WEBVTT

00:00:09.034 --> 00:00:11.641
Wychowałem się z moim bliźniakiem,

00:00:12.056 --> 00:00:15.374
który był niesamowicie kochającym bratem.

00:00:15.374 --> 00:00:19.555
Jako bliźniakiem byłem ekspertem

00:00:20.053 --> 00:00:22.638
w dostrzeganiu faworytyzmu.

00:00:22.638 --> 00:00:28.825
Jeśli jego ciastko było choć odrobinę
większe od mojego, miałem obiekcje.

00:00:28.825 --> 00:00:30.881
A nie przymierałem głodem.

00:00:32.564 --> 00:00:35.235
(Śmiech)

00:00:35.235 --> 00:00:37.360
Kiedy zostałem psychologiem,

00:00:37.360 --> 00:00:40.434
zacząłem zauważać
faworytyzm innego rodzaju.

00:00:41.612 --> 00:00:46.283
Polega on na tym, że dużo bardziej
cenimy ciało niż umysł.

00:00:46.283 --> 00:00:52.778
Spędziłem dziewięć lat na uniwersytecie,
robiąc doktorat z psychologii,

00:00:52.778 --> 00:00:56.554
a niezliczona liczba osób
patrzy na moją wizytówkę i mówi:

00:00:56.554 --> 00:01:02.483
"O, psycholog. Czyli taki niby-lekarz".

00:01:02.483 --> 00:01:04.681
Jak gdyby właśnie to
powinno być tam napisane.

00:01:04.681 --> 00:01:07.582
[Tylko psycholog, 
nie prawdziwy doktor. Ale klapa]

00:01:07.582 --> 00:01:09.372
(Śmiech)

00:01:09.372 --> 00:01:13.621
To faworyzowanie ciała względem umysłu

00:01:13.621 --> 00:01:15.417
widzę wszędzie.

00:01:15.691 --> 00:01:18.077
Niedawno byłem w u przyjaciół

00:01:18.077 --> 00:01:20.559
i ich 5-letni syn
szykował się do spania.

00:01:20.559 --> 00:01:23.982
Stał na stołku przy umywalce,
myjąc zęby.

00:01:23.982 --> 00:01:28.261
Poślizgnął się, spadł i skaleczył w nogę.

00:01:28.261 --> 00:01:30.797
Płakał przez chwilę, ale potem wstał,

00:01:30.797 --> 00:01:34.743
wszedł z powrotem na stołek
i sięgnął po opakowanie plastrów,

00:01:34.743 --> 00:01:37.256
żeby opatrzyć zadrapanie.

00:01:37.573 --> 00:01:41.392
Ledwo umiał wiązać buty, ale wiedział,

00:01:41.392 --> 00:01:45.590
że musi opatrzyć skaleczenie, 
bo inaczej się zakazi,

00:01:45.590 --> 00:01:49.425
i że należy dbać o zęby,
myjąc je dwa razy dziennie.

00:01:49.425 --> 00:01:52.605
Wszyscy wiemy, jak dbać o zdrowie fizyczne

00:01:52.605 --> 00:01:55.658
i o higienę jamy ustnej, prawda?

00:01:55.658 --> 00:01:58.998
Wiedzieliśmy to, mając zaledwie pięć lat.

00:01:58.998 --> 00:02:01.391
Ale co wiemy o dbaniu 
o zdrowie psychiczne?

00:02:03.784 --> 00:02:06.656
A no nic.

00:02:06.656 --> 00:02:09.528
Czego uczymy nasze dzieci
o higienie emocji?

00:02:09.528 --> 00:02:12.402
Niczego.

00:02:12.967 --> 00:02:15.639
Jak to się dzieje, 
że spędzamy więcej czasu,

00:02:15.639 --> 00:02:19.087
dbając o zęby niż o umysł?

00:02:20.385 --> 00:02:24.762
Dlaczego nasze fizyczne zdrowie 
jest dla nas dużo ważniejsze

00:02:24.762 --> 00:02:27.599
niż zdrowie psychiczne?

00:02:27.913 --> 00:02:30.703
Doznajemy psychicznych obrażeń

00:02:30.703 --> 00:02:33.249
częściej niż fizycznych.

