1
00:00:00,303 --> 00:00:04,589
Danas želim da vam pričam
o matematici ljubavi.

2
00:00:04,941 --> 00:00:07,621
Mislim da svi možemo da se složimo
da su matematičari

3
00:00:07,621 --> 00:00:11,597
čuveni po tome
da sjajno pronalaze ljubav.

4
00:00:11,597 --> 00:00:15,045
Ali to nije samo
zbog naših očaravajućih ličnosti,

5
00:00:15,045 --> 00:00:19,544
vrhunskih veština razgovora
i odličnih pernica za olovke.

6
00:00:19,544 --> 00:00:24,070
To je i zbog toga zato što smo zapravo
uložili mnogo truda u proračunavanje

7
00:00:24,070 --> 00:00:26,462
načina za pronalaženje savršenog partnera.

8
00:00:26,462 --> 00:00:29,875
U mom omiljenom radu na ovu temu,
koji se zove

9
00:00:29,875 --> 00:00:33,371
"Zašto nemam devojku" -
(Smeh) -

10
00:00:33,371 --> 00:00:37,091
Piter Bakus pokušava da oceni
svoje šanse da pronađe ljubav.

11
00:00:37,091 --> 00:00:39,457
Piter nije pohlepan čovek.

12
00:00:39,457 --> 00:00:41,892
Od svih slobodnih žena
u Ujedinjenom kraljevstvu,

13
00:00:41,892 --> 00:00:44,955
Piter samo traži nekoga
ko živi blizu njega,

14
00:00:44,955 --> 00:00:46,856
nekoga ko je podesnog starosnog doba,

15
00:00:46,856 --> 00:00:49,666
nekoga sa fakultetskom diplomom,

16
00:00:49,666 --> 00:00:51,824
nekoga s kime bi se
verovatno dobro slagao,

17
00:00:51,824 --> 00:00:53,900
nekoga ko je verovatno privlačan

18
00:00:53,900 --> 00:00:56,438
i nekoga ko bi verovatno
njega smatrao privlačnim.

19
00:00:56,438 --> 00:00:59,441
(Smeh)

20
00:00:59,441 --> 00:01:04,259
Došao je do procene od 26 žena
u celom Ujedinjenom kraljevstvu.

21
00:01:05,441 --> 00:01:07,602
Piteru, ne izgleda baš dobro, zar ne?

22
00:01:07,602 --> 00:01:09,469
Da stavimo to u kontekst,

23
00:01:09,469 --> 00:01:12,574
to je oko 400 puta manje od procena

24
00:01:12,574 --> 00:01:16,799
broja inteligentnih oblika života
u svemiru.

25
00:01:16,799 --> 00:01:21,676
To Piteru takođe daje šansu
od 1 u 285 000

26
00:01:21,676 --> 00:01:23,902
da naleti na jednu od ovih posebnih dama

27
00:01:23,902 --> 00:01:25,288
bilo koje veče.

28
00:01:25,288 --> 00:01:27,491
Mislim da se matematičari baš zbog toga

29
00:01:27,491 --> 00:01:30,915
više naročito ni ne trude da izlaze.

30
00:01:30,915 --> 00:01:32,644
Stvar je u tome da ja lično

31
00:01:32,644 --> 00:01:35,373
nisam tako pesimističnog stava.

32
00:01:35,373 --> 00:01:37,602
Zato što ja znam, baš kao i svi vi,

33
00:01:37,602 --> 00:01:40,194
da ljubav zapravo ne funkcioniše tako.

34
00:01:40,194 --> 00:01:45,304
Ljudske emocije nisu uredno složene
i racionalne i lako predvidive.

35
00:01:45,304 --> 00:01:47,711
Ali takođe znam da to ne znači

36
00:01:47,711 --> 00:01:51,015
da matematika nema nešto da nam ponudi,

37
00:01:51,015 --> 00:01:54,966
zato što je ljubav, kao i većina stvari
u životu, prepuna šablona,

38
00:01:54,966 --> 00:01:59,042
a matematika se suštinski bavi
proučavanjem šablona.

39
00:01:59,042 --> 00:02:03,345
Šabloni za sve od predviđanja vremena
do variranja vrednosti na berzi,

40
00:02:03,345 --> 00:02:06,750
preko kretanja planeta do rasta gradova.

