1
00:00:00,895 --> 00:00:02,543
TED đã 30 tuổi.

2
00:00:02,543 --> 00:00:05,181
Thế giới Internet sẽ tổ chức 
lần sinh nhật thứ 25

3
00:00:05,181 --> 00:00:07,453
vào tháng này.

4
00:00:07,453 --> 00:00:10,142
Vì vậy tôi có một câu hỏi cho các bạn.

5
00:00:10,142 --> 00:00:14,966
Hãy nói về hành trình,
chủ yếu là trong tương lai

6
00:00:14,966 --> 00:00:16,681
Hãy nói về thực trạng.

7
00:00:16,681 --> 00:00:18,995
Hãy nói về loại web nào mà chúng ta muốn

8
00:00:18,995 --> 00:00:22,315
25 năm trước, tôi đang làm việc tại CERN

9
00:00:22,315 --> 00:00:24,665
Tôi được nhận vào sau khoảng một năm

10
00:00:24,665 --> 00:00:27,297
cơ bản là làm việc này như một dự án phụ .

11
00:00:27,297 --> 00:00:28,995
Tôi đã viết code.

12
00:00:28,995 --> 00:00:31,144
Tôi nghĩ
tôi là người dùng đầu tiên của www

13
00:00:31,144 --> 00:00:33,687
Có rất nhiều sự quan ngại

14
00:00:33,687 --> 00:00:35,206
mà mọi người không muốn đối mặt

15
00:00:35,206 --> 00:00:37,030
bởi vì nó quá phức tạp.

16
00:00:37,030 --> 00:00:38,749
Rất nhiều sự hợp tác giữa mọi người,

17
00:00:38,749 --> 00:00:40,459
đều rất thuyết phục, rất tuyệt vời,

18
00:00:40,459 --> 00:00:42,888
và từng chút một, nó có hiệu quả.

19
00:00:42,888 --> 00:00:44,531
Nó thành công. Thật tuyệt vời.

20
00:00:44,531 --> 00:00:47,748
Trên thực tế, vài năm sau đó, năm 2000,

21
00:00:47,748 --> 00:00:51,950
năm phần trăm dân số thế giới

22
00:00:51,950 --> 00:00:53,769
sử dụng world wide web.

23
00:00:53,769 --> 00:00:56,480
Trong năm 2007, bảy năm sau đó ,
17 phần trăm.

24
00:00:56,480 --> 00:00:59,820
Năm 2008, chúng tôi đã lập 
Tổ chức World Wide Web Foundation

25
00:00:59,820 --> 00:01:01,394
Một phần để giám sát nó

26
00:01:01,394 --> 00:01:04,244
và chăm lo cho nó

27
00:01:04,244 --> 00:01:06,303
Và giờ đây chúng ta đang ở năm 2014,

28
00:01:06,303 --> 00:01:08,537
và có đến 40 phần trăm dân số thế giới

29
00:01:08,537 --> 00:01:12,553
đang sử dụng world wide web .

30
00:01:12,553 --> 00:01:14,555
Rõ ràng là nó đang ngày càng tăng trưởng.

31
00:01:14,555 --> 00:01:17,963
Tôi muốn bạn suy nghĩ về cả hai mặt đó.

32
00:01:17,963 --> 00:01:20,180
Được rồi, rõ ràng với ai hiện diện ở TED,

33
00:01:20,180 --> 00:01:23,163
câu hỏi đầu tiên bạn hỏi là,
chúng ta phải làm gì

34
00:01:23,163 --> 00:01:25,219
để 60% kia cũng tham gia vào thế giới web

35
00:01:25,219 --> 00:01:26,539
càng nhanh càng tốt?

36
00:01:26,539 --> 00:01:28,854
Nhiều thứ quan trọng
sẽ xoay quanh cái di động.

