WEBVTT

00:00:00.697 --> 00:00:05.383
Khi tôi được mời đến thực hiện bài 
phát biểu này một vài tháng trước đây,

00:00:05.383 --> 00:00:08.893
chúng tôi đã bàn luận về một số chủ đề
với ban tổ chức,

00:00:08.893 --> 00:00:12.308
rất nhiều vấn đề khác nhau
được thảo luận và tranh luận.

00:00:12.308 --> 00:00:14.349
Vậy mà không một ai nhắc tới đề tài này,

00:00:14.349 --> 00:00:17.278
bởi 2 tháng trước,

00:00:17.278 --> 00:00:20.190
Ebola đã phát triển theo cấp số nhân

00:00:20.190 --> 00:00:24.553
và phát tán rộng rãi trên nhiều khu vực
hơn chúng ta từng chứng kiến,

00:00:24.553 --> 00:00:27.822
cả thế giới đã bị chấn động,
lo lắng và quan ngại

00:00:27.822 --> 00:00:32.790
bởi dịch bệnh này theo một cách mà chúng 
ta chưa từng thấy trong lịch sử gần đây.

NOTE Paragraph

00:00:32.790 --> 00:00:38.960
Nhưng hôm nay, tôi có thể đứng đây và tôi 
có thể nói với bạn về cách đánh bại Ebola

00:00:38.960 --> 00:00:42.651
Bởi vì những người 
mà bạn chưa từng nghe nói tới,

00:00:42.656 --> 00:00:49.815
những người như Peter Clement, một bác sĩ 
người Liberia đang làm việc ở tỉnh Lofa

00:00:49.815 --> 00:00:55.294
Nơi mà rất nhiều người trong số các bạn
có lẽ chưa từng nghe tới, nó ở Liberia.

00:00:55.294 --> 00:00:57.684
Lý do mà hạt Lofa trở nên quan trọng

00:00:57.684 --> 00:01:00.115
là vì vào khoảng 5 tháng trước,

00:01:00.115 --> 00:01:04.533
khi bệnh dịch mới bắt đầu phát triển,

00:01:04.533 --> 00:01:09.477
Hạt Lofa ở ngay trung tâm,
tâm chấn của đại dịch này.

00:01:09.477 --> 00:01:13.222
Vào thời điểm đó, MSF
và các trung tâm trị liệu ở đó,

00:01:13.222 --> 00:01:16.097
họ đang chăm sóc hàng tá bệnh nhân
từng ngày,

00:01:16.097 --> 00:01:20.345
và những bệnh nhân, những cộng đồng này
theo thời gian càng ngày càng trở nên

00:01:20.345 --> 00:01:24.713
sợ hãi hơn với dịch bệnh này
và những gì nó đã gây ra với gia đình họ,

00:01:24.713 --> 00:01:28.329
với cộng đồng của họ,
với con của họ, với người thân của họ.

00:01:28.329 --> 00:01:33.092
Và vậy là Peter Clement được giao sứ mệnh
lái xe 12 tiếng trên con đường dài, gồ ghề

00:01:33.092 --> 00:01:37.339
từ thủ đô Monrovia đến tỉnh Lofa,

00:01:37.339 --> 00:01:41.701
để thử và giúp kiểm soát sự bùng phát 
của bệnh dịch nơi đây

NOTE Paragraph

00:01:41.701 --> 00:01:47.063
Và những gì Peter thấy khi ông đến nơi là
sự kinh hoàng mà tôi đã đề cập với bạn.

00:01:47.063 --> 00:01:51.304
ông ấy ngồi cùng với những 
lãnh đạo địa phương và lắng nghe.

00:01:51.304 --> 00:01:54.945
Và những gì mà ông ấy nghe
thấy thật rất đau lòng.

00:01:54.945 --> 00:01:59.279
Ông đã nghe về sự tàn phá và sự tuyệt vọng

00:01:59.279 --> 00:02:02.578
của những người dân chịu 
ảnh hưởng bởi dịch bệnh này.

00:02:02.578 --> 00:02:04.656
Ông nghe thấy những 
câu chuyện đau lòng

00:02:04.656 --> 00:02:08.103
không chỉ về những tổn hại mà
Ebola gây ra cho con ngừơi

00:02:08.103 --> 00:02:11.299
mà còn những gì nó gây ra cho 
các gia đình và cho cộng đồng.

00:02:12.589 --> 00:02:16.999
Và ông ấy lắng nghe các lãnh đạo 
địa phương nơi đó và những gì họ bảo ông

00:02:16.999 --> 00:02:20.443
Họ nói,"Khi những đứa trẻ của chúng tôi 
bị ốm, khi chúng đang dần chết,

00:02:20.443 --> 00:02:24.247
chúng tôi không thể ôm chúng vào lúc 
mà chúng tôi muốn gần gũi chúng nhất.

00:02:24.247 --> 00:02:28.937
Khi người thân chúng tôi chết, chúng tôi
không thể chăm sóc họ theo phong tục

00:02:28.937 --> 00:02:31.617
Chúng tôi không được phép tắm 
cho thi thể để chôn cất

00:02:31.617 --> 00:02:34.801
theo cái cách mà cộng đồng và 
nghi lễ của chúng tôi yêu cầu.