41
00:02:06,750 --> 00:02:09,454
Ako ćemo biti iskreni, ništa od toga

42
00:02:09,454 --> 00:02:12,850
takođe nije uredno složeno
i lako predvidivo.

43
00:02:12,850 --> 00:02:17,877
Verujem da je matematika toliko moćna
da ima potencijal

44
00:02:17,877 --> 00:02:21,631
da nam ponudi novi način gledanja
skoro na sve.

45
00:02:21,631 --> 00:02:25,187
Čak i nešto tako misteriozno
poput ljubavi.

46
00:02:25,187 --> 00:02:27,025
Da bih pokušala da vas ubedim u to

47
00:02:27,025 --> 00:02:31,236
kako je matematika neverovatna,
odlična i bitna,

48
00:02:31,236 --> 00:02:37,795
želim da vam dam moja najbolja tri
matematički dokaziva saveta za ljubav.

49
00:02:39,980 --> 00:02:41,939
U redu, Savet broj 1:

50
00:02:41,939 --> 00:02:44,903
kako biti uspešan
u sastancima preko interneta.

51
00:02:46,323 --> 00:02:50,159
Moj omiljeni sajt za upoznavanje
preko interneta je OkCupid,

52
00:02:50,159 --> 00:02:53,574
dobrim delom zbog toga
što ga je osnovala grupa matematičara.

53
00:02:53,574 --> 00:02:55,343
Pošto su matematičari,

54
00:02:55,343 --> 00:02:57,083
skupljali su podatke

55
00:02:57,083 --> 00:02:59,936
o svakom ko koristi njihov sajt,
skoro deceniju.

56
00:02:59,936 --> 00:03:02,200
Pokušali su da nađu šablone u tome

57
00:03:02,200 --> 00:03:04,067
kako pričamo o sebi

58
00:03:04,067 --> 00:03:06,184
i u načinu na koji međusobno komuniciramo

59
00:03:06,184 --> 00:03:07,876
na internet sajtu za upoznavanje.

60
00:03:07,876 --> 00:03:10,825
Došli su do nekih
veoma zanimljivih rezultata.

61
00:03:10,825 --> 00:03:12,447
Ali moj omiljeni je taj

62
00:03:12,447 --> 00:03:15,827
da se ispostavlja
da na internet sajtu za upoznavanje

63
00:03:15,827 --> 00:03:20,940
to koliko ste privlačni
ne povlači to koliko ste popularni,

64
00:03:21,679 --> 00:03:25,269
i zapravo kada ljudi misle da ste ružni,

65
00:03:25,391 --> 00:03:28,260
to može da vam ide u prilog.

66
00:03:28,260 --> 00:03:30,546
Hajde da vam pokažem
kako ovo funkcioniše.

67
00:03:30,546 --> 00:03:34,565
U delu OkCupid-a
koji je srećom dobrovoljan,

68
00:03:34,565 --> 00:03:37,565
možete oceniti koliko mislite
da je neko privlačan,

69
00:03:37,565 --> 00:03:40,022
na skali od jedan do pet.

70
00:03:40,022 --> 00:03:43,362
Ako uporedite ovaj, prosečan rezultat,

71
00:03:43,362 --> 00:03:46,216
sa time koliko poruka
dobije određeni broj ljudi,

72
00:03:46,216 --> 00:03:48,096
možete otprilike da shvatite kako je

73
00:03:48,096 --> 00:03:51,854
povezana privlačnost sa popularnošću
na internet sajtu za upoznavanje.

74
00:03:51,854 --> 00:03:55,177
Ovo je grafikon do koga su došli
ljudi iz OkCupid-a.

75
00:03:55,177 --> 00:03:58,230
Bitno je primetiti da nije potpuno tačno

76
00:03:58,230 --> 00:04:01,058
da dobijate više poruka,
što ste privlačniji.

77
00:04:01,058 --> 00:04:04,932
Ali onda dolazi do pitanja
šta je to sa ovim ljudima

78
00:04:04,932 --> 00:04:09,566
koji su toliko popularniji
od ovih ljudi dole,

79
00:04:09,566 --> 00:04:12,170
iako imaju isti rezultat
na skali privlačnosti?

80
00:04:12,170 --> 00:04:16,699
Razlog leži u tome što nije bitan
izgled sam po sebi.

