0:00:00.958,0:00:03.158 Gdy nie tak dawno byłam 0:00:03.158,0:00:05.692 w Maroku w Casablance, 0:00:05.692,0:00:10.168 poznałam młodą, niezamężną [br]matkę o imieniu Faiza. 0:00:10.168,0:00:13.505 Pokazała mi zdjęcia swojego synka 0:00:13.505,0:00:19.640 i opowiedziała historię [br]jego poczęcia, ciąży i narodzin. 0:00:19.640,0:00:21.600 To niezwykła opowieść, 0:00:21.600,0:00:25.280 ale najlepsze zostawiła na koniec. 0:00:25.280,0:00:28.850 Powiedziała: "Wiesz, jestem dziewicą. 0:00:28.850,0:00:33.254 Mam na dowód dwa zaświadczenia lekarskie". 0:00:33.254,0:00:35.878 Oto współczesny Środkowy Wschód, 0:00:35.878,0:00:38.510 gdzie dwa tysiąclecia [br]po narodzeniu Chrystusa 0:00:38.510,0:00:42.738 wciąż zdarzają się niepokalane poczęcia. 0:00:42.738,0:00:48.395 Słyszałam wiele takich historii,[br]podróżując po krajach arabskich 0:00:48.395,0:00:51.683 i rozmawiając z ludźmi o seksie. 0:00:51.683,0:00:54.899 Brzmi to jak praca z bajki 0:00:54.899,0:00:58.167 albo bardzo podejrzany zawód, 0:00:58.167,0:01:01.523 lecz dla mnie to coś innego. 0:01:01.523,0:01:04.111 Jestem na wpół Egipcjanką i muzułmanką. 0:01:04.111,0:01:07.902 Jednak dorastałam w Kanadzie,[br]daleko od arabskich korzeni. 0:01:07.902,0:01:10.536 Jak wielu żyjących[br]na pograniczu Wschodu i Zachodu, 0:01:10.536,0:01:15.459 chciałam lepiej poznać swoje pochodzenie. 0:01:15.459,0:01:19.579 Zdecydowałam zająć się seksem[br]ze względu na zainteresowanie HIV/AIDS 0:01:19.579,0:01:23.666 jako pisarka, badaczka i aktywistka. 0:01:23.666,0:01:26.700 Seks to podłoże gwałtownej epidemii 0:01:26.700,0:01:29.150 na Środkowym Wschodzie [br]i w Północnej Afryce, 0:01:29.150,0:01:35.335 jednym z dwóch regionów,[br]gdzie zapadalność na HIV/AIDS rośnie. 0:01:35.335,0:01:38.376 Seksualność to niezwykle dobra lupa 0:01:38.376,0:01:41.100 do badania dowolnego społeczeństwa, 0:01:41.100,0:01:43.609 bo nasze intymne życie 0:01:43.609,0:01:47.783 odzwierciedla się w szerszej perspektywie: 0:01:47.783,0:01:53.857 w polityce, ekonomii, religii, tradycji,[br]w kwestiach gender i pokoleniowych. 0:01:53.857,0:01:57.144 Odkryłam, że jeśli chcesz poznać naród, 0:01:57.144,0:02:01.668 musisz zajrzeć mu do sypialni. 0:02:01.668,0:02:05.860 Świat arabski jest rozległy i różnorodny. 0:02:05.860,0:02:08.521 Przemierzając go,[br]natkniemy się na trzy ograniczenia, 0:02:08.521,0:02:13.735 którym nie należy się [br]przeciwstawiać mową ani czynem. 0:02:13.735,0:02:16.150 Pierwszy to polityka. 0:02:16.150,0:02:18.578 Zmieniła to jednak Arabska Wiosna Ludów 0:02:18.578,0:02:23.600 i powstania, które trwają od 2011 roku. 0:02:23.600,0:02:26.461 Obecnie możnowładcy starej i nowej daty 0:02:26.461,0:02:29.263 prowadzą interesy jak dawniej, 0:02:29.263,0:02:31.869 miliony innych wciąż żyją na marginesie 0:02:31.869,0:02:36.984 i walczą o lepsze życie. 0:02:36.984,0:02:40.164 Drugi drażliwy temat to religia. 