Return to Video

Dan Dennet : Şirin , seksi , tatlı , komik

  • 0:00 - 0:03
    Tüm dünyada Darwin hakkında konuşmalar yapıyorum
  • 0:03 - 0:05
    ve genellikle konuştugum konu ;
  • 0:05 - 0:08
    Darwin in garip ters mantığıdır. ( akıl yürütmesidir )
  • 0:08 - 0:13
    Size okuyacağım bu sözcükler eski bir Darwin eleştirisinden geliyor,
  • 0:13 - 0:17
    size çok sevdiğim bu pasajı okumak isterim.
  • 0:17 - 0:22
    ( alaycı bir uslupla) " Teoride kabul etmemizi istedikleri , "mutlak cehalet" in bir zanaatkar olduğudur.
  • 0:22 - 0:27
    Bu yüzden tüm sistemin ana prensibini ilan edebiliriz .
  • 0:27 - 0:30
    şudur ki ; MÜKEMMEL VE GÜZEL BİR MAKİNA YAPMAK İÇİN
  • 0:30 - 0:33
    NASIL YAPACAĞINI BİLMEK ELZEM DEĞİLDİR."
  • 0:33 - 0:37
    Bu önerme , dikkatlice incelendiğinde
  • 0:37 - 0:41
    sıkıştırılmış bir formatta teorinin asıl anlamını vermektedir.
  • 0:41 - 0:45
    Başka bir deyimle , Bay Darwin,
  • 0:45 - 0:49
    garip bir ters mantıkla demek istiyor ki ,
  • 0:49 - 0:52
    saf cehalet , yaratıcı yetenekte ,
  • 0:52 - 0:58
    saf bilgeliğin yerini alabilecek niteliktedir." ( eleştirinin sonu , gülüşmeler)
  • 0:58 - 1:05
    Aynen , aynen . Bu garip bir ( mantık ) devrikliğidir .
  • 1:05 - 1:09
    Bir "yaradılışçı"nın ( evrim karşıtının) hazırladığı bir broşürde harika bir sayfa vardı ve içinde
  • 1:09 - 1:11
    şunlar bulunuyordu. " TEST 2 ;
  • 1:11 - 1:15
    1)Bir inşa edeni bulunmayan herhangi bir bina biliyor musnuz ( evet ) ( hayır ) .
  • 1:15 - 1:18
    2)Ressamı olmayan herhangi bir resim biliyor musunuz ? ( evet ) ( hayır ) .
  • 1:18 - 1:22
    3)Bir imal edeni olmayan herhangi bir otomobil biliyor musunuz ( evet ) ( hayır ) .
  • 1:22 - 1:27
    Eğer yukarıdakilerden herhangi birine"EVET" diyorsanız , lütfen detaylarını veriniz." ( gülüşmeler)
  • 1:27 - 1:33
    A- ha ! Yani , bu gerçekten mantıgın devrik bir tarzı.
  • 1:33 - 1:37
    Bir design ın illa ki zeki bir yaratıcıya ihtiyacı
  • 1:37 - 1:41
    oldugunu düşünülebilirdi.
  • 1:41 - 1:43
    Fakat Darwin bunun yanlış oldugunu bize gösteriyor.
  • 1:43 - 1:48
    ancak bugün , size Darwin in başka bir garip devrik mantıgından bahsedeceğim.
  • 1:48 - 1:54
    ki bu da başlangıçta eşit derecede kavranması zor , fakat aynı düzeyde önemli.
  • 1:54 - 2:01
    Şu açıklama mantıga uygundur : " Çikolatayı severiz , çünki tatlıdır "
  • 2:01 - 2:07
    veya ; " Erkekler kızları sever - peşinden koşar ; çünki kızlar seksidirler"
  • 2:07 - 2:11
    Veya ; " bebeklere bayılırız , çünki şirindirler "
  • 2:11 - 2:20
    Ve, tabii ki , şakalar bizi eğlendirir çünki komiktirler. ( gülüşmeler)
  • 2:20 - 2:27
    Bunlar aslında tamamen tersinedir. Evet, öyledir. Ve Darwin bize nedenini gösterir .
  • 2:27 - 2:35
    Haydi tatlı ile başlayalım. Tatlıya düşkünlüğümüz , aslında evrilmiş bir şeker dedektörüdür.
  • 2:35 - 2:39
    çünki şeker , yüksek enerjidir ve tercih edene bu yolla ( tatlı tad ) bağlanmıştır.
