1 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Biz insanlar min illərdir ki, 2 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Bu da həmin maddələrin ber neçəsinin şəkili. 3 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Bu karbondur və burada qrafit şəklindədir. 4 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Bunlar hamısı bərk haldadırlar, lakin biz həm də bilirik ki, 5 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 Onlar təkcə müxtəlif xassələrə malik deyil, 6 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 bu sözə də bir saniyəyə nüans verəcəm -- 7 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 burdakı saytdan götürmüşəm. 8 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 elektronlara qarşə daha çox meylliliyi var 9 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 görünür, bir neçə növ hava mövcuddur - bilirsiz, müəyyən tip 10 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 hava hissəcikləri və baxır ki hansı tipdə hava hissəciklərindən söhbət gedir, 11 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 həmçinin biz onların müəəyən hallarda bir biriylə necə reaksiyaya girdiyini müşahidə etməyə başlayırıq. 12 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 müxtəlif xassələrə malikdirlər 13 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 məsələn bəziləri işiği müəyyən yolla əks etdirə bilər, digəri yox, 14 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 protonların və neytronların cəmidir. 15 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 sadəcə ətrafımızdakı mühitə baxıb 16 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 və altı protonumuz. 17 99:59:59,999 --> 99:59:59,999 və ya müyyən temperaturda yaxud rəngdə yaxud qaz, maye ya da bərk ola bilər, 18 00:00:00,143 --> 00:00:01,706 biz min illər bilirik ki 19 00:00:31,477 --> 00:00:36,069 ətrafımızda olanlara baxmaqla 20 00:00:38,719 --> 00:00:41,369 müxtəlif maddələr varolduğunu və bu maddələrin 21 00:00:45,726 --> 00:00:45,976 müxtəlif xassələri olduğunu bilirik. 22 00:00:55,079 --> 00:00:57,948 Və təkcə xassələrinə gorə fərqlənmirlər, 23 00:00:57,948 --> 00:00:59,425 biri eyni yolla işıq saça bilər vəya saçmaz 24 00:00:59,425 --> 00:01:02,082 və ya muəyyən rəngi ola bilər vəya müəyyən temperaturda su 25 00:01:05,018 --> 00:01:06,503 qaz vəya bərk ola bilər.Həmçinin biz onların bezi hallarda birbirlə nece reaksiyaya girməsini müşahidə edirik. 26 00:01:09,841 --> 00:01:12,076 Və burda bəzi maddələrin şəkilləri var. 27 00:01:13,351 --> 00:01:14,657 buradaki Carbondur və qrafit formasındadır. 28 00:01:14,657 --> 00:01:15,963 Sağdakı qurğuşundur və buda qızıldır. 29 00:01:15,963 --> 00:01:17,271 Və bütün bu çəkdiklərim-hansiki şəkillərini göstərdim- 30 00:01:17,271 --> 00:01:20,585 və bunların hamısını oradakı saytdan götürdüm. 