9:59:59.000,9:59:59.000
ve yine kendinden ayrı olan bir evren içerisinde var olduğunu anlatır.

0:00:16.439,0:00:18.678
Ne zaman bir şeyi anlamak isteseniz, şu veya bu olay niye oluyor, mesela niçin dünyada bir biyoçeşitlilik krizi var,

0:00:23.512,0:00:27.278
ya da atmosferi ve çevreyi kirlettiği halde neden sürekli petrol çıkartmak için sondaj yapılıyor,

0:00:33.509,0:00:36.663
bunları sorduğunuz zaman, nedenlerin bir kaç katman altına indiğinizde daima altından para çıkıyor.

0:00:40.040,0:00:43.746
Evet, her kültürün içerisinde "kişi" olmakla ilgili, "Sen kimsin? İnsan olmak ne ifade ediyor?" sorularını cevaplayan

0:00:46.557,0:00:47.953
anlatımları hakkında çokça söz ediyorum.

0:00:49.953,0:00:52.006
Genel anlayış, bir kişinin, kendinden ayrı varlıklar arasında yaşayan, ancak tüm onlardan ayrı bir varlık olduğunu,

0:00:57.439,0:01:00.044
Mesela, sen ben değilsin, veya ordaki bitki de ben değilim, o benden ayrı bir şey. Ve bu ayrılık temelli kimlik anlayışı

0:01:02.141,0:01:06.238
gerçekten dünyamızı yaratır.

0:01:07.454,0:01:08.865
Eğer sen ayrı bir kişi isen ve etrafta yine senden ayrı kişiler ve ayrı türler dolaşıyorsa, evren

0:01:16.315,0:01:21.957
temelde sana çekimser, hatta belki de düşmanca olarak düşünülebilir ve bu durumda muhakkak

0:01:22.972,0:01:26.638
onu kontrol edebilmeyi istersin. Başka varlıklar ve seni herhangi bir zamanda yok edebilecek

0:01:26.638,0:01:30.154
keyfî veya kaprisli gözüken doğa güçleri üzerinde

0:01:30.154,0:01:33.433
erk sahibi olmak olmak istersin. Ayrılık temelli bu kimlik kurgusu giderek

0:01:35.849,0:01:38.577
geçerliliğini yitiriyor, giderek doğruluğunu kaybediyor.

0:01:41.624,0:01:44.009
Artık bu kurgu içimizde yankılanmıyor ve aslında kontrol etme yöntemleri

0:01:51.621,0:01:55.017
çözümsüz krizler yaratıyor. Bu da bizim kişi olarak ve insanlık olarak kendimizi tanımlayacağımız

0:01:55.017,0:01:59.207
yeni bir kurgu oluşturabilmemiz için gerekli alanı yaratıyor.

0:02:23.755,0:02:25.520
Para bir mutabakattan ibarettir. Kendi başına bir değeri yoktur.

0:02:28.578,0:02:32.374
İnsanlar değeri olduğu konusunda mutabık oldukları için değeri vardır. Ekonomistler size paranın ne YAPTIĞINI anlatırlar

0:02:36.525,0:02:38.952
alış verişi kolaylaştıran bir araç olduğunu, bir şeyleri saymak için, bir şeylerin hesabını tutmak için kullanıldığını...

0:02:42.652,0:02:44.245
Mesela "çek" adı verilen sihirli bir kağıt parçası üzerine bazı rakamlar yazıp her türlü

0:02:53.716,0:02:56.801
eşyanın, her türlü bolluğun evine gelmesini sağlayabilirsin. Hatta, paranın sırlarına en yüksek dereceden üye olanlardan

0:02:56.801,0:03:02.067
isen binlerce insanı sefalet içinde bırakabilirsin. Çünkü para sistemi "kıtlık" varsayımı üzerine temellenmiştir.

0:03:06.323,0:03:08.657
En basitinden, paranın, "faiz getiren alacak" tanımıyla tedavüle girmesinden dolayı bu böyle.

