Return to Video

Toposy przeciwko Kobietom #3: Reguła Smerfetki

  • 0:02 - 0:06
    Częstotliwość Feministyczna i bitch media
  • 0:06 - 0:09
    Toposy przeciwko Kobietom
  • 0:09 - 0:12
    Topos to powtarzający się motyw w opowiadaniach,
  • 0:12 - 0:14
    albo rozpoznawalny atrybut postaci,
  • 0:14 - 0:17
    który przekazuje informacje widowni.
  • 0:17 - 0:20
    Topos staje się frazesem, kiedy jest nadużywany.
  • 0:20 - 0:24
    Niestety, niektóre z toposów często uwieczniają obraźliwe stereotypy.
  • 0:24 - 0:27
    #3 Reguła Smerfetki
  • 0:28 - 0:29
    Jaką wspólną cechę mają Incepcja, Transformersi
  • 0:29 - 0:32
    i Muppety?
  • 0:32 - 0:33
    Wszystkie cierpią na topos nazywany
  • 0:33 - 0:35
    Regułą Smerfetki.
  • 0:35 - 0:37
    Zdefiniowany przez TVTropes:
  • 0:37 - 0:39
    "Reguła Smerfetki to tendencja dzieł fikcyjnych
  • 0:39 - 0:41
    do posiadania dokładnie jednej kobiety pośród
  • 0:41 - 0:44
    ansamblu męskich postaci, pomimo faktu, że
  • 0:44 - 0:46
    około połowa ludzkiej populacji to kobiety."
  • 0:46 - 0:50
    "Chyba, że serial jest celowo adresowany do żeńskiej publiczności,
  • 0:50 - 0:53
    główni bohaterowie są zwykle dysproporcjonalnie męscy." - TV Tropes
  • 0:53 - 0:56
    W 1991 roku, Katha Pollitt, feministyczna autorka esejów,
  • 0:56 - 0:58
    napisała artykuł dla New York Times'a
  • 0:58 - 1:00
    ponieważ była zaniepokojona brakiem
  • 1:00 - 1:01
    merytorycznych postaci kobiecych,
  • 1:01 - 1:03
    które mogłaby oglądać jej córka.
  • 1:03 - 1:04
    Stwierdzła, że w większości programów
  • 1:04 - 1:06
    adresowanych do młodych ludzi
  • 1:06 - 1:08
    przeważały postaci męskie,
  • 1:08 - 1:10
    z tylko jedną kobietą w grupie.
  • 1:10 - 1:12
    Nazwała to zjawisko Regułą Smerfetki.
  • 1:13 - 1:14
    Pewnie już zgadliście
  • 1:14 - 1:15
    że ten topos był nazwany na cześć
  • 1:15 - 1:18
    jedynej smerfetki w całym Smurfville.
  • 1:18 - 1:19
    Dawno, dawno temu,
  • 1:19 - 1:21
    Smerfy żyły w harmonijnej
  • 1:21 - 1:24
    całkowicie-męskiej, miniaturowej cywilizacji złożonej wyłącznie
  • 1:24 - 1:26
    z miłych, dobrodusznych, małych niebieskich kolesi
  • 1:26 - 1:29
    przeżywających swoje spółdzielno-męską egzystencję
  • 1:29 - 1:32
    gdzieś daleko w swoijej męskiej leśnej utopii.
  • 1:32 - 1:34
    Mamy więc Śpiocha, Marudę, Zgrywusa
  • 1:34 - 1:37
    Ważniaka, Smerfusia i Papę Smerfa
  • 1:37 - 1:39
    i ich wszystkich Smerfnych kolegów
  • 1:39 - 1:41
    przeżywających swoją smerfną egzystencję
  • 1:41 - 1:43
    wolni od jakichkolwiek wtrącających się, rozdzielających,
  • 1:43 - 1:45
    kontrolujących, manipulujących, wrednych kobiecych osobników.
  • 1:46 - 1:48
    Ale pewnego dnia, zły czarodziej Gargamel
  • 1:48 - 1:51
    zdecydował się na demoniczny plan sabotażu na Smerfach.
  • 1:51 - 1:53
    I jak mógłby to zrobić?