  • 2:39 - 2:44
    Kabaca ifade edersek , şekeri sevme sebebimiz budur.
  • 2:44 - 2:51
    Balı sevdiğimiz için bal tatlıdır ancak " bal tatlıdır o nedenle severiz" doğru değildir
  • 2:51 - 2:56
    Bal ile ilgili tatlı hiçbirşey yoktur.
  • 2:56 - 3:00
    Kör oluncaya kadar bile glikoz moleküllerine baksanız,
  • 3:00 - 3:03
    neden tadının tatlı oldugunu göremezsiniz .
  • 3:03 - 3:09
    Neden tatlı oldugunu anlamak için beynimize bakmanız gerekir.
  • 3:09 - 3:11
    Yani , eğer önce tatlılık kavramının var oldugunu düşünürseniz.
  • 3:11 - 3:13
    ve daha sonra tatlı şeyleri sevecek şekilde evrimleştiğimizi düşünürseniz
  • 3:13 - 3:17
    ters düşünmüşsünüz demektir. Bu yanlıştır. İşler tam tersine gerçekleşmiştir.
  • 3:17 - 3:21
    Tatlı kavramı bu bağlantı ile doğmuş ve evrimleşmiştir .
  • 3:21 - 3:25
    Ve doğal olarak , genç bayanlar ile de ilgili seksi hiçbirşey yoktur.
  • 3:25 - 3:30
    Ve iyi ki yok. çünki eğer olsaydı,
  • 3:30 - 3:34
    doğanın bir problemi olurdu;
  • 3:34 - 3:39
    "Bize göre seksi görünmeyen şempanzeler nasıl oluyor da çiftleşebiliyor ? ! "
  • 3:41 - 3:49
    Şimdi şunu düşünebilirsiniz. Bir çözüm var ! "halusinasyonlar !"
  • 3:49 - 3:53
    Bunu yapmanın tek yolu bu olabilir ama daha çabuk bir yol var.
  • 3:53 - 3:56
    Sadece şempanzeler ile bu görünüşü sevdiğimiz kavramını bağlamak. ( kahkahalar)
  • 3:56 - 3:59
    ve görünüşe bakılırsa bu şekilde yapılıyor.
  • 3:59 - 4:03
    ve hepsi bu kadar .
  • 4:04 - 4:08
    Altı milyon yıl boyunca, bizler ve şempanzeler farklı yönlerde evrimleştik.
  • 4:08 - 4:11
    Biz garip bir şekilde tüysüz bir vücuda doğru evrimleştik.
  • 4:11 - 4:15
    başka bir neden yüzünden onlar tüysüzleşmediler.
  • 4:15 - 4:27
    Eğer tüysüzleşmeseydik ,büyük ihtimalle "BU" seksiliğin sembolü olacaktı.
  • 4:27 - 4:32
    Tatlı düşkünlüğümüz evrimleşmiştir ve yüksek enerjili yiyecekler için yapılan içgüdüsel bir tercihtir.
  • 4:32 - 4:35
    Cikolatalı pasta için design edilmemiştir.
  • 4:35 - 4:38
    Çikolotalı pasta normalüzeri bir uyarıcıdır . ( Supernormal stimulus)
  • 4:38 - 4:40
    Bu terim Niko Tinbergen a aittir.
  • 4:40 - 4:42
    Martılarla bazı ünlü deneyler yapmıştır.
  • 4:42 - 4:46
    Bir martının gagasında oranj rengi bir nokta bulmuştur.
  • 4:46 - 4:48
    Buraya daha büyük , daha oranj bir nokta yaptıgında ,
  • 4:48 - 4:50
    dişi martılar ( erkekleri ) daha fazal gagalamakta ( öpmektedirler )
  • 4:50 - 4:53
    Bu durum onlar için çok yüksek bir uyarandır ve bunu severler.
  • 4:53 - 4:57
    Bizim çikolatalı pasta örneğinde gördüğümüz ,
  • 4:57 - 5:02
    Normalüstü bir uyarandır ve bizim tasarım bağlantılarımızı büker.
  • 5:02 - 5:05
    Ortada bir çok normalüstü uyarıcı vardır. çikolatalı pasta bunların bir tanesidir.
  • 5:05 - 5:08
    Seksilik için birden çok normalüstü uyarıcı vardır.