81
00:04:16,699 --> 00:04:19,887
Dozvolite da pokušam da prikažem
njihove rezultate kroz primer.

82
00:04:19,887 --> 00:04:23,607
Recimo, ako uzmete nekog
poput Porše de Rosi,

83
00:04:23,607 --> 00:04:27,611
svi se slažu da je Porša de Rosi
prelepa žena.

84
00:04:28,279 --> 00:04:31,713
Niko ne misli da je ružna,
ali nije ni supermodel.

85
00:04:31,940 --> 00:04:36,561
Ako uporedite Poršu de Rosi
s nekim poput Sare Džesike Parker,

86
00:04:36,561 --> 00:04:39,846
dosta ljudi bi reklo,
uključujući i mene,

87
00:04:39,846 --> 00:04:43,758
da je Sara Džesika Parker
veoma zanosna

88
00:04:44,320 --> 00:04:46,990
i verovatno jedno od najlepših stvorenja

89
00:04:46,990 --> 00:04:49,639
koja su ikada hodala Zemljom.

90
00:04:49,639 --> 00:04:53,724
Ali neki drugi ljudi,
npr. većina interneta,

91
00:04:55,660 --> 00:05:00,605
izgleda da misle da ona izgleda
pomalo kao konj. (Smeh)

92
00:05:01,838 --> 00:05:05,098
Mislim da kada biste ljude pitali
koliko misle da su atraktivne

93
00:05:05,098 --> 00:05:07,260
Sara Džesika Parker ili Porša de Rosi,

94
00:05:07,260 --> 00:05:10,053
i zapitate ih da im daju rezultat
na skali od jedan do pet,

95
00:05:10,053 --> 00:05:13,338
mislim da bi se došlo do toga
da je prosečan rezultat manje-više isti.

96
00:05:13,338 --> 00:05:16,169
Ali način na koji bi ljudi glasali
bio bi potpuno drugačiji.

97
00:05:16,169 --> 00:05:18,602
Poršini rezultati bili bi grupisani
oko broja četiri

98
00:05:18,602 --> 00:05:20,982
jer se svi slažu da je prelepa,

99
00:05:20,982 --> 00:05:23,833
dok su kod Sare Džesike Parker
mišljenja potpuno podeljena.

100
00:05:23,833 --> 00:05:26,067
Kod njenih rezultata
bilo bi velikih podela.

101
00:05:26,067 --> 00:05:28,389
Ove podele su zapravo ono što se računa.

102
00:05:28,389 --> 00:05:30,865
Ove podele su ono
što vas čini popularnijim

103
00:05:30,865 --> 00:05:33,065
na internet sajtu za upoznavanje.

104
00:05:33,065 --> 00:05:34,236
To onda znači

105
00:05:34,236 --> 00:05:36,735
da ako neki ljudi misle da ste privlačni,

106
00:05:36,735 --> 00:05:38,683
bolje je ukoliko

107
00:05:38,683 --> 00:05:42,422
neki drugi ljudi misle
da ste potpuni grob.

108
00:05:43,935 --> 00:05:46,003
To je puno bolje od toga da svi misle

109
00:05:46,003 --> 00:05:47,904
da ste simpatična devojka iz komšiluka.

110
00:05:47,904 --> 00:05:50,153
Mislim da ovo počinje da ima
malo više smisla

111
00:05:50,153 --> 00:05:53,387
kada mislite o ljudima
koji šalju ove poruke.

112
00:05:53,387 --> 00:05:55,738
Recimo da mislite da je neko privlačan,

113
00:05:55,738 --> 00:05:59,992
ali sumnjate da drugi ljudi
neće nužno biti toliko zainteresovani.

114
00:05:59,992 --> 00:06:02,353
Ovo znači da za vas
ima manje konkurencije,

115
00:06:02,353 --> 00:06:05,109
i to je dodatni podsticaj za vas
da kontaktirate tu osobu.

116
00:06:05,109 --> 00:06:07,803
Uporedite to sa nekim
za koga mislite da je privlačan

117
00:06:07,803 --> 00:06:11,060
ali sumnjate i da će svi ostali
pomisliti da je ta osoba privlačna.

118
00:06:11,060 --> 00:06:14,624
Iskreno, zašto uopšte da se trudite
da biste se ponizili?

119
00:06:14,628 --> 00:06:16,904
Ovde sledi veoma zanimljiv deo svega.

