Return to Video

Tim Berners-Lee o sieci Web następnej generacji

  • 0:00 - 0:02
    Ależ ten czas biegnie.
  • 0:02 - 0:04
    To już prawie 20 lat
  • 0:04 - 0:08
    od momentu, kiedy postanowiłem zmienić sposób, w jaki korzystamy z informacji
  • 0:08 - 0:11
    jak współpracujemy ze sobą – i wynalazłem World Wide Web.
  • 0:11 - 0:14
    Teraz – 20 lat później – tutaj, na TED
  • 0:14 - 0:18
    proszę was o pomoc w dokonaniu następnej zmiany.
  • 0:19 - 0:23
    Wróćmy do roku 1989,
  • 0:23 - 0:26
    kiedy napisałem notatkę proponującą stworzenie globalnego systemu hipertekstowego.
  • 0:26 - 0:29
    Nikt się wtedy tym nie zainteresował.
  • 0:29 - 0:33
    Ale 18 miesięcy później – tak to jest z wynalazkami
  • 0:33 - 0:37
    – 18 miesięcy później mój szef powiedział, że mógłbym zająć się tym na boku,
  • 0:37 - 0:39
    taki projekt dla zabawy,
  • 0:39 - 0:41
    żeby sprawdzić nowy komputer, który dostaliśmy.
  • 0:41 - 0:44
    Dał mi czas na napisanie kodu.
  • 0:44 - 0:49
    Więc naszkicowałem jak powinien wyglądać HTML,
  • 0:49 - 0:52
    protokół hipertekstu HTTP,
  • 0:52 - 0:55
    koncepcja adresów URL – to te nazwy różnych rzeczy
  • 0:55 - 0:57
    zaczynające się od HTTP.
  • 0:57 - 0:59
    Napisałem kod, po czym go opublikowałem.
  • 0:59 - 1:01
    Czemu zająłem się tym?
  • 1:01 - 1:03
    Przede wszystkim z powodu frustracji.
  • 1:03 - 1:07
    Byłem sfrustrowany: pracowałem jako inżynier oprogramowania
  • 1:07 - 1:09
    w tym wielkim, niezwykle fascynującym laboratorium,
  • 1:09 - 1:11
    gdzie przybywało mnóstwo ludzi z całego świata.
  • 1:11 - 1:14
    Przywozili ze sobą najróżniejsze komputery.
  • 1:14 - 1:17
    Korzystali z najrozmaitszych formatów danych,
  • 1:17 - 1:19
    wszelkiego rodzaju systemów dokumentacji.
  • 1:19 - 1:22
    Przez to, przez całą tę różnorodność,
  • 1:22 - 1:24
    gdy chciałem odkryć sposób złożenia czegoś
  • 1:24 - 1:26
    z fragmentów z różnych źródeł,
  • 1:26 - 1:30
    czymkolwiek się zajmowałem, musiałem korzystać z coraz to nowego komputera
  • 1:30 - 1:32
    i nauczyć się pracować z jakimś nowym programem,
  • 1:32 - 1:37
    a informacje, których potrzebowałem, były w coraz to innym formacie.
  • 1:37 - 1:39
    I wszystko to było niekompatybilne.
  • 1:39 - 1:41
    To było po prostu bardzo frustrujące.
  • 1:41 - 1:43
    Frustrujące było uwięzienie całego tego potencjału.
  • 1:43 - 1:46
    W rzeczywistości na tych wszystkich dyskach znajdowały się dokumenty.
  • 1:46 - 1:49
    Więc gdybyście sobie spróbowali wyobrazić je wszystkie
  • 1:49 - 1:54
    jako części wielkiego wirtualnego systemu dokumentacji w chmurach,
  • 1:54 - 1:56
    powiedzmy w Internecie,
  • 1:56 - 1:58
    życie byłoby znacznie prostsze.
  • 1:58 - 2:02
    Cóż, jeśli już wpadniecie na pomysł tego rodzaju, nie uwolnicie się już od niego,
  • 2:02 - 2:04
    i nawet jeśli nikt nie czyta waszych notatek służbowych
  • 2:04 - 2:07
    – on w rzeczywistości przeczytał: znaleziono po jego śmierci egzemplarz, który dostał.
