოვნა, თუ ვიპოვი x-ს,
ვიპოვი h-ს და გამოვიყენებ ფორმულას.
-
მოდი, ორივე მხარეს გამოვაკლოთ b კვადრატი.
დაგვრჩება, c კვადრატს მიმატებული
-
a კვადრატი გამოკლებული b კვადრატი
უდრის 2cx.
-
თუ, ორიე მხარეს გავყობთ 2c-ზე მივიღებთ,
c კვადრატს მიმატებული a კვადრატი
-
გამოკლებული b კვადრატი, ეს ყველაფერი
შეფარდებული 2c-სთან უდრის x-ს.
-
ჩვენ ვიპოვეთ x, ჩვენ უნდა ვიპოვოთ სიმაღლე,
რომ გავამრავლოთ ფუძეზე და გავყოთ ორზე.
-
იმისათვის, რომ ეს გავაკეთოთ ვუბრუნდებით
ამ განტოლებას და ვეძებთ სიმაღლეს.
-
ჩვენ ვიცით, რომ სიმაღლის კვადრატი უდრის
a კვადრატს გამოკლებული x კვადრატი.
-
მოდი, შევცვალოთ x კვადრატი, გვექნება
c კვადრატს მიმატებული a კვადრატი
-
გამოკლებული b კვადრატი შეფარდებული 2c-სთან
აყვანილი კვადრატში. ჩვენ შევცვალეთ
-
x კვადრატი. h უდრის კვადრატულ
ფესვს ამ ყველაფრიდან, a კვადრატს
-
გამოკლებული, გავხსნათ ფრჩხილი, c კვადრატს
მიმატებული a კვადრატი გამოკლებული
-
b კვადრატი, დავხუროთ ფრჩხილი, შეფარდებული
2c-სთან და აყვანილი კვადრატში.
-
ეს არის ჩვენი სიმაღლე. მოდი, ამოვჭრი
ნახაზს, რომ გვახსოვდეს რას ვაკეთებთ.
-
ჩვენ გამოვსახეთ სიმაღლე ამ ფორმულითა და
a, b, c გვერდების გამოყენებით.
-
ფართობი იქნება, ერთი მეორედი
გამრალებული ფუძეზე, ანუ c-ზე
-
და გამრავლებული სიმაღლეზე, ამასაც ამოვჭრი.
-
აი ამას უდრის ფართობი. თქვენ შეგიძლიათ
თქვათ, რომ ეს არ ჰგავს ჰერონის ფორმულას.
-
და მართალიც იქნებით, ეს მართლაც არ ჰგავს
ჰერონის ფორმულას.
-
შემდეგ ვიდეოში განახებთ, რომ ეს
სინამდვილეში ჰერონის ფორმულაა.
-
ჰერონის ფორმულის უფრო რთულად
დასამახსოვრებელი ვარიანტი.
-
ალგებრულ მოქმედებებს გამოვიყენებ, რომ
დავიყვანო ეს ჰერონის ფორმულამდე, მაგრამ
-
ეს ფორმულაც მუშაობს, თუ არ გეზარებათ
დამახსოვრება და გეცოდინებათ
-
a, b და c გვერდების სიგრძეები თქვენ
მიიღებთ სამკუთხედის ფართობს.
-
ახლა მოდი, გამოვიყენოთ ეს ფორმულა
და დავრწმუნდეთ, რომ იგივე პასუხს მივიღებთ,
-
რომელსაც გვაძლევს ჰერონის ფორმულა.
-
წინა ვიდეოში, ჩვენ გვქონდა სამკუთხედი,
რომლის გვერდების სიგრძეები იყო
-
9, 11 და 16. მისი ფართობი კი, ჰერონის
ფორმულის გამოყენებით, იყო 18 გამრავლებული
-
კვადრატულ ფესვზე 7-დან.
-
მოდი, ვნახოთ რას მივიღებთ ამ ფორმულის
გამოყენებით ამ მაგალითზე.
-
ფართობი უდრის ერთი მეორედი გამრავლებული
16-ზე, გამრავლებული კვადრატულ ფესვზე
-
81-ს გამოკლებული, გავხსნათ ფრჩხილი,
256-ს მიმატებული 81 გამოკლებული 121,
-
დავხუროთ ფრჩხილი, შეფარდებული 32-თან და
აყვანილი კვადრატში.
-
ვნახოთ თუ გამოგვივა ამ გამოსახულების
გამარტივება.
-
81-ს გამოკლებული 121 უდრის მინუს 40-ს, ანუ
256 გახდება 216 და შეფარდებული 32-თან.
-
ფართობი უდრის 16-ის ნახევარი, ანუ 8
გამრავლებული კვადრატულ ფესვზე
-
81-ს გამოკლებული 216 შეფარდებული
32-თან და აყვანილი კვადრატში.
-
ახლა ბევრი არითმეტიკული მოქმედებაა
ჩასატარებელი, ამიტომ გამოვიყენებ
-
კალკულატორს.
უბრალოდ მინდა განახოთ, რომ ამ ფორმულამაც
-
იგივე პასუხი უნდა მოგვცეს.
მოდი, ჩავრთოთ კალკულატორი.
-
ჯერ გამოვთვალოთ რამდენია 18-ისა და
7-დან კვადრატული ფესვის ნამრავლი.
-
ეს პასუხი მივიღეთ ჰერონის ფორმულის
გამოყენებით. მივიღეთ 47.62.
-
მოდი, ვნახოთ იმავე პასუხს მოგვცემს თუ არა
ჩვენი ფორმულა.
-
8 გამრავლებული კვადრატულ ფესვზე 81-ს
გამოკლებული 216 შეფარდებული 32-თან
-
და აყვანილი კვადრატში. მივიღეთ
ზუსტად იგივე პასუხი. ვნერვიულობდი,
-
ამ ხერხით აქამდე არ გამომითვლია და
მეგონა, რომ შეცდომა დავუშვი.
-
მაგრამ, ზუსტად იგივე პასუხი მივიღეთ, რაც
ჰერონის ფორმულით.
-
შემდეგ ვიდეოში განახებთ თუ როგორ უნდა
დავიყვანოთ ეს გამოსახულება ალგებრულად
-
ჰერონის ფორმულამდე.