120
00:06:16,904 --> 00:06:21,378
Kada ljudi biraju slike koje koriste
na internet sajtu za upoznavanje,

121
00:06:21,378 --> 00:06:23,670
često pokušavaju da umanje stvari

122
00:06:23,670 --> 00:06:27,160
za koje misle da će neki ljudi
smatrati neprivlačnim.

123
00:06:27,160 --> 00:06:31,457
Klasičan primer su ljudi koji možda
imaju mali višak kilograma

124
00:06:31,457 --> 00:06:34,921
i namerno biraju prilično isečenu sliku,

125
00:06:34,921 --> 00:06:36,678
ili na primer ćelavi muškarci,

126
00:06:36,678 --> 00:06:39,477
koji namerno biraju slike
gde nose šešir.

127
00:06:39,477 --> 00:06:41,932
Ovo je zapravo suprotno od onoga
što treba da radite

128
00:06:41,932 --> 00:06:43,536
ukoliko želite da budete uspešni.

129
00:06:43,536 --> 00:06:48,347
Umesto toga treba da iznesete
to što mislite da vas čini drugačijim,

130
00:06:48,356 --> 00:06:52,300
čak i ako mislite da će neki ljudi
to smatrati neprivlačnim.

131
00:06:52,300 --> 00:06:55,544
Jer ćete se svejedno svideti ljudima
kojima biste se inače svideli,

132
00:06:55,544 --> 00:07:00,485
a nebitni gubitnici kojima nećete,
pa, oni vam samo idu u korist.

133
00:07:00,497 --> 00:07:02,897
U redu, Savet 2:
kako odabrati savršenog partnera.

134
00:07:02,897 --> 00:07:05,624
Zamislimo da ste na sceni za upoznavanje

135
00:07:05,624 --> 00:07:07,092
neverovatno uspešni.

136
00:07:07,092 --> 00:07:11,395
Ali javlja se pitanje toga
kako preobratiti taj uspeh

137
00:07:11,395 --> 00:07:15,179
u dugotrajnu sreću, a naročito

138
00:07:15,186 --> 00:07:19,437
kako odlučiti kada je pravo vreme
da se skrasite?

139
00:07:19,437 --> 00:07:22,269
Uopšteno govoreći,
nije preporučljivo da se zaletite

140
00:07:22,269 --> 00:07:24,292
i venčate se prvom osobom koja naiđe

141
00:07:24,292 --> 00:07:26,505
i pokaže neko interesovanje.

142
00:07:26,505 --> 00:07:29,659
Ali isto tako, ne želite da čekate predugo

143
00:07:29,659 --> 00:07:32,661
ukoliko želite da uvećate
svoje šanse za dugotrajnu sreću.

144
00:07:32,661 --> 00:07:35,843
Kako to kaže
moja omiljena spisateljica, Džejn Ostin:

145
00:07:35,843 --> 00:07:38,061
"Neudata žena od dvadeset sedam godina

146
00:07:38,061 --> 00:07:41,726
ne može se nadati da će ikad ponovo
osetiti ili pobuditi naklonost".

147
00:07:41,726 --> 00:07:43,718
(Smeh)

148
00:07:43,718 --> 00:07:47,272
Mnogo ti hvala, Džejn.
A šta pa ti znaš o ljubavi?

149
00:07:47,836 --> 00:07:49,391
Pitanje je onda sledeće,

150
00:07:49,391 --> 00:07:51,796
kako znate kada je
pravo vreme da se skrasite

151
00:07:51,796 --> 00:07:54,675
ako uzmete u obzir sve ljude
s kojima u životu možete izaći?

152
00:07:54,675 --> 00:07:57,950
Srećom, u matematici postoji
nešto sjajno što možemo iskoristiti

153
00:07:57,950 --> 00:08:00,874
da nam pomogne, i naziva se
teorijom optimalnog zaustavljanja.

154
00:08:00,874 --> 00:08:02,774
Hajde da onda zamislimo

155
00:08:02,774 --> 00:08:05,044
da počnete da izlazite sa 15 godina

156
00:08:05,044 --> 00:08:09,128
i u najboljem slučaju,
želite da se venčate do svoje 35. godine.