31 00:01:20,585 --> 00:01:22,452 bunların hamısı bərk haldadırlar,həmçinin biz bilirik ki,müəyyən atmosfer var - 32 00:01:24,226 --> 00:01:26,405 ama indi bu suala bir az daha yaxşı cavab verə bilərsən, 33 00:01:26,405 --> 00:01:30,898 və sual budur ki, əgərə sən bu karbonu parçalamağa davam eləsən 34 00:01:30,898 --> 00:01:33,518 daha və daha kiçik parçalara, elə bir ən balaca parça var ki, 35 00:01:35,554 --> 00:01:39,867 bu şeyin, bu maddənin ən kiçik hissəsi, 36 00:01:39,867 --> 00:01:43,166 hələ də karbonun xassələrinə malikdir? 37 00:01:43,166 --> 00:01:45,256 Və əgər sən sən bir yolla onu daha da parçalasan 38 00:01:45,256 --> 00:01:48,390 karbonun xassələrini itirərsən? 39 00:01:48,390 --> 00:01:50,354 Və cavab budur ki, bəli, var. 40 00:01:50,354 --> 00:01:52,200 Və sadəcə terminalogiya üçün, biz bütün bu müxtəlif maddələri, 41 00:01:56,156 --> 00:01:59,025 bu xalis maddələri ki, xüsusi xassələrə malikdirlər 42 00:01:59,025 --> 00:02:01,185 və müəyyən cür yolla reaksiya edirlər, bu maddələri elementlər adlandırırıq. 43 00:02:01,185 --> 00:02:05,291 Bu maddələri elementlər adlandırırıq. 44 00:02:05,291 --> 00:02:08,729 Karbon elementdir, qurğuşun elementdir, qızıl elementdir 45 00:02:08,729 --> 00:02:10,400 Sən deyə bilərsən ki, bəs su elementdir, və tarixən 46 00:02:10,400 --> 00:02:14,221 insanlar suya element kimi istinad ediblər, ama biz indi bilirik ki, 47 00:02:14,221 --> 00:02:17,892 su daha əsas elementlərdən ibarətdir. 48 00:02:17,892 --> 00:02:20,405 Bu oksigen və hidrogendən ibarətdir, 49 00:02:20,405 --> 00:02:25,014 və bütün bizim elementlər burda bizim elementlərin dövri cədvəlində sıralanıb. 50 00:02:27,758 --> 00:02:29,374 C karbon deməkdir -- Mən ancaq insanlara ən müvafiq 51 00:02:30,400 --> 00:02:32,379 olanlardan danışıram -- ama vaxtı gəldikcə guman ki, 52 00:02:32,379 --> 00:02:35,502 sən özünü bunların hamısı ilə tanış edəcəksən 53 00:02:35,502 --> 00:02:39,148 Bu oksigendir, bu azotdur, bu isə silikondur. 54 00:02:39,148 --> 00:02:42,867 Bu - Au qızıldır. Bu qurğuşundur. 55 00:02:42,867 --> 00:02:51,995 Və bütün bu elementlərin həmin o ən başlıca vahidi atomdur. 56 00:02:51,995 --> 00:02:54,559 Beləliklə, əgər sən bunu dayanmadan qazsan və qazsan, 57 00:02:54,559 --> 00:02:57,079 daha və daha da balaca hissələrə, nəhayət 58 00:02:57,079 --> 00:02:59,415 karbon atomu alarsan. 59 00:02:59,415 --> 00:03:00,755 Həmin şeyi bax burda elə, axırda qızıl atomu alarsan. 60 00:03:02,536 --> 00:03:03,991 Həmin şeyi bax burda da eləsəydin, axırda 61 00:03:03,991 --> 00:03:05,856 bu balaca -- söz çatışmazlığına görə -- hissəcik, alardın 62 00:03:07,758 --> 00:03:09,185 və bu hissəciyi atom adlandırardın. 63 00:03:09,185 --> 00:03:11,239 Və sən daha bu atomu bölüb 64 00:03:11,239 --> 00:03:13,597 və yenə də qurğuşun adlandıra bilməzsən. 65 00:03:18,330 --> 00:03:21,193 Sadəcə fikri çatdırmaq üçün -- bu həqiqətən elə bir şeydir ki, mən təsəvvür etməyə çətinlik çəkirəm -- 66 00:03:21,193 --> 00:03:24,040 bu atomlar inanılmaz kiçikdirlər. 67 00:03:25,901 --> 00:03:27,555 Həqiqətən, təsəvvür olumnmaz kiçik. Beləliklə, misal üçün karbon. 68 00:03:27,555 --> 00:03:29,379 mənim saçım karbondan düzəlib. Əslində mənim çoxum 69 00:03:29,379 --> 00:03:31,882 karbonnan düzəlib. 