0:02:40.164,0:02:42.995 Obecnie polityka i religia są powiązane, 0:02:42.995,0:02:46.139 odkąd powstały grupy takie,[br]jak Bractwo Muzułmańskie. 0:02:46.139,0:02:50.849 Niektórzy jednak pytają o rolę islamu 0:02:50.849,0:02:54.667 w życiu publicznym i prywatnym. 0:02:54.667,0:02:58.418 Jak sądzicie? 0:02:58.418,0:03:00.196 Jaki jest trzeci niewygodny temat? 0:03:00.196,0:03:01.258 Publiczność: Seks. 0:03:01.258,0:03:02.558 SEF: Głośniej, nie słyszę. 0:03:02.558,0:03:03.414 Publiczność: Seks. 0:03:03.414,0:03:05.036 SEF: Jeszcze raz, śmiało. 0:03:05.036,0:03:06.742 Publiczność: Seks. 0:03:06.742,0:03:10.062 SEF: Macie absolutną rację, to seks. 0:03:10.062,0:03:13.882 (Śmiech) 0:03:13.882,0:03:19.353 Na tym terenie jedyny dopuszczalny [br]kontekst dla seksu to małżeństwo, 0:03:19.353,0:03:23.131 akceptowane przez rodziców,[br]usankcjonowane przez religię 0:03:23.131,0:03:25.671 i rejestrowane przez państwo. 0:03:25.671,0:03:28.554 Małżeństwo to bilet do dorosłości. 0:03:28.554,0:03:32.379 Jeśli nie zawrzesz małżeństwa,[br]nie możesz opuścić domu rodziców 0:03:32.379,0:03:34.680 i nie możesz uprawiać seksu 0:03:34.680,0:03:37.827 oraz bezwzględnie nie możesz mieć dzieci. 0:03:37.827,0:03:41.193 To społeczny bastion,[br]twierdza nie do zdobycia, 0:03:41.193,0:03:45.658 odpierająca każdy szturm czy alternatywę. 0:03:45.658,0:03:49.666 Otacza ją rozległy obszar tabu 0:03:49.666,0:03:53.729 w kwestii seksu przedmałżeńskiego, 0:03:53.729,0:03:57.583 prezerwatyw, aborcji, homoseksualizmu 0:03:57.583,0:03:59.754 i innych takich. 0:03:59.754,0:04:02.978 Faiza stanowi tego żywy dowód. 0:04:02.978,0:04:07.259 Jej świadectwo o dziewictwie[br]to nie wynik pobożnych życzeń. 0:04:07.259,0:04:12.582 Chociaż większość miejscowych religii [br]pochwala czystość przedmałżeńską, 0:04:12.582,0:04:15.886 w patriarchacie [br]chłopcy są uprzywilejowani. 0:04:15.886,0:04:17.839 Mężczyźni uprawiają przedmałżeński seks 0:04:17.839,0:04:21.629 i ludzie przymykają na to oko. 0:04:21.629,0:04:23.845 Dla kobiet jest inaczej, 0:04:23.845,0:04:26.889 gdyż oczekuje się od nich [br]dziewictwa w noc poślubną, 0:04:26.889,0:04:31.139 czyli nienaruszonej błony dziewiczej. 0:04:31.139,0:04:34.814 To nie kwestia prywatna. 0:04:34.814,0:04:39.956 W grę wchodzi honor rodziny,[br]zwłaszcza mężczyzn. 0:04:39.956,0:04:41.714 Zatem kobiety i ich krewni 0:04:41.714,0:04:46.073 zrobią wiele, by zachować[br]tę malutką cześć ciała, 0:04:46.073,0:04:48.278 począwszy od okaleczenia genitaliów, 0:04:48.278,0:04:52.639 po testy na dziewictwo[br]czy chirurgiczne odtworzenie błony. 0:04:52.639,0:04:55.645 Faize wybrała inną opcję: 0:04:55.645,0:04:58.028 seks bez penetracji pochwy. 0:04:58.028,0:05:00.637 Niestety i tak zaszła w ciążę. 0:05:00.637,0:05:03.377 Faiza nie zdawała sobie z tego sprawy, 0:05:03.377,0:05:07.152 bo edukacja seksualna w szkołach[br]praktycznie nie istnieje 0:05:07.152,0:05:11.174 i nie rozmawia się o tym w domu. 0:05:11.174,0:05:13.929 Kiedy było to trudne do ukrycia, 0:05:13.929,0:05:18.376 matka pomogła jej[br]umknąć przed ojcem i braćmi, 0:05:18.376,0:05:21.397 gdyż zabijanie dla honoru realnie zagraża 0:05:21.397,0:05:25.171 nieopisanej liczbie kobiet w tym regionie. 