157
00:08:09,128 --> 00:08:10,668
Postoji određeni broj ljudi

158
00:08:10,668 --> 00:08:13,614
sa kojima biste potencijalno
mogli da izađete u toku života,

159
00:08:13,614 --> 00:08:15,308
i oni variraju na skali dobrote.

160
00:08:15,308 --> 00:08:18,129
Pravila su takva da jednom
kada povučete potez i venčate se,

161
00:08:18,129 --> 00:08:20,902
ne možete da gledate unapred
ka tome šta ste mogli da imate

162
00:08:20,902 --> 00:08:23,592
i isto tako ne možete da se vratite
i da se predomislite.

163
00:08:23,592 --> 00:08:25,082
Makar iz mog iskustva,

164
00:08:25,082 --> 00:08:27,904
otkrila sam da ljudi obično ne vole
da ih se setite

165
00:08:27,904 --> 00:08:33,320
godinama nakon što umesto njih odaberete
nekog drugog, možda sam to samo ja.

166
00:08:33,320 --> 00:08:36,527
Matematika vam kaže
šta onda treba da uradite -

167
00:08:36,527 --> 00:08:39,558
u prvih 37% svojih šansi za izlaske,

168
00:08:39,558 --> 00:08:43,999
jednostavno treba sve da odbijete
zbog nedostatka potencijala za brak.

169
00:08:43,999 --> 00:08:45,513
(Smeh)

170
00:08:45,513 --> 00:08:49,319
Onda bi trebalo da odaberete
sledeću osobu koja naiđe,

171
00:08:49,319 --> 00:08:52,154
a koja je bolja od svakoga
koga ste do tada videli.

172
00:08:52,154 --> 00:08:53,476
Evo primera.

173
00:08:53,476 --> 00:08:56,308
Ako uradite ovo, zapravo se može
matematički dokazati

174
00:08:56,308 --> 00:08:58,975
da je ovo najbolji mogući način

175
00:08:58,975 --> 00:09:03,437
da uvećate svoje šanse
za pronalazak savršenog partnera.

176
00:09:03,437 --> 00:09:07,909
Nažalost, moram da vam kažem
da ovaj metod ima svoje rizike.

177
00:09:08,382 --> 00:09:13,072
Na primer, zamislite da vaš
savršeni partner dođe

178
00:09:13,072 --> 00:09:16,226
tokom vaših prvih 37 procenata.

179
00:09:16,226 --> 00:09:18,939
Nažalost, moraćete ga odbiti.

180
00:09:18,939 --> 00:09:21,652
(Smeh)

181
00:09:21,652 --> 00:09:23,997
Ako pratite matematiku,

182
00:09:23,997 --> 00:09:25,663
bojim se da neće doći niko drugi

183
00:09:25,663 --> 00:09:27,790
ko je bolji od svih
koje ste videli pre toga,

184
00:09:27,790 --> 00:09:32,093
tako da morate da nastavite sa odbijanjem
dok ne umrete sami.

185
00:09:32,093 --> 00:09:33,776
(Smeh)

186
00:09:34,736 --> 00:09:39,617
Verovatno okruženi mačkama
koje grickaju vaše ostatke.

187
00:09:39,617 --> 00:09:43,422
U redu, drugi rizik -
zamislite umesto ovoga

188
00:09:43,422 --> 00:09:46,667
da su prvi ljudi sa kojima ste izašli
u vaših prvih 37% procenata

189
00:09:46,667 --> 00:09:50,507
prosto neverovatno dosadni,
bezlični, užasni ljudi.

190
00:09:50,507 --> 00:09:53,232
To je u redu, jer ste u fazi odbijanja,

191
00:09:53,232 --> 00:09:55,073
tako da je to okej, možete ih odbiti.

192
00:09:55,073 --> 00:09:58,541
Ali onda zamislite
da je sledeća osoba koja naiđe

193
00:09:58,541 --> 00:10:02,879
samo neznatno manje dosadna,
bezlična i užasna

194
00:10:02,879 --> 00:10:04,761
od svih koje ste do tada videli.

195
00:10:04,761 --> 00:10:08,963
Ako pratite matematiku,
bojim se da se morate venčati tom osobom

196
00:10:08,963 --> 00:10:12,376
i završiti u vezi koja je
iskreno nezadovoljavajuća.

197
00:10:12,376 --> 00:10:13,459
Izvinite.