00:02:33.249 --> 00:02:36.930
Obrażeń takich, jak porażka,
odtrącenie lub samotność.

00:02:36.930 --> 00:02:39.804
One też mogą się pogorszyć,
jeśli je zignorujemy.

00:02:40.055 --> 00:02:43.266
Mogą dramatycznie wpłynąć na nasze życie.

00:02:43.266 --> 00:02:47.750
Choć istnieją 
naukowo potwierdzone techniki,

00:02:47.750 --> 00:02:52.656
którymi można leczyć psychiczne urazy, 
nie robimy tego.

00:02:53.377 --> 00:02:56.715
Nawet nie przychodzi nam 
na myśl, że trzeba.

00:02:56.966 --> 00:03:01.517
"Och, masz depresję? Przejdzie ci,
to siedzi tylko w twojej głowie".

00:03:01.517 --> 00:03:04.555
Wyobraź sobie, że mówisz tak 
komuś ze złamaną nogą:

00:03:04.555 --> 00:03:07.759
"Po prostu to rozchodź,
to siedzi tylko w twojej nodze".

00:03:07.759 --> 00:03:10.008
(Śmiech)

00:03:10.008 --> 00:03:15.208
Czas zniwelować różnicę między
zdrowiem fizycznym i psychicznym.

00:03:15.271 --> 00:03:18.310
Czas dać im równe szanse.

00:03:18.310 --> 00:03:20.513
Coś jak bliźniakom.

00:03:21.349 --> 00:03:24.999
Przy okazji,
mój brat też jest psychologiem.

00:03:25.013 --> 00:03:28.096
Też jest tylko "niby-lekarzem".

00:03:28.096 --> 00:03:29.952
(Śmiech)

00:03:29.952 --> 00:03:31.963
Ale nie studiowaliśmy razem.

00:03:31.963 --> 00:03:35.822
Najtrudniejszą rzeczą w moim życiu

00:03:36.190 --> 00:03:39.012
była przeprowadzka przez Atlantyk
do Nowego Jorku,

00:03:39.012 --> 00:03:41.756
by zrobić doktorat z psychologii.

00:03:41.756 --> 00:03:44.690
Pierwszy raz w życiu się rozstaliśmy

00:03:44.690 --> 00:03:48.071
i to było dla nas obu brutalne.

00:03:48.447 --> 00:03:51.542
On został z rodziną i przyjaciółmi,

00:03:51.542 --> 00:03:54.185
a ja byłem sam w nowym kraju.

00:03:54.185 --> 00:03:56.453
Strasznie za sobą tęskniliśmy,

00:03:56.453 --> 00:03:59.713
ale międzynarodowe rozmowy telefoniczne 
były wtedy naprawdę drogie

00:03:59.713 --> 00:04:03.778
i było nas stać na zaledwie 5 minut
rozmowy na tydzień.

00:04:04.738 --> 00:04:06.100
W dzień naszych urodzin,

00:04:06.102 --> 00:04:08.826
po raz pierwszy obchodzonych osobno,

00:04:08.826 --> 00:04:10.216
postanowiliśmy zaszaleć

00:04:10.216 --> 00:04:13.575
i przeznaczyć na rozmowę 10 minut.

00:04:13.575 --> 00:04:16.250
Spędziłem ten poranek, chodząc po pokoju,

00:04:16.250 --> 00:04:18.043
czekając, aż zadzwoni,

00:04:18.043 --> 00:04:19.771
czekając,

00:04:20.415 --> 00:04:22.045
czekając,

00:04:22.045 --> 00:04:23.985
ale telefon nie dzwonił.

00:04:23.985 --> 00:04:26.136
Biorąc pod uwagę różnicę czasu, założyłem:

00:04:26.136 --> 00:04:28.808
"Jest z kolegami, zadzwoni później".

00:04:28.808 --> 00:04:31.456
Wtedy nie było jeszcze komórek.

00:04:31.456 --> 00:04:33.271
Ale on nie zadzwonił.

00:04:33.271 --> 00:04:38.082
Zaczęło mi świtać, że po 10 miesiącach

00:04:38.082 --> 00:04:41.421
nie tęsknił już za mną tak, jak ja za nim.

