1
00:00:00,137 --> 00:00:03,002
DIE MENS WEET AL VIR DUISENDE JARE,

2
00:00:03,002 --> 00:00:05,867
DEUR NET TE KYK NA DIE OMGEWING RONDOM ONS

3
00:00:05,867 --> 00:00:07,207
DAT DAAR VERSKILLENDE STOWWE IS.

4
00:00:07,207 --> 00:00:10,333
HIERDIE VERSKILLENDE STOWWE HET GEWOONLIK VERSKILLENDE EIENSKAPPE

5
00:00:10,333 --> 00:00:11,954
HULLE HET NIE NET VERSKILLENDE EIENSKAPPE NIE

6
00:00:11,954 --> 00:00:14,745
EEN MAG DALK LIG REFLEKTEER OP N SEKERE MANIER, OF NIE LIG REFLEKTEER NIE.

7
00:00:14,745 --> 00:00:17,601
OF MAG DALK N SEKERE KLEUR, OF N SEKERE TEMPERATUUR HET,

8
00:00:17,601 --> 00:00:20,457
DIT KAN N VLOEISTOF, GAS OF VASTESTOF WEES.

9
00:00:20,457 --> 00:00:22,108
MAAR ONS NEEM OOK WAAR

10
00:00:22,108 --> 00:00:24,867
HOE HULLE REAGEER MET MEKAAR IN SEKERE OMSTANDIGHEDE

11
00:00:24,867 --> 00:00:27,663
EN HIER IS FOTOS VAN SOMMIGE VAN HIERDIE STOWWE.

12
00:00:27,663 --> 00:00:31,477
DIT IS KOOLSTOF, DIT IS IN SY GRAFIET VORM

13
00:00:31,477 --> 00:00:36,069
DIT IS LOOD, DIT IS GOUD

14
00:00:36,069 --> 00:00:38,719
EN AL HIERDIE WAT EK GETEKEN DIT EN VAN FOTO'S GENEEM DIT

15
00:00:38,719 --> 00:00:41,369
HET EK ALLES GEKRY VANAF HIERDIE WEBTUISTE HIER

16
00:00:41,369 --> 00:00:45,453
AL HIERDIE IS IN HUL VASTESTOF VORM, MAAR ONS WEET OOK

17
00:00:45,453 --> 00:00:47,395
DIT LYK ASOF DAAR SEKERE TIPES LUG DAARIN IS

18
00:00:47,395 --> 00:00:49,338
SEKERE TIPE LUG PARTIKELS

19
00:00:49,338 --> 00:00:52,210
EN AFHANGENDE VAN WATTER LUG PARTIKELS

20
00:00:52,210 --> 00:00:55,079
OF DIT KOOLSTOF, SUURSTOF OF STIKSTOF IS

21
00:00:55,079 --> 00:00:57,948
WAT VERSKILLENDE EIENSKAPPE HET.

22
00:00:57,948 --> 00:00:59,425
OF DAAR IS SOMMIGE ANDER STOWWE WAT VLOEISTOF KAN WEES

23
00:00:59,425 --> 00:01:02,082
OF INDIEN JY DIE TEMPERATUUR HOOG GENOEG MAAK OP HIERDIE STOWWE

24
00:01:02,082 --> 00:01:05,018
INDIEN JY DIE TEMPERATUUR HOOG GENOEG OP GOUD OF LOOD MAAK

25
00:01:05,018 --> 00:01:06,503
KAN JY N VLOEISTOF KRY.

26
00:01:06,503 --> 00:01:09,841
OF AS JY SOORTVAN, LAAT KOOLSTOF VERBRAND

27
00:01:09,841 --> 00:01:12,076
GAAN DIT OORGAAN IN DIE GASFASE

28
00:01:12,076 --> 00:01:13,351
DIT WORD VRYGESTEL IN DIE ATMOSFEER

29
00:01:13,351 --> 00:01:14,702
DIE STRUKTUUR DAARVAN WORD VERBREEK.

30
00:01:14,702 --> 00:01:17,271
SO DIT ALLES ALLES DINGE WAT

31
00:01:17,271 --> 00:01:20,585
ONS AS MENS WAARGENEEM DIT OOR DUISENDE JARE.