198
00:10:13,459 --> 00:10:15,659
Ali zaista mislim da ovde postoji prilika

199
00:10:15,659 --> 00:10:18,629
da Holmark unovči ovo
i zaista se prilagodi ovom tržištu.

200
00:10:18,629 --> 00:10:20,899
Čestitka za Dan zaljubljenih poput ove.
(Smeh)

201
00:10:20,899 --> 00:10:24,924
"Moj dragi mužu, samo si neznatno
manje užasan od prvih 37% ljudi

202
00:10:24,924 --> 00:10:27,969
sa kojima sam izašla."

203
00:10:27,969 --> 00:10:33,446
Ispalo je romantičnije
nego što to obično uspevam.

204
00:10:33,456 --> 00:10:38,138
U redu, ovaj metod vam ne daje
stopu uspeha od 100%,

205
00:10:38,138 --> 00:10:41,441
ali ne postoji nijedna druga strategija
koja ima bolji rezultat.

206
00:10:41,441 --> 00:10:44,854
Zapravo, u prirodi postoje
određene vrste ribe

207
00:10:44,854 --> 00:10:47,817
koje prate i koriste baš ovu strategiju.

208
00:10:47,817 --> 00:10:50,456
One odbijaju svakog mogućeg
udvarača koji se pojavi

209
00:10:50,456 --> 00:10:53,413
u prvih 37% procenata sezone parenja,

210
00:10:53,413 --> 00:10:56,944
i onda odaberu prvu narednu ribu
koja se pojavi nakon tog perioda,

211
00:10:56,944 --> 00:10:59,000
koja je, ne znam, veća i muževnija

212
00:10:59,000 --> 00:11:01,518
od svih riba koje su do tada videle.

213
00:11:01,518 --> 00:11:06,196
Mislim da i mi ljudi ovo radimo
podsvesno, na neki način.

214
00:11:06,196 --> 00:11:09,613
Sebi dajemo malo vremena
da istražimo igru,

215
00:11:09,613 --> 00:11:13,115
steknemo osećaj za tržište ili slično,
kada smo mladi.

216
00:11:13,115 --> 00:11:17,513
Počnemo ozbiljno da gledamo
potencijalne kandidate za brak

217
00:11:17,513 --> 00:11:19,913
tek kada uđemo
u srednje i kasne dvadesete.

218
00:11:19,913 --> 00:11:22,906
Mislim da je ovo krajnji dokaz,
ako je ikad bio potreban,

219
00:11:22,906 --> 00:11:27,222
da su svačiji mozgovi predodređeni
da budu makar malo matematički.

220
00:11:27,616 --> 00:11:29,477
U redu, to je bio Savet broj dva.

221
00:11:29,477 --> 00:11:32,730
Savet broj tri: kako izbeći razvod.

222
00:11:32,730 --> 00:11:35,868
U redu, zamislimo da ste odabrali
svog savršenog partnera

223
00:11:35,868 --> 00:11:40,282
i navikavate se na doživotnu vezu
sa tom osobom.

224
00:11:40,645 --> 00:11:44,607
Želela bih da mislim da bi svako
voleo da izbegne razvod,

225
00:11:44,719 --> 00:11:48,166
osim možda supruge Pirsa Morgana.

226
00:11:50,185 --> 00:11:52,475
Ali tužna činjenica modernog života je to

227
00:11:52,475 --> 00:11:56,284
da se 1 u 2 braka u SAD završi razvodom,

228
00:11:56,284 --> 00:11:59,585
dok ostatak sveta nije daleko od toga.

229
00:11:59,585 --> 00:12:01,684
Možda vam se može oprostiti

230
00:12:01,684 --> 00:12:05,344
što mislite da svađe
koje prethode rastavi braka

231
00:12:05,344 --> 00:12:08,877
nisu idealne za matematičku istragu.

232
00:12:08,877 --> 00:12:10,777
Prvo, veoma je teško znati

233
00:12:10,777 --> 00:12:13,834
šta treba da merite
ili šta treba da brojite.

234
00:12:13,834 --> 00:12:20,407
Ali ovo nije zaustavilo psihologa
Džona Gotmana, koji je uradio upravo to.

235
00:12:20,407 --> 00:12:24,762
Gotman je posmatrao stotine parova
u toku razgovora

236
00:12:24,762 --> 00:12:28,064
i snimao u principu sve
čega biste mogli da se setite.