0:05:25.171,0:05:30.221 Kiedy w końcu Faiza trafiła[br]do szpitala w Casablance, 0:05:30.221,0:05:32.898 mężczyzna, który miał jej pomóc 0:05:32.898,0:05:36.262 usiłował ją zgwałcić. 0:05:38.350,0:05:41.459 Jej przypadek to nie wyjątek. 0:05:41.459,0:05:43.245 W Egipcie, głównym obszarze badań, 0:05:43.245,0:05:48.843 widziałam masę problemów[br]wewnątrz i poza tym bastionem. 0:05:48.843,0:05:52.182 Są tam legiony młodzieńców, 0:05:52.182,0:05:54.289 których nie stać na małżeństwo, 0:05:54.289,0:05:57.713 bo to bardzo droga sprawa. 0:05:57.713,0:06:01.272 Oczekuje się, że poniosą brzemię[br]kosztów małżeńskiego życia, 0:06:01.272,0:06:03.576 lecz nie mogą znaleźć pracy. 0:06:03.576,0:06:06.750 To jedna z głównych przyczyn[br]niedawnych powstań 0:06:06.750,0:06:09.915 i powód zawierania małżeństw [br]w coraz późniejszym wieku 0:06:09.915,0:06:12.946 w większości krajów arabskich. 0:06:12.946,0:06:15.721 Są kobiety robiące karierę,[br]które chcą wyjść za mąż, 0:06:15.721,0:06:17.319 lecz nie znajdują męża, 0:06:17.319,0:06:20.504 bo zawiodły oczekiwania[br]związane z ich płcią. 0:06:20.504,0:06:24.291 Pewna młoda lekarka z Tunezji wyjaśnia: 0:06:24.291,0:06:26.998 "Kobiety stają się coraz bardziej otwarte. 0:06:26.998,0:06:32.801 Mężczyźni tkwią w prehistorii". 0:06:32.801,0:06:36.691 Są też mężczyźni i kobiety,[br]którzy wychodzą poza heteroseksualność 0:06:36.691,0:06:38.593 i utrzymują związki homoseksualne 0:06:38.593,0:06:41.602 lub identyfikują się z inną płcią. 0:06:41.602,0:06:45.555 Są bliscy obalenia praw,[br]nakładających na nich kary 0:06:45.555,0:06:47.613 nawet za wygląd. 0:06:47.613,0:06:51.448 Zmagają się z codzienną walką[br]z piętnem społecznym, 0:06:51.448,0:06:53.083 rozpaczą rodziny 0:06:53.083,0:06:57.251 i potępieniem religii. 0:06:57.251,0:07:01.449 Nie jest też różowo w małżeństwach. 0:07:01.449,0:07:03.975 Pary szukające większego szczęścia, 0:07:03.975,0:07:06.614 większej satysfakcji seksualnej, 0:07:06.614,0:07:08.973 nie wiedzą, jak to osiągnąć, 0:07:08.973,0:07:13.495 zwłaszcza kobiety, [br]które boją się uchodzić za rozwiązłe, 0:07:13.495,0:07:16.699 jeśli okażą trochę iskry w sypialni. 0:07:16.699,0:07:18.623 Są też tacy, których małzeństwa 0:07:18.623,0:07:21.729 są przykrywką dla prostytucji. 0:07:21.729,0:07:23.887 Kobiety zostały sprzedane przez rodzinę, 0:07:23.887,0:07:26.768 często bogatym arabskim turystom. 0:07:26.768,0:07:32.369 To tylko jedno oblicze kwitnącego handlu[br]usługami seksualnymi w tym regionie. 0:07:32.369,0:07:36.557 Niech podniosą rękę ci, [br]dla których brzmi to znajomo 0:07:36.557,0:07:40.527 w ich części świata. 0:07:40.527,0:07:46.537 Świat arabski nie ma monopolu [br]na opóźnienie w tej materii. 