WEBVTT 00:00:03.230 --> 00:00:08.039 Władza nie ustąpi w niczym bez nacisku ludzi 00:00:08.039 --> 00:00:12.140 Władza nie ustąpi w niczym bez nacisku ludzi. Nigdy tak się nie stało i nie stanie. 00:00:12.140 --> 00:00:17.560 - Frederick Douglass 00:00:30.080 --> 00:00:32.080 1968 00:00:40.160 --> 00:00:43.317 Tu Appollo 8. Nadajemy na żywo prosto z księżyca. 00:00:45.208 --> 00:00:51.024 Ta dojmująca samotność na księżycu jest też inspirująca. 00:00:51.338 --> 00:00:55.308 Zdajesz sobie sprawę z tego, co masz na Ziemi. 00:00:55.666 --> 00:01:00.060 Ziemia widziana stąd jest jak oaza w bezmiarze przestrzeni kosmicznej. 00:01:04.536 --> 00:01:08.123 - O mój Boże - spójrz na ten widok! - Wow, czy to nie piękne? 00:01:11.107 --> 00:01:12.960 Masz pod ręką kolorowy film, Jim? 00:01:13.500 --> 00:01:15.740 Podaj mi szybko jedną szpulę. Szybko! 00:01:18.420 --> 00:01:20.540 Wow, to jest super ujęcie. 00:01:26.560 --> 00:01:33.559 Załoga Apollo 8 kończy słowami “Dobrej nocy, powodzenia i niech Bóg was błogosławi...” 00:01:34.580 --> 00:01:37.380 “...wszystkich was na dobrej Ziemi” 00:01:40.740 --> 00:01:48.220 My już nie żyjemy na tej Ziemi. 00:01:58.400 --> 00:02:01.940 Świat się nie skończył, 00:02:01.980 --> 00:02:07.000 ale świat, jaki znamy - tak. 00:02:08.539 --> 00:02:10.539 Słyszycie mnie? 00:02:11.640 --> 00:02:13.640 Mam pilną sprawę. 00:02:13.980 --> 00:02:15.980 Poziom wód szybko się podnosi. 00:02:16.760 --> 00:02:19.780 Póki co podniósł się o jakieś 1,5 metra. 00:02:19.960 --> 00:02:22.020 A teraz na pierwszym piętrze jest 17 osób. 00:02:22.020 --> 00:02:23.788 Będziemy musieli się ewakuować. Musimy się stąd wydostać. 00:02:24.440 --> 00:02:25.980 Próbujemy wam pomóc. 00:02:28.480 --> 00:02:31.020 Wszystko w porządku? Wszystko OK? 00:02:32.080 --> 00:02:34.780 Mamy nowe przejmujące dowody na to, co dzieje się z naszym światem, 00:02:34.940 --> 00:02:37.080 a dziś przyjrzymy się skutkom, które już da się odczuć. 00:02:37.660 --> 00:02:40.810 Ekstremalnym zjawiskom pogodowym, których doświadczamy 00:02:40.810 --> 00:02:44.790 wszyscy, na całym globie. 00:02:44.790 --> 00:02:47.480 Dosłownie, wszyscy bierzemy udział w eksperymencie, który wcześniej nie miał miejsca. 00:02:47.980 --> 00:02:51.500 Na jedynej planecie, o której wiemy, że może rozwijać się tam życie. 00:02:55.720 --> 00:02:59.980 Odpowiemy na niebezpieczeństwo, jakie niosą zmiany klimatu, wiedząc, że porażka w tej kwestii 00:03:00.069 --> 00:03:03.390 byłaby zdradą w stosunku do naszych dzieci i przyszłych pokoleń. 00:03:03.460 --> 00:03:08.520 To pytanie, jak będzie wyglądać przyszłość i nowy porządek rzeczy. 00:03:19.480 --> 00:03:22.940 W Nowym Yorku organizowany jest szczyt klimatyczny, którego gospodarzem będzie ONZ. 00:03:23.340 --> 00:03:26.330 Przewodniczy mu Ban Ki-moon. 00:03:26.330 --> 00:03:30.409 Zwołam szczyt klimatyczny dla przywódców najwyższego szczebla. 00:03:30.409 --> 00:03:37.589 Nawołuję rządzących światem, by zmiany klimatu stały się ich priorytetem. 00:03:37.879 --> 00:03:44.219 Musimy w trakcie szczytu na poważnie zająć się prawdziwymi zobowiązaniami. 