237
00:12:28,064 --> 00:12:30,551
Snimao je šta je rečeno u razgovoru,

238
00:12:30,551 --> 00:12:32,614
snimao je provodljivost njihove kože,

239
00:12:32,614 --> 00:12:34,534
njihove izraze lica,

240
00:12:34,534 --> 00:12:36,874
otkucaje srca, krvni pritisak,

241
00:12:36,874 --> 00:12:42,230
zapravo sve osim toga da li je supruga
uvek bila u pravu ili ne,

242
00:12:43,324 --> 00:12:46,348
a sasvim slučajno ona to jeste.

243
00:12:46,348 --> 00:12:49,268
Ali Gotman i njegov tim
su zapravo pronašli

244
00:12:49,268 --> 00:12:51,772
jedan od najbitnijih prediktora

245
00:12:51,772 --> 00:12:53,922
toga da li će se par razvesti ili ne -

246
00:12:53,922 --> 00:12:59,022
koliko je svaki partner
pozitivan ili negativan u razgovoru.

247
00:12:59,022 --> 00:13:01,634
Parovi sa niskom stopom rizika

248
00:13:01,634 --> 00:13:05,861
imali su puno više pozitivnih
nego negativnih poena na Gotmanovoj skali.

249
00:13:05,861 --> 00:13:08,001
Sa druge strane, u lošim vezama,

250
00:13:08,001 --> 00:13:10,793
mislim na one gde će se
par verovatno razvesti,

251
00:13:10,793 --> 00:13:15,405
zatekli su se u spirali negativnosti.

252
00:13:15,405 --> 00:13:17,758
Koristeći samo ove jednostavne ideje,

253
00:13:17,758 --> 00:13:20,260
Gotman je sa svojom grupom
mogao da predvidi

254
00:13:20,260 --> 00:13:23,103
da li će se određeni par razvesti ili ne

255
00:13:23,103 --> 00:13:25,758
sa preciznošću od 90%.

256
00:13:25,758 --> 00:13:29,152
Ali sve dok se nije udružio
sa matematičarom Džejmsom Marejem,

257
00:13:29,152 --> 00:13:31,291
nije razumeo

258
00:13:31,291 --> 00:13:35,601
šta je uzrok ovih spirala negativnosti
i kako se one dešavaju.

259
00:13:35,601 --> 00:13:37,308
Rezultati do kojih su došli

260
00:13:37,308 --> 00:13:41,667
po mom mišljenju,
neverovatno su prosti i zanimljivi.

261
00:13:41,667 --> 00:13:46,005
Ove jednačine predviđaju
kako će muž ili supruga reagovati

262
00:13:46,005 --> 00:13:47,971
kada je njihov red u razgovoru,

263
00:13:47,971 --> 00:13:50,099
koliko pozitivni ili negativni će biti.

264
00:13:50,099 --> 00:13:52,126
Ove jednačine zavise
od raspoloženja osobe

265
00:13:52,126 --> 00:13:54,242
kada je ona sama, od raspoloženja osobe

266
00:13:54,242 --> 00:13:56,856
kada je ona sa svojim partnerom,

267
00:13:56,856 --> 00:13:58,845
ali najbitnije je da zavise od toga

268
00:13:58,845 --> 00:14:01,824
koliko muž ili supruga
utiču jedno na drugo.

269
00:14:01,824 --> 00:14:04,532
Mislim da je u ovom trenutku bitno istaći

270
00:14:04,532 --> 00:14:07,852
da je dokazano da upravo ove jednačine

271
00:14:07,852 --> 00:14:10,498
mogu savršeno da opišu

272
00:14:10,498 --> 00:14:14,256
šta se dešava između dve zemlje
u toku trke za naoružavanje.

273
00:14:14,256 --> 00:14:16,394
(Smeh)

274
00:14:18,194 --> 00:14:21,905
Tako da je to - ljudi u zavadi
koji srljaju u negativnost

275
00:14:21,905 --> 00:14:23,819
i vise na ivici razvoda -

276
00:14:23,819 --> 00:14:28,107
to je matematički jednako
početku nuklearnog rata.

277
00:14:28,107 --> 00:14:30,606
(Smeh)

278
00:14:30,606 --> 00:14:33,159
Ali termin koji je zaista bitan
u ovoj jednačini

279
00:14:33,159 --> 00:14:35,877
je uticaj koji ljudi imaju jedni na druge,

280
00:14:35,877 --> 00:14:38,900
a naročito nešto što se naziva
granicom negativnosti.