  • 2:07 - 2:10
    Napisał ołówkiem w rogu: „Mętne ale fascynujące”.
  • 2:10 - 2:12
    (Śmiech)
  • 2:12 - 2:16
    Choć generalnie trudno, naprawdę trudno, było wytłumaczyć
  • 2:16 - 2:18
    jak ma wyglądać Web.
  • 2:18 - 2:20
    Trudno to wytłumaczyć komuś dzisiaj, a co dopiero wtedy.
  • 2:20 - 2:23
    Wtedy: kiedy ruszył TED, nie było WWW,
  • 2:23 - 2:26
    więc takie rzeczy jak kliknięcie nie miały tego znaczenia, co dziś.
  • 2:26 - 2:28
    Mogę pokazać komuś fragment hipertekstu,
  • 2:28 - 2:30
    stronę, która zawiera linki,
  • 2:30 - 2:34
    klikamy link i bach – mamy następną stronę hipertekstową.
  • 2:34 - 2:36
    Mało imponujące.
  • 2:36 - 2:39
    Wiecie: już to znamy, mamy różne rzeczy z hipertekstem na CD-ROM-ach.
  • 2:39 - 2:42
    Trudne było sprawienie, żeby sobie wyobrazili...
  • 2:42 - 2:46
    wyobrazili, że ten link może prowadzić
  • 2:46 - 2:48
    do praktycznie każdego dokumentu, o jakim można sobie pomyśleć.
  • 2:49 - 2:53
    Dobrze. To jest ten skok, który był dla niektórych bardzo trudny do wykonania.
  • 2:53 - 2:55
    Cóż... a niektórym się udał.
  • 2:55 - 2:58
    Owszem, było to trudne do wyjaśnienia, ale pojawił się spontaniczny oddolny ruch.
  • 2:59 - 3:03
    I właśnie to było źródło największej radości.
  • 3:03 - 3:05
    To był najbardziej ekscytujący element:
  • 3:05 - 3:07
    nie technika, nie jak ludzie ją wykorzystywali,
  • 3:07 - 3:09
    ale właśnie społeczność, duch tych wszystkich ludzi
  • 3:09 - 3:11
    zbierających się razem, wysyłających e-maile.
  • 3:11 - 3:13
    Tak wtedy było.
  • 3:13 - 3:16
    I wiecie co? To zabawne, ale właśnie teraz znowu dzieje się coś takiego.
  • 3:16 - 3:18
    Poprosiłem wszystkich, powiedzmy, żeby umieścili swoje dokumenty...
  • 3:18 - 3:21
    powiedziałem „Czy moglibyście umieścić swoje dokumenty w tej pajęczynie WWW?”
  • 3:21 - 3:24
    I wy to zrobiliście.
  • 3:24 - 3:25
    Dziękuję.
  • 3:25 - 3:27
    To było niesamowite, nie sądzicie?
  • 3:27 - 3:29
    To znaczy: było to bardzo interesujące,
  • 3:29 - 3:31
    ponieważ zobaczyliśmy, że rzeczy dziejące się z WWW
  • 3:31 - 3:33
    naprawdę powalają.
  • 3:33 - 3:35
    Mają dużo większą skalę niż sobie początkowo wyobrażaliśmy,
  • 3:35 - 3:37
    gdy tworzyliśmy pierwszą witrynę www,
  • 3:37 - 3:39
    z którą wystartowaliśmy.
  • 3:39 - 3:42
    Teraz chcę, żebyście umieścili w WWW swoje dane.
  • 3:42 - 3:46
    Wygląda na to, że nadal uwięziony jest olbrzymi potencjał.
  • 3:46 - 3:48
    Nadal powody do frustracji
  • 3:48 - 3:52
    ma wiele osób, ponieważ nie mamy w pajęczynie WWW danych jako danych.
  • 3:52 - 3:54
    Co to znaczy danych? Co za różnica – dokumenty, dane?
  • 3:54 - 3:57
    Dokumenty są do czytania, tak?
  • 3:57 - 4:00
    Mniej więcej. Czytacie je, korzystacie z linków, żeby przejść gdzie indziej – tak to wygląda.
  • 4:00 - 4:02
    Dane – z nimi można robić najróżniejsze rzeczy na komputerach.