00:04:42.173 --> 00:04:44.525
Wiedziałem, że zadzwoni rano,

00:04:44.525 --> 00:04:49.602
ale ta noc była jedną z najsmutniejszych
i najdłuższych w moim życiu.

00:04:50.580 --> 00:04:52.678
Obudziłem się rano,

00:04:52.678 --> 00:04:54.874
spojrzałem na telefon

00:04:54.874 --> 00:04:57.621
i spostrzegłem,
że strąciłem słuchawkę z widełek,

00:04:57.621 --> 00:04:59.959
kiedy tak krążyłem poprzedniego dnia.

00:05:00.850 --> 00:05:02.657
Wstałem z łóżka,

00:05:02.657 --> 00:05:04.088
odłożyłem słuchawkę

00:05:04.088 --> 00:05:06.132
i telefon zadzwonił sekundę później.

00:05:06.132 --> 00:05:09.331
To był mój brat i, kurczę, był wściekły.

00:05:09.331 --> 00:05:11.528
(Śmiech)

00:05:11.528 --> 00:05:14.968
Była to najsmutniejsza i najdłuższa noc
także w jego życiu.

00:05:14.968 --> 00:05:17.560
Próbowałem wytłumaczyć, 
co się stało, ale powiedział:

00:05:17.560 --> 00:05:21.180
"Nie rozumiem. Jeśli ja nie dzwoniłem,

00:05:21.180 --> 00:05:24.892
to czemu ty nie zadzwoniłeś do mnie?".

00:05:25.399 --> 00:05:27.031
Miał rację.

00:05:27.031 --> 00:05:29.038
Dlaczego do niego nie zadzwoniłem?

00:05:29.397 --> 00:05:34.518
Nie potrafiłem wtedy odpowiedzieć,
ale dzisiaj już umiem. To proste.

00:05:35.298 --> 00:05:37.411
Samotność.

00:05:38.082 --> 00:05:42.066
Samotność tworzy głęboką
psychologiczną ranę.

00:05:42.069 --> 00:05:44.225
Taką, która wypacza nam percepcję

00:05:44.225 --> 00:05:46.652
i robi nam zamęt w umysłach.

00:05:46.652 --> 00:05:48.002
Przez nią wierzymy,

00:05:48.002 --> 00:05:51.892
że innym zależy na nas mniej,
niż jest w istocie.

00:05:51.892 --> 00:05:54.476
Sprawia, że bardzo boimy się
wyjść komuś naprzeciw,

00:05:54.476 --> 00:05:58.613
bo po co wystawiać się
na odrzucenie i cierpienie,

00:05:58.613 --> 00:06:02.268
skoro i tak już czujesz większy ból,
niż jesteś w stanie znieść?

00:06:02.473 --> 00:06:05.538
Byłem wtedy naprawdę samotny,

00:06:05.538 --> 00:06:08.203
ale całe dnie spędzałem wśród ludzi,

00:06:08.203 --> 00:06:10.345
więc to do mnie nie docierało.

00:06:10.345 --> 00:06:14.051
Samotność jest z definicji subiektywna.

00:06:14.657 --> 00:06:17.932
Zależy jedynie od tego, czy czujesz się

00:06:17.932 --> 00:06:21.415
emocjonalnie lub społecznie
oderwany od ludzi wokół.

00:06:21.415 --> 00:06:23.226
A ja tak się czułem.

00:06:23.689 --> 00:06:26.322
Przeprowadzono mnóstwo badań
na temat samotności

00:06:26.322 --> 00:06:28.822
i wszystkie są przerażające.

00:06:29.863 --> 00:06:34.128
Samotność nie tylko 
unieszczęśliwia, ale też zabija.

00:06:34.139 --> 00:06:35.463
Nie żartuję.

00:06:35.463 --> 00:06:38.687
Przewlekła samotność 
zwiększa ryzyko wczesnej śmierci

00:06:38.687 --> 00:06:40.772
o 14%.

00:06:40.772 --> 00:06:42.884
14 procent.

00:06:42.884 --> 00:06:46.936
Samotność powoduje wysokie ciśnienie,
wysoki cholesterol,

00:06:46.936 --> 00:06:50.639
a nawet pogarsza funkcjonowanie
układu odpornościowego,

00:06:50.639 --> 00:06:54.672
sprawiając, że łatwiej zapadasz 
na różne choroby.

