9:59:59.000,9:59:59.000
Na hapa juu, ni watu matajiri na wenye afya

0:00:03.836,0:00:07.140
kutumia darubini la macho, ni kiini muhimu cha kazi yangu

0:00:07.678,0:00:10.449
Nafunza somo la afya idhidiyo kila kitu(kiulimwengu)

0:00:10.548,0:00:13.231
Na na jua, kuwa na fununu ya mambo haitoshi

0:00:13.231,0:00:17.920
Nataka kuionyesha kinamna ambayo itaburudisha watu na pia wataielewa.

0:00:17.920,0:00:22.303
Kwa sasa, naenda kujaribu kitu amabacho sijakifanya abadani.

0:00:22.303,0:00:25.182
kuieleza hiyo habari katika pahali halisi.

0:00:25.182,0:00:28.526
kututumia usaidizi wa mahodari.

0:00:29.311,0:00:33.375
Basi twende, kwanza laini ya afya

0:00:33.375,0:00:38.640
Urefu wa misha toka miaka ishirini na mitano hadi miaka sabini na tano.

0:00:38.640,0:00:41.177
Na kwa chini, laini ya utajiri.

0:00:41.177,0:00:46.550
Uingizi wa mali: Mia nne, elfu nne na elfu arubaini Hela ya Kiamerika

0:00:46.550,0:00:50.334
Hapa chini, ni watu maskini na wagonjwa

0:00:53.473,0:00:58.520
Na sasa naenda kukuonyesha namna dunia ilivyokuwa miaka mia mbili iliyopota.

0:00:58.520,0:01:00.291
Mwaka 1810

0:01:00.291,0:01:01.962
Namna nchi zote zilivyokuwa.

0:01:01.962,0:01:08.099
Bara la Yuropa burauni, Asia nyekundu, Mashariki ya Kati kijani kibichi na Afrika Kusina ya Sahara bilu

0:01:08.099,0:01:09.622
Na Amerika ni yelo

0:01:09.622,0:01:13.300
Na kiwango cha doti cha onyesha kiwango cha watu katika kila nchi.

0:01:13.300,0:01:17.375
Mwaka 1810, idadi ya watu huko chini ilikuwa imefinyana.

0:01:17.375,0:01:19.409
Nchi zote zilikuwa gonjwa na maskini.

0:01:19.409,0:01:23.155
Urefu wa maisha ulikuwa chini ya miaka arubaini katika nchi zote

0:01:23.155,0:01:26.957
Na Uingereza na Uholanzi zilikuwa zenye ubora kidogo.

0:01:26.957,0:01:28.553
Lakini si wa wingi.

0:01:28.553,0:01:30.201
Na sasa, naanza na dunia nzima

0:01:31.970,0:01:36.603
Mabadiliko ya kimawanda yanafanya nchi za bara la ulaya na kwingine.

0:01:36.603,0:01:38.578
ziendelee mbele kiliko nchi zingine.

0:01:38.578,0:01:41.433
Lakini nchi zilizo chini ya utawa wa wazungu barani Asia na Afrika

0:01:41.433,0:01:43.610
zimebaki huko chini.

0:01:43.610,0:01:47.421
Ambapo nchi za Kazkazini zazidi kuwa na afya ya hali ya juu

0:01:47.467,0:01:51.313
na sasa twatuliza ili tuonyesha mahadhara

0:01:51.313,0:01:52.936
ya Vita vya kwanza vya Dunia

0:01:52.936,0:01:57.672
na homa ya Kispanishi. Mkasa gani huu!

0:01:57.672,0:02:02.403
Na sasa, naendelea kwa uharaka kuelezea miaka ya 1920 hadi 1930

0:02:02.403,0:02:04.042
na ijapokuwa na ududumishi wa kiuchumi mkubwa duniani

0:02:04.119,0:02:05.880
nchi za Kikazkazini zilizindi kuendelea

0:02:05.880,0:02:07.426
katika takahadi za kiutajiri na afya.

0:02:07.426,0:02:09.540
Nchi ya Japani na zinginezo zilifuata

0:02:09.540,0:02:11.440
lakini, nchi nyingi zilizidi kubaki chini

0:02:11.440,0:02:15.117
Na sasa, baada ya madhara ya Vita vya pili vya Dunia

0:02:15.117,0:02:18.512
ni vizuri tupumzike kidogo na kupiga darubini dunia ya mwaka wa 1948

0:02:18.512,0:02:22.926
Mwaka wa 1948, ulikuwa mwaka mzuri kwani vita vilikuwa vimekwisha

0:02:22.926,0:02:26.098
Na Swdeni ilishinda kwa makombe mengi katika michezo ya Kiolimpiki ya wakati wa ubaridi

