Return to Video

Inleiding tot bepaalde integrale.

  • 0:00 - 0:02
    Welkom terug.
  • 0:02 - 0:04
    In hierdie voorlegging wil ek jou eintlik wys hoe
  • 0:04 - 0:07
    ons die anti-afgeleide kan gebruik om die
  • 0:07 - 0:08
    area onder 'n kurwe te bereken.
  • 0:08 - 0:10
    Eintlik gaan ek 'n bietjie meer konsentreer op
  • 0:10 - 0:11
    die intuisie.
  • 0:11 - 0:13
    So kom ons begin met 'n voorbeeld vanuit fisika.
  • 0:13 - 0:16
    Ek sal afstand en snelheid gebruik.
  • 0:16 - 0:18
    En eintlik kan hierdie goeie hersiening wees vir afgeleides,
  • 0:18 - 0:20
    of eintlik die toepassing van afgeleides.
  • 0:20 - 0:23
    So kom ons se dat ek die posisie
  • 0:23 - 0:24
    van 'n bewegende voorwerp beskryf.
  • 0:24 - 0:26
    Kom ons se dit is s.
  • 0:26 - 0:36
    Kom ons se dit is gelyk aan, ek weet nie, 16t kwadraat.
  • 0:36 - 0:36
    Ne?
  • 0:36 - 0:37
    So s is soos afstand.
  • 0:37 - 0:38
    Laat ek hierdie hier onder skryf.
  • 0:38 - 0:41
    Ek weet nie hoekom die konvensie is om s as
  • 0:41 - 0:42
    die afstands-veranderlike te gebruik nie.
  • 0:42 - 0:45
    Mens sou dink, wel eintlik weet ek, hoekom gebruik hulle nie d nie?
  • 0:45 - 0:49
    Seker omdat d die letter is wat vir afgeleides gebruik word.
  • 0:49 - 0:56
    So s is gelyk aan die afstand, en dan is t gelyk aan tyd.
  • 0:56 - 0:59
    ...
  • 0:59 - 1:03
    So hierdie is net 'n formule wat vir ons die posisie van
  • 1:03 - 1:06
    hoe ver iets beweeg het na x aantal, kom ons
  • 1:06 - 1:07
    se, sekondes, ne?
  • 1:07 - 1:11
    So na so 4 sekondes sou ons, kom ons se,
  • 1:11 - 1:13
    hierdie afstand is in voet, hierdie is in sekondes.
  • 1:13 - 1:16
    Na 4 sekondes weet ons ons sou 256 voet beweeg het.
  • 1:16 - 1:17
    Dis al wat dit se.
  • 1:17 - 1:21
    En laat ek dit ook skets.
  • 1:21 - 1:23
    Skets dit.
  • 1:23 - 1:29
    Dis 'n aaklige lyn.
  • 1:29 - 1:30
    Ek moet die lyn kwas gebruik, dit sal dalk beter werk.
  • 1:30 - 1:33
    ...
  • 1:33 - 1:36
    Dis 'n bietjie beter.
  • 1:36 - 1:38
    Eintlik, laat ek dit ook wegvat, want ek wil net
  • 1:38 - 1:40
    dit vir positiewe t he, ne?
  • 1:40 - 1:42
    Want jy kan nie rerig terug in tyd gaan nie.
  • 1:42 - 1:45
    Vir die doeleindes van hierdie lesing, kan jy
  • 1:45 - 1:48
    nie terug in tyd gaan nie.
  • 1:48 - 1:52
    So ek sal dit moet doen.
  • 1:52 - 1:56
    So hierdie kurwe gaan eintlik net 'n parabool wees, ne?
  • 1:56 - 1:57
    Dit gaan na so iets lyk.
  • 1:57 - 2:02
    ...
  • 2:02 - 2:03
    So eintlik, as jy daarna kyk, ek bedoel jy
  • 2:03 - 2:04
    kan net so skat.
  • 2:04 - 2:07
    Die voorwerp, vir elke sekonde wat jy aangaan, gaan
  • 2:07 - 2:07
    'n klein bietjie verder, ne?
  • 2:07 - 2:09
    So dit versnel eintlik.
  • 2:09 - 2:12
    En so wat as ons wou uitwerk wat die snelheid
  • 2:12 - 2:14
    van hierdie voorwerp is?