00:06:54.672 --> 00:06:58.167
Naukowcy doszli do wniosku, 
że kiedy wziąć to wszystko pod uwagę,

00:06:58.167 --> 00:07:01.990
przewlekła samotność 
jest tak samo niebezpieczna

00:07:01.990 --> 00:07:06.488
dla zdrowia i życia, jak palenie tytoniu.

00:07:06.991 --> 00:07:11.061
Na paczkach papierosów 
piszą: "Palenie zabija".

00:07:11.103 --> 00:07:13.290
Samotność nie ma ostrzeżeń.

00:07:13.290 --> 00:07:15.232
Dlatego to takie ważne,

00:07:15.232 --> 00:07:18.564
Dlatego tak bardzo trzeba 
wyżej cenić zdrowie psychiczne.

00:07:18.564 --> 00:07:21.444
Dbać o higienę emocji.

00:07:21.896 --> 00:07:24.611
Nie możesz bowiem wyleczyć
psychologicznej rany,

00:07:24.611 --> 00:07:26.733
jeśli nawet nie wiesz, że ją masz.

00:07:26.733 --> 00:07:28.806
[Zwracaj uwagę na emocjonalny ból]

00:07:28.806 --> 00:07:31.303
Samotność nie jest jedyną psychiczną raną,

00:07:31.303 --> 00:07:34.178
która zniekształca percepcję
i wprowadza w błąd.

00:07:34.185 --> 00:07:35.713
[Porażka]

00:07:35.713 --> 00:07:38.128
Porażka robi to samo.

00:07:38.128 --> 00:07:42.110
Kiedyś w żłobku widziałem troje dzieci

00:07:42.110 --> 00:07:44.782
bawiące się identycznymi,
plastikowymi zabawkami.

00:07:45.186 --> 00:07:49.494
Po przesunięciu czerwonego guzika
wyskakiwał uroczy piesek.

00:07:49.905 --> 00:07:54.535
Jedna dziewczynka próbowała ciągnąć
fioletowy guzik, potem go wciskać,

00:07:54.535 --> 00:07:57.358
a potem tylko siedziała
i patrzyła na pudełko,

00:07:57.358 --> 00:07:59.450
a broda jej się trzęsła.

00:07:59.450 --> 00:08:02.346
Chłopiec, który siedział obok
i przyglądał się temu,

00:08:02.346 --> 00:08:04.786
spojrzał na swoje pudełko
i wybuchnął płaczem,

00:08:04.786 --> 00:08:06.839
choć nawet nie dotknął zabawki.

00:08:07.132 --> 00:08:10.778
W międzyczasie inna dziewczynka
próbowała wszystkiego,

00:08:10.778 --> 00:08:12.747
aż przesunęła czerwony guzik,

00:08:12.747 --> 00:08:17.429
uroczy piesek wyskoczył, 
a ona zapiszczała z radości.

00:08:17.429 --> 00:08:20.619
Troje dzieci z identycznymi zabawkami,

00:08:20.619 --> 00:08:23.609
ale z bardzo różnymi reakcjami
na niepowodzenie.

00:08:24.227 --> 00:08:28.468
Pierwsza dwójka umiałaby 
przesunąć czerwony przycisk,

00:08:29.016 --> 00:08:32.176
a powstrzymał je tylko

00:08:32.176 --> 00:08:36.473
ich własny umysł, 
który wmówił im, że nie mogą.

00:08:36.473 --> 00:08:40.599
Dorośli dają się tak okłamywać cały czas.

00:08:40.970 --> 00:08:46.463
Mamy domyślny zestaw uczuć i przekonań,

00:08:46.463 --> 00:08:50.024
które uruchamiają się w zetknięciu 
z frustracją i przeszkodami.

00:08:50.024 --> 00:08:53.168
Czy wiecie, jak wasz umysł 
reaguje na przegraną?

00:08:53.418 --> 00:08:54.890
Powinniście wiedzieć.

