1
00:00:01,339 --> 00:00:05,991
Włóż ręce w ziemie, i posłuchaj mojej opowieści,

2
00:00:05,991 --> 00:00:11,792
poczuj bawełnę, pszenicę i kukurydzę, bogactwa i chwałę,

3
00:00:11,792 --> 00:00:15,944
poczuj pot i trud tych, którzy pracowali przede mną,

4
00:00:15,944 --> 00:00:19,937
włóż swoją rękę w ziemie.

5
00:00:26,490 --> 00:00:32,924
[Jeremy Irons] Światowe rolnictwo zmieniło się bardziej w ciągu naszego życia niż w ostatnich 10,000 lat.

6
00:00:33,570 --> 00:00:38,179
Ale jak z każdą zmianą, pojawiły się konflikty interesów

7
00:00:38,871 --> 00:00:43,674
NIgdzie ten konfikt nie jest bardziej przejmujący niż w historii nasion.

8
00:00:44,305 --> 00:00:49,119
W tym filmie pokażemy jak nasiono zmieniło się w rolnictwie i w naszej kulturze,

9
00:00:49,119 --> 00:00:57,678
ze świętej cząstki, i dawcy życia; do potężnego towaru, wykorzystanego w celu zmonopolizywonia globalnego systemu produkcji żywności.

10
00:00:58,540 --> 00:01:02,893
Ten konfilkt pomiędzy rolnictwem a biznesem, pomiędzy wiedzą a kontrolą,

11
00:01:02,893 --> 00:01:10,066
prawdą a propagandą, jest kluczowy w opowieści o nasionach.

12
00:01:10,912 --> 00:01:15,067
[Vandana Shiva] Kiedy korporacja zaczyna zbierać tantiemy za każde nasiono

13
00:01:15,067 --> 00:01:21,906
narzuca też rośliny modyfikowane genetycznie, zastępując rodzime gatunki , które rolnicy i chłopi uprawiali przez tysiąclecia.

14
00:01:21,906 --> 00:01:24,489
[Melaku Worede] Nie wiemy co jest w ich ekosystemie.

15
00:01:24,489 --> 00:01:27,019
Nie wiemy co się w nim znajduje.

16
00:01:27,019 --> 00:01:28,711
[Zac Goldmsith] Nie ma to nic wspólnego z wyżywieniem ludzkości.

17
00:01:28,711 --> 00:01:32,130
Nie ma też nic wspólnego z rozwiązywaniem niektórych z tych ogromnych problemów, przed którymi dziś stoimy.

18
00:01:32,130 --> 00:01:35,066
Chodzi o kontrolę sektora spożywczego - gospodarki żywnościowej.

19
00:01:37,897 --> 00:01:45,680
[NASIONA WOLNOŚCI]

20
00:02:03,372 --> 00:02:09,732
[EWOLUCJA RÓŻNORODNOŚCI]

21
00:02:14,978 --> 00:02:17,768
[Jeremy] Rozpoczynamy historię nasion, tysiące lat temu,

22
00:02:17,768 --> 00:02:23,980
w czasie, gdy Ziemia była pokryta odmiennymi wspólnotami, odizolowanymi przez góry, morza i pustynie.

23
00:02:24,826 --> 00:02:30,363
Olbrzymia różnorodność kultur, tradycji i języków rozwinęła się na naszej planecie,

24
00:02:30,363 --> 00:02:33,675
adaptując się do wielu różnych klimatów i ekosystemów.

25
00:02:34,921 --> 00:02:39,072
Przez tysiąclecia poszczególne społeczeństwa wypracowały różne idee,

26
00:02:39,072 --> 00:02:45,164
kosmologie, zwyczaje i rytuały; tworząc rozległe fundamenty bioróżnorodności.

27
00:02:46,610 --> 00:02:52,447
Dziś nadal istnieją społeczności na świecie, które dają nam wgląd w praojcowska przeszłość.

28
00:02:53,847 --> 00:02:58,447
[Vandana Shiva] Wszystkie tradycyjne kultury są oparte na

29
00:02:58,447 --> 00:03:02,050
zrozumieniu, że najważniejszym powodem dla którego jesteśmy tu, na ZIemi,

30
00:03:02,050 --> 00:03:05,593
jest by odegrać rolę w utrzymaniu życia w różnorodności.

31
00:03:06,731 --> 00:03:09,469
Ponieważ nasiona zawierą życie,

32
00:03:10,377 --> 00:03:16,176
są kluczowym elementem reprodukcji życia.

33
00:03:16,976 --> 00:03:22,025
więc jeśli przyjrzysz sie rytuałom w Indiach, w Afryce, w Ameryce Łacińskiej,

34
00:03:22,533 --> 00:03:24,588
nasiona są w ich centrum.

35
00:03:26,050 --> 00:03:28,463
[Muhammed & Alyalnesh] Nasiona są naszym życiem...

36
00:03:30,970 --> 00:03:35,220
Nasze utrzymanie od nich zależy...

37
00:03:36,236 --> 00:03:44,885
[Chief of Vhutanda] Sadzimy nasiona by przywitać nowe życie.

38
00:03:44,885 --> 00:03:48,885
Kiedy chłopiec staje się mężczyzną, obsypujemy go ziarnem.

39
00:03:49,561 --> 00:03:54,907
I kiedy ktoś umiera, sadzimy nasiona na ich grobach.

40
00:03:56,168 --> 00:04:01,014
[Kaguna] Nasiona nie są tylko dla jedzenia...

41
00:04:02,999 --> 00:04:06,510
Mają duchowe znaczenie...

42
00:04:06,556 --> 00:04:12,546
Używamy ich podczas rytuałów.

43
00:04:25,854 --> 00:04:31,083
[Jeremy Irons] Gdy nasi przodkowie urozmaicali swoją kulturę, w ten sam sposób zróżnicowali swoje nasiona, a więc i ich uprawy.