0:07:46.537,0:07:49.507 Choć dla tego regionu[br]wciąż brak raportu Kinseya 0:07:49.507,0:07:53.920 mówiącego, co dokładnie dzieje się[br]w tamtejszych sypialniach, 0:07:53.920,0:07:57.863 wyraźnie coś jest nie tak. 0:07:57.863,0:08:00.551 Podwójne standardy dla mężczyzn i kobiet, 0:08:00.551,0:08:03.810 seks jako źródło wstydu, 0:08:03.810,0:08:07.961 kontrola rodziny nad osobistymi decyzjami, 0:08:07.961,0:08:11.708 i ogromna przepaść [br]między pozorami a realiami: 0:08:11.708,0:08:13.278 tym, co ludzie robią 0:08:13.294,0:08:15.639 i tym, do czego się przyznają, 0:08:15.639,0:08:19.615 oraz ogromna niechęć przejścia[br]od prywatnych plotek 0:08:19.615,0:08:23.703 do poważnej i trwałej publicznej debaty. 0:08:23.703,0:08:27.192 Pewien doktor z Kairu podsumował: 0:08:27.192,0:08:30.517 "Tutaj seks jest przeciwieństwem sportu. 0:08:30.517,0:08:32.683 Każdy mówi o futbolu, 0:08:32.683,0:08:34.653 a prawie nikt nie gra. 0:08:34.653,0:08:36.626 A seks uprawia każdy, 0:08:36.626,0:08:40.775 a nikt nie chce o tym mówić". (Śmiech) 0:08:40.775,0:08:51.348 (Muzyka) (Po arabsku) 0:08:51.348,0:08:54.007 SEF: "Chcę udzielić wam rady. 0:08:54.007,0:08:58.101 Jeśli z niej skorzystacie,[br]wasze życie będzie szczęśliwe. 0:08:58.101,0:09:00.476 Gdy zbliża się do was mąż, 0:09:00.476,0:09:03.288 i chwyta za jakąś część ciała, 0:09:03.288,0:09:06.654 westchnijcie głęboko[br]i spójrzcie na niego pożądliwie. 0:09:06.654,0:09:09.177 Podczas penetracji 0:09:09.177,0:09:14.470 spróbujcie poflirtować[br]i poruszać się z nim harmonijnie". 0:09:14.470,0:09:15.913 Gorąca rzecz! 0:09:15.928,0:09:17.922 Może się wydawać, że to wskazówki 0:09:17.922,0:09:21.033 z "Radości seksu" lub YouPorn, 0:09:21.033,0:09:24.885 lecz pochodzą z arabskiej księgi z X wieku 0:09:24.885,0:09:27.217 pod tytułem "Encyklopedia przyjemności", 0:09:27.217,0:09:31.365 opisującej seks [br]od afrodyzjaków po zoofilię 0:09:31.365,0:09:34.438 i wszystko pomiędzy. 0:09:34.438,0:09:38.496 Encyklopedia jest jedną z wielu[br]arabskich książek erotycznych, 0:09:38.496,0:09:41.725 w większości napisanych[br]przez duchownych uczonych. 0:09:41.725,0:09:44.086 Sięgając wprost do proroka Mahometa, 0:09:44.086,0:09:46.503 istnieje bogata islamska tradycja 0:09:46.503,0:09:49.083 otwartej rozmowy o seksie: 0:09:49.083,0:09:52.378 nie tylko o problemach,[br]ale i o przyjemnościach. 0:09:52.378,0:09:56.953 Nie tylko dla mężczyzn, ale i dla kobiet. 0:09:56.953,0:10:02.820 Tysiąc lat temu mieliśmy[br]całe słowniki seksu po arabsku. 0:10:02.820,0:10:06.973 Słowa na opisanie[br]wyimaginowanego obrazu seksu, 0:10:06.973,0:10:09.195 pozycji i preferencji, 0:10:09.195,0:10:17.096 słownictwo wystarczająco bogate,[br]by nadać kobiecemu ciału piękny wygląd. 0:10:17.096,0:10:20.699 Dziś ta historia jest tam mało znana. 0:10:20.699,0:10:25.503 Nawet wśród wykształconych ludzi,[br]którym często łatwiej rozmawiać o seksie 0:10:25.503,0:10:30.481 w obcym języku niż we własnym. 