00:02:34.801 --> 00:02:38.208
Và vì lý do này, họ đã thực sự
bất an và lo lắng

NOTE Paragraph

00:02:38.208 --> 00:02:41.995
và toàn bộ đại dịch đã được 
tháo gỡ trước mặt họ.

NOTE Paragraph

00:02:41.995 --> 00:02:44.911
Họ tìm đến những nhân viên
y tế, những người đã đến giúp họ,

00:02:44.911 --> 00:02:48.265
những anh hùng đến để cố gắng
và hỗ trợ giúp cộng đồng,

00:02:48.265 --> 00:02:53.184
để hợp tác với cộng đồng, nhưng những
người này không thể tới gần họ.

00:02:53.184 --> 00:02:58.402
Và những gì xảy ra tiếp theo, là
Peter giải thích cho các lãnh đạo.

00:02:58.402 --> 00:03:01.137
Lãnh đạo lắng nghe. Họ thay đổi tình hình.


00:03:01.137 --> 00:03:04.744
Và Peter giải thích Ebola là gì.
Ông ấy giải thích bệnh dịch đó là gì.

00:03:04.744 --> 00:03:07.019
Ông ấy giải thích nó đã 
làm gì với cộng đồng họ

00:03:07.019 --> 00:03:12.177
Và ông ấy giải thích rằng Ebola đe dọa 
mọi thứ làm nên con người chúng ta.

00:03:12.177 --> 00:03:16.563
Ebola là bạn không thể ôm con bạn theo 
cách mà bạn sẽ làm trong tình cảnh này.

00:03:16.563 --> 00:03:18.873
Bạn không thể lo hậu sự
theo bạn đáng lẽ sẽ làm.

00:03:18.873 --> 00:03:23.516
Bạn phải giao phó việc đó cho
những người trong bộ đồ vũ trụ.

NOTE Paragraph

00:03:23.516 --> 00:03:26.865
Và thưa quý vị, những gì xảy ra
thật sự rất phi thường:

00:03:26.865 --> 00:03:30.111
Các cộng đồng, nhân viên y tế và
Peter ngồi xuống cùng nhau

00:03:30.111 --> 00:03:35.168
và cùng nhau lập ra một kế hoạch mới
để kiểm soát Ebola ở tỉnh Lofa.

00:03:35.168 --> 00:03:39.642
Và lý do mà câu chuyện này là một
câu chuyện quan trọng, thưa quý vị

00:03:39.642 --> 00:03:44.736
là vì đến hôm nay, tỉnh Lofa, cái nơi
mà ngay giữa trung tâm bệnh dịch

00:03:44.736 --> 00:03:47.563
các vị đã theo dõi, 
các vị đã đọc báo,

00:03:47.563 --> 00:03:51.306
các vị đã thấy tin tức qua màn hình tivi,

00:03:51.306 --> 00:03:57.393
Đến hôm nay, tỉnh Lofa đã gần được
8 tuần không có một trường hợp Ebola nào.

00:03:57.393 --> 00:04:04.439
(khán giả vỗ tay)

00:04:04.449 --> 00:04:07.872
Điều này hiển nhiên không có nghĩa 
là công việc đã được hoàn thành,

NOTE Paragraph

00:04:07.872 --> 00:04:11.128
Vẫn còn một nguy cơ lớn 
với nhiều trường hợp khác ngoài kia

00:04:11.128 --> 00:04:14.392
Nhưng nó dạy cho chúng ta
rằng Ebola có thể bị đánh bại

00:04:14.392 --> 00:04:16.049
Đó là điều mấu chốt

00:04:16.049 --> 00:04:17.216
Thậm chí với mức độ này

00:04:17.216 --> 00:04:21.113
thậm chí với sự phát triển nhanh
mà chúng ta đã thấy trong môi trường ở đây

00:04:21.113 --> 00:04:24.571
giờ chúng ta biết Ebola có thể bị đánh bại

00:04:24.571 --> 00:04:28.562
Khi cộng đồng làm việc cùng nhau
cùng với những nhân viên y tế

00:04:28.562 --> 00:04:31.235
đó là lúc bệnh dịch này có thể dừng lại

NOTE Paragraph

00:04:31.235 --> 00:04:34.885
Nhưng bằng cách nào Ebola đã kết thúc
ở nơi đầu tiên là hạt Lofa?

00:04:34.885 --> 00:04:39.577
Chúng ta phải quay trở lại 
12 tháng trước khi bắt đầu dịch này.