44
00:04:31,729 --> 00:04:36,388
Długo przedtym jak Darwin opisał teorię ewolucji przez naturalną selekcję,

45
00:04:36,388 --> 00:04:40,119
mężczyźni i kobiety na całym swiecie stosowali ten sam proces:

46
00:04:40,734 --> 00:04:44,805
wysiewając nasiona najlepiej przystosowane do konkretnego środowiska

47
00:04:44,805 --> 00:04:49,004
i w ten sposób stając się częścią procesu ewolucyjnej zmiany.

48
00:04:49,512 --> 00:04:52,617
W centrum tej zmiany było nasiono

49
00:04:52,848 --> 00:04:55,890
które każdego roku mogło być ponownie zebrane,

50
00:04:55,890 --> 00:04:59,196
przechowane, udostępnione i skrzyżowane.

51
00:04:59,673 --> 00:05:04,330
Jesteśmy spadkobiercami bogatej globalnej bioróżnorodności.

52
00:05:05,238 --> 00:05:12,857
[Vandhana Shiva] Im bliżej poznajemy nasiona i bioróżnorodność, tym bardziej zdajemy sobie sprawę, że poziom inteligencji - w samym ziarnie -

53
00:05:12,857 --> 00:05:16,710
i w hodowli, wykonywanej przez farmerów we współpracy z nasionami,

54
00:05:16,710 --> 00:05:20,424
dały nam nie tylko najwyższy poziom bioróżnorodności,

55
00:05:20,424 --> 00:05:23,381
ale również najlepszą jakość jedzenia.

56
00:05:23,381 --> 00:05:25,277
Najwyższy poziom odżywienia.

57
00:05:26,938 --> 00:05:30,122
[Muhammed] Jedna odmiana to dla nas za mało.

58
00:05:30,830 --> 00:05:33,652
Jeśli stracimy bioróżnorodnością, jesteśmy zgubieni.

59
00:05:34,313 --> 00:05:36,959
Rolnicy rozmnażają nasiona dla żywotności.

60
00:05:36,959 --> 00:05:40,345
A zatem robią to dla kooperacji i porozumień.

61
00:05:40,345 --> 00:05:41,906
Nie uprawiają jednej rośliny.

62
00:05:42,568 --> 00:05:45,496
Wiedzą, że muszą mieć różne rośliny ponieważ klimat się zmienia.

63
00:05:45,496 --> 00:05:49,321
Ponieważ potrzeby żywieniowe są rozmaite.

64
00:05:51,398 --> 00:05:55,361
[Liz Hosken] Produkcja jedzenia w rdzennych kulturach, przez większość historii człowieka,

65
00:05:55,361 --> 00:06:00,165
była skupiona na pogłębianiu różnorodności biologicznej.

66
00:06:20,580 --> 00:06:27,198
[DROGA DO PRZEMYSŁU]

67
00:06:34,275 --> 00:06:38,919
Na przełomie XX wieku, rolnictwo zaczęło polegać na technologii

68
00:06:39,411 --> 00:06:42,835
zmuszając ludzi do emigrowania do miast,

69
00:06:42,835 --> 00:06:47,634
ponieważ tradycyjne umiejętności i praca były stopniowo zastępowane przez nowoczesne maszyny.

70
00:06:48,126 --> 00:06:51,211
Ale kiedy Europa była uwikłana w 2 wojny światowe,

71
00:06:51,211 --> 00:06:55,963
chemikalia produkowane dla działań wojennych miały na zawsze zmienić oblicze rolnictwa.

72
00:06:57,301 --> 00:07:02,892
Kiedy świat był pogrążony w konflikcie, nowe chemikalia zaczęły być produkowane w dużych ilościach.

73
00:07:03,492 --> 00:07:07,343
I gdy pokój powrócił, firmy produkujące te substancje chemiczne

74
00:07:07,343 --> 00:07:11,031
potrzebowały utworzyć alternatywne rynki zbytu dla swoich produktów.

75
00:07:11,969 --> 00:07:20,018
Dokonując drobnych zmian, materiały wybuchowe oraz środki paralityczno-nerwowe zostały wpisane jako nawozy i pestycydy,

76
00:07:20,803 --> 00:07:25,053
i rolnictwo agrochemiczne zaczęło być stosowane na całym świecie

77
00:07:26,084 --> 00:07:30,738
[Muhammed i żona] Dziś wszystko się zmieniło...

78
00:07:32,723 --> 00:07:35,500
Nasza gleba wymaga żywności...

79
00:07:35,500 --> 00:07:40,708
Potrzebuje szeregu różnych produktów spożywczych.

80
00:07:40,708 --> 00:07:44,578
Nasi przodkowie nigdy nie potrzebowali tych substancji chemicznych.

81
00:07:45,840 --> 00:07:48,425
[Malaku Worede] Teraz importuje się wiele tych substancji

82
00:07:48,779 --> 00:07:53,331
a potrzeby wciąż rosną – to nie jest statyczne,

83
00:07:53,946 --> 00:07:55,974
i te potrzeby nigdy się nie kończą.

84
00:07:55,974 --> 00:08:01,818
W pewnym momencie gleba zaczęła erodować, zużywać się...

85
00:08:02,033 --> 00:08:05,085
Mówimy, że stały się one "uzależnione od narkotyków".

86
00:08:05,639 --> 00:08:08,658
Stały się zależne od tych nawozów.

87
00:08:09,227 --> 00:08:12,434
Jeśli zdecydujesz użyć nawozów jeden sezon...

88
00:08:13,526 --> 00:08:18,320
W następnym, musisz ponownie użyc tego nawozu. Nie ma już wyboru.

89
00:08:33,443 --> 00:08:36,633
[Jeremy Irons] Kiedy gospodarstwa rolne się zmechanizowały i zużycie nawozów wzrosło,

90
00:08:37,202 --> 00:08:40,459
historia nasion miała również się zmienić.