0:03:12.567,0:03:15.112
Yani bir banka kredi verdiği zaman veya Merkez Bankası para tedavüle soktuğu zaman, o para

0:03:21.480,0:03:23.972
ilişiğinde bir miktar borç ile birlikte gelir, ve borcun miktarı ilgili faiz yükü yüzünden daima

0:03:26.168,0:03:28.671
mevcut para miktarından fazladır. Sonuçta asla yeterli miktarda olamayan para için insanlar birbirleriyle rekabet etmek

0:03:30.860,0:03:33.511
zorundadırlar. "Büyüme" yine para sisteminin içerisine tanımlanmış bir kavramdır. Eğer bir banka olsan,

0:03:35.765,0:03:38.020
parayı yeni mal ve hizmetler üreterek kar edecek ve

0:03:38.020,0:03:40.696
krediyi geri ödeyebilecek olana vermek istersin. Üretim yapmayacak olana vermezsin.

0:03:44.142,0:03:47.121
Yani para da onu çoğaltacak olana doğru akar. Ama "ekonomik büyüme";

0:03:49.649,0:03:52.147
bir zamanlar "doğa"ya ait bir şeyi bulup onu ticari bir "mal"a dönüştürmek veya bir zamanlar "armağan" ilişkisi olan

0:03:59.545,0:04:01.674
bir şeyi "hizmet" haline getirmek anlamına geliyor. İnsanların bir zamanlar ücret ödemeden alabildikleri veya kendi yaptıkları

0:04:05.481,0:04:08.827
veya birbirleri için yaptıkları bir şeyi ellerinden alıp onlara bir şekilde geri satmak anlamına geliyor. Her şeyin

0:04:12.231,0:04:17.174
metalaştırılması bizi doğadan koparır. Bir topluma ait olma duygusuna yabancılaştırıldığımız gibi, aynı. Doğaya gözlerimizle

0:04:22.838,0:04:26.410
bakarız, ve, sadece bir sürü "şey" (meta) görürüz. Bu da bizi son derece yalnız ve pek çok temel insanlık ihtiyacımız

0:04:30.244,0:04:34.079
karşılanmamış halde bırakır. Eğer paran varsa bu açlığı bir şeyler satın alarak ya da paranın kendisini biriktirerek

0:04:37.329,0:04:40.579
doyurmaya çalışabilirsin. Tabi, artık sona doğru yaklaşıyoruz.

0:04:46.150,0:04:51.721
Gezegenimiz çok daha fazla büyümeyi sürdüremez. Onun için bugün yaşadığımız krizin bir yere gideceği yok.

0:05:01.700,0:05:03.887
Çocukken bir şeylerin yanlış olduğuna dair bir duygum vardı.

0:05:05.417,0:05:06.948
Sanırım çoğu çocuğun böyle bir duyumsaması vardır, böyle olmaması gerektiğine dair

0:05:08.704,0:05:10.461
Mesela, Pazartesi gününden nefret etmenin aslında gerekli olmadığı,

0:05:10.461,0:05:17.108
okula gitmek gerekmediği zaman sevinmenin ters bir durum olduğu... Okul sevdiğin bir şey olmalı.

0:05:18.360,0:05:19.611
Yaşam sevdiğin bir şey olmalı.

0:05:19.611,0:05:26.593
Bizi hayatta tutan veya hayatı güzel yapan şeylerin hiç birini aslında çalışarak hak etmedik.

0:05:29.922,0:05:33.250
Havayı kazanmadık. Doğmayı kazanmadık. Cenin olmayı kazanmadık.

0:05:35.817,0:05:38.385
Nefes almayı, bize gıda sağlayabilen bir gezegeni, güneşi, çalışmalarımızın sonucunda hak etmedik.

0:05:42.599,0:05:46.813
Dolayısiyle bence bir yerde insanlar doğuştan gelen bir şükran duygusuna sahipler.

0:05:49.896,0:05:52.978
Çünkü bir yerde bunların hiç birini çabalayarak hak etmediğimizi, yaşamın bize bir armağan olduğunu kavrıyoruz.