32
00:01:20,585 --> 00:01:22,452
MAAR DIT LUI TOT N NATUURLIKE VRAAG

33
00:01:22,452 --> 00:01:24,226
WAT EERS N FILOSOFIESE VRAAG WAS

34
00:01:24,226 --> 00:01:26,405
MAAR NOU KAN ONS DIT BETER BEANTWOORD

35
00:01:26,405 --> 00:01:30,898
EN DIE VRAAG IS, AS JY AANHOUDEND HIERDIE KOOLSTOF AFBREEK

36
00:01:30,898 --> 00:01:33,518
IN KLEINER EN KLEINER DEELTJIES

37
00:01:33,518 --> 00:01:35,554
AS DAAR N KLEINSTE DEEL IS

38
00:01:35,554 --> 00:01:39,867
DIE KLEINSTE EENHEID VAN HIERDIE DEEL, VAN HIERDIE STOF

39
00:01:39,867 --> 00:01:43,166
WAT NOGSTEEDS DIE EIENSKAPPE HET VAN KOOLSTOF?

40
00:01:43,166 --> 00:01:45,256
EN AS JY NOG KON DAARDIE DEEL VERDER VERBREEK

41
00:01:45,256 --> 00:01:48,390
SAL JY DIE EIENSKAPPE VAN DIE KOOLSTOF VERLOOR?

42
00:01:48,390 --> 00:01:50,354
EN DIE ANTWOORD IS: DAAR IS.

43
00:01:50,354 --> 00:01:52,200
EN NET SODAT ONS, ONS TERMINOLOGIE REGKRY

44
00:01:52,200 --> 00:01:56,156
ONS NOEM HIERDIE VERSKILLENDE STOWWE, SUIWER STOWWE

45
00:01:56,156 --> 00:01:59,025
WAT HIERDIE SPESIFIEKE EIENSKAPPE HET TEEN N SEKERE TEMPERATUUR

46
00:01:59,025 --> 00:02:01,185
EN REAGEER OP N SEKERE MANIER

47
00:02:01,185 --> 00:02:05,291
ONS NOEM DIT ELEMENTE.

48
00:02:05,291 --> 00:02:08,729
KOOLSTOF IS N ELEMENT. LOOD IS N ELEMENT. GOUD IS N ELEMENT.

49
00:02:08,729 --> 00:02:10,400
JY MAG DALK SE DAT WATER IS OOK N ELEMENT

50
00:02:10,400 --> 00:02:14,221
EN IN DIE VERLEDE, HET MENSE VERWYS NA WATER AS N ELEMENT

51
00:02:14,221 --> 00:02:17,892
MAAR NOU WEET ONS DAT WATER IS SAAMGESTEL VANAF MEER BASIESE ELEMENTE.

52
00:02:17,892 --> 00:02:20,405
DIT IS SAAMGESTEL VANAF SUURSTOF EN WATERSTOF

53
00:02:20,405 --> 00:02:25,014
EN AL ONS ELEMENTE IS HIER GELYS

54
00:02:25,014 --> 00:02:27,758
IN DIE PERIODIEKE TABEL VAN ELEMENTE

55
00:02:27,758 --> 00:02:29,374
C STAAN VIR KOOLSTOF

56
00:02:29,374 --> 00:02:30,400
EK GAAN NET DEUR DIE ELEMENTE

57
00:02:30,400 --> 00:02:32,379
WAT VAN BELANG IS VIR DIE MENS

58
00:02:32,379 --> 00:02:35,502
MAAR MET TYD SAL JY SEKERLIK JOUSELF BEKWAAM MET AL HIERDIE ELEMENTE

59
00:02:35,502 --> 00:02:39,148
DIT IS SUURSTOF. DIT IS STIKSTOF. DIT IS SILIKON.

60
00:02:39,148 --> 00:02:42,867
DIT IS- Au IS GOUD. DIT IS LOOD

61
00:02:42,867 --> 00:02:51,995
EN DIE MEES BASIESE EENHEID VAN N ELEMENT IS DIE ATOOM.