  • 5:08 - 5:14
    Ve sevimlilik için de normalüstü uyarıcılar vardır . Size çok iyi bir örnek vereceğim ;
  • 5:14 - 5:19
    Bebekleri sevmek önemlidir. Mesela kötü kokan çocuk bezleri bizi yıldırmamalıdır..
  • 5:19 - 5:25
    Yani , bebekler bakılabilmeleri için şefkatimizi-ilgimizi cezbetmek zorundadırlar, bunu yaparlar da.
  • 5:25 - 5:29
    Bu arada son yapılan bir araştırma göstermiştir ki , anneler ;
  • 5:29 - 5:32
    kendi bebeklerinin kirli bez kokusunu diğerlerinden ayırabilmekte ve tercih etmekteler.
  • 5:32 - 5:35
    Yani burada doğa bir çok düzeyde çalışmaktadır.
  • 5:35 - 5:40
    Eğer bebekler bizim bildiğimiz gibi görünmeselerdi de , şu şekilde görünselerdi ;
  • 5:40 - 5:44
    işte bunu sevimli bulacaktık. bunun çok sevimli oldugunu düşünecektik ,
  • 5:44 - 5:50
    Buna sarılmak ister miyim hiç !
  • 5:50 - 5:52
    İşte bu da garip bir devriklik.
  • 5:52 - 5:59
    evet , son olarak "komik" e gelelim. Cevabım yine aynı hikaye olacak.
  • 5:59 - 6:03
    ama bu biraz daha zor. O kadar aşikar değil . Bu nedenle sona bıraktım.
  • 6:03 - 6:05
    ve bu yüzden bu konuda çok konuşamayacağım.
  • 6:05 - 6:11
    ancak , evrimsel düşünmek zorundasınız . Bu şekilde düşünmek ancak yapılması gerekiyor.
  • 6:11 - 6:14
    çok zor bir iş, kötü bir iş ancak birileri yapmalı !
  • 6:14 - 6:22
    O kadar önemlidir ki , başarılı oldugumuzda bize güçlü, kendine has bir ödül verir.
  • 6:22 - 6:26
    Ben ve birkaç meslektaşım , sanırım cevabı bulduk.
  • 6:26 - 6:30
    Nörolojik sistem , bir iş yaptıgımızda
  • 6:30 - 6:35
    beyni ödüllendirmek üzere kurulmuştur.
  • 6:36 - 6:40
    Bu görüşü şöyle özetleyebiliriz.
  • 6:40 - 6:43
    " gülmek hata ayıklamanın kazanımı-neşesidir "
  • 6:43 - 6:45
    Tümünü anlatmak için şu anda zamanım yok ancak ,
  • 6:45 - 6:50
    sadece şunu söyleyeceğim , sadece bazı tür hata ayıklamalar ödül alır.
  • 6:50 - 6:58
    Ve yaptıgımız şudur ; espriyi nörolojik bir araştırma aracı olarak kullanırız.
  • 6:58 - 7:02
    espri duygusunu ( humor) açıp kapatarak , Bir şakadaki düğüm noktasını
  • 7:02 - 7:04
    kapatıp açarak . şimdi komik. Evet şimdi daha da komik !
  • 7:04 - 7:06
    biraz daha çevireceğiz , artık komik değil !
  • 7:06 - 7:09
    Bu şekilde beynin mimarisi hakkında
  • 7:09 - 7:11
    gerçekten birşeyler öğrenebiliriz.
  • 7:11 - 7:13
    Beynin , işlevsel yapısı hakkında ...
  • 7:13 - 7:18
    Matthew Hurley bunu ilk yazandır. Biz buna Hurley Model diyoruz.
  • 7:18 - 7:22
    O bir bilgisayar bilimcisi , Reginald Adams bir psikolog , ve bir de ben varım.
  • 7:22 - 7:24
    We bunu birlikte bir kitaba dönüştürüyoruz.
  • 7:24 - 7:27
    Çok teşekkürler.
Title:
Dan Dennet : Şirin , seksi , tatlı , komik
Speaker:
Dan Dennett
Description:

Bebekler neden sevimlidir ? Pasta neden tatlıdır ? Filozof Dan Dennet'in "Şirin , seksi , tatlı ve komik" şeylerin nedeni hakkında evrim kaynaklı alışılmadık cevapları var. ( Ayrıca Metthew Hurley'in şakaların neden komik olduguna dair bir teorisi var )
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
07:32
Rahşan Dursun added a translation

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.