0:10:30.481,0:10:34.204 Te kwestie wyglądają dość podobnie[br]jak w Europie czy Ameryce 0:10:34.204,0:10:36.937 na progu rewolucji seksualnej. 0:10:36.937,0:10:39.985 Jednak Zachód otworzył się na seks, 0:10:39.985,0:10:46.618 a kraje arabskie zmierzają [br]w przeciwnym kierunku. 0:10:46.618,0:10:48.873 W Egipcie i krajach ościennych 0:10:48.873,0:10:51.750 jest to częścią szerszego zamknięcia 0:10:51.750,0:10:55.333 w kwestiach politycznych,[br]społecznych i kulturowych. 0:10:55.333,0:10:59.389 To produkt kompleksowego [br]procesu historycznego, 0:10:59.389,0:11:03.182 którego podłożem jest wzrost [br]islamkiego konserwatyzmu 0:11:03.182,0:11:06.183 od późnych lat siedemdziesiątych. 0:11:06.183,0:11:09.858 "Po prostu mów: nie"[br]to odpowiedź wszystkich konserwatystów 0:11:09.858,0:11:14.320 na próby zmian seksualnego status quo. 0:11:14.320,0:11:18.606 W krajach arabskich [br]uchodzi to za zachodni spisek, 0:11:18.606,0:11:22.908 by zdyskredytować tradycyjne [br]arabskie i islamskie wartości. 0:11:22.908,0:11:24.907 Lecz faktycznie chodzi tu 0:11:24.907,0:11:28.801 o najpotężniejsze narzędzie kontroli: 0:11:28.801,0:11:32.958 seks opakowany w religię. 0:11:32.958,0:11:36.103 Historia pokazuje, że nie tak dawno 0:11:36.103,0:11:39.012 w czasach naszych ojców i dziadków, 0:11:39.012,0:11:41.961 miał miejsce większy pragmatyzm, 0:11:41.961,0:11:47.481 tolerancja i wola rozważania[br]innych punktów widzenia: 0:11:47.481,0:11:54.400 czy to w kwestii aborcji, czy masturbacji,[br]czy też palącej kwestii homoseksualizmu. 0:11:54.400,0:11:59.266 Wbrew zdaniu konserwatystów,[br]temat nie jest czarno-biały. 0:11:59.266,0:12:02.473 W tej kwestii, tak jak w wielu innych, 0:12:02.473,0:12:05.894 islam daje nam niemal 50 odcieni szarości. 0:12:05.894,0:12:08.308 (Śmiech) 0:12:08.308,0:12:09.457 Podczas podróży 0:12:09.457,0:12:12.065 spotykałam mężczyzn i kobiety, 0:12:12.065,0:12:15.058 którzy badali to spektrum: 0:12:15.058,0:12:17.762 seksuologów, którzy usiłowali pomóc parom 0:12:17.762,0:12:21.684 odnaleźć większe szczęście w małżeństwie, 0:12:21.684,0:12:27.366 innowatorów, którym udało się wprowadzić[br]edukację seksualną do szkół, 0:12:27.366,0:12:29.733 małe grupy mężczyzn i kobiet, 0:12:29.733,0:12:32.449 lesbijek, gejów, transseksualistów, 0:12:32.449,0:12:34.400 docierających do osób sobie podobnych 0:12:34.400,0:12:38.788 przez inicjatywy online i w realu. 0:12:38.788,0:12:42.751 Kobiety i coraz więcej mężczyzn,[br]którzy zabierają głos 0:12:42.751,0:12:45.837 i zmieniają poziom przemocy seksualnej 0:12:45.837,0:12:49.393 na ulicach i w domach. 0:12:49.393,0:12:54.126 Grupy pomagające pracownikom socjalnym[br]chronić się przed HIV 0:12:54.126,0:12:56.993 i innymi zagrożeniami zawodowymi, 0:12:56.993,0:13:00.921 i pracowników organizacji pozarządowych,[br]pomagających samotnym matkom, jak Faiza, 0:13:00.921,0:13:06.702 odnaleźć miejsce w społeczeństwie,[br]i, co istotne, pozostać z dziećmi. 