  • 1:53 - 1:56
    Tak, prawda, poprzez stworzenie żeńskiego smerfa!
  • 1:56 - 2:00
    "To jest to, dopadnę ich przez ich serca,
  • 2:00 - 2:03
    Wyślę do nich Smerfetkę!"
  • 2:03 - 2:05
    Więc Gargamel wysłał Smerfetkę
  • 2:05 - 2:07
    by podzielić
  • 2:07 - 2:09
    te kochane, niebieskie stworzonka, by mógł złapać
  • 2:09 - 2:11
    i zjeść ich delikatne, niebieskie ciałka
  • 2:11 - 2:13
    w smacznym, miodowo-cytrynowym sosie.
  • 2:13 - 2:14
    Krótko mówiąc,
  • 2:14 - 2:16
    miłość i zrozumienie wygrało,
  • 2:16 - 2:18
    gdy Papa Smerf zastosował trochę smerfowej magii
  • 2:18 - 2:20
    i przekształcił oszustkę Gargamela
  • 2:20 - 2:22
    w prawdziwą smerfową dziewczynę,
  • 2:22 - 2:25
    z "seksownymi" blond włosami, w szpilkach i w ogóle!
  • 2:26 - 2:27
    A w Stumilowym lesie,
  • 2:27 - 2:29
    obserwujemy przygody
  • 2:29 - 2:32
    Kubusia Puchatka, Królika, Prosiaczka, Kłapouszka, Sowy
  • 2:32 - 2:34
    i Tygryska - czyli facetów, oczywiście...
  • 2:35 - 2:37
    tak naprawdę jest tam tylko jedna kobieca postać,
  • 2:37 - 2:39
    Kangurzyca, która pojawia się co jakiśczas
  • 2:39 - 2:41
    jako matka Maleństwa.
  • 2:41 - 2:43
    Nawet Jim Henson nie był wielkim fanem kobiet,
  • 2:43 - 2:47
    obok Kermit'a, Gonza i Misia Fozzie,
  • 2:47 - 2:49
    Świnka Piggy była jedynym żeńskim muppetem.
  • 2:50 - 2:52
    Regułę Smerfetki możemy zauważyć nawet
  • 2:52 - 2:54
    poza programami skierowanymi do młodych ludzi.
  • 2:54 - 2:56
    Na przykład macie
  • 2:56 - 2:58
    orginalną Trylogię Star Wars George'a Lucas'a, gdzie
  • 2:58 - 3:01
    Księżniczka Leia stanowi jedyną istotną kobiecą postać
  • 3:01 - 3:03
    w całym galaktycznym imperium.
  • 3:03 - 3:05
    Jeśli jesteś taki/taka jak ja, to prawdopodobnie myślisz
  • 3:05 - 3:07
    że jest tu jakiś błąd, przecież
  • 3:07 - 3:09
    Star Trek miał panią kapitan,
  • 3:09 - 3:12
    Buffy uratowała świat od demonicznej apokalipsy
  • 3:12 - 3:14
    przynajmniej pół tuzina razy,
  • 3:14 - 3:17
    ten topos musi być czymś z przeszłości, no nie?
  • 3:17 - 3:20
    Ellen Page została Zesmerfetkowana w Incepcji, jako że jej postać
  • 3:20 - 3:22
    jest jedyną kobietą w drużynie.
  • 3:22 - 3:25
    Big Bang Theory ma główną obsadę mózgowców
  • 3:25 - 3:27
    plus smerfetkę żyjącą po drugiej stronie korytarza.
  • 3:27 - 3:29
    Podczas gdy była garstka
  • 3:29 - 3:32
    żeńskich autobotów we wszechświecie Tranformersów,
  • 3:32 - 3:34
    Arcee to jedyna regularnie pojawiająca się
  • 3:34 - 3:36
    kobieta w obsadzie, a i ona pojawiła się tylko
  • 3:36 - 3:39
    w ośmiu odcinkach orginalnej serii.
  • 3:39 - 3:41
    Miała pojawić się też w pierwszym filmie
  • 3:41 - 3:43
    o Transformersach, ale ją odrzucili
  • 3:43 - 3:45
    i zamienili na Ironhide'a.
