WEBVTT

00:00:00.895 --> 00:00:02.543
TED đã 30 tuổi.

00:00:02.543 --> 00:00:05.181
Thế giới Internet sẽ tổ chức 
lần sinh nhật thứ 25

00:00:05.181 --> 00:00:07.453
vào tháng này.

00:00:07.453 --> 00:00:10.142
Vì vậy tôi có một câu hỏi cho các bạn.

00:00:10.142 --> 00:00:14.966
Hãy nói về hành trình,
chủ yếu là trong tương lai

00:00:14.966 --> 00:00:16.681
Hãy nói về thực trạng.

00:00:16.681 --> 00:00:18.995
Hãy nói về loại web nào mà chúng ta muốn

NOTE Paragraph

00:00:18.995 --> 00:00:22.315
25 năm trước, tôi đang làm việc tại CERN

00:00:22.315 --> 00:00:24.665
Tôi được nhận vào sau khoảng một năm

00:00:24.665 --> 00:00:27.297
cơ bản là làm việc này như một dự án phụ .

00:00:27.297 --> 00:00:28.995
Tôi đã viết code.

00:00:28.995 --> 00:00:31.144
Tôi nghĩ
tôi là người dùng đầu tiên của www

00:00:31.144 --> 00:00:33.687
Có rất nhiều sự quan ngại

00:00:33.687 --> 00:00:35.206
mà mọi người không muốn đối mặt

00:00:35.206 --> 00:00:37.030
bởi vì nó quá phức tạp.

00:00:37.030 --> 00:00:38.749
Rất nhiều sự hợp tác giữa mọi người,

00:00:38.749 --> 00:00:40.459
đều rất thuyết phục, rất tuyệt vời,

00:00:40.459 --> 00:00:42.888
và từng chút một, nó có hiệu quả.

00:00:42.888 --> 00:00:44.531
Nó thành công. Thật tuyệt vời.

00:00:44.531 --> 00:00:47.748
Trên thực tế, vài năm sau đó, năm 2000,

00:00:47.748 --> 00:00:51.950
năm phần trăm dân số thế giới

00:00:51.950 --> 00:00:53.769
sử dụng world wide web.

00:00:53.769 --> 00:00:56.480
Trong năm 2007, bảy năm sau đó ,
17 phần trăm.

00:00:56.480 --> 00:00:59.820
Năm 2008, chúng tôi đã lập 
Tổ chức World Wide Web Foundation

00:00:59.820 --> 00:01:01.394
Một phần để giám sát nó

00:01:01.394 --> 00:01:04.244
và chăm lo cho nó

00:01:04.244 --> 00:01:06.303
Và giờ đây chúng ta đang ở năm 2014,

00:01:06.303 --> 00:01:08.537
và có đến 40 phần trăm dân số thế giới

00:01:08.537 --> 00:01:12.553
đang sử dụng world wide web .

00:01:12.553 --> 00:01:14.555
Rõ ràng là nó đang ngày càng tăng trưởng.

NOTE Paragraph

00:01:14.555 --> 00:01:17.963
Tôi muốn bạn suy nghĩ về cả hai mặt đó.

00:01:17.963 --> 00:01:20.180
Được rồi, rõ ràng với ai hiện diện ở TED,

00:01:20.180 --> 00:01:23.163
câu hỏi đầu tiên bạn hỏi là,
chúng ta phải làm gì

00:01:23.163 --> 00:01:25.219
để 60% kia cũng tham gia vào thế giới web

00:01:25.219 --> 00:01:26.539
càng nhanh càng tốt?

00:01:26.539 --> 00:01:28.854
Nhiều thứ quan trọng
sẽ xoay quanh cái di động.