0:13:06.702,0:13:10.113 Te wysiłki są zbyt skromne,[br]często niedofinansowane 0:13:10.113,0:13:13.416 i napotykają na olbrzymi opór. 0:13:13.416,0:13:16.944 Lecz wierzę, że w dłuższej perspektywie 0:13:16.944,0:13:20.321 czasy się zmienią, a oni i ich ideały 0:13:20.321,0:13:22.250 zyskają popularność. 0:13:22.250,0:13:27.902 Zmiany społeczne nie następują tam[br]przez dramatyczne konfrontacje, 0:13:27.902,0:13:31.289 bicie w piersi czy ich obnażanie, 0:13:31.289,0:13:33.754 lecz raczej przez negocjacje. 0:13:33.754,0:13:37.424 Nie mówimy tu o rewolucji 0:13:37.424,0:13:41.898 lecz o ewolucji seksualnej,[br]czerpiącej naukę z innych części świata, 0:13:41.898,0:13:44.274 adaptującej ją do lokalnych warunków, 0:13:44.274,0:13:50.161 przecierającej własną ścieżkę,[br]zamiast podążać ścieżkami innych. 0:13:50.161,0:13:56.604 Wierzę, że ta ścieżka zawiedzie nas kiedyś[br]do prawa kontrolowania własnego ciała, 0:13:56.604,0:13:59.674 dostępu do informacji,[br]do koniecznych usług, 0:13:59.674,0:14:04.078 by wieść satysfakcjonujące[br]i bezpieczne życie seksualne. 0:14:04.078,0:14:06.648 Prawa do swobodnego wyrażania ideałów, 0:14:06.648,0:14:11.303 do poślubiania, kogo chcemy,[br]do wybierania własnych partnerów, 0:14:11.303,0:14:16.155 aktywności seksualnej lub jej odmowy, [br]do decydowania, czy i kiedy mieć dzieci, 0:14:16.155,0:14:22.534 wszystko bez przemocy, [br]przymusu czy dyskryminacji. 0:14:22.534,0:14:25.938 Teraz jeszcze daleko nam do tego[br]w krajach arabskich 0:14:25.938,0:14:29.045 i wiele musi się zmienić: 0:14:29.045,0:14:32.973 prawo, edukacja, media i gospodarka. 0:14:32.973,0:14:35.846 Lista jest długa 0:14:35.846,0:14:40.164 i to praca co najmniej[br]dla jednego pokolenia. 0:14:40.164,0:14:43.326 Lecz zaczyna się od podróży,[br]którą ja sama przeszłam, 0:14:43.326,0:14:46.295 stawiając trudne pytania[br]na temat powszechnych opinii 0:14:46.295,0:14:48.103 o życiu seksualnym. 0:14:48.103,0:14:52.616 Ta podróż posłużyła umocnieniu mojej wiary 0:14:52.616,0:14:56.134 i docenieniu lokalnej historii i kultury, 0:14:56.134,0:15:01.929 pokazując mi możliwości tam,[br]gdzie kiedyś widziałam bezwzględność. 0:15:01.929,0:15:05.386 Wziąwszy pod uwagę zamęt[br]w wielu arabskich krajach, 0:15:05.386,0:15:08.463 mówienie o seksie,[br]rzucanie wyzwania tematom tabu, 0:15:08.463,0:15:13.799 poszukiwanie alternatyw[br]może brzmieć jak luksus. 0:15:13.799,0:15:16.591 Ale w tym krytycznym momencie historii, 0:15:16.591,0:15:20.969 jeśli nie zaszczepimy[br]wolności i sprawiedliwości, 0:15:20.969,0:15:22.601 godności i równości, 0:15:22.601,0:15:27.843 prywatności i autonomii [br]w życiu osobistym, seksualnym, 0:15:27.843,0:15:32.144 będzie trudno o to w życiu publicznym. 0:15:32.144,0:15:38.899 Polityka i seks dzielą łoże,[br]i to dotyczy wszystkich, 0:15:38.899,0:15:42.310 nieważne, gdzie mieszkamy i kochamy. 0:15:42.310,0:15:43.826 Dziękuję. 0:15:43.826,0:15:48.267 (Brawa)