00:04:39.577 --> 00:04:42.828
Và như nhiều bạn biết,
virus này đã không được phát hiện

00:04:42.828 --> 00:04:46.803
nó không bị phát hiện từ 3 đến 4 tháng
kể từ khi nó bùng phát

00:04:46.803 --> 00:04:49.466
Bởi vì đây không phải là 
bệnh của Tây Phi,

00:04:49.466 --> 00:04:52.611
Nó là bệnh của Trung Phi,
một nửa lục địa phía xa

00:04:52.611 --> 00:04:54.547
Người ta chưa hề thấy bệnh này bao giờ

00:04:54.547 --> 00:04:57.156
Những nhân viên y tế chưa hề thấy
bệnh này bao giờ

00:04:57.156 --> 00:04:59.324
Họ đã không biết phải làm gì

00:04:59.324 --> 00:05:01.383
và để khiến vấn đề
trở nên phức tạp hơn

00:05:01.383 --> 00:05:05.951
Virus đó tự tạo cho nó một triệu trứng,
một kiểu biểu hiện

00:05:05.951 --> 00:05:08.216
mà không giống như đặc thù của bệnh

00:05:08.216 --> 00:05:12.631
Vì thế con người thậm chí không nhận ra
Ebola, dù họ biết Ebola

00:05:12.631 --> 00:05:16.490
Đó là lý do nó không bị phát hiện 
trong một thời gian

NOTE Paragraph

00:05:16.490 --> 00:05:19.660
Nhưng trái ngược với niềm tin 
công chúng những ngày đó

00:05:19.660 --> 00:05:25.175
một khi virus bị phát hiện,
sự hỗ trợ tăng nhanh đột biến

00:05:25.175 --> 00:05:30.236
MSF nhanh chóng thiết lập một trung tâm
chữa trị Ebola tại khu vực, như bạn biết

00:05:30.236 --> 00:05:33.330
Tổ chức sức khỏe thế giới và những đối tác
mà nó làm việc cùng

00:05:33.330 --> 00:05:37.005
cuối cùng đã triển khai hàng trăm người
trong hai tháng sau đó

00:05:37.005 --> 00:05:39.393
để có thể giúp theo dõi virus.

00:05:39.393 --> 00:05:43.424
Vấn đề là, thưa quý vị,
sau đó, virus này,

00:05:43.424 --> 00:05:46.977
với tên gọi nổi tiếng, Ebola
đã phát tán rất xa

00:05:46.977 --> 00:05:50.186
Nó đã vượt qua một trong những
phản ứng lớn nhất

00:05:50.186 --> 00:05:53.995
mà cho đến nay được gắn với tên gọi
sự bùng nổ Ebola

NOTE Paragraph

00:05:53.995 --> 00:05:56.403
Đến giữa năm, không chỉ Guinea

00:05:56.403 --> 00:06:00.366
mà cả Sierra Leone và Leberia 
cũng bị nhiễm

00:06:00.366 --> 00:06:05.233
Virus đã trải rộng theo địa lý
số lượng đã tăng lên

00:06:05.233 --> 00:06:10.289
và tại thời điểm đó, không chỉ
hàng trăm người bị nhiễm

00:06:10.289 --> 00:06:12.168
và chết bởi bệnh này,

00:06:12.168 --> 00:06:14.907
mà quan trọng,
những người ứng phó đầu tiên

00:06:14.907 --> 00:06:17.750
những người đến để cố gắng giúp

00:06:17.750 --> 00:06:20.892
những nhân viên y tế, 
những người giúp đỡ khác

00:06:20.892 --> 00:06:23.498
cũng bị ốm và chết rất nhiều

00:06:23.934 --> 00:06:26.882
Tổng thống của những nước này
nhận ra sự khẩn cấp

00:06:26.882 --> 00:06:30.422
Họ gặp nhau ngay thời gian đó,
họ đồng ý về hành động chung

00:06:30.422 --> 00:06:34.640
và họ cùng nhau tạo một trung tâm hoạt
động khẩn cấp liên kết tại Conakry

00:06:34.640 --> 00:06:38.960
để cố gắng và làm việc cùng nhau nhằm kết
thúc căn bệnh này

00:06:38.960 --> 00:06:41.712
để triển khai những chiến thuật mà
chúng ta đã đề cập

NOTE Paragraph

00:06:42.242 --> 00:06:46.199
Nhưng điều xảy ra sau đó là những gì 
chúng tôi chưa từng nhìn thấy về Ebola

00:06:46.199 --> 00:06:49.785
Điều xảy ra là virus hoặc 
ai đó có virus

00:06:49.785 --> 00:06:53.181
lên máy bay, di chuyển sang nước khác

00:06:53.181 --> 00:06:57.323
và lần đầu tiên, chúng tôi thấy 
ở một nước xa xôi

00:06:57.323 --> 00:06:59.879
virus lại xuất hiện.

00:06:59.879 --> 00:07:04.286
Lần này là ở Nigeria,
tại đô thị đông đúc của Lagos,

00:07:04.286 --> 00:07:06.245
21 triệu người.