91
00:08:41,567 --> 00:08:44,756
Naturalny cykl zachowywania i udostępniania nasion,

92
00:08:44,756 --> 00:08:47,169
który trzymał sprawy czysto biznesowe na odległość,

93
00:08:47,169 --> 00:08:50,839
został zakwestionowany, przez przełom w hodowli nasion:

94
00:08:50,839 --> 00:08:52,707
Nowe nasiona hybrydowe

95
00:08:53,138 --> 00:09:00,088
krzyżówki dwóch roślin; wyprodukowały genetycznie bogate nasiona w pierwszej generacji

96
00:09:00,765 --> 00:09:05,539
które szybko tracą witalność w drugim i trzecim sezonie.

97
00:09:05,877 --> 00:09:09,437
Ten naturalny proces rozpadu hybryd,

98
00:09:09,437 --> 00:09:13,747
oznacza, że rolnikom nie opłaca się ponownie wysiewać kolejnych nasion.

99
00:09:14,316 --> 00:09:17,331
Zamiast tego muszą kupić nowe nasiona każdego sezonu.

100
00:09:17,869 --> 00:09:23,274
Pozwoliło to międzynarodowym korporacjom na prywatyzację i kontrole zysków z nasion.

101
00:09:23,997 --> 00:09:29,872
W latach 60tych te korporacje zaczęły upowszechniać swoje nasiona na całym swiecie,

102
00:09:30,410 --> 00:09:35,948
widząc globalne rolnictwo jako nienaruszony i niezwykle zyskowny rynek,

103
00:09:35,948 --> 00:09:40,952
rozpoczęli, w efekcie, prywatyzować światowy system żywności.

104
00:09:41,475 --> 00:09:45,912
Rolnicy z całego świata zaczęli masowo porzucać tradycyjne metody upraw,

105
00:09:46,174 --> 00:09:51,526
wkupując się w marzenie o większej wydajności, mniejszym nakładzie pracy i większych zyskach.

106
00:09:52,172 --> 00:09:56,798
Uprawy monokulturowe na przykład kawy i herbaty zaczęły wypierać rodzime gatunki roślin,

107
00:09:57,260 --> 00:10:01,207
a produkcja na własne potrzeby - na której bazowało przetrwanie lokalnych spolecznosci,

108
00:10:01,592 --> 00:10:06,495
zostały zastąpione przez uprawy monokulturowe hodowane na eksport.

109
00:10:08,680 --> 00:10:13,927
W czasie gdy globalna produkcja żywności wzrastała, rolnicy tradycyjni zostali uwiedzeni przez nowy system.

110
00:10:14,804 --> 00:10:18,356
Pomimo dramatycznego wzrostu w kosztach produkcji,

111
00:10:18,787 --> 00:10:24,860
wynikających z kosztu nasion, nawozów i pestycydów, które trzeba na nowo wykupić na każdy sezon;

112
00:10:25,460 --> 00:10:30,583
odkryli, że ich nowe uprawy podlegają kaprysom nieprzewidywalnych międzynarodowych rynków.

113
00:10:31,445 --> 00:10:37,206
Rolnicy ci wstąpili w system, który okazał się być mniej elastyczny,

114
00:10:37,206 --> 00:10:40,887
mniej zrównoważony, droższy

115
00:10:40,887 --> 00:10:44,491
i ostatecznie szkodliwy dla ich przetrwania.

116
00:10:45,122 --> 00:10:49,173
[Agnes, Kivaa] Kiedy sadzimy te nowe nasiona...

117
00:10:49,173 --> 00:10:54,585
Możemy je sadzić tylko na jeden sezon.

118
00:10:54,585 --> 00:10:58,504
W następnym sezonie są bezużyteczne.

119
00:10:58,504 --> 00:11:04,955
Nasze tradycyjne uprawy są dobre do jedzenia.

120
00:11:04,955 --> 00:11:08,817
Podczas gdy nowoczesne uprawy mogą być eksportowane.

121
00:11:08,817 --> 00:11:12,574
Ale nie możemy jeść kawy.

122
00:11:13,405 --> 00:11:20,810
[Gathuru Mburu] Jakie mogą być skutki zastąpienia wielu rożnorodnych upraw żwnościowych,

123
00:11:20,810 --> 00:11:25,105
przez uprawę jednej rośliny, której nie można zjeść?

124
00:11:26,259 --> 00:11:31,753
[Caroline Lucas] Myślę, że poważnym zmartwieniem jest zwiększanie wpływu korporacji na łańcuch nasienniczy.

125
00:11:31,753 --> 00:11:35,589
Coraz częściej oznacza to, ze wąskie grono osób

126
00:11:35,589 --> 00:11:39,783
ma ogromny wpływ na sposób, w jaki rolnicy uprawiają swoją ziemie.

127
00:11:40,183 --> 00:11:46,076
Tradycyjne praktyki przechowywania nasion są zagrożone, a efektem tego jest

128
00:11:46,076 --> 00:11:51,424
przedkładanie zysków korporacji nad zdolność rolnika do wyżywienia siebie i swojej społeczności.

129
00:11:52,116 --> 00:11:59,530
[Wódz Vhutanda] Są złe konsekwencje tych nowych nasion.

130
00:11:59,530 --> 00:12:05,060
Musisz je kupić...

131
00:12:05,060 --> 00:12:11,955
I nie możesz ich przechować, bo zgniją.

132
00:12:11,955 --> 00:12:15,818
Zaoszczędzilibyśmy pieniądze wracając do dawnych nasion.

133
00:12:21,849 --> 00:12:26,717
[Narrator] Elementy łączą się w dwa przeplatające się łańcuchy,

134
00:12:26,717 --> 00:12:30,736
tworząc strukturę, jak długie, spiralne schody.

