-
Neste vídeo, falarei un pouco sobre a primeira lei do movemento de Newton
-
e isto é unha traducción dos principia de Newton do latín ó galego
-
así, a primeira lei: cada corpo continúa no seu estado de repouso.
-
no estado de repouso ou movemento rectilíneo uniforme
-
a menos que sexa obrigado a cambiar de estado ó imprimirlle unha forza
-
co que podemos reprantexar o que dixemos de xeito que quedará 'os corpos quedan
-
en estado de repouso ou movemento con velocidade constante
-
a menos que se lle aplique unha ofrzaque o obrigue a cambiar, que actúe unha forza
-
sen contrarestar, e explicámolo nun segundo.
-
Se teño algo en repouso completo
-
Se teño ... algo que víramos antes. Por exemplo unha pedra.
-
Teño unha pedra nalgures pousada nun prado
-
podo observar que non se move, asuminr que non lle sucede ren.
-
Se non ten forzas aplicadas, a pedra seguirá alí.
-
Así, a primeira parte é bastante obvia: tódolos corpos permanecen no seu estado de repouso.
-
Pasemos á segunda parte, a excepción se hai algunha forza aplicada.
-
De xeito claro, a pedra permanecerá a menos que se lle aplique unha forza.
-
A menos que alguén esteña tratando de apùxala, ou facela rodar, ou algo semellante.
-
O menos intuitivo sobre a primeira lei é a segunda parte.
-
Cada corpo continúa, en repouso ou movéndose de xeiro recto e uniforme.
-
Excepto que sexa empuxada a cambiar ó subministrarlle unha forza.
-
Así é a primeira lei de Newton, e penso que podería facer unha pequena pausa aquí
-
porque aquí está Newton
-
e se ista é a primeira lei de Newton, entón porque fago este gran debuxo de este rapaz aquí enrriba?
-
A razón é que a primeira lei de Newton é unha reformulación da lei da inercia deste rapaz
-
E este rapaz -en realidade outro titán da civilización- é Galileo Galilei
-
E el foi a primeira persoa en formular a lei da inercia
-
que logo Newton redactou de xeito un pouco diferente e xuntou ás súas outras leis
-
Pero fixo moitas, moitas outras cousas
-
Así, temos que darlle a Galileo crédito pola primeira lei de Newton
-
e por iso fíxeno maior aquí
-
Pero estaba no medio dun pensamento!
-
comprendemos que se está en repouso, permanecerá en repouso a menos que haxa algunha forza que actúe sobre el.
-
Nalgunhas definicións dise 'a menso que exista algunha forza non compensada'
-
E a razón do por que se di 'non compensada' é porque podes ter dúas forzas que actúen sobre algo
-
e poden anularse de xeito mutuo
-
Por exemplo: podo apuxar nesta parte da pedra con certa cantidade de forza
-
E se ti apuxas nesta outra parte con exactamente a mesma cantidade de forza, a pedra non se move
-
O único xeito non que se movería sería se hai moita máis forza nunha parte que na outra
-
Así, temos unha forza sen compensar
-
Se tes unha tonelada - e quizás a pedra é unha mala analoxía
-
Tomemos mellor xeo -é máis doado de mover-
-
Ou xeo sobre xeo
-
Aquí hai xeo e aquí temos outro bloque de xeo sobre el
-
De novo estamos familiarizados coa idea: se non actúa forza, o seo non se move
-
Pero que sucede se apuxo o xeo con certa cantidade de forza cara aquí
-
E ti estás apuxando o xeo coa mesma cantidade de forza neste outro sentido?
-
O xeo tampouco se move
-
así temos unha forza contrarestada
-
Unha forza compensada
-
O único xeito para que o xeo cambie a súa condición, a súa condición de repouso, é que a forza non esteña contrarestada
-
Así nós podemos sumar un pouco máis de forza nesta parte de xeito que máis que compensemos a forza neste sentido
-
Entón, vas ver o bloque de xeo comezar a moverse, ver unha aceleración nesta dirección
-
Pero penso que esta parte é obvia: algo en repouso permanecerá en repouso a menos que se actúe sobre el
-
cunha forza non contrarestada
-
o que é menos obvio é a idea de que algo movéndose de xeito uniforme e recto cara adiante
-
(o que é outro xeito de dicir que ten unha velocidade constante)
-
velocidade constante
-
O que estamos a dicir é que algo que ten velocidade cosntante continuará tendo velocidade constante de xeito indefinido
-
a menos que actue sobre el unha forza sen contrarestar
-
E isto é menos intuitivo, porque todo na nosa experiencia humana ...