00:07:06.245 --> 00:07:09.228
Bây giờ virus đã ở trong môi trường

00:07:09.228 --> 00:07:12.768
và như bạn có thể đoán được,
một hồi chuông cảnh báo quốc tế

00:07:12.768 --> 00:07:16.536
một mức độ liên quan quốc tế mà
chúng tôi chưa thấy trong vài năm trở lại

00:07:16.536 --> 00:07:18.990
gây ra bởi một bệnh dịch như thế này

00:07:18.990 --> 00:07:23.630
Tổ chức sức khỏe thế giới ngay lập tức
kêu gọi cùng nhau một kênh chuyên gia

00:07:23.630 --> 00:07:27.251
xem xét tình hình, thông báo
một tình huống khẩn cấp quốc tế

00:07:27.256 --> 00:07:32.346
để làm điều đó, mong muốn là 
có một sự lan tỏa rộng lớn

00:07:32.346 --> 00:07:35.316
về sự trợ giúp quốc tế để
giúp những nước này

00:07:35.316 --> 00:07:39.034
những nước đang trong khó khăn 
thời điểm đó

NOTE Paragraph

00:07:39.364 --> 00:07:42.111
Nhưng điều chúng tôi thấy
là một thứ rất khác

00:07:42.341 --> 00:07:45.869
Có một vài phản hồi lớn

00:07:45.869 --> 00:07:50.630
Số lượng quốc gia đến trợ giúp --
nhiều tổ chức phi chính phủ, như bạn biết

00:07:50.630 --> 00:07:54.046
nhưng cùng thời điểm, sự đối nghịch
xảy ra ở nhiều nơi.

00:07:54.046 --> 00:07:58.161
cảnh báo tăng lên, và rất nhanh
những quốc gia này nhận ra

00:07:58.161 --> 00:08:02.556
không những không nhận được hỗ trợ họ cần,
mà ngày càng bị cô lập

00:08:02.556 --> 00:08:07.290
Điều chúng tôi thấy là những chuyến bay 
thương mại đến những quốc gia này

00:08:07.290 --> 00:08:09.881
và những người chưa từng bị
phát hiện mắc virus

00:08:09.881 --> 00:08:12.043
không còn được phép đi du lịch

00:08:12.043 --> 00:08:15.971
Điều này hiển nhiên không chỉ gây 
khó khăn cho những nước liên quan

00:08:15.971 --> 00:08:18.093
mà còn ảnh hưởng đến sự ứng phó

00:08:18.093 --> 00:08:21.055
Những tổ chức đó cố gắng đưa người sang

00:08:21.055 --> 00:08:23.261
cố gắng giúp họ ứng phó với bệnh dịch

00:08:23.261 --> 00:08:25.193
thì không thể đưa người lên máy bay,

00:08:25.193 --> 00:08:28.392
họ không thể đưa họ đến những quốc gia 
để có thể ứng phó.

00:08:28.392 --> 00:08:30.404
Trong tình huống đó, thưa quý vị

00:08:30.404 --> 00:08:33.639
một virus như Ebola được hưởng lợi.

NOTE Paragraph

00:08:33.639 --> 00:08:38.577
Và điều chúng ta đã thấy cũng là một thứ
chúng ta chưa từng thấy trước kia

00:08:38.577 --> 00:08:41.733
Không chỉ virus tiếp tục phát tán
ở những nơi đó

00:08:41.733 --> 00:08:45.324
nơi chúng đã trở nên lây nhiễm,
rồi sau đó bắt đầu bùng phát nhanh chóng

00:08:45.324 --> 00:08:47.692
và chúng ta đã thấy số ca nhiễm
mà bạn biết,

00:08:47.692 --> 00:08:50.746
điều chúng ta chưa từng thấy trước kia
trên một quy mô như thế

00:08:50.746 --> 00:08:53.783
sự bùng nổ ghê gớm những ca nhiễm Ebola

00:08:53.783 --> 00:08:58.024
không chỉ ở những nước hoặc khu vực
đã bị lây nhiễm

00:08:58.024 --> 00:09:01.883
và còn trải rộng và sâu hơn
ở những quốc gia này

00:09:01.883 --> 00:09:04.947
Thưa quý vị, một trong 
những vấn đề liên quan

00:09:04.947 --> 00:09:09.772
tình trạng khẩn cấp quốc tế ở sức khỏe
cộng đồng chúng ta từng thấy

NOTE Paragraph

00:09:10.502 --> 00:09:12.553
Và điều đã xảy ra ở những nước này sau đó

00:09:12.553 --> 00:09:16.742
nhiều bạn nhìn thấy trên truyền hình,
qua báo chí,

00:09:16.742 --> 00:09:22.102
chúng ta thấy hệ thống sức khỏe bắt đầu
sụp đổ dưới sức nặng của dịch bệnh này

00:09:22.102 --> 00:09:26.722
Chúng ta thấy trường học bắt đầu đóng cửa,
thị trường không còn hoạt động,

00:09:26.722 --> 00:09:30.042
không còn theo chức năng vốn dĩ
ở những nước này

00:09:30.042 --> 00:09:34.161
Chúng ta thấy thông tin và nhận thức 
sai lệch bắt đầu lan tràn

00:09:34.161 --> 00:09:37.645
thậm chí nhanh hơn trong cộng đồng,
trở nên báo động hơn

00:09:37.645 --> 00:09:39.260
về tình huống này.