00:08:54.890 --> 00:08:57.483
Jeśli umysł usiłuje was przekonać,

00:08:57.483 --> 00:08:59.290
że nie potraficie czegoś zrobić,

00:08:59.290 --> 00:09:00.770
a wy w to uwierzycie,

00:09:00.770 --> 00:09:04.130
to, tak jak tamta dwójka,
poczujecie się bezradni

00:09:04.130 --> 00:09:07.894
i zbyt wcześnie się poddacie,
albo i wcale nie spróbujecie.

00:09:07.894 --> 00:09:11.617
Co tylko utwierdzi was w przekonaniu
o własnej nieudolności.

00:09:11.617 --> 00:09:13.328
To dlatego tyle osób

00:09:13.328 --> 00:09:15.865
żyje poniżej swojego potencjału.

00:09:15.865 --> 00:09:19.349
Gdzieś po drodze pojedyncza porażka

00:09:19.349 --> 00:09:21.503
przekonała ich,
że nie mogą odnieść sukcesu,

00:09:21.503 --> 00:09:23.483
a oni w to uwierzyli.

00:09:23.483 --> 00:09:26.016
Kiedy raz w coś uwierzymy,

00:09:26.016 --> 00:09:28.626
bardzo trudno jest nam zmienić zdanie.

00:09:28.626 --> 00:09:30.626
Przyszło mi się o tym przekonać,

00:09:30.626 --> 00:09:32.901
gdy byliśmy z bratem nastolatkami.

00:09:32.901 --> 00:09:36.510
Jechaliśmy nocą samochodem z kolegami,

00:09:36.510 --> 00:09:38.262
kiedy zatrzymała nas policja.

00:09:38.262 --> 00:09:41.544
W okolicy było włamanie
i szukali podejrzanych.

00:09:41.544 --> 00:09:42.874
Policjant podszedł

00:09:42.874 --> 00:09:45.595
i poświecił latarką na kierowcę,

00:09:45.595 --> 00:09:49.134
na brata na przednim siedzeniu,
a potem na mnie.

00:09:49.134 --> 00:09:51.736
Otworzył szeroko oczy i zapytał:

00:09:51.736 --> 00:09:54.375
"Gdzie ja cię wcześniej widziałem?".

00:09:54.375 --> 00:09:56.463
(Śmiech)

00:09:56.463 --> 00:10:00.465
A ja na to: "Na przednim siedzeniu".

00:10:00.465 --> 00:10:03.157
(Śmiech)

00:10:03.157 --> 00:10:05.510
Nie załapał.

00:10:05.510 --> 00:10:07.629
Pomyślał, że jestem naćpany.

00:10:07.629 --> 00:10:09.010
(Śmiech)

00:10:09.010 --> 00:10:11.413
Wyciągnął mnie z samochodu, przeszukał,

00:10:11.413 --> 00:10:13.603
zaprowadził do radiowozu

00:10:13.603 --> 00:10:16.913
i dopiero kiedy potwierdził,
że nigdy nie byłem notowany,

00:10:16.913 --> 00:10:20.841
mogłem mu pokazać, że mój bliźniak
siedzi koło kierowcy.

00:10:20.931 --> 00:10:24.761
Ale i tak, kiedy odjeżdżaliśmy,
widać było, że sądził,

00:10:24.761 --> 00:10:28.254
że coś mi się upiekło.

00:10:29.625 --> 00:10:33.575
Trudno jest nam zmienić zdanie,
kiedy raz się zdecydujemy.

00:10:33.575 --> 00:10:38.525
Zniechęcenie po porażce jest naturalne.

00:10:38.714 --> 00:10:43.171
Ale nie można sobie pozwolić
na myśl, że ci się nie uda.

00:10:43.171 --> 00:10:46.037
Trzeba walczyć z poczuciem bezsilności.

00:10:46.037 --> 00:10:48.973
Trzeba przejąć kontrolę nad sytuacją

00:10:48.973 --> 00:10:53.132
i przerwać to błędne koło,
zanim się zacznie.

00:10:53.134 --> 00:10:55.228
[Powstrzymaj emocjonalne krwawienie]

00:10:55.228 --> 00:10:57.371
Nasze umysły i uczucia

00:10:57.371 --> 00:11:01.059
nie są godnymi zaufania przyjaciółmi,
jak nam się wydaje.