  • 3:45 - 3:47
    Pojawiła się jednak w drugim filmie
  • 3:47 - 3:49
    Transformers: Zemsta Upadłych
  • 3:49 - 3:51
    który jest niestety jednym z najbardziej seksistowskich
  • 3:51 - 3:53
    i rasistowskich filmów, jakie kiedykolwiek widziałam.
  • 3:55 - 3:57
    Ta wersja Arcee jest albo świadomością zbiorową
  • 3:57 - 4:00
    z trzema różnymi motocyklowymi komponentami,
  • 4:00 - 4:02
    albo dwa pozostałe rowery to jej siostry
  • 4:02 - 4:04
    nie jest to do końca jasne.
  • 4:07 - 4:09
    Ale to w sumie nie jest ważne,
  • 4:09 - 4:11
    bo tak czy inaczej na końcu wszystkie wybuchają.
  • 4:12 - 4:14
    Na dodatek, pojawiają się na ekranie
  • 4:14 - 4:16
    w sumie przez dokładnie...
  • 4:17 - 4:20
    "Jedź za nami do filarów -- AHHH!"
  • 4:22 - 4:24
    39 sekund.
  • 4:24 - 4:25
    Nawet w większości sezonów Jon Stewart's
  • 4:25 - 4:27
    the Daily Show był
  • 4:27 - 4:29
    tylko jeden żeński korespondent naraz.
  • 4:29 - 4:31
    Reguła Smerfetki jest szczególnie
  • 4:31 - 4:32
    warta pamiętania teraz, ponieważ
  • 4:32 - 4:36
    Hollywood aktualnie próbuje przerobić wszystko
  • 4:36 - 4:38
    i cokolwiek, co nawet niejasno pamiętamy
  • 4:38 - 4:40
    z lat 80tych i 90tych, żeby spróbować
  • 4:40 - 4:42
    zarobić na naszej zbiorowej nostalgii,
  • 4:42 - 4:44
    no wiecie, zamiast na przykład zaryzykować
  • 4:44 - 4:46
    inwestycji w rzeczy, które są nowe i ekscytujące.
  • 4:46 - 4:49
    Niedługo ma nawet wyjść filmowa wersja Smerfów.
  • 4:52 - 4:54
    Mieliśmy już dwa blockbustery bazujące na
  • 4:54 - 4:56
    Transformersach i niestety
  • 4:56 - 4:58
    następny jest już w drodze.
  • 4:58 - 5:01
    W 2009tym, przeróbka Star Trek'a JJ Abrams'a
  • 5:01 - 5:03
    wprowadziła Uhurę jako jedyną żeńską postać
  • 5:03 - 5:05
    w głównej drużynie.
  • 5:05 - 5:07
    I tak jak w Star Trek'u, możemy być pewni,
  • 5:07 - 5:08
    że Hollywood nie będzie próbował wprowadzić
  • 5:08 - 5:10
    równości płciowej do tych przeróbek,
  • 5:10 - 5:13
    ale raczej po prostu zostanie ze swoimi Smerfetkami.
  • 5:13 - 5:15
    Problem z narracjami przepełnionymi
  • 5:15 - 5:17
    Regułą Smerfetki to nie tylko brak kobiet,
  • 5:17 - 5:19
    ale tak, jak napisała Katha Politt w swoim artykule dla New York Times'a:
  • 5:20 - 5:21
    "Chłopcy definiują grupę,
  • 5:21 - 5:23
    jej historię i kodeks wartości."
  • 5:23 - 5:26
    "Dziewczyny istnieją tylko w relacjach z chłopcami." - Katha Pollitt.
  • 5:26 - 5:28
    W zasadzie znaczy to, że mężczyźni są normą,
  • 5:28 - 5:31
    a kobiety to pomocnicy, albo seksowne dekoracje.
  • 5:32 - 5:35
    Nawet kiedy jest tylko jedna kobieta w gównej obsadzie,
  • 5:35 - 5:37
    na co zwraca uwagę vloggerka Nostalgia Chick w swoim
  • 5:37 - 5:39
    filmiku na temat Reguły Smerfetki, zwykle są one tylko
  • 5:39 - 5:42
    "seksownymi" żeńskimi duplikatami swoich męskich odpowiedników.