  • 4:02 - 4:08
    Kto widział tu lub gdzieś indziej prezentację Hansa Roslinga?
  • 4:08 - 4:12
    Jedna z wspaniałych – tak, wiele osób widziało
  • 4:12 - 4:14
    – jedna z wspaniałych TED Talks.
  • 4:14 - 4:16
    Hans stworzył tę prezentację,
  • 4:16 - 4:21
    w której przedstawił – dotyczące wielu różnych krajów, posługując się wieloma kolorami
  • 4:21 - 4:24
    – przedstawił na jednej osi wysokość dochodów,
  • 4:24 - 4:27
    przedstawił śmiertelność niemowląt i zrobił animację zmian z biegiem czasu.
  • 4:27 - 4:31
    Tak więc, wziął te dane i stworzył prezentację,
  • 4:31 - 4:34
    która zburzyła wiele rozpowszechnionych wśród ludzi mitów
  • 4:34 - 4:38
    dotyczących gospodarek krajów rozwijających się.
  • 4:38 - 4:40
    Pokazał slajd trochę podobny do tego.
  • 4:40 - 4:42
    Pod ziemią są wszystkie dane.
  • 4:42 - 4:45
    OK. Dane są jak nudne brązowe skrzynki.
  • 4:45 - 4:47
    Tak o nich myślimy, prawda?
  • 4:47 - 4:50
    Ponieważ nie możemy oczywiście używać po prostu samych danych.
  • 4:50 - 4:54
    Ale w rzeczywistości dane kierują olbrzymią liczbą zdarzeń w naszym życiu,
  • 4:54 - 4:57
    a dzieje się tak, ponieważ ktoś bierze te dane i coś z nimi robi.
  • 4:57 - 4:59
    W tym przypadku Hans zebrał razem dane,
  • 4:59 - 5:04
    które znalazł w różnych witrynach ONZ i gdzie indziej.
  • 5:04 - 5:06
    Zebrał je razem,
  • 5:06 - 5:09
    połączył w coś ciekawszego niż elementy źródłowe,
  • 5:09 - 5:14
    a następnie wrzucił do tego oprogramowania
  • 5:14 - 5:16
    stworzonego, jak mi się wydaje, przez jego syna.
  • 5:16 - 5:19
    I powstała ta wspaniała prezentacja.
  • 5:19 - 5:21
    Przy tym Hans nie omieszkał
  • 5:21 - 5:25
    zauważyć „Spójrzcie, naprawdę ważne jest posiadanie dużej ilości danych”.
  • 5:25 - 5:28
    A ja się bardzo ucieszyłem, kiedy na przyjęciu zeszłej nocy
  • 5:28 - 5:32
    nadal mówił, bardzo dobitnie, „Naprawdę ważne jest posiadanie dużej ilości danych”.
  • 5:32 - 5:34
    Chciałbym żebyście sobie teraz wyobrazili
  • 5:34 - 5:38
    nie zaledwie dwa połączone zestawy danych, ani sześć wykorzystanych przez niego,
  • 5:38 - 5:43
    ale wyobraźcie sobie świat, gdzie każdy umieścił dane w sieci WWW,
  • 5:43 - 5:45
    dzięki czemu w zasadzie wszystko, co możemy sobie wyobrazić, jest tam.
  • 5:45 - 5:47
    A następnie nazwijmy to powiązanymi danymi.
  • 5:47 - 5:49
    Ta technologia nosi nazwę „powiązane dane”. Jest ona niezwykle prosta.
  • 5:49 - 5:53
    Jeśli chcecie opublikować coś w WWW, są trzy reguły:
  • 5:53 - 5:56
    po pierwsze: te nazwy HTTP,
  • 5:56 - 5:58
    to wszystko zaczynające się od http z dwukropkiem,
  • 5:58 - 6:02
    stosujemy je teraz nie tylko dla dokumentów,
  • 6:02 - 6:04
    używamy ich dla rzeczy, o których mówią dokumenty.
  • 6:04 - 6:06
    Stosujemy je dla osób, stosujemy dla miejsc,
  • 6:06 - 6:10
    dla produktów, dla wydarzeń.
  • 6:10 - 6:14
    Wszystko, czemu odpowiadają jakieś pojęcia, ma teraz nazwę zaczynającą się od http.