37
00:01:28,854 --> 00:01:30,834
Nhưng, tôi muốn bạn suy nghĩ về số 40%,

38
00:01:30,834 --> 00:01:32,279
Vì nếu bạn ngồi đó tự mình

39
00:01:33,724 --> 00:01:35,170
hưởng một cuộc sống có web

40
00:01:35,170 --> 00:01:36,466
bạn không còn ghi nhớ nữa,

41
00:01:36,466 --> 00:01:38,180
bạn chỉ cần tra cứu,

42
00:01:38,180 --> 00:01:42,263
sau đó bạn có thể cảm thấy rằng
đó là một thành công

43
00:01:42,263 --> 00:01:44,243
và chúng ta có thể hài lòng nghỉ ngơi

44
00:01:44,243 --> 00:01:47,326
Nhưng trên thực tế, đúng,
nó là một thành công,

45
00:01:47,326 --> 00:01:49,272
có rất nhiều thứ, Khan Academy

46
00:01:49,272 --> 00:01:51,561
có thể kể đến, đó là Wikipedia,

47
00:01:51,561 --> 00:01:53,378
có một lượng lớn sách điện tử miễn phí

48
00:01:53,378 --> 00:01:54,784
mà bạn có thể đọc trực tuyến,

49
00:01:54,784 --> 00:01:56,552
những thứ tuyệt vời cho giáo dục,

50
00:01:56,552 --> 00:01:58,276
cho nhiều lĩnh vực khác nhau.

51
00:01:58,276 --> 00:02:00,678
Bán hàng qua mạng có khi

52
00:02:00,678 --> 00:02:03,469
đã đảo lộn hoàn toàn
ngành thương mại truyền thống,

53
00:02:03,469 --> 00:02:05,024
các loại hình thương mại ra đời

54
00:02:05,024 --> 00:02:07,350
mà trước đó chưa từng có bao giờ.

55
00:02:07,350 --> 00:02:10,732
Ngành thương mại hầu như
đã bị ảnh hưởng toàn cầu.

56
00:02:10,732 --> 00:02:12,999
Nhưng chính phủ hầu như
không bị ảnh hưởng,

57
00:02:12,999 --> 00:02:15,112
nhưng một ngày nào đó
lại bị ảnh hưởng lớn

58
00:02:15,112 --> 00:02:18,080
hàng loạt các dữ liệu mở,
các chính phủ điện tử,

59
00:02:18,080 --> 00:02:20,783
vì vậy hàng loạt thứ nhìn thấy được

60
00:02:20,783 --> 00:02:22,411
xuất hiện trên web.

61
00:02:22,411 --> 00:02:24,522
Tương tự , rất nhiều thứ trở nên lu mờ

62
00:02:24,522 --> 00:02:26,925
Ngành chăm sóc sức khỏe, 
cuối ngày, họ lo lắng về

63
00:02:26,925 --> 00:02:28,636
loại ung thư nào đó

64
00:02:28,636 --> 00:02:30,761
mà một vài người họ quan tâm có thể bị,

65
00:02:30,761 --> 00:02:35,767
khi họ nói chuyện qua Internet 
với người nào đó

66
00:02:35,767 --> 00:02:40,276
người cũng đang rất lo lắng về ung thư
ở một đất nước khác

67
00:02:40,276 --> 00:02:44,495
Những thứ này không thuộc ngoại lệ,

68
00:02:44,495 --> 00:02:47,715
và thực tế chúng đòi hỏi 
một sự riêng tư nhất định.

69
00:02:47,715 --> 00:02:50,499
Vì vậy, chúng ta không thể giả định rằng 
một phần của web,

70
00:02:50,499 --> 00:02:51,590
một phần của các thỏa thuân liên quan tới web

71
00:02:51,590 --> 00:02:53,026
là khi tôi sử dụng web

72
00:02:53,026 --> 00:02:56,416
nó chỉ là một môi trường minh bạch
trung lập.

73
00:02:56,416 --> 00:02:58,952
Tôi có thể không sợ gì khi nói với bạn về

74
00:02:58,952 --> 00:03:01,811
những gì chúng tôi 
thực sự biết đang diễn ra

75
00:03:01,811 --> 00:03:04,261
mà không cần phải lo lắng về thực tế là

76
00:03:04,261 --> 00:03:06,207
không chỉ sự giám sát diễn ra

77
00:03:06,207 --> 00:03:09,245
mà nó còn được thực hiện bởi những người 
có thể lạm dụng các dữ liệu này.

78
00:03:09,245 --> 00:03:10,451
Vì vậy trong thực tế, chúng tôi nhận ra 
vài điều là,

79
00:03:10,451 --> 00:03:11,860
chúng ta không thể chỉ sử dụng web,

80
00:03:11,860 --> 00:03:13,545
mà chúng ta còn phải lo lắng về

81
00:03:13,545 --> 00:03:17,119
toàn bộ cơ sở hạ tầng của nó,

82
00:03:17,119 --> 00:03:21,315
là nó có thực sự là thứ chất lượng
mà chúng ta cần?