135
00:12:31,182 --> 00:12:35,056
I w tej cząsteczce zawarta jest zasadnicza cecha istot żywych.

136
00:12:35,441 --> 00:12:39,193
Zdolność do reprodukcji, tworzenia kopii samego siebie.

137
00:12:39,516 --> 00:12:42,063
I spośród wszystkich cząsteczek znanych chemii,

138
00:12:42,063 --> 00:12:45,872
tylko DNA i jego krewni posiadają tą umiejętność.

139
00:12:45,872 --> 00:12:48,573
[KONTROLA NASION]

140
00:12:48,789 --> 00:12:53,867
[Jeremy Irons] W 1953 roku Watson i Crick odkryli strukturę podwojonej spirali DNA,

141
00:12:53,867 --> 00:12:57,825
otwierając tym samym wrota jednego z najbardziej gwałtownych naukowych postępów.

142
00:12:58,071 --> 00:13:00,156
Inżynierii Genetycznej.

143
00:13:00,156 --> 00:13:05,720
Możliwość przenoszenia genów pomiędzy komórkami, organizmami i gatunkami,

144
00:13:06,166 --> 00:13:07,992
wkrótce okazała się wykonalna.

145
00:13:08,577 --> 00:13:12,766
Zastosowania takiej inżynierii w rolnictwie wydawały się nieograniczone.

146
00:13:12,766 --> 00:13:19,995
Większe plony, większa odporność na susze, lepszy smak i szybsze dojrzewanie.

147
00:13:20,488 --> 00:13:26,836
Ale w czasie rozwijania się tej technologii pojawiła się zacięta debata odnośnie jej etyki.

148
00:13:27,313 --> 00:13:31,746
Tymczasem najbardziej znacząca rola tej nowej technologii

149
00:13:31,746 --> 00:13:36,339
została zadecydowana nie na polu, lecz w sali sądowej.

150
00:13:37,124 --> 00:13:42,411
[Archiwum] "Konstytucja Stanów Zjednoczonych daje Kongresowi moc uchwalania praw odnoszących się do patentów,

151
00:13:42,411 --> 00:13:45,412
co daje właścicielowi pewne prawa odnośnie ich wynalazków.

152
00:13:45,889 --> 00:13:56,110
Obejmują one prawo do uniemożliwienia osobom postronnym produkcji, używania, sprzedaży lub oferowanie na sprzedaż wynalazku opisanego w patencie."

153
00:13:56,110 --> 00:14:02,791
Prawa własności intelektualnej od dawna zapewniały możliwość składania patentów na nowe i sprawdzone technologie.

154
00:14:03,529 --> 00:14:10,278
Ale w 1995 roku Światowa Organizacja Handlu zaproponowała radykalną zmianę prawa.

155
00:14:10,509 --> 00:14:18,129
Pod naciskiem globalnych korporacji zarządzili, że mikro-organizmy i procesy mikrobiologiczne

156
00:14:18,129 --> 00:14:21,852
już istniejące w przyrodzie mogą zostać opatentowane.

157
00:14:22,606 --> 00:14:28,294
Pod nowym prawem, nasienie mogło zostać zmodyfikowane genetycznie by zawierać konkretne geny,

158
00:14:28,294 --> 00:14:32,615
które mogłyby zostać opatentowane i stać się własnością prywatną.

159
00:14:33,200 --> 00:14:40,658
[Vandana Shiva] Jeśli chodzi o nasiona, ta zmiana, prawa własności samego życia,

160
00:14:40,658 --> 00:14:43,011
to najbardziej poważne zagrożenie

161
00:14:43,626 --> 00:14:48,664
różnorodności nasion, nasion wolności, które są w rękach rolników.

162
00:14:49,449 --> 00:14:55,916
[Jeremy Irons] Rok później agro-chemiczny gigant Monstanto stworzył pierwsze uprawy GM w Ameryce:

163
00:14:56,485 --> 00:15:02,115
soi "RoundUp Ready" , po której szybko pojawiły się GM kukurydza i rzepak.

164
00:15:02,977 --> 00:15:07,491
Zmodyfikowane nasiona zawierały pojedynczą szlachetną cechę,

165
00:15:08,075 --> 00:15:14,156
zostały zaprojektowane, by być odporne na efekty herbicydu RoundUp,

166
00:15:14,709 --> 00:15:18,538
Najlepiej sprzedającego się herbicydu Monstanto od lat 80-tych.

167
00:15:19,014 --> 00:15:22,919
[Vandana Shiva] Umieszczenie genu odporności na herbicyd

168
00:15:22,919 --> 00:15:29,102
to stworzenie monopolu na ten środek, tak jak na nasienie, które jest od niego zależne.

169
00:15:29,102 --> 00:15:32,210
[John Vidal] To są przede wszystkim firmy chemiczne, a później dopiero firmy nasiennicze.

170
00:15:32,210 --> 00:15:37,120
To jest ich... Jeśli możesz kontrolować nasiona, kontrolujesz zyski z uprawy żywności.

171
00:15:37,751 --> 00:15:40,521
[Zac Goldsmith] Tworzysz monopol, gdzie dostarczasz nasiona,

172
00:15:40,521 --> 00:15:44,605
które są zaprojektowane, by być odporne na pestycydy które są używane na tych nasionach.

173
00:15:44,605 --> 00:15:48,345
Efektem końcowym jest widoczny dramatyczny wzrost zużycia pestycydów,

174
00:15:48,345 --> 00:15:50,801
co jest jednym z problemów, które GM miało rozwiązać.

175
00:15:51,463 --> 00:15:57,781
[Jeremy Irons] Dwadzieścia lat po wprowadzeniu GM na rynek obietnice dawnych badań pozostają niespełnione.

176
00:15:58,150 --> 00:16:02,565
Technologia RoundUp Ready dominuje na rynku GM Ameryki.