00:01:28.854 --> 00:01:30.834
Nhưng, tôi muốn bạn suy nghĩ về số 40%,

00:01:30.834 --> 00:01:32.279
Vì nếu bạn ngồi đó tự mình

00:01:33.724 --> 00:01:35.170
hưởng một cuộc sống có web

00:01:35.170 --> 00:01:36.466
bạn không còn ghi nhớ nữa,

00:01:36.466 --> 00:01:38.180
bạn chỉ cần tra cứu,

00:01:38.180 --> 00:01:42.263
sau đó bạn có thể cảm thấy rằng
đó là một thành công

00:01:42.263 --> 00:01:44.243
và chúng ta có thể hài lòng nghỉ ngơi

00:01:44.243 --> 00:01:47.326
Nhưng trên thực tế, đúng,
nó là một thành công,

00:01:47.326 --> 00:01:49.272
có rất nhiều thứ, Khan Academy

NOTE Paragraph

00:01:49.272 --> 00:01:51.561
có thể kể đến, đó là Wikipedia,

00:01:51.561 --> 00:01:53.378
có một lượng lớn sách điện tử miễn phí

00:01:53.378 --> 00:01:54.784
mà bạn có thể đọc trực tuyến,

00:01:54.784 --> 00:01:56.552
những thứ tuyệt vời cho giáo dục,

00:01:56.552 --> 00:01:58.276
cho nhiều lĩnh vực khác nhau.

00:01:58.276 --> 00:02:00.678
Bán hàng qua mạng có khi

00:02:00.678 --> 00:02:03.469
đã đảo lộn hoàn toàn
ngành thương mại truyền thống,

00:02:03.469 --> 00:02:05.024
các loại hình thương mại ra đời

00:02:05.024 --> 00:02:07.350
mà trước đó chưa từng có bao giờ.

00:02:07.350 --> 00:02:10.732
Ngành thương mại hầu như
đã bị ảnh hưởng toàn cầu.

00:02:10.732 --> 00:02:12.999
Nhưng chính phủ hầu như
không bị ảnh hưởng,

00:02:12.999 --> 00:02:15.112
nhưng một ngày nào đó
lại bị ảnh hưởng lớn

00:02:15.112 --> 00:02:18.080
hàng loạt các dữ liệu mở,
các chính phủ điện tử,

00:02:18.080 --> 00:02:20.783
vì vậy hàng loạt thứ nhìn thấy được

00:02:20.783 --> 00:02:22.411
xuất hiện trên web.

00:02:22.411 --> 00:02:24.522
Tương tự , rất nhiều thứ trở nên lu mờ

00:02:24.522 --> 00:02:26.925
Ngành chăm sóc sức khỏe, 
cuối ngày, họ lo lắng về

00:02:26.925 --> 00:02:28.636
loại ung thư nào đó

00:02:28.636 --> 00:02:30.761
mà một vài người họ quan tâm có thể bị,

00:02:30.761 --> 00:02:35.767
khi họ nói chuyện qua Internet 
với người nào đó

00:02:35.767 --> 00:02:40.276
người cũng đang rất lo lắng về ung thư
ở một đất nước khác

00:02:40.276 --> 00:02:44.495
Những thứ này không thuộc ngoại lệ,

00:02:44.495 --> 00:02:47.715
và thực tế chúng đòi hỏi 
một sự riêng tư nhất định.

00:02:47.715 --> 00:02:50.499
Vì vậy, chúng ta không thể giả định rằng 
một phần của web,

00:02:50.499 --> 00:02:51.590
một phần của các thỏa thuân liên quan tới web

00:02:51.590 --> 00:02:53.026
là khi tôi sử dụng web

00:02:53.026 --> 00:02:56.416
nó chỉ là một môi trường minh bạch
trung lập.

00:02:56.416 --> 00:02:58.952
Tôi có thể không sợ gì khi nói với bạn về

00:02:58.952 --> 00:03:01.811
những gì chúng tôi 
thực sự biết đang diễn ra

00:03:01.811 --> 00:03:04.261
mà không cần phải lo lắng về thực tế là

00:03:04.261 --> 00:03:06.207
không chỉ sự giám sát diễn ra

00:03:06.207 --> 00:03:09.245
mà nó còn được thực hiện bởi những người 
có thể lạm dụng các dữ liệu này.

00:03:09.245 --> 00:03:10.451
Vì vậy trong thực tế, chúng tôi nhận ra 
vài điều là,

00:03:10.451 --> 00:03:11.860
chúng ta không thể chỉ sử dụng web,

00:03:11.860 --> 00:03:13.545
mà chúng ta còn phải lo lắng về

00:03:13.545 --> 00:03:17.119
toàn bộ cơ sở hạ tầng của nó,

00:03:17.119 --> 00:03:21.315
là nó có thực sự là thứ chất lượng
mà chúng ta cần?