83
00:03:21,315 --> 00:03:26,264
Chúng ta say sưa trong thực tế là ta 
có thứ tự do ngôn luận tuyệt vời này.

84
00:03:26,264 --> 00:03:29,302
Chúng ta có thể tweet, và, 
rất rất nhiều người

85
00:03:29,302 --> 00:03:32,227
có thể nhìn thấy các dòng tweet 
của chúng ta, ngoại trừ khi họ không thể,

86
00:03:32,227 --> 00:03:35,578
ngoại trừ khi Twitter bị block ở nước họ,

87
00:03:35,578 --> 00:03:38,921
hoặc bằng cách nào đó, 
chúng ta cố gắng biểu lộ suy nghĩ bản thân

88
00:03:38,921 --> 00:03:41,856
bằng cách đưa một vài thông tin 
về chính quyền của chúng ta,

89
00:03:41,856 --> 00:03:43,219
chính quyền ta đang sống,

90
00:03:43,219 --> 00:03:45,703
thì sẽ không được nhìn thấy bởi 
bất kỳ ai khác.

91
00:03:45,703 --> 00:03:48,684
Vì vậy chúng tôi phải phải đối 
và đảm bảo rằng

92
00:03:48,684 --> 00:03:50,808
sự kiểm duyệt phải được gỡ bỏ,

93
00:03:50,808 --> 00:03:52,382
thế giới web phải được mở tự do

94
00:03:52,382 --> 00:03:54,839
ở những nơi bị kiểm duyệt.


95
00:03:54,839 --> 00:03:57,549
Chúng ta yêu sự thực là 
thế giới web là mở.

96
00:03:57,549 --> 00:03:59,754
Nó cho phép ta trò chuyện. Bất kể ai cũng 
có thể chuyện trò với bất cứ ai

97
00:03:59,754 --> 00:04:01,592
Nó không quan tâm chúng ta là ai.

98
00:04:01,592 --> 00:04:02,929
Và ta được tham gia vào

99
00:04:02,929 --> 00:04:05,582
các công ty mạng xã hội lớn này


100
00:04:05,582 --> 00:04:08,944
,những công ty đã xây dựng như 
những hầm chứa hữu hiệu trên thực tế,

101
00:04:08,944 --> 00:04:10,733
do đó sẽ dễ dàng hơn để 
nói chuyện với ai đó

102
00:04:10,733 --> 00:04:12,567
trong cùng một mạng xã hội


103
00:04:12,567 --> 00:04:14,890
hơn là trò chuyện 
trong một mạng xã hội khác,

104
00:04:14,890 --> 00:04:19,264
vì vậy thực tế đôi khi lại 
giới hạn chúng ta.

105
00:04:19,264 --> 00:04:22,190
Và chúng tôi cũng đã đọc được 
cuốn sách về bong bóng bộ lọc

106
00:04:22,190 --> 00:04:24,158
hiện tượng bong bóng bộ lọc có nghĩa là

107
00:04:24,158 --> 00:04:25,960
chúng ta cần sử dụng các cỗ máy

108
00:04:25,960 --> 00:04:28,092
giúp ta tìm kiếm 
các cụm từ chúng ta cần.

109
00:04:28,092 --> 00:04:30,434
Vì vậy khi ta đắm mình trong đó
ta sẽ thích nó

110
00:04:30,434 --> 00:04:32,166
Chúng ta thích click vào những gì,

111
00:04:32,166 --> 00:04:34,326
thì cỗ máy sẽ tự động 
cung cấp cho chúng ta

112
00:04:34,326 --> 00:04:35,810
kết quả mình muốn và ta sẽ

113
00:04:35,810 --> 00:04:40,071
chỉ nhìn thấy quanh mình 
một thế giới toàn màu hồng

114
00:04:40,071 --> 00:04:42,260
được gọi là một bong bóng bộ lọc.


115
00:04:42,260 --> 00:04:44,203
Vì vậy có cái gì đó ở đây có lẽ

116
00:04:44,203 --> 00:04:47,295
sẽ đe dọa tới các trang mạng xã hội 
mà chúng ta đang có.

117
00:04:47,295 --> 00:04:49,224
Vậy loại web nào mà chúng ta muốn?