  • 2:14 - 2:19
    Hierdie is, kom ons sien, hierdie is d, hierdie is t, ne?
  • 2:19 - 2:21
    En hierdie is, ek weet nie hoe duidelik dit is nie,
  • 2:21 - 2:23
    maar hierdie is soort van 'n halwe parabool.
  • 2:23 - 2:25
    So hierdie is die afstand funksie.
  • 2:25 - 2:26
    Wat sou die snelheid wees?
  • 2:26 - 2:29
    Wel, die snelheid is net, wat is snelheid?
  • 2:29 - 2:32
    Dis afstand gedeel deur tyd, ne?
  • 2:32 - 2:33
    En siende dat hierdie snelheid heeltyd verander,
  • 2:33 - 2:36
    wil ons die oombliklike snelheid bereken.
  • 2:36 - 2:39
    En dis eintlik een van die aanvanklike gebruike wat
  • 2:39 - 2:40
    afgeleides so behulpsaam maak.
  • 2:40 - 2:43
    So ons wil die verandering, die oombliklike verandering
  • 2:43 - 2:45
    met betrekking tot hierdie formule he, ne?
  • 2:45 - 2:47
    Want hierdie is die afstand formule.
  • 2:47 - 2:50
    So as ons weet wat die oombliklike tempo van verandering met
  • 2:50 - 2:53
    betrekking tot tyd is, sal ons die snelheid he, ne?
  • 2:53 - 3:02
    So ds/dt is waaraan gelyk?
  • 3:02 - 3:04
    So wat is hier die afgeleide?
  • 3:04 - 3:09
    Dis 32t, ne?
  • 3:09 - 3:10
    En hierdie is die snelheid.
  • 3:10 - 3:14
    ...
  • 3:14 - 3:17
    Dalk moet ek terug ruil, laat ek dit
  • 3:17 - 3:20
    skryf, v is gelyk aan snelheid.
  • 3:20 - 3:22
    Ek weet nie hoekom ek kleure geruil het nie, maar ek sal
  • 3:22 - 3:23
    by die geel bly.
  • 3:23 - 3:25
    So kom ons skets hierdie funksie.
  • 3:25 - 3:29
    Hierdie sal eintlik 'n redelike eenvoudige skets wees om te teken.
  • 3:29 - 3:34
    ...
  • 3:34 - 3:35
    Dis nogal reguit.
  • 3:35 - 3:37
    En dan teken ons die x-as.
  • 3:37 - 3:42
    ...
  • 3:42 - 3:43
    Ek doen dit nogal goed.
  • 3:43 - 3:44
    Ok.
  • 3:44 - 3:48
    ...
  • 3:48 - 3:56
    So hierdie, ek sal dit rooi maak, hierdie gaan
  • 3:56 - 3:57
    net 'n lyn wees, ne?
  • 3:57 - 3:59
    32t, dis 'n lyn met 'n helling van 32.
  • 3:59 - 4:01
    So dis eintlik nogal 'n steil lyn.
  • 4:01 - 4:03
    Ek gaan dit nie so steil teken nie want ek gaan
  • 4:03 - 4:06
    hierdie vir illustrasie gebruik.
  • 4:06 - 4:07
    So hierdie is die snelheid.
  • 4:07 - 4:10
    ...
  • 4:10 - 4:12
    Hierdie is snelheid.
  • 4:12 - 4:17
    Hierdie is daardie grafiek, en hierdie is afstand, ne?
  • 4:17 - 4:20
    So in hierdie geval het jy dit nog nie geleer nie, en ek sal dalk
  • 4:20 - 4:22
    'n hele voorlegging doen oor hoe om calculus vir fisika te gebruik
  • 4:22 - 4:24
    en hoe om afgeleides vir fisika te gebruik.
  • 4:24 - 4:27
    Maar as jy 'n afstand formule het, is sy afgeleide
  • 4:27 - 4:29
    net die snelheid.
  • 4:29 - 4:31
    En ek skat as jy dit andersom sou sien, as jy
  • 4:31 - 4:34
    snelheid het, is die anti-afgeleide afstand.
  • 4:34 - 4:38
    Al sou jy nie weet waar, op watter posisie,
  • 4:38 - 4:39
    die voorwerp begin het nie.