00:09:39.260 --> 00:09:42.844
Họ bắt đầu tránh xa những người mà
bạn nhìn thấy trong bộ quần áo không gian

00:09:42.844 --> 00:09:45.091
người mà họ từng gọi,
là những kẻ đã đến để giúp

00:09:45.091 --> 00:09:48.118
Và khi tình huống
trở nên thậm chí tồi tệ hơn

00:09:48.118 --> 00:09:50.800
Những quốc gia phải ban bố
tình trạng khẩn cấp

00:09:50.800 --> 00:09:56.205
Lượng lớn người dân cần được cách ly tại
vài khu vực, sau đó một vài thoát ra ngoài

00:09:56.205 --> 00:09:59.975
Đó là một tình huống rất, rất đáng sợ.

NOTE Paragraph

00:09:59.975 --> 00:10:02.834
Trên thế giới, nhiều người 
bắt đầu thắc mắc

00:10:02.834 --> 00:10:06.803
liệu chúng ta có thể dừng Ebola khi nó
bắt đầu phát tán như thế ?

00:10:06.803 --> 00:10:11.255
Và họ bắt đầu hỏi, chúng ta thực sự biết 
về virus này như nào ?

00:10:11.585 --> 00:10:14.740
Sự thực là chúng ta không hiểu về Ebola
thực sự nhiều

00:10:14.740 --> 00:10:18.735
Nó là một bệnh tương đối mới
theo cách chúng ta biết về nó

00:10:18.735 --> 00:10:21.020
Chúng ta mới biết về bệnh dịch 
trong 40 năm,

00:10:21.020 --> 00:10:24.502
từ lần đầu nó xuất hiện
ở Trung Phi năm 1976.

00:10:24.502 --> 00:10:27.582
Nhưng thay vào đó, chúng ta biết nhiều thứ

00:10:27.582 --> 00:10:31.805
Chúng ta biết rằng virus này
có thể sống trong một loại dơi

00:10:31.805 --> 00:10:34.921
Chúng ta biết nó có thể xâm nhập
vào một quần thể người

00:10:34.921 --> 00:10:37.528
khi chúng ta tiếp xúc với
động vật hoang dại

00:10:37.528 --> 00:10:41.086
mà đã bị nhiễm virus và có thể
ốm vì nó.

00:10:41.086 --> 00:10:44.307
Sau đó chúng ta biết rằng virus
phát tán từ người sang người

00:10:44.307 --> 00:10:46.580
thông qua dịch cơ thể (máu) bị nhiễm.

00:10:46.580 --> 00:10:48.071
Và như bạn đã thấy,

00:10:48.071 --> 00:10:51.553
chúng ta biết căn bệnh khủng khiếp 
mà sau đó nó gây ra ở người

00:10:51.553 --> 00:10:56.071
khi chúng ta thấy bệnh này gây ra
sốt nặng, tiêu chảy, nôn mửa,

00:10:56.071 --> 00:11:02.541
và sau đó không may là 70% hoặc hơn
những ca nhiễm đã chết.

00:11:02.541 --> 00:11:07.884
Đây là căn bệnh rất nguy hiểm, suy nhược
và chết người.

NOTE Paragraph

00:11:08.344 --> 00:11:12.517
Nhưng mặc dù thực tế chúng ta không biết
bệnh này trong một thời gian dài,

00:11:12.517 --> 00:11:17.394
và chúng ta không biết mọi thứ về nó,
chúng ta biết cách nào để dừng nó lại

00:11:17.394 --> 00:11:20.608
Có 4 thứ quan trọng để dừng Ebola lại.

00:11:20.608 --> 00:11:24.922
Đầu tiên và trên hết, cộng đồng 
phải hiểu về bệnh này,

00:11:24.922 --> 00:11:28.443
họ phải hiểu bằng cách nào
nó phát tán và làm sao dừng nó lại.

NOTE Paragraph

00:11:28.443 --> 00:11:32.519
Và sau đó họ phải có khả năng phát hiện
những trường hợp đơn lẻ,

00:11:32.519 --> 00:11:34.525
mọi thông tin về những trường hợp đó,

00:11:34.525 --> 00:11:38.682
và bắt đầu theo dõi chuỗi lây truyền
để có thể dừng những chuỗi này lại.

00:11:38.682 --> 00:11:42.304
Chúng ta phải có những trung tâm chữa trị,
trung tâm đặc trị Ebola,

00:11:42.304 --> 00:11:44.817
nơi những người làm việc được bảo vệ

00:11:44.817 --> 00:11:49.689
và họ cố gắng cung cấp trợ giúp cho
những người nhiễm bệnh

00:11:49.689 --> 00:11:52.134
để những người này có thể
sống sót qua bệnh.

00:11:52.134 --> 00:11:54.334
Và sau đó với những người bị chết,

00:11:54.334 --> 00:12:00.192
chúng ta phải đảm bảo an toàn, đồng thời 
có một quá trình chôn cất trang nghiêm

00:12:00.192 --> 00:12:04.088
để không còn lây lan trong thời gian đó.