177
00:16:02,780 --> 00:16:06,166
A teraz historia nasienia powraca do sali sądowej

178
00:16:06,412 --> 00:16:10,486
w momencie gdy konsekwencje prawa patentowego stają się jasne dla świata.

179
00:16:12,594 --> 00:16:17,325
[Percy Schmeiser] I nigdy nie zapomnę, kiedy wyszliśmy z moją żoną przez frontowe drzwi,

180
00:16:17,325 --> 00:16:25,791
odwróciła się i powiedziała "Boga proszę, żebyśmy mieli dach nad głową gdy dzisiaj wrócimy do domu"

181
00:16:25,791 --> 00:16:28,541
Tak blisko byliśmy utraty wszystkiego.

182
00:16:28,541 --> 00:16:30,292
Musieliśmy zaryzykować wszystko

183
00:16:31,323 --> 00:16:34,933
i żal mi rolników, którzy nie mieli takiej możliwości

184
00:16:34,933 --> 00:16:37,928
a którzy stracili swoje gospodarstwa.

185
00:16:38,681 --> 00:16:45,758
[Jeremy Irons] Kanadyjski rolnik Percy Schmeiser uprawiał, rozmnażał i zachowywał nasiona rzepaku przez 50 lat.

186
00:16:46,112 --> 00:16:51,931
Jednak w 1998 roku, odkryto, że niektóre z jego nasion zawierają opatentowany gen typu RoundUp.

187
00:16:52,700 --> 00:16:57,953
[Percy Schmeiser] Czy to nasiona przywiane wiatrem, czy pyłki niesione przez wiatr, czy pszczoły,

188
00:16:58,307 --> 00:17:02,060
Jeśli to się tobie stanie, nie jesteś już właścicielem swoich nasion, swoich roślin

189
00:17:02,060 --> 00:17:06,013
natychmiast, zgodnie z prawem patentowym, stają się własnością korporacji.

190
00:17:06,905 --> 00:17:10,762
[Jeremy Irons] Percy został postawiony przed Kanadyjskim Sądem Federalnym za naruszenie praw patentowych.

191
00:17:11,377 --> 00:17:15,105
W swojej obronie twierdził, że obecność GM była przypadkowa

192
00:17:15,105 --> 00:17:20,007
co zostało odrzucone przez sąd i w 2000 roku został uznany za winnego.

193
00:17:20,576 --> 00:17:24,837
[Percy Schmeiser] Nie mieli dowodu, że kiedykolwiek pozyskaliśmy lub zakupiliśmy ich nasiona.

194
00:17:24,837 --> 00:17:28,760
Ale mówili, że ponieważ nasz sąsiad je uprawiał i skaził nasze pola -

195
00:17:28,760 --> 00:17:30,385
nie powinniśmy używać ich nasion.

196
00:17:30,385 --> 00:17:31,562
Powinniśmy zdawać sobie sprawę.

197
00:17:31,713 --> 00:17:35,126
Tylko, że to jest całkowicie niemożliwe.

198
00:17:35,126 --> 00:17:38,676
Nasiono rzepaku czy jest genetycznie zmienione czy tradycyjne

199
00:17:38,676 --> 00:17:41,775
wygląda identycznie, chyba że zrobisz badania DNA.

200
00:17:42,513 --> 00:17:49,832
[Jeremy Irons] Do tej pory ponad 140 rolników USA było ściganych za naruszenie praw własności intelektualnej.

201
00:17:51,032 --> 00:17:55,401
Tysiące innych było przedmiotem śledztw tropiących tzw. "piractwo nasienne".

202
00:17:56,170 --> 00:17:57,834
[Henk] Co niby mamy zrobić z nasionami?

203
00:17:57,834 --> 00:18:02,884
Nasiona powinny być sadzone, mnożone, używane, dalej dostosowywane, itp itd.

204
00:18:02,884 --> 00:18:05,966
Z punktu widzenia korporacji, to jest dokładnie to, co jest zabronione.

205
00:18:05,966 --> 00:18:08,732
Korporacje sprzedają nam nasiona albo wydają licencję

206
00:18:08,732 --> 00:18:12,554
aby używać nasion w określony sposób. Taki, jaki im pasuje. I kropka.

207
00:18:12,554 --> 00:18:15,477
[Liz Hosken] Kontrolując nasiona można kontrolować rolnika.

208
00:18:15,477 --> 00:18:19,254
A kontrolując rolnika możesz kontrolować cały system żywności.

209
00:18:19,639 --> 00:18:22,401
I to jest dziedzictwo genetyki w rolnictwie.

210
00:18:23,263 --> 00:18:26,856
[Jeremy Irons] Dzisiejszy rynek GM rozprzestrzenił się poza Amerykę Północną.

211
00:18:26,856 --> 00:18:32,915
Ugruntował się w Argentynie, Paragwaju, Brazylii a także w Indiach.

212
00:18:33,899 --> 00:18:39,072
Podczas gdy przemysł biotechnologiczny twierdzi, że zwiększa wydajność plonów i służy poprawie życia,

213
00:18:39,364 --> 00:18:44,286
coraz więcej rolników napotyka nowe i nieoczekiwane problemy.

214
00:18:44,994 --> 00:18:48,914
W Indiach, w stanie Gujarat, setki tysięcy rolników,

215
00:18:48,914 --> 00:18:51,831
namówionych do uprawy genetycznie zmodyfikowanej bawełny BT

216
00:18:51,831 --> 00:18:55,086
-rośliny, która produkuje swoje własne pestycydy -

217
00:18:55,086 --> 00:19:00,446
odkryło, że po pewnym czasie szkodniki rozwinęły własną odporność na uprawy.

218
00:19:01,384 --> 00:19:07,364
Powstanie tych "super szkodników" zmusiło rolników do korzystania z coraz silniejszych pestycydów.