  • 4:39 - 4:42
    In hierdie geval het die voorwerp begin by 'n posisie van 0,
  • 4:42 - 4:44
    maar dit kon, jy weet, enige konstante wees, ne?
  • 4:44 - 4:46
    Jy kon hier begin het en toe boontoe beweeg het.
  • 4:46 - 4:48
    Maar in elk geval, kom ons neem net aan ons begin by 0.
  • 4:48 - 4:51
    So die afgeleide van afstand is die snelheid, en die anti-afgeleide
  • 4:51 - 4:52
    van snelheid is afstand.
  • 4:52 - 4:54
    Hou dit in gedagte.
  • 4:54 - 4:56
    Kom ons kyk hierna.
  • 4:56 - 5:04
    Kom ons neem aan dat ons net hierdie grafiek gegee is.
  • 5:04 - 5:06
    En ons se, jy weet, hierdie is die grafiek van die
  • 5:06 - 5:09
    snelheid van een of ander voorwerp.
  • 5:09 - 5:12
    En ons wil uitwerk wat die afstand is nadat, jy
  • 5:12 - 5:13
    weet, t sekondes verloop het, ne?
  • 5:13 - 5:17
    So hierdie is die t-as, en hierdie is die snelheid as, ne?
  • 5:17 - 5:19
    So kom ons se dat ons net hierdie gegee is, en kom ons se ons het nie
  • 5:19 - 5:23
    geweet dat die anti-afgeleide van die snelheid funksie
  • 5:23 - 5:23
    die afstand funksie is nie.
  • 5:23 - 5:27
    Hoe sou ons dit uitwerk, hoe sou ons uitwerk wat
  • 5:27 - 5:29
    die afstand op enige gegewe tyd is?
  • 5:29 - 5:32
    Wel kom ons dink daaroor.
  • 5:32 - 5:34
    As ons 'n konstante het, hierdie rooi is nogal bloedig.
  • 5:34 - 5:37
    Laat ek na iets mooier ruil.
  • 5:37 - 5:40
    As ons, oor enige klein tydstip, of as ons 'n
  • 5:40 - 5:44
    konstante snelheid het, wanneer jy ;n konstante snelheid het,
  • 5:44 - 5:47
    is afstand net snelheid maal tyd, ne?
  • 5:47 - 5:50
    So kom ons se ons het 'n baie klein stukkie
  • 5:50 - 5:52
    tyd hier gehad, ne?
  • 5:52 - 5:54
    Ek sal dit groot teken, maar ons se hierdie stukkie
  • 5:54 - 5:56
    is rerig klein.
  • 5:56 - 5:59
    En ons noem hierdie klein stukkie tyd, kom ons noem
  • 5:59 - 6:02
    dit delta t, of eintlik dt.
  • 6:02 - 6:05
    Die manier hoe ek dt gebruik het is dit soos 'n verandering
  • 6:05 - 6:07
    in tyd wat ongelooflik klein is, ne?
  • 6:07 - 6:09
    So dis amper oombliklik, maar nie heeltemal nie.
  • 6:09 - 6:11
    Of jy kan dit eintlik sien as oombliklik.
  • 6:11 - 6:14
    So hierdie is hoeveel tyd verloop.
  • 6:14 - 6:16
    Jy kan hierdie sien as 'n baie klein verandering in tyd.
  • 6:16 - 6:20
    So as ons 'n baie klein verandering in tyd het, en oor daardie
  • 6:20 - 6:23
    baie klein verandering in tyd het ons a rofweg konstante
  • 6:23 - 6:26
    snelheid, kom ons se hierdie is die nagenoeg konstante snelheid.
  • 6:26 - 6:31
    ...
  • 6:31 - 6:35
    Reg, hierdie is die snelheid, so ons se ons het oor hierdie baie klein
  • 6:35 - 6:37
    verandering in tyd hierdie nagenoeg konstante snelheid
  • 6:37 - 6:38
    wat op hierdie grafiek is.
  • 6:38 - 6:42
    Eintlik, laat ek dit hier doen.
  • 6:42 - 6:43
    Ons het hierdie nagenoeg konstante snelheid.
  • 6:43 - 6:48
    So die afstand wat die voorwerp oor beweeg oor hierdie klein tyd
  • 6:48 - 6:51
    sou net die klein tyd maal die snelheid wees, ne?