118
00:04:49,224 --> 00:04:52,662
Điều tôi muốn là một thế giới web không 
bị chia ra nhiều mảnh vụn nhỏ,

119
00:04:52,662 --> 00:04:54,845
giống như nhiều quốc gia đã từng đề nghị

120
00:04:54,845 --> 00:04:57,945
như họ đã giám sát mạng trong 
thời gian vừa qua.

121
00:04:57,945 --> 00:05:01,628
Tôi muốn một thế giới web phải là, 
chẳng hạn như,

122
00:05:01,628 --> 00:05:04,588
là một nền tảng thực sự tốt cho dân chủ.

123
00:05:04,588 --> 00:05:09,165
Tôi muốn một thế giới web nơi mà tôi 
có thể sử dụng dịch vụ chăm sóc sức khỏe

124
00:05:09,165 --> 00:05:10,920
riêng tư và là một nơi
có thật nhiều

125
00:05:10,920 --> 00:05:13,090
dữ liệu về sức khỏe
dữ liệu bệnh án cho phép

126
00:05:13,090 --> 00:05:15,020
các nhà khoa học sử dụng để 
nghiên cứu.

127
00:05:15,020 --> 00:05:18,710
Tôi muốn có một thế giới web có hơn 60%

128
00:05:18,710 --> 00:05:21,050
người dùng được sử dụng tốc độ
nhanh nhất có thể.

129
00:05:21,050 --> 00:05:25,668
Tôi muốn một thế giới web đóng vai trò là
một nền tảng mạnh mẽ cho các sáng kiến

130
00:05:25,668 --> 00:05:27,051
khi có vấn đề nào đó xảy ra,

131
00:05:27,051 --> 00:05:29,380
khi có thảm họa nào đó xảy ra
ta có thể phản ứng

132
00:05:29,380 --> 00:05:33,160
kịp thời bằng cách xây dựng 
một đội phản ứng nhanh để đối phó với nó

133
00:05:33,160 --> 00:05:36,090
Đó chỉ là vài điều mà tôi muốn,

134
00:05:36,090 --> 00:05:38,526
nếu đưa ra danh sách dài, 
chắc chắn sẽ nhiều hơn.

135
00:05:38,526 --> 00:05:39,767
Bạn có danh sách của bạn.

136
00:05:39,767 --> 00:05:42,541
Tôi muốn chúng ta sử dụng lần 
sinh nhật thứ 25 này

137
00:05:42,541 --> 00:05:45,534
để nghĩ về thế giới web theo
kiểu nào chúng ta muốn có.

138
00:05:45,534 --> 00:05:47,233
Bạn có thể vào trang webat25.org

139
00:05:47,233 --> 00:05:48,236
và tìm thấy vài đường link.

140
00:05:48,236 --> 00:05:49,292
Có rất nhiều trang web nơi mọi người

141
00:05:49,292 --> 00:05:52,004
đã làm việc cùng nhau để soạn thảo
một đại hiến chương

142
00:05:52,004 --> 00:05:53,530
một dự luật về quyền 
thế giới web.

143
00:05:53,530 --> 00:05:55,043
Chúng ta thực hiện như thế nào?

144
00:05:55,043 --> 00:05:59,670
Chúng ta ra quyết định như thế nào, 
đó là, ở một góc độ nào đó

145
00:05:59,670 --> 00:06:03,330
trở thành các quyền cơ bản, quyền được
trò chuyện với những người mà tôi muốn.

146
00:06:03,330 --> 00:06:05,288
Danh sách bạn muốn bổ sung 
ở hiến chương này là gì?

147
00:06:05,288 --> 00:06:08,156
Hãy chung tay soạn thảo đại
hiến chương Magna Carta

148
00:06:08,156 --> 00:06:10,398
cho thế giới web.

149
00:06:10,398 --> 00:06:12,490
Hãy thực hiện nó trong năm nay.

150
00:06:12,490 --> 00:06:15,797
Hãy sử dụng năng lượng 
của lần sinh nhật thứ 25 này

151
00:06:15,797 --> 00:06:18,409
để soạn thảo hiến chương Magna Carta

152
00:06:18,409 --> 00:06:19,891
cho thế giới web

153
00:06:19,891 --> 00:06:24,397
Cảm ơn các bạn. 
Hãy cho tôi một đặc ân được chứ?

154
00:06:26,095 --> 00:06:30,095
Chiến đấu vì nó cho tôi. 
Được không? Xin cảm ơn.