[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:01.08,0:00:06.32,Default,,0000,0000,0000,,Heeft iemand van jullie Erin McKean vertaald? Voor wie het niet heeft gedaan, volgt hier een fragmentje. Dialogue: 0,0:00:06.32,0:00:10.16,Default,,0000,0000,0000,,"Lexicographical" heeft hetzelfde patroon als "olleke bolleke". Dialogue: 0,0:00:10.16,0:00:12.36,Default,,0000,0000,0000,,Zie je? Dat is een leuk woord om te zeggen, en ik mag het vaak zeggen. Dialogue: 0,0:00:12.36,0:00:17.08,Default,,0000,0000,0000,,Daar zou ik aan toevoegen: higgeldy-piggeldy is ook een leuk woord om te vertalen. Dialogue: 0,0:00:17.08,0:00:21.32,Default,,0000,0000,0000,,In het Nederlands heb ik "olleke bolleke" gebruikt, zoals in ... Dialogue: 0,0:00:21.32,0:00:24.00,Default,,0000,0000,0000,,olleke bolleke rubisolleke Dialogue: 0,0:00:24.00,0:00:27.24,Default,,0000,0000,0000,,olleke bolleke rubisolleke olleke bolleke knol! Dialogue: 0,0:00:27.24,0:00:30.88,Default,,0000,0000,0000,,Gelukkig is dit rijmpje bekend Dialogue: 0,0:00:30.88,0:00:33.64,Default,,0000,0000,0000,,in de twee grootste regio's waar Nederlands wordt gesproken. Dialogue: 0,0:00:33.64,0:00:37.60,Default,,0000,0000,0000,,Het Nederlands is de moedertaal van 23 miljoen mensen, Dialogue: 0,0:00:37.60,0:00:40.28,Default,,0000,0000,0000,,van wie er 16 miljoen in Nederland wonen, Dialogue: 0,0:00:40.28,0:00:44.72,Default,,0000,0000,0000,,6 miljoen in het Noorden van België, ook bekend als Vlaanderen, Dialogue: 0,0:00:44.72,0:00:48.48,Default,,0000,0000,0000,,en 400.000 in Suriname, in Zuid-Amerika. Dialogue: 0,0:00:48.48,0:00:51.84,Default,,0000,0000,0000,,We hebben een officiële Nederlandse Taalunie. Dialogue: 0,0:00:51.84,0:00:53.92,Default,,0000,0000,0000,,Wat is dan het probleem? Dialogue: 0,0:00:53.92,0:00:57.20,Default,,0000,0000,0000,,Nederlands uit Nederland en Nederlands uit Vlaanderen Dialogue: 0,0:00:57.20,0:00:58.88,Default,,0000,0000,0000,,klinken erg verschillend. Dialogue: 0,0:00:58.88,0:01:01.68,Default,,0000,0000,0000,,Als je Johan Cruijff 's ochtends ontmoet, Dialogue: 0,0:01:01.68,0:01:06.08,Default,,0000,0000,0000,,en als je geluk hebt, zal hij "Goeiemorgen!" tegen je zeggen. Dialogue: 0,0:01:06.08,0:01:09.16,Default,,0000,0000,0000,,Kim Clijsters zal "Goeiemorgen" zeggen. Dialogue: 0,0:01:09.16,0:01:12.28,Default,,0000,0000,0000,,Bij het ondertitelen maakt dat natuurlijk niets uit. Dialogue: 0,0:01:12.28,0:01:15.56,Default,,0000,0000,0000,,Dus nogmaals: wat is het probleem? Dialogue: 0,0:01:15.56,0:01:18.12,Default,,0000,0000,0000,,We gebruiken ook andere woorden. Dialogue: 0,0:01:18.12,0:01:20.88,Default,,0000,0000,0000,,Een Nederlander zal dit een klokkromme noemen. Dialogue: 0,0:01:20.88,0:01:23.76,Default,,0000,0000,0000,,In Vlaanderen noemen we het een Gauss-curve. Dialogue: 0,0:01:23.76,0:01:28.56,Default,,0000,0000,0000,,Tenslotte heeft elke groep zijn eigen stel typische twijfelgevallen, Dialogue: 0,0:01:28.56,0:01:30.92,Default,,0000,0000,0000,,of afwijkingen van het Algemeen Nederlands Dialogue: 0,0:01:30.92,0:01:33.80,Default,,0000,0000,0000,,die meer voorkomen in de ene of de andere regio. Dialogue: 0,0:01:33.80,0:01:37.72,Default,,0000,0000,0000,,Door de jaren heen zijn de Nederlanders hun gevoel Dialogue: 0,0:01:37.72,0:01:39.52,Default,,0000,0000,0000,,voor het geslacht van de naamwoorden kwijtgeraakt. Dialogue: 