NOTE Paragraph

00:12:04.798 --> 00:12:09.299
Chúng ta biết dừng Ebola bằng cách nào và
với những công việc này, thưa quý vị.

00:12:09.299 --> 00:12:13.458
Virus đã được dập tắt ở Nigeria 
bởi 4 chiến lược đó

00:12:13.458 --> 00:12:15.562
và tất nhiên bởi 
những người thực hiện chúng

00:12:15.562 --> 00:12:19.584
Nó được dập tắt ở Senegal, nơi nó phát tán
và nhiều quốc gia khác

00:12:19.584 --> 00:12:23.177
mà bị lây nhiễm bởi virus này,
trong dịch bệnh này.

00:12:23.177 --> 00:12:27.018
Không có nghi ngờ về việc những 
chiến thuật này thực sự tác dụng

00:12:27.018 --> 00:12:32.326
Câu hỏi lớn, thưa quý vị, là liệu
những chiến thuật này có thể tác dụng

00:12:32.326 --> 00:12:36.600
trên quy mô này, trong tình huống này,
với nhiều quốc gia bị ảnh hưởng

00:12:36.600 --> 00:12:40.206
với sự lớn mạnh ghê gớm như bạn đã thấy

NOTE Paragraph

00:12:40.206 --> 00:12:44.757
Đó là câu hỏi lớn chúng ta phải đối mặt
chỉ hai hay ba tháng trước.

00:12:44.757 --> 00:12:48.801
Hôm nay chúng ta biết câu trả lời 
cho câu hỏi đó.

00:12:48.801 --> 00:12:51.779
Và chúng ta biết câu trả lời đó bởi vì
công sức phi thường

00:12:51.779 --> 00:12:56.546
của một nhóm phi thường NGO,
của chính phủ, của lãnh đạo địa phương,

00:12:56.546 --> 00:13:00.932
của những cơ quan liên hợp quốc và 
nhiều tổ chức thiện nguyện và khác nữa

00:13:00.932 --> 00:13:04.850
đã đến và tham gia cuộc chiến để
cố gắng dừng Ebola lại ở Tây Phi.

NOTE Paragraph

00:13:04.850 --> 00:13:08.293
Nhưng điều phải được thực hiện ở đó
lại hơi khác một chút

00:13:08.293 --> 00:13:11.218
Những quốc gia này làm theo những cách
tôi mới chỉ cho các bạn

00:13:11.218 --> 00:13:16.624
cam kết cộng đồng, tìm kiếm ca nhiễm,
truy vết thông tin vân vân,

00:13:16.624 --> 00:13:18.548
và họ thay đổi quan niệm.

00:13:18.548 --> 00:13:21.481
Có quá nhiều ca bệnh, họ tiếp cận nó
theo một cách khác

00:13:21.481 --> 00:13:26.912
Điều họ quyết định làm là họ sẽ cố gắng
và làm chậm lại dịch bệnh này

00:13:26.912 --> 00:13:31.899
bằng cách tạo ra nhanh nhiều giường nhất 
có thể ở những trung tâm trị liệu đặc biệt

00:13:31.899 --> 00:13:37.203
để họ có thể ngăng bệnh phát tán 
từ những nơi bị nhiễm

00:13:37.203 --> 00:13:39.652
Họ nhanh chóng thành lập 
rất nhiều đội chôn cất

00:13:39.652 --> 00:13:41.827
để họ có thể đối phó an toàn
với người chết

00:13:41.827 --> 00:13:44.394
và bằng cách đó, họ cố gắng và
làm chậm dịch bệnh này

00:13:44.394 --> 00:13:48.613
để thấy liệu nó có thực sự được kiểm soát
bằng cách tiếp cận thông thường

00:13:48.613 --> 00:13:51.364
như tìm ca nhiễm và truy thông tin.

00:13:51.364 --> 00:13:54.657
Khi tôi đến Tây Phi khoảng 3 tháng trước,

00:13:54.657 --> 00:13:57.669
khi tôi ở đó
điều tôi nhìn thấy thật là phi thường.

00:13:57.669 --> 00:14:02.595
Tôi thấy tổng thống mở những trung tâm 
khẩn cấp để chống lại Ebola

00:14:02.595 --> 00:14:06.363
để họ có thế điều phối và giám sát
một cách trực tiếp

00:14:06.363 --> 00:14:10.450
sự gia tăng trợ giúp quốc tế để cố gắng
dừng bệnh dịch này.

00:14:10.450 --> 00:14:14.001
Chúng ta thấy quân đội ở trong và ngoài
những quốc gia này

00:14:14.001 --> 00:14:16.741
đến để giúp xây dựng những trung tâm
chữa trị Ebola

00:14:16.741 --> 00:14:19.991
có thể được dùng để cách ly 
những người ốm.

00:14:19.991 --> 00:14:24.417
Chúng ta thấy hội chữ thập đỏ làm việc với
những đơn vị đối tác trên mặt đất ở đó

00:14:24.417 --> 00:14:29.574
giúp đào tạo cộng đồng để họ có thể
thực sự chôn cất an toàn người chết

00:14:29.574 --> 00:14:32.132
theo một cách trang nghiêm.

