0:00:06.149,0:00:09.752
Linuxen Historia (Bere 20 urteurrenean)

0:00:09.752,0:00:12.423
Gure historia duela 20 urte hasi zen

0:00:12.423,0:00:17.145
Esan Ozenki diskoak argitaratzen hasi zen, [br]Ajuria Eneako komonean Ardantza eseritzen zen[br]

0:00:17.176,0:00:20.985
eta mugikorrak katxarro oso haundiak ziren.

0:00:20.985,0:00:28.328
1991ko abuztua zen, 20 urteko Linus Torvalds informatika ikaslea bere ordenagailu aurrean eseri zen Helsinkin,

0:00:28.328,0:00:33.971
informatika historian arrakasta gehien izatera iritsi diren gaietako baten inguruan idazteko.

0:00:33.971,0:00:38.825
"Kaixo hor kanpoan zaudetenei... sistema eragile (libre) bat egiten ari naiz

0:00:38.825,0:00:43.930
(jobi bat baino ez, GNU bezain handia eta profesionala ez da izango) ...

0:00:43.930,0:00:48.480
AT disko gogorra besterik ez daukadanez, hori baino gehiago ez du jasango ziurrenik"

0:00:49.090,0:00:53.358
Bueno, ba Linusen kode irekiko proiektuaren hitzek munduari bira azkar eman zioten

0:00:53.358,0:00:56.513
eta mundu osoko garatzaileek euren kodearekin lagundu zioten.

0:00:56.513,0:01:02.695
Linusek bere sistema eragilearen kernelari Linux izena jarri zion eta pinguino bat aukeratu zuen maskota gisa

0:01:02.695,0:01:06.145
zooan izandako ezusteko txiki baten ondorioz.

0:01:06.730,0:01:11.354
Berehala Linuxen etorkizuna baldintzatuko zuen erabaki garrantzitsu bat hartu zuen

0:01:11.354,0:01:18.042
GPL lizentzia aukeratu zuen, Richard Stallman izeneko ameslari batek sortutako lizentzia.

0:01:18.042,0:01:23.708
Linux kernelak, GPL lizentzia eta beste GNU osagai batzuekin informatikaren industria eraldatu zuten

0:01:23.708,0:01:28.036
aukera sinple, baino garrantzitsu apur batzuekin:

0:01:28.036,0:01:32.137
Softwarea edozein helburuetarako erabiltzeko askatasuna.

0:01:32.137,0:01:35.527
Softwarea norbere beharretarako eraldatzeko askatasuna.

0:01:35.527,0:01:39.451
Softwarea lagunekin eta bizilagunekin elkarbanatzeko askatasuna,

0:01:39.451,0:01:42.679
eta zuk egindako aldaketak elkarbanatzeko askatasuna.

0:01:42.679,0:01:46.115
Ideia erradikal hauek lortu zuten mundu osoan zabaltzea

0:01:46.115,0:01:52.453
eta paradoxikoki, jobi esperimental bat zena, ekosistema komertzial haundi eta oparoa

0:01:52.453,0:01:54.892
izatera pasa zen.

0:01:54.892,0:01:57.608
Konpainiek Linuxen inguruan negozioak sortu zituzten.

0:02:00.470,0:02:06.940
1999an Red Hat-en stocka hirukoiztu egin zen eta burtsara atera zen lehen linux konpainia bihurtu zen.

0:02:06.956,0:02:12.516
Urte berean IBMk billoi bat dolar gastatu zituen Linux hobetzeko eta iragartzeko.

0:02:12.516,0:02:18.372
[Hondoan: "Ba al du izenik?" "Bere izena Linux da"]

0:02:18.479,0:02:24.286
Berehala Linuxek industriako pisutsuenak alboratu zituen, eta Internetaren gorakadan lagundu zuen

0:02:24.286,0:02:28.740
bere Sofware Librearekin.[br]Laburrean esanda: Linuxek informatika eraldatu zuen.

0:02:28.879,0:02:33.949
Baina zerbaitek eskemak apurtzen dituenean su gurutzatuan erortzeko arriskua dauka.

0:02:33.949,0:02:36.658
Baina bizirauteaz gainera Linux sendoturik atera zen.

0:02:36.658,0:02:41.379
Gaur egun milaka dira kernel garatzaileak eta ehundaka enpresak,

0:02:41.379,0:02:44.142
denak auzolanean Linux garatzeko.

0:02:44.142,0:02:47.787
Hiru hilabetero kernel bertsio berri bat liberatzen da.

0:02:47.787,0:02:54.266
Eta nun aurki dezakegu Linux gaur? Mundu mailako balio burtsen %75ean eta

0:02:54.266,0:02:59.653
Amazon, Facebook, Twitter, eBay eta [br]Googleren zerbitzarietan.

0:02:59.653,0:03:03.925
Linux erabiltzen duzu literalki Interneten zabiltzan aldi oro.

0:03:03.925,0:03:09.150
Zure telefonoan dago, zure telebistan, superkonputagailuen %95ean eta

0:03:09.150,0:03:14.421
egunero ikusten dituzun gailu askotan. Linux leku guztitan dago.

0:03:14.421,0:03:19.738
Eta guzti hau hasi zuen Helsinkiko programatzailea?

0:03:19.738,0:03:24.057
Oregoneko Portlanden duen etxetik mundu mailako garatzaileen armada hau zuzentzen du

0:03:24.057,0:03:26.588
Linux Fundazioko partaide gisan.

0:03:26.588,0:03:30.535
Linuxen 20 urteak ospatzen ditugunean, gure buruak ikus ditzakegu istorio hortan.

0:03:30.535,0:03:35.173
Mila esker bere lehen 20 urteetan parte hartzeagatik.