0:00:20.084,0:00:24.022 Mam przyjaciela artystę, który czasem wyrażał 0:00:24.022,0:00:27.057 pewien pogląd, z którym niezbyt się zgadzam. 0:00:27.057,0:00:30.095 Podnosił kwiat i mówił "Spójrz, jaki jest piękny", 0:00:30.095,0:00:35.082 z czym się godziłem. Wtedy dodawał "Widzisz, jako artysta mogę docenić, jak pięknie wygląda, 0:00:35.082,0:00:42.093 natomiast ty, jako naukowiec, odzierasz go z jego piękna i sprawiasz, że staje się mdły". A ja myślę, że jest trochę stuknięty. 0:00:42.093,0:00:48.089 Przede wszystkim piękno, które on widzi, jest dostępne również dla innych ludzi, w tym dla mnie, jak sądzę, 0:00:48.089,0:00:52.031 choć nie jestem być może ani w połowie tak estetycznie wyrafinowany jak on; 0:00:52.031,0:00:56.012 wciąż jednak potrafię docenić piękno kwiatu. 0:00:56.012,0:01:01.036 Jednocześnie mogę zobaczyć w nim o wiele więcej, niż on [przyjaciel-artysta]. Mogę wyobrazić sobie jego komórki, 0:01:01.036,0:01:04.062 jego skomplikowane wewnętrzne funkcjonowanie, które również cechują się pięknem. 0:01:04.062,0:01:10.079 Mam na myśli nie tylko piękno w wymiarze centymetra, ale też piękno istniejące w mniejszych wymiarach. 0:01:10.079,0:01:19.019 Wewnętrzna struktura, procesy życiowe, sam fakt, że kolory i kwiat wyewoluowały, 0:01:19.019,0:01:23.021 by przyciągać owady, które je zapylą... To interesujące. 0:01:23.021,0:01:25.092 To oznacza, że owady rozpoznają kolory. 0:01:25.092,0:01:32.087 Co prowadzi do pytania, czy zmysł estetyczny występuje również u niższych form życia... dlaczego jest estetyczny... 0:01:32.087,0:01:41.018 wszystkie możliwe ciekawe pytania, które razem z nauką, wiedzą, tylko powiększają uczucie podekscytowania, 0:01:41.018,0:01:49.046 tajemnicy, podziwu, które wywołuje kwiat. Tylko powiększają. Nie rozumiem, w jaki sposób miałyby je pomniejszyć. 0:01:50.084,0:01:55.036 Jeśli oczekujesz od nauki, że da ci odpowiedzi na wszystkie wspaniałe pytania na temat tego, czym jesteśmy, 0:01:55.036,0:02:01.004 dokąd zmierzamy, jaki jest sens wszechświata i tak dalej, to myślę, że możesz się szybko rozczarować 0:02:01.004,0:02:06.085 i zacząć szukać jakiegoś mistycznego rozwiązania tych problemów. Jak naukowiec może zadowolić się mistyczną odpowiedzią, 0:02:06.085,0:02:12.044 tego nie wiem, przecież esencja tkwi w tym, żeby zrozumieć... zresztą, nieważne, ja sam tego nie rozumiem. 0:02:12.044,0:02:19.076 W każdym razie, jeśli pomyślicie o tym... tak czy owak myślę, że to, co robimy, to badanie świata, 0:02:19.076,0:02:22.007 to próby dowiedzenia się o świecie tyle, ile się da. 0:02:22.007,0:02:26.007 Ludzie pytają mnie "Czy poszukuje pan fundamentalnych praw fizyki?" 0:02:26.007,0:02:30.050 Nie, nie robię tego, po prostu chcę się dowiedzieć o świecie czegoś więcej, a jeśli się okaże, że istnieje jakieś proste, 0:02:30.050,0:02:33.021 fundamentalne prawo, które tłumaczy wszystko, niech i tak będzie. 0:02:33.021,0:02:37.045 Bardzo miło byłoby coś takiego odkryć. Ale jeśli się okaże, że świat jest jak cebula o milionach warstw, 0:02:37.045,0:02:41.023 a my mamy już dość przedzierania się przez te warstwy, to będzie właśnie tak, a nie inaczej. 0:02:41.023,0:02:46.052 Cokolwiek by się nie okazało, natura czeka i ukaże się nam taką, jaką jest. 0:02:46.052,0:02:51.009 Dlatego jeśli zamierzamy ją badać, nie powinniśmy z góry decydować, co próbujemy odnaleźć, 0:02:51.009,0:02:53.089 poza odnalezieniem czegoś więcej. 0:02:53.089,0:03:01.026 Widzicie, rzecz tkwi w tym, że potrafię żyć z wątpliwościami i niepewnością i niewiedzą. 0:03:01.026,0:03:08.081 Myślę, że o wiele bardziej interesujące jest życie bez odpowiedzi niż posiadanie odpowiedzi, które mogą być błędne. 0:03:08.081,0:03:12.039 Ja mam odpowiedzi przybliżone, wiarę w rzeczy prawdopodobne i różny stopień pewności 0:03:12.039,0:03:15.081 co do różnych spraw, ale nie jestem całkowicie pewny niczego, 0:03:15.081,0:03:18.054 i wiele jest rzeczy, o których nie wiem nic. 0:03:18.054,0:03:24.082 Ale nie muszę znać odpowiedzi. Nie przeraża mnie to, że pewnych rzeczy nie wiem, 0:03:24.082,0:03:30.013 czy bycie zagubionym w tajemniczym wszechświecie bez żadnego celu, 0:03:30.013,0:03:34.066 co, o ile mi dobrze wiadomo, rzeczywiście ma miejsce. Ale nie obawiam się tego. 0:03:34.066,0:03:38.046 Tak więc, ogółem nie potrafię uwierzyć w niezwykłe historie, 0:03:38.046,0:03:48.038 które zostały wymyślone, by wyjaśnić nasz związek ze wszechświatem, ponieważ wydają się być 0:03:48.038,0:03:55.075 zbyt proste, zbyt połączone... zbyt miejscowe, zbyt prowincjonalne. Na ziemię, On przybył na Ziemię! 0:03:55.075,0:04:00.016 Jeden z aspektów Boga przybył na Ziemię, proszę zauważyć. 0:04:00.016,0:04:07.061 Spójrzcie tylko na to, co jest poza nami. To nie ma właściwych proporcji. 0:04:07.061,0:04:10.010 Tak czy owak, nie ma sensu się spierać, nie mogę się z tym spierać. Próbuję tylko 0:04:10.010,0:04:15.076 powiedzieć wam z naukowego punktu widzenia, z punktu widzenia mojego ojca, że powinniśmy rozważać nad tym, co jest, 0:04:15.076,0:04:25.019 a co może nie być prawdziwe; kiedy już zacznie się wątpić - co dla mnie jest fundamentalną częścią mojej duszy, wątpić 0:04:25.019,0:04:34.006 i pytać - kiedy wątpi się i pyta, wierzenie staje się nieco trudniejsze. 0:04:37.088,0:04:44.081 Piękno 0:04:46.004,0:04:48.012 Seria Feynmana jest pobocznym projektem 0:04:48.012,0:04:50.030 facebook.com/thesaganseries 0:04:50.030,0:04:55.015 odwiedź albo subskrybuj tę stronę po więcej 0:04:55.038,0:05:03.043 Napisy końcowe 0:05:03.079,0:05:10.050 Serwis społecznociowy stworzył Reid Gower.