  • 6:14 - 6:19
    Druga zasada: gdy wezmę jedną z tych nazw HTTP i sprawdzę ją
  • 6:19 - 6:21
    i zrobię z nią to, co normalnie robimy w WWW, pobiorę dane
  • 6:21 - 6:23
    przy użyciu protokołu HTTP z sieci,
  • 6:23 - 6:26
    uzyskam jakieś dane w standardowym formacie,
  • 6:26 - 6:31
    to znaczy jakieś użyteczne dane, które może ktoś chce poznać,
  • 6:31 - 6:33
    dotyczące tego czegoś, tego wydarzenia.
  • 6:33 - 6:35
    Kto bierze udział w tym wydarzeniu? Cokolwiek dotyczy danej osoby,
  • 6:35 - 6:37
    miejsce urodzenia i tym podobne.
  • 6:37 - 6:39
    Tak więc druga zasada mówi, że dostaję ważne informacje.
  • 6:39 - 6:43
    Trzecia zasada mówi, że gdy dostaję te informacje,
  • 6:43 - 6:46
    będą tam nie tylko czyjeś wzrost i waga i data urodzenia.
  • 6:46 - 6:48
    Będą tam relacje.
  • 6:48 - 6:50
    Dane to relacje.
  • 6:50 - 6:52
    Ciekawa sprawa, że dane to relacje.
  • 6:52 - 6:56
    Ta osoba urodziła się w Berlinie, Berlin jest w Niemczech.
  • 6:56 - 6:59
    A gdy są tam relacje, zawsze gdy wyrażona jest relacja,
  • 6:59 - 7:02
    inne rzeczy będące w tej relacji
  • 7:02 - 7:06
    występują pod jedną z tych nazw zaczynających się od HTTP.
  • 7:06 - 7:08
    Więc mogę śmiało do tej rzeczy przejść i zapoznać się z nią.
  • 7:08 - 7:11
    Sprawdzam informacje o osobie – mogę sprawdzić gdzie się urodziła,
  • 7:11 - 7:14
    mogę sprawdzić w jakim regionie i w jakim mieście
  • 7:14 - 7:17
    i tamtejszą populację i tak dalej.
  • 7:17 - 7:19
    Czyli mogę przeglądać to wszystko.
  • 7:19 - 7:21
    I tak to wygląda, naprawdę.
  • 7:21 - 7:23
    To są powiązane dane.
  • 7:23 - 7:26
    Napisałem kilka lat temu artykuł „Powiązane dane”
  • 7:26 - 7:30
    i wkrótce potem zaczęło się dziać.
  • 7:30 - 7:34
    Idea powiązanych danych polega na tym, że posiadamy masę, olbrzymią masę
  • 7:34 - 7:36
    takich skrzynek, jakie miał Hans,
  • 7:36 - 7:38
    i mamy olbrzymią masę wyrastających pędów.
  • 7:38 - 7:41
    To nie jest zwykła wielka liczba odrębnych roślin.
  • 7:41 - 7:43
    To nie jest zwykły korzeń wspierający roślinę,
  • 7:43 - 7:46
    ale w przypadku każdej z tych roślin, cokolwiek to jest
  • 7:46 - 7:49
    – prezentacja, analiza, poszukiwanie wzorców w danych
  • 7:49 - 7:52
    – trzeba patrzeć na wszystkie dane
  • 7:52 - 7:54
    i połączyć je razem.
  • 7:54 - 7:56
    Naprawdę ważna sprawa dotycząca danych
  • 7:56 - 7:58
    polega na tym, że im więcej ich połączymy, tym większe dają możliwości.
  • 7:58 - 8:00
    Czyli powiązane dane.
  • 8:00 - 8:02
    Ujawnił się tu mem.
  • 8:02 - 8:06
    I wkrótce Chris Bizer z Freie Universität w Berlinie,
  • 8:06 - 8:08
    jeden z pierwszych, którzy opublikowali ciekawe rzeczy,
  • 8:08 - 8:10
    zauważył że Wikipedia...
  • 8:10 - 8:13
    Znacie Wikipedię, encyklopedię internetową,
  • 8:13 - 8:15
    zawierającą całą masę interesujących dokumentów.
  • 8:15 - 8:19
    A w tych dokumentach są małe pola, małe ramki.