00:03:21.315 --> 00:03:26.264
Chúng ta say sưa trong thực tế là ta 
có thứ tự do ngôn luận tuyệt vời này.

00:03:26.264 --> 00:03:29.302
Chúng ta có thể tweet, và, 
rất rất nhiều người

00:03:29.302 --> 00:03:32.227
có thể nhìn thấy các dòng tweet 
của chúng ta, ngoại trừ khi họ không thể,

00:03:32.227 --> 00:03:35.578
ngoại trừ khi Twitter bị block ở nước họ,

00:03:35.578 --> 00:03:38.921
hoặc bằng cách nào đó, 
chúng ta cố gắng biểu lộ suy nghĩ bản thân

00:03:38.921 --> 00:03:41.856
bằng cách đưa một vài thông tin 
về chính quyền của chúng ta,

00:03:41.856 --> 00:03:43.219
chính quyền ta đang sống,

00:03:43.219 --> 00:03:45.703
thì sẽ không được nhìn thấy bởi 
bất kỳ ai khác.

00:03:45.703 --> 00:03:48.684
Vì vậy chúng tôi phải phải đối 
và đảm bảo rằng

00:03:48.684 --> 00:03:50.808
sự kiểm duyệt phải được gỡ bỏ,

00:03:50.808 --> 00:03:52.382
thế giới web phải được mở tự do

00:03:52.382 --> 00:03:54.839
ở những nơi bị kiểm duyệt.


NOTE Paragraph

00:03:54.839 --> 00:03:57.549
Chúng ta yêu sự thực là 
thế giới web là mở.

00:03:57.549 --> 00:03:59.754
Nó cho phép ta trò chuyện. Bất kể ai cũng 
có thể chuyện trò với bất cứ ai

00:03:59.754 --> 00:04:01.592
Nó không quan tâm chúng ta là ai.

00:04:01.592 --> 00:04:02.929
Và ta được tham gia vào

00:04:02.929 --> 00:04:05.582
các công ty mạng xã hội lớn này


00:04:05.582 --> 00:04:08.944
,những công ty đã xây dựng như 
những hầm chứa hữu hiệu trên thực tế,

NOTE Paragraph

00:04:08.944 --> 00:04:10.733
do đó sẽ dễ dàng hơn để 
nói chuyện với ai đó

00:04:10.733 --> 00:04:12.567
trong cùng một mạng xã hội


00:04:12.567 --> 00:04:14.890
hơn là trò chuyện 
trong một mạng xã hội khác,

00:04:14.890 --> 00:04:19.264
vì vậy thực tế đôi khi lại 
giới hạn chúng ta.

00:04:19.264 --> 00:04:22.190
Và chúng tôi cũng đã đọc được 
cuốn sách về bong bóng bộ lọc

00:04:22.190 --> 00:04:24.158
hiện tượng bong bóng bộ lọc có nghĩa là

00:04:24.158 --> 00:04:25.960
chúng ta cần sử dụng các cỗ máy

00:04:25.960 --> 00:04:28.092
giúp ta tìm kiếm 
các cụm từ chúng ta cần.

00:04:28.092 --> 00:04:30.434
Vì vậy khi ta đắm mình trong đó
ta sẽ thích nó

00:04:30.434 --> 00:04:32.166
Chúng ta thích click vào những gì,

00:04:32.166 --> 00:04:34.326
thì cỗ máy sẽ tự động 
cung cấp cho chúng ta

00:04:34.326 --> 00:04:35.810
kết quả mình muốn và ta sẽ

00:04:35.810 --> 00:04:40.071
chỉ nhìn thấy quanh mình 
một thế giới toàn màu hồng

00:04:40.071 --> 00:04:42.260
được gọi là một bong bóng bộ lọc.


00:04:42.260 --> 00:04:44.203
Vì vậy có cái gì đó ở đây có lẽ

00:04:44.203 --> 00:04:47.295
sẽ đe dọa tới các trang mạng xã hội 
mà chúng ta đang có.

NOTE Paragraph

00:04:47.295 --> 00:04:49.224
Vậy loại web nào mà chúng ta muốn?