219
00:19:08,010 --> 00:19:14,483
[Vandana Shiva] Zamiast zwalczania szkodników i kontrolowania chwastów, otrzymujesz super szkodniki i super chwasty.

220
00:19:14,483 --> 00:19:20,591
Tak więc nawet w wąskim zakresie zwalczania chwastów i szkodników ta technologia zawodzi.

221
00:19:21,806 --> 00:19:26,229
[Jeremy Irons] Przez rosnące koszty nasion, nawozów i pestycydów,

222
00:19:26,813 --> 00:19:30,250
wielu rolników zostało wpędzonych w spiralę zadłużenia.

223
00:19:30,742 --> 00:19:36,530
a rozprzestrzeniania się bawełny GMO jest niekiedy wiązane z tragicznym wzrostem samobójstw wśród indyjskich rolników.

224
00:19:41,453 --> 00:19:46,360
W Argentynie tysiące drobnych rolników zostało zmuszonych do opuszczenia swojej ziemi,

225
00:19:46,945 --> 00:19:51,669
nie będąc w stanie konkurować ekonomicznie z wysoko zmechanizowanymi gospodarstwami monokulturowymi.

226
00:19:52,961 --> 00:19:59,185
Wielu ekologicznych rolników odkryło, że niemożliwe jest uniknąć herbicydów RoundUp wwiewanego z sąsiednich pól.

227
00:19:59,739 --> 00:20:03,872
w konsekwencji ich uprawy i środki do życia przepadły.

228
00:20:04,426 --> 00:20:11,369
W związku z masowym exodusem rolników z ich ziem, bioróżnorodność gospodarstw zmniejszyła się jeszcze bardziej.

229
00:20:11,861 --> 00:20:18,360
Tradycyjne uprawy zostały zastąpione. Użycie herbicydów dramatycznie wzrosło.

230
00:20:18,360 --> 00:20:24,515
I trudno zdobyta wiedza i praktyki rolnicze są coraz częściej usuwane do lamusa.

231
00:20:24,515 --> 00:20:27,242
[Melaku Worede] Z utratą różnorodności tracisz bezpieczeństwo.

232
00:20:27,657 --> 00:20:34,837
Bo różnorodność jest synonimem bezpieczeństwa. Oznacza to również poprawę środków do życia.

233
00:20:35,022 --> 00:20:39,435
Poprawę odżywienia oraz poprawę podziału pracy.

234
00:20:39,681 --> 00:20:42,048
Wszystko to przepadłoby na rzecz jednej rośliny.

235
00:20:43,125 --> 00:20:47,130
[Henk Hobbelink] Musimy zdać sobie sprawę, że różnorodność oznacza przetrwanie.

236
00:20:47,560 --> 00:20:50,748
Różnorodność oznacza, że jest się w stanie kontynuować uprawy.

237
00:20:51,410 --> 00:20:53,223
Być w dalszym ciągu rolnikiem.

238
00:20:54,238 --> 00:20:59,677
Myślę, że bardzo ważne jest, aby zdać sobie sprawę, że bez tego nie będziemy po prostu mogli

239
00:20:59,677 --> 00:21:04,818
produkować żywności, która jest nam potrzebna, jeśli pozwolimy, że tego rodzaju różnorodność będzie wciąż niszczona.

240
00:21:16,249 --> 00:21:22,549
[Jeremy Irons] Za globalnym naciskiem w stronę GMO, i jego pojawieniem się w nowych krajach w Afryce, Azji i Ameryce Południowej,

241
00:21:23,334 --> 00:21:26,434
stoi jedna wiadomość, która wsparła ten postęp.

242
00:21:27,480 --> 00:21:34,337
Że kraje rozwijające się są ubogie i muszą walczyć o to, by się wyżywić,

243
00:21:34,875 --> 00:21:39,220
a GM może zmienić ich unękany los.

244
00:21:39,959 --> 00:21:43,995
[Henk Hobbelink] Ci biedni rolnicy, nie są naprawdę wydajni i mają te stare nasiona

245
00:21:43,995 --> 00:21:49,769
i muszą stać się bardziej wydajnymi, i wtedy rozwiąże się problem głodu na świecie.

246
00:21:50,492 --> 00:21:54,207
Ta wiadomość zupełnie nie jest oparta na faktach.

247
00:21:54,637 --> 00:21:57,326
[Kumi Naidoo] Jesteśmy zaniepokojeni głodującymi ludźmi w Afryce.

248
00:21:57,818 --> 00:21:59,854
Jesteśmy zaniepokojeni głodującymi w Azji.

249
00:21:59,854 --> 00:22:01,648
Powiedzmy wprost:

250
00:22:02,340 --> 00:22:08,783
Jest to napędzane przez interesy finansowawe, czystą chęć zysku tych firm.

251
00:22:09,091 --> 00:22:14,559
Nie jest to spowodowane żadnym społecznie natchnionym celem.

252
00:22:15,867 --> 00:22:17,297
[Zac Goldmsith] Więc to nie ma nic wspólnego z wyżywieniem ludzkości.

253
00:22:17,297 --> 00:22:20,740
Nie ma to też nic wspólnego z rozwiązaniem niektórych z tych ogromnych problemów, z którymi mamy dziś do czynienia.

254
00:22:20,740 --> 00:22:23,929
Chodzi o kontrolę sektora żywności, gospodarki żywnościowej.

255
00:22:24,698 --> 00:22:30,427
[Ramon Herrera] W rzeczywistości chodzi tylko o kontrolę: powstrzymanie rolników

256
00:22:30,427 --> 00:22:33,392
od posiadania własnych nasion

257
00:22:33,392 --> 00:22:35,743
a jednocześnie...

258
00:22:35,743 --> 00:22:39,767
... zwalczanie niezależnych produkcji żywności.

259
00:22:39,767 --> 00:22:44,584
Korporacje chcą kontroli produkcji żywności...