  • 5:42 - 5:44
    "Disney tak naprawdę rozpoczął
  • 5:44 - 5:46
    zainteresowanie tą całą normą
  • 5:46 - 5:47
    i odejściem od domyślnego kompleksu,
  • 5:47 - 5:49
    w zasadzie ten pomysł, który wydaje się być pożądanym przez mężczyzn,
  • 5:49 - 5:51
    wersją siebe wzbogaconą o waginę."
  • 5:51 - 5:53
    To bardzo ważna kwestia,
  • 5:53 - 5:54
    dzięki Nostalgia Chick.
  • 5:54 - 5:56
    Reguła Smerfetki to alternatywne określenie
  • 5:56 - 5:59
    Tokenizmu, albo Tokenowej Mniejszości, która oznacza
  • 5:59 - 6:01
    uwzględnienie jednego członka obsady
  • 6:01 - 6:03
    z marginalizowanej grupy w poza tym
  • 6:03 - 6:06
    białej, heteroseksualnej, męskiej grupie.
  • 6:06 - 6:07
    Widzimy to najczęściej, gdy scenarzyści zawierają
  • 6:07 - 6:09
    jedną osobę odmiennego koloru skóry i ta postać
  • 6:09 - 6:12
    jest zwykle okrutnie ubrana w stereotypy.
  • 6:12 - 6:15
    Jest taki mały trik używany przez studia filmowe, by sprawiały wrażenie
  • 6:15 - 6:18
    bycia "multikulturalnymi" i "zróżnicowanymi", kiedy tak naprawdę
  • 6:18 - 6:20
    podtrzymują tylko status quo
  • 6:20 - 6:22
    i nie zmieniają niczego znaczącego.
  • 6:23 - 6:25
    Więc mam dla was radę, scenarzyści Hollywood
  • 6:25 - 6:27
    możliwym jest uwzględnienie
  • 6:27 - 6:29
    więcej niż jednej kobiety w waszym skrypcie.
  • 6:29 - 6:31
    Naprawdę, przysięgam, tak jest.
  • 6:31 - 6:34
    Możecie nawet uwzględnić dwie, lub trzy kobiety, albo nawet
  • 6:34 - 6:37
    sprawić, by stanowiły one większość waszej obsady!
  • 6:37 - 6:39
    Jest prosty test, który możecie wykonać
  • 6:39 - 6:40
    kiedy piszecie swój scenariusz:
  • 6:40 - 6:44
    "Czy mój film ma więcej, niż jedną kobietę w głównej obsadzie?"
  • 6:45 - 6:47
    To wszystko, cały test.
  • 6:48 - 6:50
    Jeśli odpowiedziałeś/aś "NIE", to musisz
  • 6:50 - 6:51
    wrócić do tablicy.
  • 6:51 - 6:54
    Jeśli odpowiedziałeś/aś "TAK", to możemy przejść do
  • 6:54 - 6:55
    testu Bechdel.
  • 6:55 - 6:57
    Jak już masz dwie kobiece postacie
  • 6:57 - 6:59
    które rozmawiają ze sobą o rzeczach innych, niż mężczyźni,
  • 6:59 - 7:02
    możemy porozmawiać o w pełni rozwiniętych postaciach kobiecych.
  • 7:03 - 7:06
    [Piosenka] "la, la, la, la, śpiewaj wesołą piosenkę,
  • 7:06 - 5999:59
    la, la, la, la, smerfuj cały dzień"
Title:
Toposy przeciwko Kobietom #3: Reguła Smerfetki
Description:

The Smurfette Principle was named two decades ago by Katha Pollitt, when she noticed that there were a disproportionate amount of male characters in programming aimed at young people. Even in adult programming, when women do appear in the primary cast of a television show or movie, they are usually alone in a group of men. Sadly, this trope has made its way into the 21st century.
more » « less
Video Language:
English
Team:
Feminist Frequency
Duration:
07:10
Ewa added a translation

Polish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.