70 00:03:31,882 --> 00:03:35,912 Əslində canlı şeylərin çoxu karbonnan düzəlib. 71 00:03:35,912 --> 00:03:40,533 Və beləcə mənim tükümü götürsən, mənim tüküm karbondur. 72 00:03:40,533 --> 00:03:42,231 Mənim saçımın çoxusu karbondur. 73 00:03:42,231 --> 00:03:43,989 Və mənim saçımı götürsən -- mənim saçım sarı deyil 74 00:03:45,565 --> 00:03:46,766 ama sarı qarada yaxşı seçilir. 75 00:03:46,766 --> 00:03:47,950 Mənim saçım qaradır, ama qara eləsə idim 76 00:03:47,950 --> 00:03:49,713 ekranda görə bilməzdin. 77 00:03:49,713 --> 00:03:51,970 Əgər mənim saçımı burda götürsəydin, mən sənnən soruşardım. 78 00:03:51,970 --> 00:03:55,200 Mənim tükümün eni neçə atomdur? 79 00:03:55,200 --> 00:03:58,467 Deməli, mənim tükümün en kəsiyini götürsən, uzunluğunu yox, 80 00:04:00,361 --> 00:04:03,255 enini, və desən: bu neçə karbon atomu atomu enliyində olar? 81 00:04:03,255 --> 00:04:07,049 və guman edə bilərsən ki, eh, Sal artıq deyib mənə, bu çox balcadır, 82 00:04:07,049 --> 00:04:09,150 onda bəlkə minlərlə karbon atomu var orda, 83 00:04:09,150 --> 00:04:10,484 ya on minlərlə, və ya yüz minlərlə, 84 00:04:10,484 --> 00:04:11,788 və mən deyərdim xeyir! Orda bir million karbon atomu var. 85 00:04:14,249 --> 00:04:17,439 və ya bir million karbon atomu 86 00:04:17,439 --> 00:04:20,933 orta insan tükü eni boyunca düzülə bilər 87 00:04:20,933 --> 00:04:22,585 Aydindır ki, bu təqribir, dəqiq 88 00:04:24,026 --> 00:04:26,605 bir million deyil, ama bu səndə atomun nə qədər kiçik olmassı haqqında fikir yaradar. 89 00:04:26,605 --> 00:04:28,441 İndi isə Başından bir saç qopart 90 00:04:28,441 --> 00:04:30,991 və sadəcə bir million şeyi ardıcıl qoymaqı təsəvvür elə 91 00:04:30,991 --> 00:04:33,991 tükün eni boyunca, uzunluğu yox 92 00:04:37,037 --> 00:04:39,175 Tükün enini görmək belə çətindir. 93 00:04:39,175 --> 00:04:40,718 Və orda million karbon atomu 94 00:04:40,718 --> 00:04:42,979 ola bilər 95 00:04:42,979 --> 00:04:48,092 Indi isə çox yaxş olardı, 96 00:04:49,026 --> 00:04:51,375 bilsəydik ki, karbon özü daha əsas materialdan ibarətdir, 97 00:04:51,375 --> 00:04:53,933 və bu əsas materiallar bütün elementləri təşkil edir. 98 00:04:53,933 --> 00:04:55,952 Hətta daha ətraflı desək, bu əsas materiallar 99 00:04:55,952 --> 00:04:59,066 bir-biri ilə əlaqəlidirlər. Karbon 100 00:04:59,066 --> 00:05:02,556 daha da fundamental hissəciklərdən ibarətdir. 101 00:05:02,556 --> 00:05:07,469 Qızıl atomu daha fundamental hissəciklərdən ibarətdir. 102 00:05:10,445 --> 00:05:12,759 Və onlar bu fundamental hissəciklərin necə 103 00:05:12,759 --> 00:05:14,087 təşkil olması ilə müəyyən olunurlar, və sən fundamental 104 00:05:14,087 --> 00:05:15,901 hissəciklərin sayını dəyişə bilsəydin, həmin elementin 105 00:05:15,901 --> 00:05:17,844 xassələrini dəyişə bilərdin, necə reaksiyaya girdiyini, və hətta elementin özünün necə dəyişdiyini dəyişə bilərdin, 106 00:05:18,891 --> 00:05:22,769 və ya hətta elementin özünü dəyişə bilərdin 107 00:05:22,769 --> 00:05:25,144 Sadəcə bir az daha yaxşı başa düşmək üçün, 108 00:05:25,144 --> 00:05:28,010 gəlin həmin fundamental hissəciklərdən danışaq. 