-
mesmo se tivera empuxado este bloque de xeo, podería parar
-
non continuaría movéndose de xeito indefinido, mesmo asumindo que este campo de xeo é indefinidamente longo
-
o xeo parará. Ou se lanzo unha bola de tenis, a bola parará
-
rematará facendo un alto. Ou se faigo rodar unha bola de bolos, ou se ... calquera cousa!
-
Nunca vimos, ao menos na nosa experiencia humana parece como se todo remata parando
-
Así, é moi pouco intuitivo dicir: esto en movemento seguirá en movemento de xieto indefinido
-
todo na intuición humana di que se queres que algo siga en movemento
-
necesitas poñer máis forza, darlle máis enerxía para que siga
-
O teu coche non se move de xeito indefinido a menos que o motor queime máis combustible para conducir e consumir mái senerxía
-
así, de que estamos a falar?
-
Ben, en todos eses exemplos -e penso que hai un brilo nos ollos
-
nestes rapaces- é que todas estas cousas poderían avanzar eternamente
-
a bóla pode moverse eternamente, o bloque de xeo avanzar eternamente
-
excepto polo feito de que vemos que hai forzas non compensadas actuando para paralos
-
No caso do xeo, mesmo pensando que o xeo non ten fricción
-
hai algunha fricción entre estes dous
-
E así tes, nesta situación, a forza de fricción
-
actuando contra o sentido de movemento do xeo
-
A fricción ven en realidade dun nivel atómico
-
e se tes as moléculas de auga nunha estrutura reticular no cubo de xeo
-
e hai moléculas de xeo na rede no mar de xeo polo que está movéndose
-
fan unha especie de salto e saltan dunha a outra
-
aínda que sexan ambos suaves, hai pequenas imprefeccións
-
saltan e saltan, xeran un pouco de calor
-
e esencialmente, están actuando contra o movemento
-
hai entón unha forza de fricción que é aplicada aquí, e é polo que vai parándose
-
E non só ista forza de fricción, tamén tes algunha resistencia do aire
-
o bloque de xeo golpea a toda clase de aprtículas no aire
-
Pode ser despreciable en principio, pero seguen actuando de xeito contínuo
-
O mesmo que unha bóla lanzada no aire
-
Obviamente, neste punto golpea no chan pola gravidade, polo que hai unha forza actuando sobre ela
-
Pero aínda entón, non seguirá rodando eternamente a causa da fricción
-
sabes? especiaemnte se hai herba, a herba vai facer que se pare
-
E aínda mentras está no aire está enlentecendo e non ten unha velocidade constante
-
Porque tes todas as partículas de aire que golpean nela
-
e exercen forza que a fai ir máis lenta
-
así o que é realmente brilante nestes rapaces é que poideran imaxinar unha realidade
-
onde non hai gravidade, onde non hai aire para facer que as cousas vaian máis lentas,
-
E poidero imaxinar que en realidade algo poda persistir no seu movemento
-
e a razón pola que Galileo chegou probablemente a pensar nesto
-
é que estudou a órbita dos planetas
-
e probablemente teorizou que quizáis non houbera aire fóra de aquí
-
e que quizáis era a razón do porque estos planetas poden moverse arredor unha e outra vez en órbita
-
e eu poida dicir que a súa velocidade, porque a súa dirección está a cambiar,
-
a súa velocidade nunca enlentece, porque non hai nada no espacio que poda enlentecer istes planetas
-
así, por sorte podes atopar algo tan fascinante como o que fixen
-
Porque nalgún nivel é moi, moi obvio, pero noutro é completamente non obvio
-
especialmente o de 'movéndose de xeito uniforme recto cara adiante'
-
E para poñelo claro, se a gravidade desparecera e non tiveras aire
-
e lanzara unha bóla, a bóla moveríase na mesma dirección eternamente
-
a menos que unha forza sen contrarestar actuara para parala
-
Outro xeito de pensar, e é algo que podes ver a diario
-
se estou nun avión, indo a velocidade exactamente constante
-
e non hai turbulencias
-
se estou sentado no avión xusto enrriba de aquí e está indo a velocidade constante
-
de xeito suave, sen turbulencias
-
non teño xeito de dicir se o avión está movéndose sen mirar pola fiestra
-
Asumamos que non hai fiestras neste avión, que está indo a velocidade constante
-
e que nn hai turbulencias, e que tampouco podemos oír nada
-
nin os motores
-
Non teño nada que me faga sentir que o avión está a moverse
-
porque dende o meu sistema de referencia, parece completamente idéntico
-
a se estivera neste mesmo avión pousado en repouso no chan
-
E isto é outro xeito de penasr sobre o tema que é moi intuitivo, que son estados semellantes
-
o estarse movendo a velocidade constante ou estar en repouso
-
Ti en realidade non podes dicir se estás nun ou noutro