00:14:32.132 --> 00:14:34.933
Ta thấy các cơ quan U.N,
chương trình lương thực thế giới

00:14:34.933 --> 00:14:36.834
xây dựng chiếc cầu không vận khổng lồ

00:14:36.834 --> 00:14:40.736
để có thể đưa người phản ứng đến mọi ngóc
ngách trên đất nước một cách nhanh chóng

00:14:40.736 --> 00:14:44.089
để có thể thực hiện những chiến thuật
chúng tôi vừa nói đến

NOTE Paragraph

00:14:44.089 --> 00:14:47.434
Điều chúng ta thấy, thưa quý vị, có thể 
là ấn tượng nhất

00:14:47.434 --> 00:14:50.451
là việc làm đáng kinh ngạc của 
các chính phủ,

00:14:50.451 --> 00:14:53.468
các lãnh đạo trong những quốc gia này,
với cộng đồng

00:14:53.468 --> 00:14:56.486
để cố gắng đảm bảo rằng người dân
hiểu về bệnh dịch này

00:14:56.486 --> 00:15:02.169
hiểu những điều phi thường họ phải làm
nhằm cố gắng dừng Ebola.

00:15:02.169 --> 00:15:04.462
Và kết quả, thưa quý vị,

00:15:04.462 --> 00:15:08.905
chúng ta thấy một vài điều chúng ta 
không biết chỉ 2 hay 3 tháng trước,

00:15:08.905 --> 00:15:11.179
liệu rằng nó có thể hay không.

00:15:11.179 --> 00:15:14.309
Điều chúng tôi thấy là cái bạn thấy 
bây giờ trong biểu đồ này,

00:15:14.309 --> 00:15:17.118
khi chúng tôi đánh giá chung lại vào 1.12

00:15:17.118 --> 00:15:20.560
Điều chúng ta thấy là chúng ta có thể
tác động vào vòng cung đó, để nói,

00:15:20.560 --> 00:15:22.934
thay đổi sự phát triển bùng phát này

00:15:22.934 --> 00:15:27.163
và mang lại một vài hi vọng về khả năng
kiểm soát dịch bệnh này.

00:15:27.163 --> 00:15:31.217
Vì nguyên nhân đó, thưa quý vị,
tuyệt đối không có câu hỏi nào hiện tại

00:15:31.217 --> 00:15:37.018
rằng liệu chúng ta có thể theo kịp 
dịch bệnh này ở Tây Phi và đánh bại Ebola.

NOTE Paragraph

00:15:37.785 --> 00:15:40.958
Câu hỏi lớn nhất mà nhiều người đang hỏi

00:15:40.958 --> 00:15:42.941
thậm chí khi đã nhìn thấy 
đường cong này,

00:15:42.941 --> 00:15:45.845
"Chà, chờ một phút,
thật tuyệt là bạn có thể làm chậm nó lại,

00:15:45.845 --> 00:15:47.896
nhưng liệu bạn có thực sự
đưa nó về 0 ?"

00:15:47.896 --> 00:15:51.437
Chúng ta thực sự đã trả lời câu hỏi đó
lúc bắt đầu buổi nói chuyện này,

00:15:51.437 --> 00:15:55.590
khi tôi nhắc tới hạt Lofa ở Liberia.

00:15:55.590 --> 00:15:59.016
Chúng tôi kể cho bạn câu chuyện
bằng cách nào hạt Lofa ở vào tình huống

00:15:59.016 --> 00:16:01.829
nơi họ không tìm ra Ebola
trong 8 tuần.

00:16:01.829 --> 00:16:05.205
Nhưng cũng có những câu chuyện tương tự
từ những quốc gia khác.

00:16:05.205 --> 00:16:07.451
Từ Gueckedou ở Guinea,

00:16:07.451 --> 00:16:11.959
khu vực đầu tiên mà ca nhiễm đầu tiên
được thực sự chữa trị.

NOTE Paragraph

00:16:11.959 --> 00:16:15.373
Chúng tôi thấy rất, rất ít ca trong
vài tháng cuối,

00:16:15.373 --> 00:16:19.800
và ở đây tại Kenema, Sierra Leone,
một vùng khác trong tâm dịch,

00:16:19.800 --> 00:16:23.061
chúng ta đã không thấy virus 
trong hơn vài tuần --

00:16:23.061 --> 00:16:26.156
một cách còn quá sớm để thông báo
chiến thắng, dĩ nhiên,

00:16:26.156 --> 00:16:27.931
nhưng chứng tỏ, thưa quý vị,

00:16:27.931 --> 00:16:31.556
không những ta 
theo kịp với bệnh dịch,

00:16:31.556 --> 00:16:34.722
mà bệnh dịch này có thể được đưa về 0.

NOTE Paragraph

00:16:34.722 --> 00:16:38.878
Thử thách bây giờ, tất nhiên, là
thực hiện điều này trên quy mô cần thiết

00:16:38.878 --> 00:16:44.244
ngay tại ba nước này, và
đó là một thử thách lớn.