0:05:55.543,0:05:58.108
Eğer sana bir armağan verildiğini biliyorsan, bunun karşısındaki doğal tepki şükran duygusu ve kendin de bir şey verme

0:06:02.700,0:06:07.293
isteği duymaktır. Armağan ekonomisinde insanlar para ekonomisinde olduğu gibi birbirleri ile

0:06:11.666,0:06:13.123
rekabet içerisinde değildir. Armağan toplumunda ihtiyacın olandan fazlaya sahip isen

0:06:13.123,0:06:19.296
fazlasını ihtiyacı olana verirsin. Bu şekilde itibar kazanırsın.

0:06:20.693,0:06:22.090
Güvende olma da bu şekilde sağlanır.

0:06:22.090,0:06:26.403
Çünkü insanlarla paylaşarak hem şükranlarını kazanırsın, hem de yarın öbür gün senin ihtiyacın olduğunda onlar da

0:06:27.702,0:06:29.002
sana bakarlar. Armağanların olmadığı yerde topluluğa aidiyet de yoktur.

0:06:29.002,0:06:34.702
Toplum giderek para eksenli olmaya başladıkça, topluma aidiyet duygusunun, insanlar arası ilişkilerin zayıfladığını

0:06:37.693,0:06:40.684
görebiliyoruz. İnsanlar aidiyet duygusunu özlüyorlar, ama bunu para ekseni üzerine kurulmuş bir toplum düzenine bir

0:06:44.630,0:06:48.575
eklenti olarak iliştirmek mümkün değildir. İnsanların gerçekten birbirlerine ihtiyaç duymaları gerekir. İnsanlar armağanlarını

0:06:48.575,0:06:51.578
hayata geçirme isteğindedirler ve eğer "para"dan özgür olabilseler idi bunu yapabilirlerdi.

0:06:52.808,0:06:54.039
Ama çoğu zaman para bir engel teşkil eder.

0:06:54.039,0:07:00.754
İnsanlar, "Bunu yapabilmeyi çok isterdim, ama bunu yapabilir miyim ki? Bu pratik mi?" diye düşünürler.

0:07:00.754,0:07:06.259
Para engeller. "Hangi güzelliği yapardım? Beni çağıran nedir?"

0:07:06.259,0:07:11.263
Evsiz insanların bakımını yapabileceği bahçeler kurmak ve onların doğayla bütünleşmesini sağlamak mı olur?

0:07:14.538,0:07:17.812
Zehirli atıkların biriktiği bir yeri arındırmak mı olur? Sen ne yapardın? Hangi güzelliği gerçekleştirirdin?

0:07:21.649,0:07:22.928
Bunları yapmak niçin pratik olmasın? Bu faaliyetlerde niye para yok?

0:07:34.954,0:07:38.625
Armağan prensiplerini içeren bir ekonomi, "gerçek" üzerine temellenen bir ekonomidir.

0:07:42.058,0:07:45.490
Önümüzdeki hedef, parayı armağanlarımızın gerçek ifadesi ile koşut hale getirmektir.

0:07:50.007,0:07:51.513
Parayı yaratma ve tedavülde tutma mekanizmasından son derece farklı bir yaklaşım gerekir.

0:07:51.513,0:07:56.685
Örneğin, tefeciliğin etkisini tersine çevirecek negatif faiz oranları gibi önlemler alınmalı.

0:07:59.146,0:08:01.606
Ya da çevreyi kirletip bunun bedelini bir başkasının ya da gelecek nesillerin ödemesini engellemek için

0:08:06.642,0:08:08.321
bedellerin içselleştirilmesi gibi önlemler alınmalı. Sosyal bir kar payı düşünülmeli: ortak hazine olması gereken

0:08:11.220,0:08:14.119
toprak, su kaynakları, kültürel miras gibi kaynaklardan gelen bolluğun paylaştırılması gerekir.

0:08:14.119,0:08:19.624
Pek çok ekonomik faaliyetin yeniden tanımlanması ve yer değiştirmesi gerekir.

0:08:19.624,0:08:25.714
bu da bireyden bireye finansman metodunu ve bireyden bireye devrimini içeriyor.

0:08:27.820,0:08:29.926
Mevcut para sisteminden ayrılmak için ne olması gerekir?