  • 8:19 - 8:22
    A w większości tych pól informacyjnych są dane.
  • 8:22 - 8:26
    Napisał więc program wydobywający te dane z Wikipedii
  • 8:26 - 8:28
    i wstawiający je do bąbli powiązanych danych
  • 8:28 - 8:31
    znajdującego się w WWW. Nazwał to DBpedia.
  • 8:31 - 8:35
    DBpedia to niebieski bąbel na środku tego slajdu.
  • 8:35 - 8:37
    Jeśli faktycznie sprawdzicie informacje o Berlinie,
  • 8:37 - 8:39
    zobaczycie tam inne bąble danych,
  • 8:39 - 8:42
    które również zawierają coś o Berlinie i są powiązane razem.
  • 8:42 - 8:45
    Więc jeśli wyciągniecie z DBpedii dane dotyczące Berlina,
  • 8:45 - 8:47
    wyciągniecie również te inne rzeczy.
  • 8:47 - 8:50
    I fascynujące jest, że to zaczyna się rozrastać.
  • 8:50 - 8:52
    To znowu spontaniczna oddolna inicjatywa, tak?
  • 8:52 - 8:55
    Pomyślmy chwilę o danych.
  • 8:55 - 8:58
    Dane występują w najrozmaitszych postaciach.
  • 8:58 - 9:01
    Pomyślcie o zróżnicowaniu WWW. To bardzo ważne,
  • 9:01 - 9:04
    że WWW umożliwia zamieszczanie danych wszelkich rodzajów.
  • 9:04 - 9:06
    Tak wygląda sprawa z danymi. Mógłbym opowiadać o najróżniejszych rodzajach danych.
  • 9:07 - 9:11
    Moglibyśmy rozmawiać o danych rządowych, dane przedsiębiorstw są naprawdę ważne,
  • 9:11 - 9:14
    są dane naukowe, są dane osobowe,
  • 9:14 - 9:16
    są dane meteorologiczne, dane o wydarzeniach,
  • 9:16 - 9:20
    dane o prezentacjach i przemówieniach, wiadomości i cała reszta.
  • 9:20 - 9:23
    Wspomnę tylko o kilku rodzajach,
  • 9:23 - 9:25
    abyście uchwycili stopień ich zróżnicowania,
  • 9:25 - 9:29
    a ponadto dostrzegli ile potencjału jest uwięzione.
  • 9:29 - 9:31
    Zacznijmy od danych rządowych.
  • 9:31 - 9:33
    Barack Obama powiedział w swoim wystąpieniu,
  • 9:33 - 9:38
    że on... że dane rządu amerykańskiego zostaną udostępnione w Internecie
  • 9:38 - 9:40
    w formatach zapewniających powszechną dostępność.
  • 9:40 - 9:42
    A ja mam nadzieję, że opublikują je jako powiązane dane.
  • 9:42 - 9:44
    To ważne. Dlaczego ważne?
  • 9:44 - 9:47
    Nie tylko dla przejrzystości. Jasne, przejrzystość działań rządu jest ważna,
  • 9:47 - 9:50
    ale te dane – to są dane z wszystkich departamentów rządowych.
  • 9:50 - 9:55
    Pomyślcie ile z tych danych mówi o tym, jak się żyje w Ameryce.
  • 9:55 - 9:57
    Są one naprawdę użyteczne. Wartościowe.
  • 9:57 - 9:59
    Mogę je wykorzystać w swojej firmie.
  • 9:59 - 10:01
    Gdybym był dzieckiem, mógłbym z nich korzystać przy odrabianiu pracy domowej.
  • 10:01 - 10:04
    Mówimy więc o sprawianiu, by świat był lepszy,
  • 10:04 - 10:06
    dzięki udostępnieniu tych danych.
  • 10:06 - 10:10
    Prawdę mówiąc, jeśli jesteście odpowiedzialni – jeśli wiecie o jakiś danych
  • 10:10 - 10:12
    posiadanych przez jakiś departament rządowy, często widzicie,
  • 10:12 - 10:15
    że ci ludzie odczuwają wielką pokusę, żeby je zatrzymać dla siebie.
  • 10:15 - 10:18
    Hans nazywa to niewypuszczaniem baz danych z objęć.
