Return to Video

Dan Dennett: Uroczy, seksowny, słodki, zabawny

  • 0:00 - 0:03
    Jeżdżę dookoła świata z wykładami na temat Darwina
  • 0:03 - 0:05
    i zwykle o czym mówię to
  • 0:05 - 0:08
    jego dziwna inwersja rozumowania.
  • 0:08 - 0:13
    Ten tytuł, ta fraza, pochodzi od wczesnego krytyka,
  • 0:13 - 0:17
    a to jest fragment, który uwielbiam i chciałbym go wam przeczytać.
  • 0:17 - 0:22
    „W teorii, z którą musimy się borykać, rzemieślnikiem jest Absolutna Ignorancja;
  • 0:22 - 0:27
    możemy więc przedstawić fundamentalną zasadę całego systemu:
  • 0:27 - 0:30
    W CELU ZROBIENIA DOSKONAŁEJ I PIĘKNEJ MASZYNY,
  • 0:30 - 0:33
    NIE JEST NIEZBĘDNA WIEDZA, JAK JĄ ZROBIĆ.
  • 0:33 - 0:37
    Przy starannej analizie stwierdzimy, że to zdanie
  • 0:37 - 0:41
    w skondensowanej formie wyraża zasadniczy sens Teorii,
  • 0:41 - 0:45
    i w kilku słowach oddaje myśl pana Darwina;
  • 0:45 - 0:49
    który w dziwnej inwersji rozumowania
  • 0:49 - 0:52
    zdaje się twierdzić, że Absolutna Ignorancja ma pełne kwalifikacje
  • 0:52 - 0:58
    aby zastąpić miejsce Absolutnej Mądrości w dokonaniach sztuki tworzenia.”
  • 0:58 - 1:05
    Dokładnie. Dokładnie. I to jest dziwna inwersja.
  • 1:05 - 1:09
    Broszurka kreacjonistów zawiera wspaniałą stronę w środku:
  • 1:09 - 1:11
    "Test 2:
  • 1:11 - 1:15
    Czy znasz jakiś budynek, który nie ma budowniczego? Tak Nie.
  • 1:15 - 1:18
    Czy znasz jakiś obraz, który nie ma autora? Tak Nie.
  • 1:18 - 1:22
    Czy znasz jakiś samochód, który nie posiada producenta? Tak Nie.
  • 1:22 - 1:27
    Jeśli odpowiedziałeś TAK na którekolwiek pytanie, podaj szczegóły."
  • 1:27 - 1:33
    Aha! Serio, to naprawdę jest dziwna inwersja rozumowania.
  • 1:33 - 1:37
    Mógłbyś pomyśleć, że opiera się ona na przekonaniu,
  • 1:37 - 1:41
    że projekt wymaga inteligentnego projektanta.
  • 1:41 - 1:43
    Lecz Darwin wykazał, że jest to błędne rozumowanie.
  • 1:43 - 1:48
    Dzisiaj jednak zamierzam powiedzieć o innej dziwnej inwersji Darwina,
  • 1:48 - 1:54
    która jest z początku równie intrygująca, lecz w pewnym sensie tak samo ważna.
  • 1:54 - 2:01
    Opiera się na przekonaniu, że lubimy ciasto czekoladowe dlatego, że jest słodkie.
  • 2:01 - 2:07
    Mężczyźni wybierają właśnie takie dziewczyny, ponieważ są seksowne.
  • 2:07 - 2:11
    Uwielbiamy dzieci ponieważ są takie urocze.
  • 2:11 - 2:20
    I oczywiście dowcipy nas bawią, ponieważ są zabawne.
  • 2:20 - 2:27
    To wszystko jest na opak. Tak jest. I Darwin pokazał nam dlaczego.
  • 2:27 - 2:35
    Zacznijmy od słodkiego. Nasze upodobanie do słodyczy jest po prosty rozwiniętym detektorem cukru,
  • 2:35 - 2:39
    ponieważ cukier jest wysokoenergetyczny, dlatego odczuwamy jego potrzebę,
  • 2:39 - 2:44
    mówiąc w bardzo prosty sposób i dlatego właśnie lubimy cukier.