62
00:02:51,995 --> 00:02:54,559
SO AS JY MOET AANHOUDEND N ELEMENT AFBREEK

63
00:02:54,559 --> 00:02:57,079
EN AANHOUDEND KLEINER EN KLEINER DEELTJIES VAN DIT VAT

64
00:02:57,079 --> 00:02:59,415
UITEINDELIK SAL JY BY DIE KOOLSTOF ATOOM KOM.

65
00:02:59,415 --> 00:03:00,755
DOEN DIESELFDE DING HIER,

66
00:03:00,755 --> 00:03:02,536
UITEINDELIK GAAN JY EINDIG MET DIE GOUD ATOOM.

67
00:03:02,536 --> 00:03:03,991
AS JY DIESELFDE DING HIER GEDOEN HET

68
00:03:03,991 --> 00:03:05,856
UITEINDELIK SAL JY DEELTJIES VAN HIERDIE KLEIN

69
00:03:05,856 --> 00:03:07,758
A.G.V. N TE KORT AAN N BETER WOORD- DEELTJIE

70
00:03:07,758 --> 00:03:09,185
WAT JY N LOOD ATOOM GAAN NOEM.

71
00:03:09,185 --> 00:03:11,239
EN JY SAL NIE DIT MEER KAN VERDER AFBREEK NIE

72
00:03:11,239 --> 00:03:13,597
EN DIT NOGSTEEDS LOOD NOEM NIE

73
00:03:13,597 --> 00:03:17,043
VIR DIT OM NOGSTEEDS DIE EIENSKAPPE VAN LOOD TE HET

74
00:03:17,043 --> 00:03:18,330
EN NET OM JOU N IDEE TE GEE

75
00:03:18,330 --> 00:03:21,193
DIT IS REGTIG IETS WAT EK SO BIETJIE SUKKEL OM TE VERSTAAN

76
00:03:21,193 --> 00:03:24,040
IS DAT ATOME IS ONGELOOFLIK KLEIN.

77
00:03:24,040 --> 00:03:25,901
REGTIG ONGELOOFLIK KLEIN

78
00:03:25,901 --> 00:03:27,555
SO BV., KOOLSTOF.

79
00:03:27,555 --> 00:03:29,379
MY HARE IS OOK SAAMGESTEL VANUIT KOOLSTOF

80
00:03:29,379 --> 00:03:31,882
EINDELIK IS DIE GROOTSTE DEEL VAN MY SAAMGESTEL VANUIT KOOLSTOF

81
00:03:31,882 --> 00:03:35,912
EINDELIK IS ALLE LEWENDE DINGE SAAMGESTEL VANAF KOOLSTOF

82
00:03:35,912 --> 00:03:40,533
EN SO AS JY MY HAAR SO VAT. SO MY HAAR IS KOOLSTOF

83
00:03:40,533 --> 00:03:42,231
MY HARE IS MEESTAL KOOLSTOF

84
00:03:42,231 --> 00:03:43,989
SO AS JY MY HARE HIER VAT

85
00:03:43,989 --> 00:03:45,565
MY HARE IS NIE GEEL NIE

86
00:03:45,565 --> 00:03:46,766
MAAR DIT IS N GOEIE TEENSTELLING MET DIE SWART.

87
00:03:46,766 --> 00:03:47,950
MY HARE IS SWART. MAAR AS EK DIT MOES ILLUSTREER

88
00:03:47,950 --> 00:03:49,713
SAL JY NIE DIT KAN SIEN OP DIE SKERM NIE.

89
00:03:49,713 --> 00:03:51,970
MAAR AS JY MY HARE NEEM, SO EK JOU VRA

90
00:03:51,970 --> 00:03:55,200
HOEVEEL KOOLSTOF ATOME BREED IS MY HARE?

91
00:03:55,200 --> 00:03:58,467
SO AS JY N DEURSNEE MOES VAT VAN MY HARE, NIE DIE LENGTE NIE,

92
00:03:58,467 --> 00:04:00,361
DIE WYDTE VAN MY HARE, EN SE:

93
00:04:00,361 --> 00:04:03,255
HOEVEEL KOOLSTOF ATOME WYD DIT IS?