  • 10:18 - 10:20
    Ściskacie swoją bazę w ramionach, nie chcecie jej puścić,
  • 10:20 - 10:22
    dopóki nie przygotujecie dla niej pięknej witryny www.
  • 10:22 - 10:24
    Ale ja sugeruję, żeby raczej...
  • 10:24 - 10:26
    Owszem, zróbcie piękną witrynę,
  • 10:26 - 10:28
    jakże ja mógłbym powiedzieć „nie róbcie pięknej witryny”?
  • 10:28 - 10:31
    Zróbcie piękną witrynę, ale najpierw
  • 10:31 - 10:34
    dajcie nam dane bez domieszek.
  • 10:34 - 10:36
    Chcemy danych.
  • 10:36 - 10:38
    Chcemy danych bez domieszek.
  • 10:38 - 10:41
    OK. Musimy poprosić o czyste dane natychmiast.
  • 10:41 - 10:43
    Przećwiczmy to teraz, dobrze?
  • 10:43 - 10:44
    Powiedzcie „czyste”.
  • 10:44 - 10:45
    Widownia: Czyste.
  • 10:45 - 10:46
    Tim Berners-Lee: Powiedzcie „dane”.
  • 10:46 - 10:47
    Widownia: Dane.
  • 10:47 - 10:48
    TBL: Powiedzcie „natychmiast”.
  • 10:48 - 10:49
    Widownia: Natychmiast!
  • 10:49 - 10:51
    TBL: Dobrze, czyste dane natychmiast!
  • 10:51 - 10:53
    Widownia: Czyste dane natychmiast!
  • 10:53 - 10:57
    Ćwiczcie to. To ważne, bo nie macie pojęcia ile wymówek
  • 10:57 - 10:59
    mają ludzie, żeby zatrzymać swoje dane przy sobie
  • 10:59 - 11:03
    i nie dać ich Wam, choć zapłaciliście za nie jako podatnicy.
  • 11:03 - 11:05
    I nie jest tak tylko w Ameryce. Jest tak na całym świecie.
  • 11:05 - 11:08
    I nie dotyczy to tylko rządów oczywiście – z firmami jest tak samo.
  • 11:08 - 11:11
    Teraz przedstawię kilka innych myśli dotyczących danych.
  • 11:11 - 11:16
    Jesteśmy tu na TED i cały czas mamy wielką świadomość
  • 11:16 - 11:21
    olbrzymich wyzwań, przed którymi stoi teraz ludzkość:
  • 11:21 - 11:24
    leczenie raka, poznanie mózgu w celu leczenia choroby Alzheimera,
  • 11:24 - 11:27
    zrozumienie działania gospodarki, by uczynić ją trochę bardziej stabilną,
  • 11:27 - 11:29
    odkrycie jak działa świat.
  • 11:29 - 11:31
    Ludzie, którzy rozwiążą te problemy, naukowcy
  • 11:31 - 11:33
    mają w głowach częściowo ukształtowane idee,
  • 11:33 - 11:36
    które próbują przedstawić światu za pośrednictwem WWW.
  • 11:36 - 11:39
    Ale masa wiedzy gatunku ludzkiego obecnie
  • 11:39 - 11:42
    znajduje się w bazach danych, często w komputerach tych naukowców,
  • 11:42 - 11:45
    i tak naprawdę nie jest obecnie udostępniana innym.
  • 11:45 - 11:48
    Prawdę mówiąc, przedstawię tylko jeden obszar:
  • 11:48 - 11:50
    jeśli przyjrzymy się na przykład chorobie Alzheimera,
  • 11:50 - 11:53
    poszukiwaniu leków – mamy olbrzymią ilość powiązanych danych
  • 11:53 - 11:55
    ponieważ naukowcy zajmujący się tą dziedziną zdają sobie sprawę,
  • 11:55 - 11:58
    że jest to znakomity sposób na ucieczkę z tych silosów,
  • 11:58 - 12:02
    gdzie mają dane genomiczne w jednej bazie danych
  • 12:02 - 12:05
    w jednym budynku a dane proteomiczne gdzie indziej.
  • 12:05 - 12:08
    Teraz składają jedne z drugimi – powiązane dane
  • 12:08 - 12:11
    – i mogą zadawać pytania, jakich Wy prawdopodobnie byście nie zadali.