0,0:01:39.52,0:01:42.84,Default,,0000,0000,0000,,En dus kan alleen een Nederlander zich afvragen Dialogue: 0,0:01:42.84,0:01:45.04,Default,,0000,0000,0000,,of een koe mannelijk of vrouwelijk is -- Dialogue: 0,0:01:45.04,0:01:47.80,Default,,0000,0000,0000,,tenminste, dat zeggen wij plagend in Vlaanderen. Dialogue: 0,0:01:47.80,0:01:51.72,Default,,0000,0000,0000,,Van de andere kant, of we het nu leuk vinden of niet, Dialogue: 0,0:01:51.72,0:01:55.92,Default,,0000,0000,0000,,is onze taal in België beïnvloed door onze Franstalige landgenoten, Dialogue: 0,0:01:55.92,0:01:59.92,Default,,0000,0000,0000,,wat leidt tot soms vreemde constructies die aan het Frans zijn ontleend. Dialogue: 0,0:01:59.92,0:02:02.76,Default,,0000,0000,0000,,Dat is dus het probleem: Dialogue: 0,0:02:02.76,0:02:04.76,Default,,0000,0000,0000,,als een reviewer uit Nederland Dialogue: 0,0:02:04.76,0:02:07.32,Default,,0000,0000,0000,,het werk van een Belgische collega nakijkt, Dialogue: 0,0:02:07.32,0:02:10.00,Default,,0000,0000,0000,,ziet ze misschien een tekst die zijzelf Dialogue: 0,0:02:10.00,0:02:12.08,Default,,0000,0000,0000,,nooit zo zou hebben geschreven, Dialogue: 0,0:02:12.08,0:02:13.72,Default,,0000,0000,0000,,en vice versa. Dialogue: 0,0:02:13.72,0:02:15.72,Default,,0000,0000,0000,,Als ze die begint te verbeteren, Dialogue: 0,0:02:15.72,0:02:17.84,Default,,0000,0000,0000,,zal ze al snel verstrikt raken Dialogue: 0,0:02:17.84,0:02:19.64,Default,,0000,0000,0000,,in een eindeloos welles-nietes-spelletje. Dialogue: 0,0:02:19.64,0:02:22.80,Default,,0000,0000,0000,,Het overkwam me in mijn beginperiode bij TED. Dialogue: 0,0:02:22.80,0:02:26.56,Default,,0000,0000,0000,,Ik moet zelfs bekennen dat ik er bij mijn eerste vertaling Dialogue: 0,0:02:26.56,0:02:29.84,Default,,0000,0000,0000,,voor zorgde dat ik een vertaler uit mijn eigen land vroeg Dialogue: 0,0:02:29.84,0:02:32.64,Default,,0000,0000,0000,,om ze na te kijken, omdat ik me onbehaaglijk voelde Dialogue: 0,0:02:32.64,0:02:34.64,Default,,0000,0000,0000,,bij een review van de "overkant". Dialogue: 0,0:02:34.64,0:02:37.12,Default,,0000,0000,0000,,Maar ik leerde al snel dat als je Dialogue: 0,0:02:37.12,0:02:39.32,Default,,0000,0000,0000,,een beperkt aantal basisregels hanteert, Dialogue: 0,0:02:39.32,0:02:42.20,Default,,0000,0000,0000,,je deze moeilijkheid gemakkelijk kan overwinnen. Dialogue: 0,0:02:42.20,0:02:45.52,Default,,0000,0000,0000,,Dat wil ik vandaag met jullie delen. Dialogue: 0,0:02:45.52,0:02:49.24,Default,,0000,0000,0000,,De beste manier om een einde te maken aan discussies over wie gelijk heeft, Dialogue: 0,0:02:49.24,0:02:51.72,Default,,0000,0000,0000,,is afspreken welke normen je hanteert. Dialogue: 0,0:02:51.72,0:02:53.92,Default,,0000,0000,0000,,Voor het Nederlands is dat niet moeilijk. Dialogue: 0,0:02:53.92,0:02:56.76,Default,,0000,0000,0000,,De officiële woordenlijst, het belangrijkste woordenboek Dialogue: 0,0:02:56.76,0:03:00.52,Default,,0000,0000,0000,,en de standaardspraakkunst zijn allemaal online toegankelijk. Dialogue: 0,0:03:00.52,0:03:03.40,Default,,0000,0000,0000,,Ze zijn alle drie wijd verspreid en aanvaard Dialogue: 0,0:03:03.40,0:03:05.08,Default,,0000,0000,0000,,in Nederland en in België. Dialogue: 0,0:03:05.08,0:03:07.40,Default,,0000,0000,0000,,Als je van bij het begin aangeeft Dialogue: 0,0:03:07.40,0:03:09.64,Default,,0000,0000,0000,,dat je ze als