260
00:22:44,584 --> 00:22:47,153
.. .w rękach bardzo wąskiego grona.

261
00:22:48,461 --> 00:22:55,127
[Vandana Shiva] To dlatego, że inżynieria genetyczna weszła do nas przez dawny przemysł agrochemiczny,

262
00:22:55,589 --> 00:23:00,263
który jest zainteresowany utrzymaniem sprzedazy swoich herbicydów i pestycydów

263
00:23:00,355 --> 00:23:04,555
ustanawiając jednocześnie monopol na kontrolę nasion

264
00:23:04,555 --> 00:23:10,918
Więc o ile chodzi o rolnictwo, inżynieria genetyczna poszła w zupełnie złym kierunku.

265
00:23:14,210 --> 00:23:21,020
[Jeremy Irons] Dzisiaj przemysł nasienniczy i agrochemiczny jest pod kontrolą zaledwie kilku kluczowych firm:

266
00:23:21,666 --> 00:23:25,821
Korporacji nasion hybrydowych, takich jak Dupont, Syngenta;

267
00:23:26,683 --> 00:23:30,351
firm agrochemicznych takich jak Bayer i BASF;

268
00:23:31,336 --> 00:23:33,710
i giganta GMO - Monsanto.

269
00:23:34,372 --> 00:23:41,430
W ramach tego skoncentrowanego ośrodka władzy leżą nie tylko ogromne zyski z produkcji nasion,

270
00:23:41,984 --> 00:23:45,013
ale też podejmowania decyzji i ustalanie agend

271
00:23:45,444 --> 00:23:50,778
które to ostatecznie ustanowią o dziedzictwie naszego globalnego systemu rolnictwa.

272
00:23:51,501 --> 00:23:58,604
W tej przyszłości, uprawy i różnorodność nasion zostaną wysłane na śmietnik historii

273
00:23:59,650 --> 00:24:03,781
Zą cenie, którą dopiero co zaczynamy pojmować

274
00:24:06,735 --> 00:24:09,508
[Piosenki] Włóż dłonie w ziemię

275
00:24:09,508 --> 00:24:11,658
poczuj trud i smutek

276
00:24:11,658 --> 00:24:14,844
w glebie, gdzie zielone chwasty nigdy nie rosną

277
00:24:14,844 --> 00:24:16,785
na co pożyczyłem.

278
00:24:16,785 --> 00:24:20,653
Kop dalej i powiedz mi gdzie jest moje nasiono na jutro.

279
00:24:20,653 --> 00:24:25,069
Włóż dłonie w ziemie

280
00:24:25,330 --> 00:24:27,312
[NASIONA NADZIEI]

281
00:24:29,635 --> 00:24:34,208
[Jeremy Irons] Przemysł agrochemiczny i biotechnologiczny twierdzi, że ekologiczne rolnictwo na małą skalę,

282
00:24:34,208 --> 00:24:39,006
jest zacofane i nieefektywne.

283
00:24:40,391 --> 00:24:45,156
Ale rzeczywistość jest taka, że pomimo bezlitosnej presji

284
00:24:45,541 --> 00:24:50,688
to ci rolnicy zasilają 70% ludności na świecie.

285
00:24:52,011 --> 00:24:59,076
Tradycyjne rolnictwo używa mniej ziemi, mniej wody i mniej zasobów.

286
00:24:59,568 --> 00:25:05,216
Uprawiają zdrowe, odżywcze jedzenie i pielęgnują większą różnorodności upraw.

287
00:25:06,278 --> 00:25:10,183
Chronią gleby, wodę i ekosystemy.

288
00:25:10,445 --> 00:25:14,654
I to oni okazują się bardziej elastyczni w obliczu zmian klimatycznych.

289
00:25:15,485 --> 00:25:21,582
To te metody rolnictwa mogą pokazać nam drogę do prawdziwego bezpieczeństwa żywieniowego.

290
00:25:23,012 --> 00:25:29,522
[Vandana Shiva] Ekologiczne systemy: miejscowe, bioróżnorodności, są tymi, które naprawdę dostarczają

291
00:25:29,522 --> 00:25:34,756
żywności, zdrowia i radości z jedzenia dla lokalnych społeczności.

292
00:25:34,756 --> 00:25:37,710
Musimy zdecentralizować nasz system żywności,

293
00:25:37,710 --> 00:25:43,011
i jeśli musimy zdecentralizować nasz system żywności, decentralizacja zaopatrzenia w nasiona jest sprawą kluczową.

294
00:25:43,011 --> 00:25:47,618
Suwerenność nasion musi stać się kluczowa dla suwerenności żywnościowej.

295
00:25:48,002 --> 00:25:51,172
[Norman, Karima] Nie straciliśmy naszych nasion.

296
00:25:51,172 --> 00:25:55,719
Problem z którym mamy do czynienia polega na tym, że ich ilość maleje.

297
00:25:55,719 --> 00:26:00,183
Nadal możemy je odzyskać.

298
00:26:00,183 --> 00:26:02,757
One nadal tutaj są.

299
00:26:02,757 --> 00:26:09,197
[Mpathe] Jeżeli nie skorzystamy z tego teraz, bezpowrotnie stracimy nasiona i stracimy przyszłość.

300
00:26:09,889 --> 00:26:12,802
Przyszłość wszystkich, przyszłość naszych dzieci.

301
00:26:13,710 --> 00:26:18,536
[Liz Hosken] Więc rolnicy na całym świecie łączą się i pracują w imię suwerenności żywieniowej,

302
00:26:18,936 --> 00:26:22,296
ludzkiego prawa do produkcji własnej kultury żywienia.

303
00:26:22,619 --> 00:26:31,393
[Agnes Kivaa] Kiedy uprawiam moje miejscowe jedzenie...

304
00:26:31,393 --> 00:26:36,070
Wiem na pewno, że dokonam zbiorów.