  • 2:44 - 2:51
    Miód nie jest słodki dlatego, że go lubimy, "lubimy miód ponieważ jest słodki."
  • 2:51 - 2:56
    W rzeczywistości nie ma nic słodkiego w miodzie.
  • 2:56 - 3:00
    Możesz patrzeć na cząsteczki glukozy, aż oślepniesz,
  • 3:00 - 3:03
    a i tak nie dojdziesz dlaczego to ma słodki smak.
  • 3:03 - 3:09
    Musisz spojrzeć w nasze mózgi aby to zrozumieć.
  • 3:09 - 3:11
    Tak więc jeśli myślisz, że najpierw była słodycz,
  • 3:11 - 3:13
    a później wyewoluowaliśmy aby lubić słodkie rzeczy,
  • 3:13 - 3:17
    to pojmujesz to na opak, po prostu źle. Jest zupełnie na odwrót.
  • 3:17 - 3:21
    Słodycz powstała z bodźcami, które ewoluowały.
  • 3:21 - 3:25
    W rzeczywistości nie ma nic seksownego w tych młodych dziewczynach.
  • 3:25 - 3:30
    I bardzo dobrze, że nie ma,
  • 3:30 - 3:34
    bo jeśli by było, wtedy Matka Natura miałaby problem:
  • 3:34 - 3:39
    Jak do diabła zmusić szympansy do rozmnażania?
  • 3:41 - 3:49
    Teraz możecie pomyśleć, ach, istnieje na to odpowiedź: halucynacje!
  • 3:49 - 3:53
    To mógłby być jeden ze sposobów aby to zrobić, lecz istnieje szybszy
  • 3:53 - 3:56
    Po prostu zaprogramować szympansy w taki sposób aby kochały właśnie ten widok,
  • 3:56 - 3:59
    i najwyraźniej taki lubią.
  • 3:59 - 4:03
    To tyle na ten temat.
  • 4:04 - 4:08
    W ciągu 6 milionów lat, my i szympansy ewoluowaliśmy w różny sposób
  • 4:08 - 4:11
    Nasz ciała wyłysiały, to dość dziwne,
  • 4:11 - 4:15
    z takiego czy innego powodu, ich ciała nie.
  • 4:15 - 4:27
    Jeśli jednak byśmy nie wyłysieli, wtedy prawdopodobnie to byłoby szczytem seksapilu.
  • 4:27 - 4:32
    Nasze upodobanie do słodyczy jest ewolucyjną i instynktowną preferencją pokarmów wysokoenergetycznych.
  • 4:32 - 4:35
    To nie zostało zaprojektowane dla ciasta czekoladowego.
  • 4:35 - 4:38
    Ciasto czekoladowe jest bodźcem kluczowym.
  • 4:38 - 4:40
    Określenie należy do Niko Tinbergena,
  • 4:40 - 4:42
    który przeprowadził sławny eksperyment z mewami,
  • 4:42 - 4:46
    w którym odkrył pomarańczową plamę na mewim dziobie --
  • 4:46 - 4:48
    im pomarańczowa plama jest większa
  • 4:48 - 4:50
    tym zainteresowanie samic jest mocniejsze.
  • 4:50 - 4:53
    To był dla nich bodziec kluczowy i uwielbiały go.
  • 4:53 - 4:57
    To co widzimy, powiedzmy, ciasto czekoladowe
  • 4:57 - 5:02
    jest bodźcem kluczowym, który podkręca nasz układ nerwowy.
  • 5:02 - 5:05
    I istnieje wiele bodźców kluczowych; ciasto czekoladowe jest jednym z nich.
  • 5:05 - 5:08
    I jest cała masa bodźców kluczowych związanych z seksapilem.
  • 5:08 - 5:14
    A nawet szereg bodźców kluczowych uroku. Tutaj jest bardzo dobry przykład.