00:04:49.224 --> 00:04:52.662
Điều tôi muốn là một thế giới web không 
bị chia ra nhiều mảnh vụn nhỏ,

00:04:52.662 --> 00:04:54.845
giống như nhiều quốc gia đã từng đề nghị

00:04:54.845 --> 00:04:57.945
như họ đã giám sát mạng trong 
thời gian vừa qua.

00:04:57.945 --> 00:05:01.628
Tôi muốn một thế giới web phải là, 
chẳng hạn như,

00:05:01.628 --> 00:05:04.588
là một nền tảng thực sự tốt cho dân chủ.

00:05:04.588 --> 00:05:09.165
Tôi muốn một thế giới web nơi mà tôi 
có thể sử dụng dịch vụ chăm sóc sức khỏe

00:05:09.165 --> 00:05:10.920
riêng tư và là một nơi
có thật nhiều

00:05:10.920 --> 00:05:13.090
dữ liệu về sức khỏe
dữ liệu bệnh án cho phép

00:05:13.090 --> 00:05:15.020
các nhà khoa học sử dụng để 
nghiên cứu.

00:05:15.020 --> 00:05:18.710
Tôi muốn có một thế giới web có hơn 60%

00:05:18.710 --> 00:05:21.050
người dùng được sử dụng tốc độ
nhanh nhất có thể.

00:05:21.050 --> 00:05:25.668
Tôi muốn một thế giới web đóng vai trò là
một nền tảng mạnh mẽ cho các sáng kiến

00:05:25.668 --> 00:05:27.051
khi có vấn đề nào đó xảy ra,

00:05:27.051 --> 00:05:29.380
khi có thảm họa nào đó xảy ra
ta có thể phản ứng

00:05:29.380 --> 00:05:33.160
kịp thời bằng cách xây dựng 
một đội phản ứng nhanh để đối phó với nó

NOTE Paragraph

00:05:33.160 --> 00:05:36.090
Đó chỉ là vài điều mà tôi muốn,

00:05:36.090 --> 00:05:38.526
nếu đưa ra danh sách dài, 
chắc chắn sẽ nhiều hơn.

00:05:38.526 --> 00:05:39.767
Bạn có danh sách của bạn.

00:05:39.767 --> 00:05:42.541
Tôi muốn chúng ta sử dụng lần 
sinh nhật thứ 25 này

00:05:42.541 --> 00:05:45.534
để nghĩ về thế giới web theo
kiểu nào chúng ta muốn có.

00:05:45.534 --> 00:05:47.233
Bạn có thể vào trang webat25.org

00:05:47.233 --> 00:05:48.236
và tìm thấy vài đường link.

00:05:48.236 --> 00:05:49.292
Có rất nhiều trang web nơi mọi người

00:05:49.292 --> 00:05:52.004
đã làm việc cùng nhau để soạn thảo
một đại hiến chương

00:05:52.004 --> 00:05:53.530
một dự luật về quyền 
thế giới web.

00:05:53.530 --> 00:05:55.043
Chúng ta thực hiện như thế nào?

00:05:55.043 --> 00:05:59.670
Chúng ta ra quyết định như thế nào, 
đó là, ở một góc độ nào đó

00:05:59.670 --> 00:06:03.330
trở thành các quyền cơ bản, quyền được
trò chuyện với những người mà tôi muốn.

00:06:03.330 --> 00:06:05.288
Danh sách bạn muốn bổ sung 
ở hiến chương này là gì?

00:06:05.288 --> 00:06:08.156
Hãy chung tay soạn thảo đại
hiến chương Magna Carta

00:06:08.156 --> 00:06:10.398
cho thế giới web.

00:06:10.398 --> 00:06:12.490
Hãy thực hiện nó trong năm nay.

00:06:12.490 --> 00:06:15.797
Hãy sử dụng năng lượng 
của lần sinh nhật thứ 25 này

00:06:15.797 --> 00:06:18.409
để soạn thảo hiến chương Magna Carta

00:06:18.409 --> 00:06:19.891
cho thế giới web

NOTE Paragraph

00:06:19.891 --> 00:06:24.397
Cảm ơn các bạn. 
Hãy cho tôi một đặc ân được chứ?

00:06:26.095 --> 00:06:30.095
Chiến đấu vì nó cho tôi. 
Được không? Xin cảm ơn.