0:02:26.098,0:02:27.675
Na hapo ndipo nilipozaliwa

0:02:27.675,0:02:30.763
Lakini tofauti kati ya nchi za dunia

0:02:30.763,0:02:32.463
ilizidi kupanuka na kupanuka

0:02:32.463,0:02:36.525
Muunganao wa Kiamerika ulikuwa usoni na Japani ikiwafuatiya

0:02:36.555,0:02:38.691
Brazili ilikuwa i nyuma bado

0:02:38.691,0:02:42.742
Irani ilikuwa yawa tajiri kutokana na hela ya mafuta lakini urefu wa maisha nchini ulikuwa chini bado

0:02:42.742,0:02:45.559
Na Majitu ya Kieshia

0:02:45.559,0:02:47.943
Uchina, India, Upakistani, Ubangladeshini na Indonesia

0:02:47.943,0:02:50.343
walikuwa bado maskini na wagonjwa

0:02:50.343,0:02:52.371
Lakini anagalia kwa umakanini kile kitakachotokea

0:02:52.371,0:02:53.962
Hapa twaenda tena

0:02:53.962,0:02:57.384
Katika maisha yangu, nchi zilizokuwa chini ya utawala wa wabeberu zilijinyakulia uhuru

0:02:57.384,0:03:00.188
hatimaye zilianza kuwa na afya

0:03:00.188,0:03:00.950
na hata afya zaidi

0:03:00.950,0:03:02.403
na afya zaidi

0:03:02.403,0:03:06.131
Na miaka ya 1970, nchi za Asia na Amerika ya Kiulatini

0:03:06.131,0:03:08.562
Zilianza kuwa kama nchi za Kikazkazini kimaendeleo

0:03:08.562,0:03:10.715
zilikuwa zazidi kukuwa kiuchumi

0:03:10.715,0:03:12.415
na zingine za Afrika zilifuata

0:03:12.415,0:03:14.454
za zingine za Afrika zilididimia katika vita vya kiwenyewe

0:03:14.454,0:03:15.954
na zingine zilizogwa na janga la Ukimwi

0:03:15.954,0:03:18.454
Na sasa twaweza kuona ulimwengu wa leo

0:03:18.454,0:03:21.598
kutokana na habari na vipimo vya kisasa

0:03:22.859,0:03:25.440
watu wengi hivi leo wanaishi katikati

0:03:25.440,0:03:28.068
lakini kuna tofauti kubwa sana

0:03:28.068,0:03:30.237
kati ya nchi zilizoendelea na nchi zilizobaki nyuma

0:03:30.237,0:03:34.098
na pia, ndani ya kila nchi, hakuna usawa

0:03:34.098,0:03:36.560
Na madoti haya yanaonyesha ulinganisha kwa nchi

0:03:36.560,0:03:38.120
lakini pia naweza kuyatenganisha

0:03:38.120,0:03:41.160
Angalia kama Uchina, naweza kuitenganisha kiwilaya

0:03:41.160,0:03:44.052
Waiona Shanghai

0:03:44.052,0:03:47.680
Iko na utajiri na afya mithili ya Uitalia ya leo

0:03:47.680,0:03:51.077
Na pia kuna wilaya maskini ya Gansu

0:03:51.077,0:03:52.403
Ni mithili ya Upakistani

0:03:52.403,0:03:54.912
N nikiigawanya zaidi

0:03:54.912,0:03:57.800
pande za mashabani ni mithili ys Ghana barani Afrika

0:04:01.100,0:04:03.462
Na dhidi ya hizi tofauti za leo

0:04:05.133,0:04:06.805
tumeona miaka mia mbili ya maendeleo yenye muhimu

0:04:06.805,0:04:08.741
Na nafasi kubwa ya kihistoria

0:04:08.741,0:04:10.449
kati ya nchi za kikazkazini na zinginezo zafungika

0:04:10.449,0:04:15.216
ulimwengu wa sasa unarudiana

0:04:15.216,0:04:17.609
na naona namna mambo yakavyokuwa miaka ijayo

0:04:17.609,0:04:20.496
na kupitia kwa usaidizi, amani na teknolojia safi

0:04:20.496,0:04:23.242
sinashaka kuwa kila mtu ataendelea

0:04:24.381,0:04:25.520
na kuwa na utajiri na afya

0:04:27.689,0:04:30.683
Basi, uliyoyaona kwa dakika chahe za mwisho

0:04:30.714,0:04:33.602
ni hadithi ya nchi mia mbili

0:04:33.602,0:04:36.160
ilioonyeshwa kupitia mia mia mbili na zaidi

0:04:36.160,0:04:40.200
na inawezeshwa kutumia nambari 120 000

0:04:40.250,0:04:43.000
Ni vizurii eeh,ama waonaje shoga wangu?