00:11:01.059 --> 00:11:03.863
Są bardziej jak humorzasty przyjaciel,

00:11:03.863 --> 00:11:09.027
który potrafi być całkowicie oddany,
by za chwilę pokazać rogi.

00:11:09.027 --> 00:11:11.015
Kiedyś pracowałem z kobietą,

00:11:11.015 --> 00:11:14.836
która po 20 latach małżeństwa
i bardzo trudnym rozwodzie

00:11:14.836 --> 00:11:17.383
w końcu była gotowa na pierwszą randkę.

00:11:17.383 --> 00:11:21.580
Poznała faceta przez Internet,
wydawał się miły i spełniony w życiu

00:11:21.580 --> 00:11:24.706
i, co najważniejsze, zdawał się
być nią szczerze zainteresowany.

00:11:25.052 --> 00:11:28.078
Była bardzo podekscytowana,
kupiła nową sukienkę.

00:11:28.078 --> 00:11:31.878
Spotkali się w ekskluzywnym
barze w Nowym Jorku.

00:11:31.878 --> 00:11:35.795
Po dziesięciu minutach
gość wstał i powiedział:

00:11:35.795 --> 00:11:38.903
"Nie jestem zainteresowany". I wyszedł.

00:11:38.903 --> 00:11:40.867
[Odrzucenie]

00:11:40.867 --> 00:11:43.523
Odrzucenie jest bardzo bolesne.

00:11:43.780 --> 00:11:46.442
Ta kobieta była tak zdruzgotana,
że nie mogła się ruszyć.

00:11:46.442 --> 00:11:48.922
Zdobyła się tylko 
na telefon do przyjaciółki.

00:11:48.922 --> 00:11:53.176
A ta na to: "A czego się spodziewałaś?

00:11:53.176 --> 00:11:56.722
Masz szerokie biodra,
nie masz nic ciekawego do powiedzenia,

00:11:56.722 --> 00:11:59.683
dlaczego przystojnemu człowiekowi sukcesu

00:11:59.683 --> 00:12:02.296
miałaby spodobać się taka frajerka?".

00:12:03.743 --> 00:12:07.239
Szokujące, prawda?
Że też przyjaciółka może być tak okrutna.

00:12:07.239 --> 00:12:09.747
Ale mniej by wami wstrząsnęło,

00:12:09.747 --> 00:12:12.651
gdybym powiedział, 
że to nie były słowa przyjaciółki.

00:12:12.651 --> 00:12:15.528
Kobieta sama to sobie powiedziała.

00:12:15.528 --> 00:12:18.153
Wszyscy to robimy.

00:12:18.153 --> 00:12:20.200
Szczególnie po odtrąceniu.

00:12:20.200 --> 00:12:23.603
Zaczynamy myśleć o swoich
wadach i mankamentach,

00:12:23.603 --> 00:12:25.951
jacy chcielibyśmy być, a jacy nie,

00:12:25.951 --> 00:12:27.438
sami siebie wyzywamy.

00:12:27.438 --> 00:12:29.809
Może nie tak ostro, ale wszyscy to robimy.

00:12:29.839 --> 00:12:34.419
Co ciekawe, robimy to, 
bo nasza samoocena jest już niska.

00:12:34.953 --> 00:12:38.381
Dlaczego chcemy
uszkodzić ją jeszcze bardziej?

00:12:38.381 --> 00:12:41.017
Nie pogarszalibyśmy umyślnie
fizycznego urazu.

00:12:41.017 --> 00:12:43.523
Po zranieniu ręki nikt by nie mówił:

00:12:43.523 --> 00:12:47.409
"Już wiem! Wezmę nóż i sprawdzę,
na ile to się da pogłębić".

00:12:47.409 --> 00:12:50.943
Nieustannie robimy to
z psychicznymi urazami.

00:12:50.943 --> 00:12:54.168
Dlaczego? Z powodu niskiej higieny emocji.

00:12:54.168 --> 00:12:57.619
Nie stawiamy psychicznego zdrowia
na pierwszym miejscu.

