1
00:00:00,000 --> 00:00:03,654
Cartlann Bodhar na hÉireann
Tithe na mBocht/Tithe Oibre
An Cúlra

2
00:00:04,008 --> 00:00:06,834
Á Chur i Láthair ag Shane Gilchrist

3
00:00:07,246 --> 00:00:13,106
Dia Dhaoibh. Inniu beidh mé ag caint faoi 'Teach na mBocht', nó 'an Teach Oibre'.

4
00:00:13,106 --> 00:00:24,123
'Teach na mBocht' an seanainm a bhí air. Tugtar 'Tithe Oibre' orthu sa lá atá inniu ann.

5
00:00:24,123 --> 00:00:33,249
Bunaíodh sna 1700idí iad, i mBaile Átha Cliath agus i mBéal Feirste mar shampla.

6
00:00:33,249 --> 00:00:41,070
Cuireadh Tithe na mBocht ar fáil do dhaoine boichte nach raibh aon obair acu.

7
00:00:41,070 --> 00:00:46,080
Dá rachaidís ann, bheadh bia acu, ach bhíothas ag tnúth go rachaidís i mbun oibre.

8
00:00:46,080 --> 00:00:49,989
(Tharla rud éigin i 1703)

9
00:00:49,989 --> 00:01:02,078
I 1703, bunaíodh "Teach na Tionsclaíochta" i mBaile Átha Cliath trí Acht Parlaiminte.

10
00:01:02,078 --> 00:01:07,151
Bhí sé cosúil leis Teach na mBocht, do dhaoine boichte chun go rachaidís i mbun oibre agus mar sin de.

11
00:01:07,151 --> 00:01:10,898
(Bhí Achta Dlíthe na mBocht ar leith in Eirinn agus i Sasana.)

12
00:01:11,247 --> 00:01:19,225
Rith rialtas Shasana dlí i 1834, a d'fheidhmíodh i Sasana amháin.

13
00:01:19,225 --> 00:01:22,224
Rinne Éire amhlaidh ceithre bhliain ina dhiaidh, nuair a rith sí reachtaíocht féin.

14
00:01:22,224 --> 00:01:26,389
(Acht Dhlí na mBocht 1838)

15
00:01:26,833 --> 00:01:34,158
Tar éis múnla Shasana a leanúínt, i 1838,

16
00:01:34,158 --> 00:01:39,190
tháinig an tAcht nua, Acht Dhlí na mBocht i bhfeidhm.

17
00:01:39,190 --> 00:01:42,393
Sular ritheadh an Achta, ní raibh morán Tithe na mBocht ann

18
00:01:42,393 --> 00:01:45,185
ceann amháin anseo agus ansiúd agus mar sin de.

19
00:01:45,185 --> 00:01:47,989
Ach i ndiaidh 1838, tháinig méadú i líon Tithe na mBocht

20
00:01:47,989 --> 00:01:53,765
agus togadh tuairim is 150 nó mar sin in áiteanna cosúil le Corcaigh, Gaillimh agus in áiteanna ar fud na tíre.

21
00:01:53,765 --> 00:01:57,183
Conas a cabhraíodh Tithe na mBocht?

22
00:01:57,770 --> 00:02:01,140
Mar shampla...eh...

23
00:02:01,140 --> 00:02:03,226
Sa lá atá inniu ann, thabharfadh Comhairle Contae Bhaile Átha Cliath tithíocht agus mar sin,

24
00:02:03,226 --> 00:02:05,260
agus ag an am sin, ní raibh an tithíocht seo ar fáil.

25
00:02:05,260 --> 00:02:11,439
Tá carthanais cosúil le Cumann Naomh Uinseann de Pól againn anois má tá cabhair uainn.

26
00:02:11,439 --> 00:02:12,185
Ag an am, ní raibh na carthanais seo ag daoine.

27
00:02:12,185 --> 00:02:14,316
Dá mbeadh cabhair uatha, bhí orthu dul go Teach na mBocht.

28
00:02:14,316 --> 00:02:18,210
(Teach na mBocht Bhéal Feirste)

29
00:02:18,579 --> 00:02:23,870
I 1790, bhunaigh agus mhaoinigh na daoine áitiúla Teach na mBocht Bhéal Feirste,

30
00:02:23,870 --> 00:02:26,615
gan aon tacaíocht ón rialtas.

31
00:02:26,630 --> 00:02:30,590
Bhí an Teacht Bocht seo suite gár do scoil Bodhar.

32
00:02:30,621 --> 00:02:36,566
Bhí ospidéal, dochtúir, bia saor in aisce i dTeach na mBocht,

33
00:02:36,566 --> 00:02:39,510
mar sin théití go dtí Teach na mBocht go rialta.

34
00:02:39,526 --> 00:02:42,184
Dá mbeadh breoiteacht ar aon páiste bodhar, rachadh sé
go Teach na mBocht.

35
00:02:42,200 --> 00:02:51,400
Is é ár gcomhartha le haghaidh 'Bocht' ná...Rinneadh ospidéal as an Teach Bocht ar deireadh.

36
00:02:51,400 --> 00:02:54,390
Ospidéal Cathrach Bhéal Feirste.

37
00:02:54,390 --> 00:02:58,061
Chiallaigh sé sin gur bhain na bodhair áitiúla úsaid

38
00:02:58,061 --> 00:02:59,913
as an comhartha céanna le haghaidh 'Bocht' agus 'Ospidéal'.

39
00:02:59,913 --> 00:03:03,531
Cuir faoi ndeara go úsáidtear le haghaidh ospidéal in ISL, ach i mBéal Feirste úsáídtear

40
00:03:03,531 --> 00:03:05,654
I Sasana, tá sé éagsúil arís.