109 00:05:28,010 --> 00:05:31,825 Beləliklə proton. 110 00:05:31,825 --> 00:05:35,524 Proton əslində -- atomun nüvəsindəki protonların 111 00:05:38,003 --> 00:05:40,096 sayı müəyyən edir -- nüvə haqqında bir saniyəyə danışacam -- 112 00:05:40,096 --> 00:05:42,969 elementi müəyyən edir. 113 00:05:42,969 --> 00:05:45,492 Beləliklə elementi müəyyən edən budur. 114 00:05:45,492 --> 00:05:47,333 Və bax burdakı dövri cədvələ baxanda, onlar səlində 115 00:05:50,154 --> 00:05:51,575 atom ədədi sırası ilə yazılıb və atom ədədi 116 00:05:51,575 --> 00:05:54,667 eynən elementdəki protonların sayıdır. 117 00:05:54,667 --> 00:05:58,667 Beləliklə açıqlamaya əsasən hidrogenin bir protonu var. 118 00:05:58,667 --> 00:06:02,800 Heliumun iki protonu var. Karbonda altı proton var. 119 00:06:02,800 --> 00:06:05,333 Karbonun yeddi protonu ola bilməz, 120 00:06:05,333 --> 00:06:07,172 olsa idi, bu azot olardı, artıq karbon olmazdı. 121 00:06:09,234 --> 00:06:10,589 Oksigenin səkkiz protonu var. Əgər bir yolla ora bir 122 00:06:12,673 --> 00:06:14,050 proton əlavə edə bilsəydin, bu dayı oksigen olmazdı, 123 00:06:14,050 --> 00:06:18,333 bu flüor olardı. Beləliklə bu elementi müəyyən edir. 124 00:06:18,333 --> 00:06:20,067 elementi müəyyən edir. 125 00:06:20,067 --> 00:06:22,967 Və atom nömrəsi, protonların sayı, 126 00:06:22,967 --> 00:06:25,447 protonların sayı -- və yadında saxla, bu 127 00:06:27,674 --> 00:06:30,116 bax burda yuxarıda hər bir element üçün 128 00:06:30,116 --> 00:06:31,529 dövri cədvəldə yazılıb -- protonların sayı 129 00:06:31,529 --> 00:06:34,133 atom nömrəsinə bərabərdir. 130 00:06:34,133 --> 00:06:36,852 atom nömrəsinə bərabərdir. 131 00:06:36,867 --> 00:06:38,861 Və onlar bu rəqəmi yuxarıya ona görə qoyublar ki, 132 00:06:38,861 --> 00:06:42,221 bu elementi təyin edən xüsusiyyətdir. 133 00:06:42,221 --> 00:06:46,133 atom o biri iki hissəciləri -- 134 00:06:46,133 --> 00:06:47,702 belə demək olarsa -- elektron 135 00:06:47,702 --> 00:06:55,123 və neytrondur 136 00:06:55,123 --> 00:06:57,541 Və sən beynində modeli yarada bilərsən 137 00:06:57,541 --> 00:07:00,420 və bu model, kimyanı davam etdikcə görəcəyik ki, 138 00:07:00,420 --> 00:07:02,833 bu daha da abstrakt olacaq və konsepləşdirməy həqiqətən 139 00:07:04,821 --> 00:07:06,548 çətin olacaq -- ama bu barədə fikirləşməyin bir yolu da 140 00:07:06,548 --> 00:07:08,348 sənin proton və neytronun var ki, 141 00:07:08,348 --> 00:07:09,825 onlar atomun mərkəzindədirlər. 142 00:07:09,825 --> 00:07:11,600 Onlar atomun nüvəsidirlər 143 00:07:11,600 --> 00:07:14,867 Məsələn, biz bilirik ki, karbonun altı protonu var. 144 00:07:14,867 --> 00:07:19,067 Beləliklə, bir, iki, üç, dörd, beş, altı. 145 00:07:19,067 --> 00:07:22,385 Karbon 12-in, hansı ki, karbonun bir versiyasıdır 146 00:07:22,385 --> 00:07:24,200 altı neytronu var. 147 00:07:24,200 --> 00:07:25,748 Karbonun elə versiyası ola bilər ki, müxtəlif 148 00:07:25,748 --> 00:07:28,021 neyron sayı olsun. 