  • 12:11 - 12:13
    Ja bym nie zadał – a oni tak.
  • 12:13 - 12:15
    Jakie białka biorą udział w przenoszeniu sygnałów
  • 12:15 - 12:17
    a ponadto są związane z neuronami układu piramidowego?
  • 12:17 - 12:20
    Spróbujcie wrzucić takie mądre pytanie do Google.
  • 12:20 - 12:23
    Oczywiście nie ma w WWW żadnej strony z odpowiedzią na nie,
  • 12:23 - 12:25
    ponieważ nikt go wcześniej nie zadał.
  • 12:25 - 12:27
    Dostaniemy 223 000 trafień
  • 12:27 - 12:29
    i żadnego przydatnego wyniku.
  • 12:29 - 12:32
    Gdy zapytacie powiązane dane, które oni złożyli razem:
  • 12:32 - 12:36
    mamy 32 trafienia, z których każde odpowiada białku mającemu te właściwości
  • 12:36 - 12:38
    i możemy to wszystko przejrzeć.
  • 12:38 - 12:41
    Możliwość zadawania takich pytań przez naukowców,
  • 12:41 - 12:43
    pytań przekraczających granice dyscyplin,
  • 12:43 - 12:46
    to niesamowity przełom.
  • 12:46 - 12:48
    To coś bardzo ważnego.
  • 12:48 - 12:50
    Naukowcy są obecnie zupełnie skrępowani:
  • 12:50 - 12:55
    masa danych zgromadzonych przez innych naukowców jest uwięziona.
  • 12:55 - 12:58
    Musimy je uwolnić, aby móc poradzić sobie z tymi wielkimi problemami.
  • 12:58 - 13:02
    Gdybyśmy poszli dalej tym tropem, moglibyście sobie pomyśleć, że wszystkie dane pochodzą z wielkich instytucji
  • 13:02 - 13:05
    i nie mają nic wspólnego z Wami.
  • 13:05 - 13:07
    Jednak to nieprawda.
  • 13:07 - 13:09
    Tak naprawdę, dane dotyczą naszego życia.
  • 13:09 - 13:12
    Zwyczajnie logujecie się do serwisu społecznościowego,
  • 13:12 - 13:14
    swojego ulubionego, i stwierdzacie „To jest mój znajomy”.
  • 13:14 - 13:17
    Bach! Relacja. Dane.
  • 13:17 - 13:20
    Stwierdzacie „To zdjęcie przedstawia... jest na nim ta osoba”.
  • 13:20 - 13:23
    Bach! To dane. Dane, dane, dane.
  • 13:23 - 13:25
    Zawsze gdy robicie coś w serwisie społecznościowym,
  • 13:25 - 13:29
    ten serwis bierze te dane i ich używa – robi z nich coś nowego
  • 13:29 - 13:33
    – i używa by dostarczyć ciekawszych wrażeń innym, którzy z niego korzystają.
  • 13:33 - 13:35
    Ale gdy przechodzicie do innego serwisu z powiązanymi danymi,
  • 13:35 - 13:38
    powiedzmy dotyczącego podróży,
  • 13:38 - 13:41
    i stwierdzacie „Chcę wysłać to zdjęcie do wszystkich ludzi w tej grupie”,
  • 13:41 - 13:43
    nie pokonacie murów.
  • 13:43 - 13:45
    The Economist opublikował artykuł o tym, również wiele osób pisało o tym w blogach:
  • 13:45 - 13:46
    ogromna frustracja.
  • 13:46 - 13:48
    Sposobem na zburzenie tych silosów jest interoperacyjność
  • 13:48 - 13:50
    serwisów społecznościowych.
  • 13:50 - 13:52
    Musimy to zrobić, stosując powiązane dane.
  • 13:52 - 13:55
    Ostatni rodzaj danych, o których wspomnę, jest może najbardziej fascynujący.
  • 13:55 - 13:58
    Zanim tu dotarłem, obejrzałem to miejsce w OpenStreetMap.
  • 13:58 - 14:00
    OpenStreetMap to mapa, ale również wiki.
  • 14:00 - 14:03
    Powiększę obraz i to kwadratowe coś to teatr, w którym jesteśmy teraz.
  • 14:03 - 14:05
    The Terrace Theater. Nie było na nim nazwy.