00:16:44.244 --> 00:16:48.949
Bởi vì khi bạn ở tại một thứ
trong thời gian dài, trên quy mô này,

00:16:48.949 --> 00:16:52.949
có hai mối đe dọa lớn khác
đến nhập vào virus.

00:16:52.949 --> 00:16:56.052
Thứ nhất là sự tự mãn,

00:16:56.052 --> 00:16:59.475
nguy cơ là đường bệnh này bắt đầu cong,

00:16:59.475 --> 00:17:02.739
truyền thông sẽ nhìn vào chỗ khác
thế giới sẽ nhìn vào chỗ khác

00:17:02.739 --> 00:17:04.371
Sự tự mãn luôn là một nguy cơ.

NOTE Paragraph

00:17:04.371 --> 00:17:08.714
Và nguy cơ khác, tất nhiên, là khi bạn
làm việc quá vất vả trong thời gian dài

00:17:08.714 --> 00:17:12.352
và chỉ ngủ vài giờ suốt
những tháng qua,

00:17:12.352 --> 00:17:14.590
mọi người mệt mỏi, trở nên kiệt sức,

00:17:14.590 --> 00:17:18.660
và những nguy cơ mới này 
bắt đầu trườn vào quá trình phản ứng.

00:17:18.660 --> 00:17:22.940
Thưa quý vị, tôi có thể nói hôm nay
tôi mới chỉ trở lại từ Tây Phi.

00:17:22.940 --> 00:17:26.640
Người dân những quốc gia này,
lãnh đạo những quốc gia này,

00:17:26.640 --> 00:17:28.136
họ không tự mãn.

00:17:28.136 --> 00:17:31.879
Họ muốn đưa Ebola về 0 tại quốc gia họ.

00:17:31.879 --> 00:17:35.664
Và những người này, vâng, họ mệt,
nhưng họ không kiệt sức.

00:17:35.664 --> 00:17:37.869
Họ có năng lượng, họ có lòng can đảm,

00:17:37.869 --> 00:17:40.399
họ có sức mạnh để hoàn thành điều này.

NOTE Paragraph

00:17:40.399 --> 00:17:43.153
Điều họ cần, thưa quý vị, 
tại thời điểm này,

00:17:43.153 --> 00:17:46.781
là sự hỗ trợ vững chắc 
của cộng đồng quốc tế,

00:17:46.781 --> 00:17:48.189
đứng cùng với họ,

00:17:48.189 --> 00:17:53.047
thúc đẩy và mang đến thậm chí nhiều
trợ giúp lúc này để hoàn thành công việc.

00:17:53.047 --> 00:17:58.082
Bởi vì kết thúc Ebola ngay lúc này tức là
đảo ngược tình thế so với virus này

00:17:58.082 --> 00:17:59.817
và bắt đầu săn tìm nó.

NOTE Paragraph

00:17:59.817 --> 00:18:05.004
Nhớ rằng virus này, toàn bộ thảm họa này
được bắt đầu với một ca nhiễm

00:18:05.004 --> 00:18:07.703
và sẽ kết thúc với một ca nhiễm.

00:18:07.703 --> 00:18:12.027
Nhưng nó sẽ chỉ kết thúc nếu những 
quốc gia đó có đủ những nhà dịch tễ học,

00:18:12.027 --> 00:18:16.644
đủ nhân viên y tế, đủ nhân viên giao vận
và đủ người làm việc với họ

00:18:16.644 --> 00:18:17.644
có khả năng tìm ra mọi ca nhiễm,
truy ra thông tiên liên lạc

00:18:20.126 --> 00:18:24.220
và đảm bảo rằng bệnh dịch này
dừng lại một lần và mãi mãi.

NOTE Paragraph

00:18:24.220 --> 00:18:27.557
Thư quý vị, Ebola có thể bị đánh bại.

00:18:27.557 --> 00:18:32.245
Bây giờ chúng tôi cần bạn đưa câu chuyện
này đến những người nghe khác

00:18:32.245 --> 00:18:35.457
và giải thích cho họ về ý nghĩa 
của việc đánh bại Ebola,

00:18:35.457 --> 00:18:39.189
và quan trọng hơn, chúng tôi cần bạn
ủng hộ những người

00:18:39.189 --> 00:18:42.743
có thể giúp chúng tôi mang những nguồn lực
cần thiết đến những quốc gia này

00:18:42.743 --> 00:18:44.517
để đánh bại bệnh dịch này.

00:18:44.517 --> 00:18:48.699
Có rất nhiều người ngoài kia sẽ
sống sót và khỏe mạnh,

00:18:48.699 --> 00:18:52.101
nhờ những gì bạn làm để giúp 
chúng tôi đánh bại Ebola.

NOTE Paragraph

00:18:52.101 --> 00:18:53.587
Cảm ơn.

NOTE Paragraph

00:18:53.587 --> 00:18:57.474
(Khán giả vỗ tay)