00:12:57.619 --> 00:12:59.396
Wiemy z wielu badań,

00:12:59.396 --> 00:13:01.379
że kiedy mamy niską samoocenę,

00:13:01.379 --> 00:13:04.473
jesteśmy bardziej wrażliwi
na stres i niepokój,

00:13:04.473 --> 00:13:07.630
że porażka i odrzucenie bolą bardziej

00:13:07.630 --> 00:13:10.348
i że leczenie trwa dłużej.

00:13:10.348 --> 00:13:13.434
Po odrzuceniu po pierwsze trzeba zadbać

00:13:13.434 --> 00:13:15.911
o swoją samoocenę,

00:13:15.911 --> 00:13:19.001
zamiast robić z niej miazgę.

00:13:20.005 --> 00:13:22.456
Kiedy czujesz emocjonalny ból,

00:13:22.456 --> 00:13:25.296
traktuj siebie z takim samym współczuciem,

00:13:25.296 --> 00:13:28.211
jakiego oczekiwałbyś
od najlepszego przyjaciela.

00:13:28.211 --> 00:13:30.357
[Chroń swoją samoocenę]

00:13:30.357 --> 00:13:34.042
Musimy wyłapać niezdrowe nawyki 
i zmienić je.

00:13:34.128 --> 00:13:38.380
Jednym z najbardziej niezdrowych
i najpopularniejszych jest roztrząsanie.

00:13:39.108 --> 00:13:41.499
Roztrząsać - czyli przeżywać coś
wciąż na nowo.

00:13:41.499 --> 00:13:43.640
Kiedy szef na ciebie nawrzeszczy

00:13:43.640 --> 00:13:46.522
albo profesor ośmieszy cię podczas zajęć

00:13:46.522 --> 00:13:49.113
albo kiedy pokłócisz się z przyjacielem

00:13:49.113 --> 00:13:52.929
i po prostu nie możesz przestać
odtwarzać tej sceny w głowie,

00:13:52.929 --> 00:13:55.072
czasem całymi tygodniami.

00:13:55.072 --> 00:13:58.394
Takie roztrząsanie nieprzyjemnych wydarzeń

00:13:58.394 --> 00:14:01.865
może łatwo stać się nawykiem,
i to bardzo kosztownym.

00:14:01.865 --> 00:14:03.941
Gdy spędzamy tyle czasu,

00:14:03.941 --> 00:14:06.815
skupiając się na przykrych
i negatywnych myślach,

00:14:06.815 --> 00:14:10.552
wystawiamy się na poważne ryzyko

00:14:10.580 --> 00:14:13.631
klinicznej depresji, alkoholizmu,

00:14:13.631 --> 00:14:17.081
zaburzeń odżywiania,
a nawet chorób układu krążenia.

00:14:17.081 --> 00:14:20.337
Problem w tym, że ochota na roztrząsanie

00:14:20.337 --> 00:14:22.765
może być bardzo silna i wydawać się ważna,

00:14:22.765 --> 00:14:25.115
więc trudno ten nawyk zwalczyć.

00:14:25.115 --> 00:14:27.179
Wiem to z doświadczenia.

00:14:27.179 --> 00:14:31.300
Nieco ponad rok temu sam
rozwinąłem u siebie ten nawyk.

00:14:31.300 --> 00:14:34.128
U mojego brata zdiagnozowano

00:14:34.128 --> 00:14:37.451
chłoniaka nieziarniczego w 3. stadium.

00:14:37.451 --> 00:14:39.786
Nowotwór był bardzo agresywny,

00:14:39.786 --> 00:14:43.037
brat miał widoczne guzy na całym ciele.

00:14:43.631 --> 00:14:47.355
Musiał zacząć silną chemioterapię.

00:14:48.494 --> 00:14:52.577
A ja nie mogłem przestać myśleć
o tym, co on przechodzi.

00:14:53.332 --> 00:14:56.624
Nie mogłem przestać myśleć
o tym, jak on cierpi.

00:14:57.255 --> 00:15:00.785
Mimo że nigdy nie narzekał.

00:15:01.072 --> 00:15:03.820
Miał niewiarygodnie pozytywne nastawienie.

00:15:03.820 --> 00:15:06.918
Jego zdrowie psychiczne było niesamowite.