norm zal hanteren, Dialogue: 0,0:03:09.64,0:03:12.40,Default,,0000,0000,0000,,dan kan je een hoop spanning en discussie vermijden. Dialogue: 0,0:03:12.40,0:03:14.48,Default,,0000,0000,0000,,Maar zelfs als een woord "bestaat", Dialogue: 0,0:03:14.48,0:03:16.92,Default,,0000,0000,0000,,kan het erg ongewoon zijn in één van de twee regio's. Dialogue: 0,0:03:16.92,0:03:19.48,Default,,0000,0000,0000,,Neem de klokkromme. Dialogue: 0,0:03:19.48,0:03:22.04,Default,,0000,0000,0000,,Je vindt nauwelijks een Belg die dat woord gebruikt, Dialogue: 0,0:03:22.04,0:03:24.76,Default,,0000,0000,0000,,maar van de andere kant is het niet moeilijk te begrijpen, Dialogue: 0,0:03:24.76,0:03:27.16,Default,,0000,0000,0000,,zeker niet binnen z'n context, Dialogue: 0,0:03:27.16,0:03:29.48,Default,,0000,0000,0000,,zoals het geval is in TED Talks. Dialogue: 0,0:03:29.48,0:03:31.84,Default,,0000,0000,0000,,Het heeft echt geen zin het te vervangen Dialogue: 0,0:03:31.84,0:03:34.28,Default,,0000,0000,0000,,door een woord dat geen enkele Nederlander gebruikt. Dialogue: 0,0:03:34.28,0:03:36.28,Default,,0000,0000,0000,,Ik behandel het liever als Dialogue: 0,0:03:36.28,0:03:38.40,Default,,0000,0000,0000,,een "woord dat het verdient om te worden verspreid". Dialogue: 0,0:03:38.40,0:03:41.24,Default,,0000,0000,0000,,Natuurlijk, als het ongewone woord moeilijk Dialogue: 0,0:03:41.24,0:03:43.52,Default,,0000,0000,0000,,te begrijpen is, dan is het een ander verhaal. Dialogue: 0,0:03:43.52,0:03:44.72,Default,,0000,0000,0000,,Maar ook dan zal ik, Dialogue: 0,0:03:44.72,0:03:47.60,Default,,0000,0000,0000,,eerder dan het woord door een Vlaams woord te vervangen, Dialogue: 0,0:03:47.60,0:03:50.12,Default,,0000,0000,0000,,mijn vertaalpartner uitnodigen Dialogue: 0,0:03:50.12,0:03:51.36,Default,,0000,0000,0000,,om een alternatief te zoeken Dialogue: 0,0:03:51.36,0:03:53.84,Default,,0000,0000,0000,,dat voor beiden aanvaardbaar is. Dialogue: 0,0:03:53.84,0:03:55.88,Default,,0000,0000,0000,,Ik wil eindigen met een paar woorden Dialogue: 0,0:03:55.88,0:03:57.48,Default,,0000,0000,0000,,over wat ik voor ogen probeer te houden Dialogue: 0,0:03:57.48,0:03:59.92,Default,,0000,0000,0000,,als ik review of vertaal naar het Nederlands. Dialogue: 0,0:03:59.92,0:04:03.16,Default,,0000,0000,0000,,Eerst en vooral hou ik mijn publiek voor ogen. Dialogue: 0,0:04:03.16,0:04:05.88,Default,,0000,0000,0000,,Ik schrijf voor mensen uit verschillende regio's. Dialogue: 0,0:04:05.88,0:04:08.36,Default,,0000,0000,0000,,Ik kan maar beter proberen in hun schoenen te gaan staan Dialogue: 0,0:04:08.36,0:04:10.28,Default,,0000,0000,0000,,en woorden of uitdrukkingen vermijden Dialogue: 0,0:04:10.28,0:04:12.40,Default,,0000,0000,0000,,waarvan ik weet dat ze verwarrend zijn. Dialogue: 0,0:04:12.40,0:04:15.28,Default,,0000,0000,0000,,Ten tweede hou ik mijn vertaalpartner voor ogen, Dialogue: 0,0:04:15.28,0:04:17.16,Default,,0000,0000,0000,,vooral als ik een review doe. Dialogue: 0,0:04:17.16,0:04:18.88,Default,,0000,0000,0000,,In één van mijn eerste reviews Dialogue: 0,0:04:18.88,0:04:21.72,Default,,0000,0000,0000,,maakte ik de fout dat ik de vertaling als af aanmerkte Dialogue: 0,0:04:21.72,0:04:24.44,Default,,0000,0000,0000,,zonder dat ik mijn partner had gecontacteerd. Dialogue: 0,0:04:24.44,0:04:27.08,Default,,0000,0000,0000,,Ik had immers, zo dacht ik zelf, Dialogue: 