281
00:14:38,900 --> 00:14:41,299
O granici negativnosti možete razmišljati

282
00:14:41,299 --> 00:14:45,072
kao o tome koliko iritantan
muž može da bude

283
00:14:45,072 --> 00:14:49,254
pre nego što žena zaista počne da ludi,
i obrnuto.

284
00:14:49,254 --> 00:14:54,408
Uvek sam mislila da su osnove dobrog braka
kompromis i razumevanje

285
00:14:54,408 --> 00:14:57,261
i dozvoljavanje osobi da ima prostora
da bude ono što jeste.

286
00:14:57,261 --> 00:15:00,558
Mislila sam i da bi
najuspešnije veze onda bile one

287
00:15:00,558 --> 00:15:04,024
gde je granica negativnosti veoma visoka.

288
00:15:04,024 --> 00:15:05,692
Tamo gde parovi prepuštaju

289
00:15:05,692 --> 00:15:08,487
i iznose stvari samo
ako su zapravo velike.

290
00:15:08,487 --> 00:15:12,023
Ali zapravo, matematika i otkrića tima

291
00:15:12,023 --> 00:15:15,318
pokazali su da je istina upravo suprotna.

292
00:15:15,318 --> 00:15:17,707
Najbolji parovi, ili najuspešniji parovi

293
00:15:17,707 --> 00:15:21,519
su oni kod kojih je granica negativnosti
veoma niska.

294
00:15:21,519 --> 00:15:25,378
Ovo su parovi kod kojih
ništa ne prolazi neprimećeno

295
00:15:25,378 --> 00:15:28,399
i gde jedni drugima daju
prostora za prigovaranje.

296
00:15:28,399 --> 00:15:33,733
Ovo su parovi koji se stalno trude
da poprave svoju vezu,

297
00:15:33,733 --> 00:15:36,418
koji imaju mnogo pozitivniju
sliku o svom braku.

298
00:15:36,418 --> 00:15:38,516
Parovi koji ne zaboravljaju stvari

299
00:15:38,516 --> 00:15:44,426
i parovi koji ne dopuštaju
da trivijalne stvari postanu velike.

300
00:15:44,426 --> 00:15:50,023
Naravno, potrebno je više od
niske granice negativnosti same po sebi

301
00:15:50,023 --> 00:15:54,162
i nepravljenja kompromisa
da biste imali uspešnu vezu.

302
00:15:54,162 --> 00:15:56,650
Ali mislim da je prično zanimljivo

303
00:15:56,650 --> 00:15:59,053
znati da zaista postoje
matematički dokazi

304
00:15:59,053 --> 00:16:02,480
koji kažu da nikada zaista ne bi trebalo
da potpuno obuzdate svoj bes.

305
00:16:02,480 --> 00:16:04,188
To su moja tri saveta

306
00:16:04,188 --> 00:16:07,383
za to kako matematika može
da vam pomogne s ljubavlju i vezama.

307
00:16:07,383 --> 00:16:09,826
Ali nadam se da će vam osim kao saveta

308
00:16:09,826 --> 00:16:13,928
koristiti i kao uvid u moć matematike.

309
00:16:13,928 --> 00:16:18,293
Za mene, jednačine i simboli
nisu samo stvar.

310
00:16:18,293 --> 00:16:23,119
Oni su glas koji govori
o neverovatnom bogatstvu prirode

311
00:16:23,119 --> 00:16:24,929
i zapanjujućoj jednostavnosti

312
00:16:24,929 --> 00:16:29,384
šablona koji se uvijaju i izvrću
i razvijaju svuda oko nas,

313
00:16:29,384 --> 00:16:32,187
od toga kako svet funkcioniše
do toga kako se ponašamo.

314
00:16:32,187 --> 00:16:34,485
Nadam se da će makar za nekoliko vas,

315
00:16:34,485 --> 00:16:36,926
uvid u matematiku ljubavi

316
00:16:36,926 --> 00:16:40,134
pomoći da vas ubedi
da matematici pružite malo više ljubavi.

317
00:16:40,134 --> 00:16:41,521
Hvala vam.

318
00:16:41,521 --> 00:16:43,815
(Aplauz)