  • 5:14 - 5:19
    To ważne żeby kochać dzieci i to żeby nie odstręczały nas np: brudne pieluchy.
  • 5:19 - 5:25
    Tak więc, dzieci muszą wzbudzić w nas uczucia oraz chęć wychowania i to czynią.
  • 5:25 - 5:29
    A tak poza tym, ostatnie badania wykazują, że matki
  • 5:29 - 5:32
    wolą zapach brudnej pieluchy swojego własnego dziecka.
  • 5:32 - 5:35
    Tak więc natura działa w tym przypadku na wielu poziomach.
  • 5:35 - 5:40
    Lecz gdyby dzieci nie wyglądałyby tak jak wyglądają, jeśli wyglądałyby tak,
  • 5:40 - 5:44
    to właśnie to byłoby czymś zachwycającym, właśnie to --
  • 5:44 - 5:50
    można by pomyśleć, o mój Boże, czy w ogóle chciałbym przytulić to coś?
  • 5:50 - 5:52
    To jest właśnie dziwna inwersja.
  • 5:52 - 5:59
    A teraz o humorze. Moja odpowiedź to ta sama historia, ta sama historia.
  • 5:59 - 6:03
    Jedna z trudniejszych, taka która nie jest oczywista, dlatego zostawiam ją na koniec.
  • 6:03 - 6:05
    I nie będę wstanie powiedzieć zbyt dużo na ten temat.
  • 6:05 - 6:11
    Lecz musicie myśleć ewolucyjnie, musicie myśleć o tym jaka ciężka praca musi być wykonana --
  • 6:11 - 6:14
    -- to brudna robota, ktoś musi to zrobić --
  • 6:14 - 6:22
    jest na tyle ważna abyśmy zostali wewnętrznie nagrodzeni, gdy nam się powiedzie.
  • 6:22 - 6:26
    Teraz, myślę że znaleźliśmy odpowiedź, ja i kilku moich kolegów.
  • 6:26 - 6:30
    Są to powiązania układu nerwowego, który nagradza mózg
  • 6:30 - 6:35
    za brudną urzędową pracę.
  • 6:36 - 6:40
    Naszą nagrodą w związku z tym
  • 6:40 - 6:43
    jest radość z odkrywania błędów.
  • 6:43 - 6:45
    Ze względu na czas, nie zamierzam tego wyjaśniać,
  • 6:45 - 6:50
    powiem jedynie, że tylko czasami odkrycie błędu zostaje nagrodzone.
  • 6:50 - 6:58
    I to co robimy, używamy humoru jako pewnego rodzaju neuro-naukowego próbnika
  • 6:58 - 7:02
    włączając i wyłączając humor poprzez obracanie gałką na żart --
  • 7:02 - 7:04
    teraz nie jest zabawnie... och, teraz jest zabawniej...
  • 7:04 - 7:06
    teraz pokręcimy trochę dalej... i znowu nie jest zabawnie --
  • 7:06 - 7:09
    w ten sposób możemy w istocie nauczyć się czegoś
  • 7:09 - 7:11
    na temat architektury naszego mózgu,
  • 7:11 - 7:13
    funkcjonalnej architektury mózgu.
  • 7:13 - 7:18
    Matthew Hurley jest pierwszym, który na to wpadł. Nazywamy to modelem Hurleya.
  • 7:18 - 7:22
    On jest informatykiem, Reginald Adams jest psychologiem i ja
  • 7:22 - 7:24
    i wszystko to zawrzemy w książce.
  • 7:24 - 7:27
    Dziękuję bardzo.
Title:
Dan Dennett: Uroczy, seksowny, słodki, zabawny
Speaker:
Dan Dennett
Description:

Dlaczego dzieci są urocze? Dlaczego ciasto jest słodkie? Filozof i naukowiec Dan Dennett udziela nieoczekiwanych odpowiedzi na te i inne pytania, uzasadniając je wg teorii ewolucji.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
07:32
Radek Tomaszewski added a translation

Polish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.