0,0:04:27.08,0:04:29.68,Default,,0000,0000,0000,,alleen een paar evidente fouten verbeterd ... Dialogue: 0,0:04:29.68,0:04:32.72,Default,,0000,0000,0000,,Sindsdien contacteer ik de vertaler steeds, Dialogue: 0,0:04:32.72,0:04:34.04,Default,,0000,0000,0000,,en nodig ik ze uit om me te laten weten Dialogue: 0,0:04:34.04,0:04:35.80,Default,,0000,0000,0000,,of ze akkoord gaan met mijn voorstellen. Dialogue: 0,0:04:35.80,0:04:39.32,Default,,0000,0000,0000,,Ten derde hou ik voor ogen dat ik vertaal voor TED Dialogue: 0,0:04:39.32,0:04:40.72,Default,,0000,0000,0000,,om mee te helpen aan de verspreiding Dialogue: 0,0:04:40.72,0:04:43.00,Default,,0000,0000,0000,,van de interessante ideeën van de sprekers. Dialogue: 0,0:04:43.00,0:04:45.28,Default,,0000,0000,0000,,Het gaat er niet om dat je de discussie wint Dialogue: 0,0:04:45.28,0:04:46.36,Default,,0000,0000,0000,,met een andere vertaler, Dialogue: 0,0:04:46.36,0:04:48.76,Default,,0000,0000,0000,,het gaat erom dat je samenwerkt Dialogue: 0,0:04:48.76,0:04:50.60,Default,,0000,0000,0000,,om toegang tot TED te geven Dialogue: 0,0:04:50.60,0:04:52.96,Default,,0000,0000,0000,,aan een zo breed mogelijk publiek. Dialogue: 0,0:04:52.96,0:04:56.52,Default,,0000,0000,0000,,Vorig jaar vroeg een TED-vertaler uit Nederland Dialogue: 0,0:04:56.52,0:04:58.56,Default,,0000,0000,0000,,mij of ik vond dat we Dialogue: 0,0:04:58.56,0:05:00.44,Default,,0000,0000,0000,,aparte vertalingen zouden moeten hebben Dialogue: 0,0:05:00.44,0:05:02.92,Default,,0000,0000,0000,,voor Nederlands uit Nederland en uit België. Dialogue: 0,0:05:02.92,0:05:04.92,Default,,0000,0000,0000,,Ik zei hem dat dat volgens mij Dialogue: 0,0:05:04.92,0:05:06.40,Default,,0000,0000,0000,,geen enkele zin had, Dialogue: 0,0:05:06.40,0:05:08.60,Default,,0000,0000,0000,,omdat dat alleen twee keer zoveel moeite zou betekenen Dialogue: 0,0:05:08.60,0:05:10.32,Default,,0000,0000,0000,,om de ideeën te verspreiden. Dialogue: 0,0:05:10.32,0:05:12.48,Default,,0000,0000,0000,,Het zette me wel aan om beter te worden Dialogue: 0,0:05:12.48,0:05:15.20,Default,,0000,0000,0000,,in het vinden van overeenstemming tussen de regio's. Dialogue: 0,0:05:15.20,0:05:17.36,Default,,0000,0000,0000,,Om af te sluiten kan ik je zeggen Dialogue: 0,0:05:17.36,0:05:19.20,Default,,0000,0000,0000,,dat vertalen voor TED Dialogue: 0,0:05:19.20,0:05:21.60,Default,,0000,0000,0000,,een ongelooflijk verrijkende ervaring is geweest voor mij. Dialogue: 0,0:05:21.60,0:05:23.76,Default,,0000,0000,0000,,Daarom besluit ik met een gedachte voor Dialogue: 0,0:05:23.76,0:05:25.28,Default,,0000,0000,0000,,mijn mede-TED-vertalers. Dialogue: 0,0:05:25.28,0:05:27.44,Default,,0000,0000,0000,,Ik had graag Dialogue: 0,0:05:27.44,0:05:29.44,Default,,0000,0000,0000,,een soort 'Hans Rosling'-grafiekje gemaakt, Dialogue: 0,0:05:29.44,0:05:30.84,Default,,0000,0000,0000,,maar je zal het moeten stellen Dialogue: 0,0:05:30.84,0:05:32.12,Default,,0000,0000,0000,,met een wordle Dialogue: 0,0:05:32.12,0:05:33.84,Default,,0000,0000,0000,,waarin de grootte van de naam Dialogue: 0,0:05:33.84,0:05:36.80,Default,,0000,0000,0000,,het aantal keren voorstelt dat ik met de persoon heb samengewerkt. Dialogue: 0,0:05:36.80,0:05:40.52,Default,,0000,0000,0000,,Ik wens jullie allen een geweldige workshop Dialogue: 0,0:05:40.52,9:59:59.99,Default,,0000,0000,0000,,en een spannend TED Global 2011.