149 00:07:28,021 --> 00:07:30,113 Deməli, neytronlar dəyişə bilər, elektronlar dəyişə bilər, 150 00:07:30,113 --> 00:07:31,733 ama element həmin elementdir. 151 00:07:31,733 --> 00:07:33,267 Protonlar dəyişə bilməz. 152 00:07:33,267 --> 00:07:35,905 Protonu dəyişsən başqa element alarsan. 153 00:07:35,905 --> 00:07:39,200 Qoy karbon 12-in nüvəsini çəkim. 154 00:07:39,200 --> 00:07:43,200 Deməli, bir, iki, üç, dörd, beş, altı. 155 00:07:43,200 --> 00:07:46,487 Bax burdakı karbon 12-in nüvəsidir. 156 00:07:46,487 --> 00:07:48,333 Və bəzən bu belə yazılacaq, 157 00:07:48,333 --> 00:07:51,132 Bəzən elə rəqəmi yazacaqlar 158 00:07:51,132 --> 00:07:53,831 və ya protonları həmçinin. 159 00:07:53,831 --> 00:07:56,133 Və bizim bunu karbon 12 yazmağımızın səbəbi -- 160 00:07:56,133 --> 00:07:58,677 bilirsən, mən altı neytron saydım -- 161 00:07:58,677 --> 00:08:00,379 -- bu cəmdir -- buna cəmi kimi baxa bilərsən 162 00:08:03,675 --> 00:08:04,741 -- buna baxmağın bir yoludur, və gələcəkdə 163 00:08:04,741 --> 00:08:06,405 bir balaca nüans olcaq -- bu nüvənin içindəki 164 00:08:11,844 --> 00:08:15,240 Və bu karbonun açıqlamaya görə atom nömrəsi altıdır, 165 00:08:15,240 --> 00:08:16,628 ama biz burda yenidən yaza bilərik sadəcə yadımıza sala bilək deyə, 166 00:08:18,596 --> 00:08:21,342 Karbon atomunun mərkəzində nüvə var. 167 00:08:21,342 --> 00:08:24,863 Və karbon 12-in altı protonu və altı neytronu var. 168 00:08:24,863 --> 00:08:27,495 Karbonun başqa versiyası, karbon 14, bizim yenə də 169 00:08:27,495 --> 00:08:30,909 altı protonumuz var, ama bunun səkkiz neytronu olar. 170 00:08:30,909 --> 00:08:32,467 Beləliklə neytronların sayı dəyişə bilər, 171 00:08:32,467 --> 00:08:34,610 ama bax burda karbon 12-dir. 172 00:08:34,610 --> 00:08:36,842 Və əgər karbon 12 neytraldırsa -- və mən 173 00:08:40,665 --> 00:08:43,200 bu neytraldırsa bunun elə altı elektronu var. 174 00:08:43,200 --> 00:08:45,400 Qoy bu altı elektronları çəkim. 175 00:08:45,400 --> 00:08:49,467 Bir, iki, üç, dörd, beş, altı. 176 00:08:49,467 --> 00:08:51,836 Və bir yol -- və ola bilsin 177 00:08:54,634 --> 00:08:56,892 elektronla nüvənin əlaqəsi haqqında fikirləşməyin 178 00:08:56,892 --> 00:08:58,846 ilk yoludur -- bu elektronları bir növ 179 00:08:58,846 --> 00:09:00,835 nüvənin ətrafında hərək eliyən, yellənən kimi təsəvvür edə bilərsən. 180 00:09:02,956 --> 00:09:04,692 Bir yolu onları nüvə ətrafında orbital 181 00:09:06,700 --> 00:09:08,000 hərəkət edən kimi fikirləşməkdir, ama bu olduqca düz deyil. 182 00:09:08,000 --> 00:09:10,499 Onlar deyək planetin günəş ətrafında orbital hərəkət etdiyi kimi 183 00:09:10,499 --> 00:09:11,660 hərəkət etmir. 184 00:09:11,660 --> 00:09:13,749 ,Ama bu yaxşı başlanğıc nöqtəsidir. 185 00:09:13,749 --> 00:09:16,267 Başqa yolu buruk ki, onlar bir növ nüvə ətrafında tullanırlar, 186 00:09:16,267 --> 00:09:18,691 və ya nüvə ətrafında hoppanırlar. 