  • 6:51 - 6:54
    Dit sou watookal die waarde van hierdie rooi lyn is, maal
  • 6:54 - 6:57
    die wydte van hierdie afstand wees, ne?
  • 6:57 - 6:59
    So wat is 'n ander manier?
  • 6:59 - 7:02
    Visueel het ek dit soort van vooraf gedoen, maar
  • 7:02 - 7:03
    wat gebeur hierso?
  • 7:03 - 7:08
    Ek sal hierdie verandering in tyd neem, ne, wat soort van die
  • 7:08 - 7:13
    basis van hierdie reghoek is, en dan dit maal met die snelheid
  • 7:13 - 7:16
    wat eintlik net die hoogte van hierdie reghoek is,
  • 7:16 - 7:17
    wat het ek bereken?
  • 7:17 - 7:21
    Wel ek't die area van hierdie reghoek bereken, ne?
  • 7:21 - 7:23
    Ja, die oombliklike snelheid maal die verandering in
  • 7:23 - 7:26
    tyd op hierdie oomblik is niks anders as die area van
  • 7:26 - 7:28
    hierdie baie nou reghoek nie.
  • 7:28 - 7:29
    Nou en lank, ne?
  • 7:29 - 7:33
    Dis amper oneindig nou, maar dis, neem ons aan vir hierdie
  • 7:33 - 7:37
    doeleinde, het dit een of ander baie klein hoeveelheid wydte.
  • 7:37 - 7:40
    So daar het ons die area van hierdie kolom bereken, ne?
  • 7:40 - 7:45
    Wel, as ons die afstand wat jy afgele het oor,
  • 7:45 - 7:51
    kom ons se, jy weet, ek weet nie, kom ons se
  • 7:51 - 7:54
    t, kom ons se t sub nul, ne?
  • 7:54 - 7:56
    Net hierdie spesifieke t.
  • 7:56 - 7:58
    Na t sub nul sekondes, ne?
  • 7:58 - 8:01
    Wel, dan, al wat ons sou hoef te doen is, ons sou net
  • 8:01 - 8:04
    moes uitwerk, ons sou net 'n klomp dt's moes doen, ne?
  • 8:04 - 8:09
    Jy sou nog een hier doen, jy sou die area van hierdie
  • 8:09 - 8:13
    kolom bereken, dan die area van hierdie kolom,
  • 8:13 - 8:15
    die area van hierdie kolom, ne?
  • 8:15 - 8:19
    Want elkeen ven hierdie areas van elk van hierdie kolomme
  • 8:19 - 8:22
    stel die afstand wat die voorwerp afle oor
  • 8:22 - 8:25
    daardie dt voor, ne?
  • 8:25 - 8:29
    So as jy wou weet hoe ver jy na t sub nul
  • 8:29 - 8:33
    sekondes beweeg het, so jy in essensie net 'n benadering
  • 8:33 - 8:36
    he van die som van al hierdie areas.
  • 8:36 - 8:40
    En as jy meer en meer, en jy maak die dt's kleiner
  • 8:40 - 8:41
    en kleiner, nouer, nouer, nouer.
  • 8:41 - 8:44
    En jy het meer en meer en meer van hierdie
  • 8:44 - 8:48
    reghoeke, dan sou jou benadering nogal
  • 8:48 - 8:51
    naby aan, wel, twee dinge.
  • 8:51 - 8:53
    Dit kom nogal naby aan, soos jy kan dink, die area
  • 8:53 - 8:56
    onder hierdie kurwe, of in die geval, 'n lyn.
  • 8:56 - 9:02
    Maar dit sou dit ook amper presies die afstand wat jy
  • 9:02 - 9:07
    na t sub nul sekondes afgele het gee.
  • 9:07 - 9:12
    So ek dink ek hardloop teen die tien minute muur
  • 9:12 - 9:16
    vas, so ek gaan hier breek, en dan sal ek hiermee
  • 9:16 - 9:17
    aangaan in die volgende voorlegging.
Title:
Inleiding tot bepaalde integrale.
Description:

Gebruik van die bepaalde integraal om op te los vir die area onder die kurwe. Intuisie oor hoekom die anti-afgeleide dieselfde ding is as die area onder 'n kurwe.

more » « less
Video Language:
English
Duration:
09:18
vvhekke added a translation

Afrikaans subtitles

Revisions