0:08:29.926,0:08:35.348
Mevcut para sistemi giderek daha az iyi çalışıyor. Büyüme ancak giderek daha yüksek maliyetlerle

0:08:37.843,0:08:40.338
sürdürülebiliyor. En iyi çabalarımız bile sistemin işlemesi için gerektiği kadar hızlı büyümesine

0:08:40.384,0:08:46.429
yetmiyor. Bu da artan mutsuzluk anlamına geliyor.

0:08:48.084,0:08:49.738
İnsanlar artık tahammül edemez hale geldiler.

0:08:49.738,0:08:55.243
En üsttekiler, bu yapay rekabetin kazananları dahi mutlu değiller.

0:08:57.182,0:08:59.122
Onlar için bile bu sistem işlemiyor.

0:09:02.438,0:09:05.754
Dolayisiyle, her gelenin bir öncekinden beter olduğu, ardarda krizler yaşayacağımızı düşünüyorum.

0:09:08.590,0:09:11.427
Her kriz anında kolektif olarak bir seçimimiz olacak. Oyunu bırakıp toplumun bütününe mi dahil olacağız?

0:09:15.388,0:09:19.350
Yoksa eski düzene daha da sıkı sıkıya sarılıp bağlı kalacağız? Uyanma vakti ne zaman olacak? Bunu belirlemek

0:09:22.042,0:09:24.734
tamamen bize kalmış aslında.

0:09:35.137,0:09:38.244
Her şey büyük bir hata mıydı? Bu iyi bir soru,

0:09:40.392,0:09:42.540
Dünyamızda olmuş olan ve olmakta olan dehşete

0:09:43.624,0:09:44.709
baktığınız zaman gerçekten de büyük bir hataydı gibi duruyor.

0:09:44.709,0:09:50.632
Bazı insanlar, "Bunun bir parçası olmak istemiyorum, medeniyet büyük bir hataydı" diye düşünüyor.

0:09:54.702,0:09:58.773
Bu ayrılık yolculuğunu bir hata olarak değil ama daha büyük bir sürecin bir parçası olarak görmeye başladım.

0:10:01.803,0:10:04.833
1960'lardaki çevreci hareketle ilk defa toplu bilinç içerisinde bir uyanış başladı

0:10:08.630,0:10:12.426
Astronotlar uzaya çıkarak ayrılığın zirvesini yaşadılar.

0:10:15.630,0:10:18.835
Ve aşağıya yolladıkları fotoğraflar bugün bile içimizde sevgi duygusunu uyandırıyor.

0:10:21.229,0:10:23.623
Yani, Dünya gezegenine aşık oluyoruz. Bu yetişkinliğe adım atmamızın bir parçası.

0:10:27.106,0:10:30.588
Diğer kısmı da olgunlaşma çilesi, eski dünyanın yıkıldığı,

0:10:36.361,0:10:42.134
yeni dünyanın doğduğu. Bir çocuk oyun oynayarak yeteneklerini geliştirir ama o yetenekleri

0:10:45.058,0:10:47.981
gerçek amacına yönelik kullanmaya başlamamıştır. İnsanlık da bir anlamda bunu yapıyordu.

0:10:51.046,0:10:54.112
Teknoloji ve kültür armağanlarımızla oyuncak gibi oynayıp onları ve yeteneklerimizi geliştirdik

0:10:58.304,0:11:02.495
Ama artık yetişkinliğe adım atmak üzereyiz ve bu armağanları ve yetenekleri gerçek amaçlarına yönelik kullanmaya başlamanın

0:11:05.936,0:11:07.083
zamanı geldi. Başlangıçta, verilen zararı telafi etmek gerekecek.

0:11:10.190,0:11:13.298
İyileştirilmesi gereken, sarılması gereken yara çok, hepsinin şifa bulması neredeyse imkansız.

0:11:17.634,0:11:21.970
Aslında işimiz Dünya'da bir mucize gerçekleştirmek

0:11:26.560,0:11:31.149
Gerçekliğin önceki anlayışına göre imkansız, ancak yeni bir anlayışla mümkün olan

0:11:35.089,0:11:36.402
hatta gerekli olan bir şey. Daha azı denemeye bile değmez.