187 00:09:18,691 --> 00:09:19,956 Və bu əslində ona görədir ki, həqiqət bu səviyyədə 188 00:09:22,073 --> 00:09:23,544 çox qəribə görsənir, və biz kvant 189 00:09:23,544 --> 00:09:26,408 fizikasını anlamalıyıq ki, başa düşək həqiqətən elektron nə edir. 190 00:09:26,408 --> 00:09:29,190 Ama sənin beynində birinci model odur ki, bu atomun, 191 00:09:29,190 --> 00:09:32,400 bu karbon 12 atomunun mərkəzində, 192 00:09:32,400 --> 00:09:34,067 nüvə var. 193 00:09:34,067 --> 00:09:36,644 Nüvə bax düz ordadır. 194 00:09:36,644 --> 00:09:40,733 Və bu elektronlar bu nüvə ətrafında tullanırlar. 195 00:09:40,733 --> 00:09:43,009 Və bu elektronların bu nüvədən kənara getməməsinin, 196 00:09:45,135 --> 00:09:47,200 bir növ, nüvə ilə bağlı olmasının, 197 00:09:47,200 --> 00:09:49,308 və bu atomun hissəsi olmasının səbəbi odur ki, 198 00:09:49,308 --> 00:09:54,579 protonlar müsbət yükə malikdirlər. 199 00:09:54,579 --> 00:09:57,918 Müsbət yükə malikdirlər və elektronlar mənfi yükə malikdirlər. 200 00:09:57,918 --> 00:10:02,477 Və bu fundamental hissəciklərin xassələrindən 201 00:10:02,477 --> 00:10:03,620 biridir, və sən əsaslı olaraq fikirləşməyə başlasan ki, 202 00:10:03,620 --> 00:10:05,467 yük nədir, bir işarədən savayı, 203 00:10:05,467 --> 00:10:06,867 bu bir növ dərinə gedib çıxacaq. 204 00:10:06,867 --> 00:10:08,400 Ama biz bir şeyi bilirik ki, 205 00:10:08,400 --> 00:10:10,697 elektro-maqnit qüvvəsi haqqında danışmağa başlayanda, 206 00:10:10,697 --> 00:10:13,146 müftəlif yüklər bir-birini cəzb edirlər. 207 00:10:13,146 --> 00:10:14,959 Deməli bu barədə fikirləşməyin ən yaxşı yolu budur: protonlar və elektronlar, 208 00:10:16,546 --> 00:10:18,133 müxtəlif yüklü olduğundan, 209 00:10:18,133 --> 00:10:20,129 bir-birini cəzb edirlər. 210 00:10:20,129 --> 00:10:21,457 Nyetronlar neytraldırlar, ona görə onlar sadəcə otururlar orda 211 00:10:25,088 --> 00:10:28,579 nüvənin içində və onlar müəyyən səviyyədə 212 00:10:28,579 --> 00:10:33,154 bəzi atomların bəzi elementlərinin xassəlrinə təsir edirlər. 213 00:10:33,154 --> 00:10:35,005 Ama elektronların sadəcə uçub getməməsinin səbəbi odur ki, 214 00:10:36,818 --> 00:10:38,600 onlar cəzb olunurlar. 215 00:10:38,600 --> 00:10:42,333 onlar nüvəyə doğru cəzb olunurlar. 216 00:10:42,333 --> 00:10:45,067 və onlar həmçinin inanılmaz yüksək sürətə malikdirlər -- 217 00:10:45,067 --> 00:10:47,140 həqiqətən çətindir -- biz yenə də 218 00:10:48,446 --> 00:10:51,546 fizikanın çox qəribə hissəsinə toxunuruq 219 00:10:52,570 --> 00:10:54,164 eleama bu kifayətdirktronun həqiqətən nə etdiyindən --danışmağa başlayanda -- 220 00:10:55,946 --> 00:10:56,842 Məncə deyə bilərsən ki, onun ətrafında kifayət qədər hoppanır ki, 221 00:10:57,924 --> 00:11:00,733 nüvənin içinə düşə bilmir, 222 00:11:00,733 --> 00:11:02,867 Məncə bu haqda fikirləşməyin bir yoludur. 223 00:11:02,867 --> 00:11:08,123 Beləliklə mən bax burda karbonu 224 00:11:08,123 --> 00:11:09,769 protonların sayına görə təyin elədim. 225 00:11:09,769 --> 00:11:12,403 Oksigen səkkiz protonuna görə təyin oluna bilər. 226 00:11:12,403 --> 00:11:16,467 Ama yenə də, elektronlar digər elektronlara əlaqədə ola bilər. 