00:15:06.918 --> 00:15:11.755
Osobiście fizycznie byłem zdrowy,
ale psychicznie sobie nie radziłem.

00:15:12.014 --> 00:15:13.563
Wiedziałem jednak, co robić.

00:15:13.563 --> 00:15:16.933
Badania pokazują, że nawet
2-minutowe rozproszenie uwagi

00:15:16.933 --> 00:15:20.855
wystarcza, by zniweczyć 
ochotę na roztrząsanie.

00:15:20.855 --> 00:15:24.305
Kiedy tylko nachodziły mnie 
negatywne myśli,

00:15:24.305 --> 00:15:27.298
zmuszałem się do koncentracji 
na czymś innym,

00:15:27.298 --> 00:15:28.698
aż ta ochota przechodziła.

00:15:28.698 --> 00:15:33.263
Po tygodniu moje nastawienie się zmieniło,

00:15:33.263 --> 00:15:36.251
stało się bardziej pozytywne
i pełne nadziei.

00:15:36.693 --> 00:15:38.505
[Walcz z negatywnym myśleniem]

00:15:38.505 --> 00:15:42.819
Dziewięć tygodni po rozpoczęciu
chemioterapii mój brat miał tomografię

00:15:42.819 --> 00:15:45.880
i byłem przy nim, kiedy odbierał wyniki.

00:15:45.880 --> 00:15:48.497
Wszystkie guzy zniknęły.

00:15:48.497 --> 00:15:51.654
Przed nim wciąż były
trzy rundy chemioterapii.

00:15:51.654 --> 00:15:53.731
Ale wiedzieliśmy, że wyzdrowieje.

00:15:54.306 --> 00:15:57.716
To zdjęcie zostało zrobione
dwa tygodnie temu.

00:16:00.682 --> 00:16:03.587
Podejmując działanie,
gdy czujesz się samotny,

00:16:03.595 --> 00:16:06.595
zmieniając reakcje na niepowodzenie,

00:16:06.595 --> 00:16:09.157
chroniąc poczucie własnej wartości,

00:16:09.157 --> 00:16:11.649
walcząc z negatywnymi myślami,

00:16:11.649 --> 00:16:14.957
nie tylko wyleczycie psychiczne rany,

00:16:14.957 --> 00:16:18.133
ale też zbudujecie emocjonalną odporność,

00:16:18.133 --> 00:16:19.673
rozkwitniecie.

00:16:19.673 --> 00:16:24.134
Sto lat temu ludzie zaczęli
dbać o higienę osobistą.

00:16:24.134 --> 00:16:28.423
Średnia długość życia
wydłużyła się o ponad połowę

00:16:28.423 --> 00:16:30.584
w ciągu zaledwie kilku dekad.

00:16:30.584 --> 00:16:34.468
Wierzę, że jakość życia mogłaby
wzrosnąć równie gwałtownie,

00:16:34.468 --> 00:16:38.272
gdybyśmy zaczęli praktykować
higienę emocji.

00:16:38.841 --> 00:16:42.182
Potraficie sobie wyobrazić,
jak wyglądałby świat,

00:16:42.182 --> 00:16:44.476
gdyby wszyscy byli
zdrowsi psychicznie?

00:16:44.476 --> 00:16:48.427
Gdyby było mniej samotności i depresji?

00:16:48.427 --> 00:16:51.099
Gdyby ludzie wiedzieli,
jak poradzić sobie z porażką?

00:16:51.099 --> 00:16:54.413
Gdyby lepiej czuli się ze sobą
i więcej mogli?

00:16:54.413 --> 00:16:57.652
Gdyby byli szczęśliwsi
i bardziej zadowoleni?

00:16:57.652 --> 00:17:00.826
Ja potrafię, bo to jest świat,
w którym pragnę żyć

00:17:02.226 --> 00:17:06.021
i w którym chce żyć również mój brat.

00:17:06.021 --> 00:17:10.654
Jeśli tylko zdobędziecie wiedzę
i zmienicie kilka nawyków,

00:17:10.654 --> 00:17:14.352
będziemy mogli stworzyć
właśnie taki świat.

00:17:15.071 --> 00:17:16.813
Dziękuję bardzo.

00:17:16.813 --> 00:17:19.568
(Brawa)