305
00:26:36,070 --> 00:26:40,333
I tak, wiem, że moje dzieci będą jadły.

306
00:26:43,318 --> 00:26:50,330
[Caroline Lucas] Sądzę, że społeczeństwo nie powinno lekceważyć potencjalnej siły, którą dysponuje, jeśli zdecyduje się jej użyć.

307
00:26:50,623 --> 00:26:54,903
Kto by pomyślał że Murdoch i News Corp mogły zostać upokorzone,

308
00:26:54,903 --> 00:26:57,457
właściwie przez poczucie oburzenia.

309
00:26:58,934 --> 00:27:03,087
Myślę, że jeśli będziemy mieć dużo większą debatę publiczną o tym rodzaju rolnictwa jaki chcemy mieć

310
00:27:03,087 --> 00:27:07,450
o praktykach i technikach niektórych z tych dużych korporacji nasienniczych,

311
00:27:07,450 --> 00:27:12,004
będziemy mogli osiągnąć ten sam stopień oburzenia i mam nadzieję, w perspektywie długoterminowej,

312
00:27:12,004 --> 00:27:14,677
system, który jest lepszy dla ludzi i planety.

313
00:27:16,954 --> 00:27:21,350
[Mpathe] Następnie, jeśli spojrzymy na sposób przodków.

314
00:27:21,350 --> 00:27:27,282
Znajdziemy rozwiązanie, aby odbudować to, co zostało zniszczone.

315
00:27:44,420 --> 00:27:49,224
Narracja: Jeremy Irons ( ͡° ͜ʖ ͡°)

316
00:27:49,224 --> 00:27:52,420
Pamiętaj, że oddajesz głos na system żywności za każdym razem, kiedy robisz zakupy

317
00:27:52,420 --> 00:27:57,759
Kupuj lokalne, ekologiczne i sezonowe jedzenie i wspieraj lokalnych rolników, targi i niezależne sklepy.

318
00:27:58,067 --> 00:28:02,440
Dowiedz się więcej o suwerenności żywnościowej, ruchach i kampaniach do których możesz dołączyć i wesprzeć odwiedzając

319
00:28:02,440 --> 00:28:04,484
www.seedsoffreedom.info

320
00:28:05,040 --> 00:28:08,740
Na koniec dziękuję za poświęcenie czasu, aby obejrzeć "Nasiona wolności"

321
00:28:08,740 --> 00:28:13,934
Teraz proszę o pomoc w sianiu nasion zmian poprzez dzielenie się tym filmem ;) Like now!

322
00:28:13,934 --> 00:28:19,079
Film: The Gaia Foundation & The Afrivan biodiversity network (ABN)

323
00:28:19,079 --> 00:28:20,716
We współpracy z:

324
00:28:20,716 --> 00:28:25,421
MELCA Etiopii, GRAIN International & Navdanya International

325
00:28:25,606 --> 00:28:29,047
Specjalne podziękowania dla:

326
00:28:29,047 --> 00:28:38,058
Dr Melaku Worrede, Dr Vandana Shiva, Coraline Lucas MO, Zac Goldsmith MP, John Vidal, Ramon Herrera, Henk Hobbelink, Liz Hosken, Kumi Naidoo, Percy Schmeiser, Gathuru Mburu, Mpatheleni Makaulule, The Gaia Foundation Team, Florina Tudose, Jason Taylor and the Source Project

327
00:28:38,089 --> 00:28:43,248
I specjalne podziękowania dla społeczności rolniczej, która ożywia różnorodność nasion i tradycje by wspomóc bioróżnorodność suwerenność żywnościową

328
00:28:43,248 --> 00:28:51,111
wspólnotom Wollo w Etiopii, a szczególnie Mahammed i Ayalnesh, wodzowi Vhutanda Venda Południowej Afryki, Norman z Karimy w Kenii, Józefowi z Kivaa w Kenii, Agnes z Kivaa w Kenii.

329
00:28:51,111 --> 00:28:52,584
Dzięki wsparciu:

330
00:28:52,615 --> 00:28:57,821
Fundacja Roddick, Funduszu Christensen, Fundacji Swift, Swedbio, Norad

331
00:28:57,821 --> 00:28:58,866
Materiały archiwalne:

332
00:28:58,866 --> 00:29:04,381
Greenpeace International, Technical Center for Agricultural and Rural Cooperation ACP-EU (CTA), Friends of The Earth International, Prelinger Archive

333
00:29:04,381 --> 00:29:09,516
Kamera: Jess Phillimore, Jason Taylor, Damian Prestidge

334
00:29:09,516 --> 00:29:14,328
Dodatkowe kamery: Richard Decaillet, Joshua Baker, Jose Maria Noriega

335
00:29:14,328 --> 00:29:19,417
Projekt graficzny: Camila Cardenosa

336
00:29:19,417 --> 00:29:24,357
Dźwięk: Jay Harris

337
00:29:24,357 --> 00:29:28,552
Film: Jess Phillimore

338
00:29:29,312 --> 00:29:33,202
Jose Lutzenberger: 1926-2002

339
00:29:34,018 --> 00:29:42,153
To już dziesięć lat od kiedy zmarł Jose Lutzenberger, czule znany jako ojciec brazylijskiego ruchu ekologicznego.

340
00:29:42,153 --> 00:29:52,161
Dedykujemy ten film dla niekończącej się pasji i determinacji dowiedzenia jak społeczna sprawiedliwość i ekologiczny rozsądek to dwie strony tego samego medalu.

341
00:29:55,269 --> 00:30:02,494
"Zdrową cywilizacją może być tylko taka, który harmonizuje i integruje się w całość życia poprawiając ją a nie niszcząc"

342
00:30:02,494 --> 00:30:06,906
Jose Lutzenberger

343
00:30:06,906 --> 00:30:13,000
2012