227 00:11:16,467 --> 00:11:18,650 Onlar başqa atomlar tərəfindən götürülə bilər. 228 00:11:18,650 --> 00:11:21,025 Və bu həqiqətən bizim kimya haqda təsəvvürümüzün böyük hissəsini formalaşdırır. 229 00:11:23,271 --> 00:11:25,995 Bu elementin və ya atomun nə qədər 230 00:11:25,995 --> 00:11:27,600 elektronu olduğuna əsaslanıb. 231 00:11:27,600 --> 00:11:29,467 Və bu elektronların konfiqurasiyasından, 232 00:11:29,467 --> 00:11:33,867 və digər elementlərin elektronlarının konfiqurasiyasından, 233 00:11:33,867 --> 00:11:36,018 və ya həmin elementin başqa atomlarının. 234 00:11:36,018 --> 00:11:41,267 Biz bir elementin atomunun hımin elementin digər atomu ilə, 235 00:11:41,267 --> 00:11:43,333 necə reaksiyaya girdiyini qabaqcadan xəbər verməyə başlaya bilərik, 236 00:11:43,333 --> 00:11:46,733 və ya bir elementin atomu -- necə reaksiyaya girdiyini, 237 00:11:46,733 --> 00:11:49,695 və ya əlaqə yaratdığını və ya yaratmadığını, digər ato tərəfindən cəzb edildiyini 238 00:11:49,695 --> 00:11:52,200 və ya rədd edildiyini. 239 00:11:52,200 --> 00:11:53,420 Beləliklə məsələn, biz bu barədə daha çox öyrənəcəyik 240 00:11:56,300 --> 00:12:00,144 gələcəkdə, bu mümükündür ki, başqa bir atom, 241 00:12:00,144 --> 00:12:02,723 karbondan elektronu vurub çıxara bilsin, 242 00:12:02,733 --> 00:12:05,552 sadəcə hər hansı səbəbə görə -- və biz bu barədə danışacağıq 243 00:12:10,338 --> 00:12:13,723 bəzi neytral atomların və bəzi elementlərin başqalarına nisbətən 244 00:12:13,723 --> 00:12:15,218 Belə ki, bəlkə onların biri karbondan elektronu 245 00:12:17,160 --> 00:12:19,230 vurub çıxaracaq və bu karbonun 246 00:12:21,831 --> 00:12:25,138 protondan az elektronu olar, deməli beş elektronumuz olar 247 00:12:25,138 --> 00:12:27,800 Onda biz vahid müsbət yük alarıq. 248 00:12:27,800 --> 00:12:30,039 Beləliklə, bu karbon 12-in, elədiyim birinci versiyanın, 249 00:12:30,039 --> 00:12:34,267 altı protonu, altı elektronu var idi və heç bir yükü yox idi. 250 00:12:34,267 --> 00:12:36,553 Əgər eletronun birini itirsəm, onda cəmi beşi qalar, 251 00:12:36,553 --> 00:12:38,933 və məndə vahid müsbət yük olar. 252 00:12:38,933 --> 00:12:40,785 Və biz bu haqda daha çox danışacağıq 253 00:12:40,785 --> 00:12:42,867 kimya pleylisti boyunca, 254 00:12:42,867 --> 00:12:44,302 ama ümid edirəm sizdə bir fikir oyanıb ki, 255 00:12:44,302 --> 00:12:46,133 bu artıq maraqlı olmağa başlayır. 256 00:12:46,133 --> 00:12:51,800 Biz artıq bu atom adlanan fundamental tikinti bloku 257 00:12:51,800 --> 00:12:53,118 başa düşürük. 258 00:12:53,118 --> 00:12:54,920 Və hətta daha maraqlı olan odur ki, 259 00:12:54,920 --> 00:12:56,759 bu fundamental tikinti bloku özü daha fundamental tikinti 260 00:12:56,759 --> 00:12:58,667 bloklarından düzəlib. 261 00:12:58,667 --> 00:13:00,867 Və bunlar hamısı öz aralarında yerdəyişə bilər 262 00:13:00,867 --> 00:13:03,129 atomu xassəsini dəyişmək üçün və hətta bir elementin 263 00:13:06,044 --> 00:13:09,036 atomundan digər elementin atomuna keçə bilər.