  • 14:05 - 14:07
    Więc przełączyłem w tryb edycji, wybrałem ten teatr,
  • 14:07 - 14:12
    dodałem na dole nazwę i zapisałem.
  • 14:12 - 14:15
    I jeśli teraz wejdziecie na OpenStreetMap.org
  • 14:15 - 14:18
    i znajdziecie to miejsce, zobaczycie, że The Terrace Theater ma nazwę.
  • 14:18 - 14:20
    Ja to zrobiłem. Ja!
  • 14:20 - 14:22
    Zrobiłem to na tej mapie. Właśnie to zrobiłem!
  • 14:22 - 14:24
    Wstawiłem to tam. I wiecie co?
  • 14:24 - 14:27
    Jeśli ja... ta mapa to po prostu wykonywanie przez każdego swojego kawałka pracy,
  • 14:27 - 14:30
    dzięki czemu powstają niesamowite zasoby,
  • 14:30 - 14:33
    ponieważ inni też dorzucają coś swojego.
  • 14:33 - 14:36
    I to są właśnie powiązane dane.
  • 14:36 - 14:39
    To ludzie robiący coś samemu,
  • 14:39 - 14:42
    żeby dorzucić mały fragmencik, a wszystko jest ze sobą połączone.
  • 14:42 - 14:45
    Tak działają powiązane dane.
  • 14:45 - 14:49
    Ty robisz swój kawałek. Inni też robią swoje.
  • 14:49 - 14:53
    Możecie nie mieć dużo własnych danych do opublikowania,
  • 14:53 - 14:56
    ale wiecie, że macie ich żądać.
  • 14:56 - 14:58
    To już przećwiczyliśmy.
  • 14:58 - 15:02
    Czyli powiązane dane – to wielka sprawa.
  • 15:02 - 15:05
    Opowiedziałem wam tylko o małym wycinku.
  • 15:05 - 15:07
    Istnieją dane dotyczące każdego aspektu naszego życia,
  • 15:07 - 15:10
    każdego aspektu pracy i zabawy,
  • 15:10 - 15:13
    nie chodzi tylko o liczbę miejsc, z których pochodzą dane,
  • 15:13 - 15:16
    chodzi o połączenie ich razem.
  • 15:16 - 15:19
    A gdy połączymy razem dane, mamy możliwości,
  • 15:19 - 15:22
    jakich nie daje samo WWW złożone z dokumentów.
  • 15:22 - 15:26
    To daje nam naprawdę olbrzymie możliwości.
  • 15:26 - 15:29
    A więc teraz jesteśmy na etapie,
  • 15:29 - 15:33
    gdy musimy to zrobić my – ludzie uważający, że to świetny pomysł.
  • 15:33 - 15:36
    I wszystkie osoby – myślę, że na TED jest mnóstwo ludzi, którzy robią coś, ponieważ...
  • 15:36 - 15:38
    ...mimo że inwestycja nie zwróci się natychmiast,
  • 15:38 - 15:41
    ponieważ zyski pojawią się, tylko gdy wszyscy inni też to zrobią.
  • 15:41 - 15:45
    Zrobią to ponieważ są ludźmi, którzy po prostu robią rzeczy,
  • 15:45 - 15:48
    które zrobione także przez wszystkich innych, przyniosą coś dobrego.
  • 15:48 - 15:50
    OK. A więc to są powiązane dane.
  • 15:50 - 15:52
    Chcę, żebyście je tworzyli.
  • 15:52 - 15:54
    Chcę, żebyście ich żądali.
  • 15:54 - 15:56
    I myślę, że to idea warta rozpowszechniania.
  • 15:56 - 15:57
    Dziękuję.
  • 15:57 - 16:00
    (Oklaski)
Title:
Tim Berners-Lee o sieci Web następnej generacji
Speaker:
Tim Berners-Lee
Description:

Dwadzieścia lat temu Tim Berners-Lee stworzył World Wide Web. Jego następny projekt to otwarta sieć powiązanych ze sobą danych, które będą dla liczb tym, czym WWW jest dla słów, grafiki, zdjęć i wideo – ich uwolnieniem i nowym sposobem wspólnego wykorzystywania.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
16:32
Retired user added a translation

Polish subtitles

Revisions