00:03:46.420 --> 00:03:53.420 Jeśli sprawy będą się toczyć tak, jak do tej pory, nie przeżyjemy tego, umrzemy. 00:03:56.080 --> 00:04:05.380 ZAKŁÓCENIE 00:04:17.420 --> 00:04:20.180 100 DNI DO MARSZU 00:04:20.860 --> 00:04:22.560 [Matt Leonard - Organizator - People's Climate March] 00:04:22.590 --> 00:04:26.780 23 września ONZ organizuje historyczny szczyt klimatyczny. 00:04:26.780 --> 00:04:29.469 Do udziału w nim zaproszono światowych przywódców z całego świata. 00:04:30.090 --> 00:04:32.800 W odpowiedzi na to próbujemy zorganizować największą demonstrację na rzecz klimatu 00:04:32.810 --> 00:04:35.680 na ulicach Nowego Yorku, licząc, że zmienimy bieg 00:04:35.680 --> 00:04:39.530 tych obrad i nadamy nowy kształt temu, czym jest ruch klimatyczny. 00:04:39.530 --> 00:04:42.030 Popchniemy sprawy do przodu. 00:04:42.030 --> 00:04:43.849 Punkty krytyczne zmiany klimatu są przerażające, 00:04:43.849 --> 00:04:47.680 ale jeśli będziemy działać razem, możemy stworzyć 00:04:47.680 --> 00:04:53.030 największą klimatyczną mobilizację w historii. Mamy moc, by ta demonstracja 00:04:53.030 --> 00:04:56.279 stała się punktem zwrotnym dla dyskusji o zmianach klimatu. 00:04:56.279 --> 00:04:59.380 Może wytrącić naszych przywódców ze stanu nieaktywności 00:04:59.380 --> 00:05:03.480 i pchnąć ich w kierunku ratowania planety. 00:05:05.360 --> 00:05:08.450 Wszystkie duże ruchy społeczne w historii 00:05:08.450 --> 00:05:11.750 miały swoich ludzi na ulicach. 00:05:11.750 --> 00:05:14.669 Ruch na rzecz prawa kobiet do głosowania, ruch praw obywatelskich, czy ostatnio 00:05:14.669 --> 00:05:16.049 [Keya Chatterjee, Dyrektor ds. Odnawialnej Energii, WWF] 00:05:16.100 --> 00:05:20.660 ruch klimatyczny, odnosiły swoje sukcesy, gdy ludzie opuszczali swoje domy, 00:05:20.669 --> 00:05:23.069 by wyjść na ulice. 00:05:23.349 --> 00:05:26.430 To jest gra o większą stawkę niż ta, którą do tej pory udało się wygrać. 00:05:26.430 --> 00:05:28.930 [NAOMI KLEIN - Autorka - "This Changes Everything"] Tu nie chodzi o to, by uratować planetę. 00:05:28.940 --> 00:05:33.380 Musimy ratować systemy, które sprawiają, że Ziemia stwarza warunki dla rozwoju 00:05:33.600 --> 00:05:36.820 życia ludzkiego i innych form życia. 00:05:36.820 --> 00:05:41.060 To jest wyzwanie naszych czasów, ale w zasadzie nie powinniśmy być aktywistami. 00:05:41.060 --> 00:05:45.219 W normalnym, racjonalnym świecie, sam fakt, że naukowcy stwierdzają, 00:05:45.219 --> 00:05:49.539 że najgorsza rzecz na Ziemi, jaka może się zdarzyć, dzieje się teraz i tak oto macie działać, by ten proces powstrzymać 00:05:49.539 --> 00:05:51.219 [Bill McKibben - Współzałożyciel 350.org] powinien wystarczyć, by skłonić 00:05:51.219 --> 00:05:54.479 nasze systemy do reakcji i działania. 00:05:56.190 --> 00:05:59.450 Ze wszystkich rzeczy, które mnie martwią, najsmutniejsze jest, gdy ludzie zaczynają 00:05:59.460 --> 00:06:01.380 mówić o zmianach klimatu, tak jakby to było coś nowego. 00:06:01.400 --> 00:06:03.200 [Dr. Naomi Oreskes - Profesorka, Wydział Historii Nauki, Harvard.] 00:06:03.200 --> 00:06:05.020 Nauka dotycząca tego, czym są zmiany klimatu wywoływane działalnością człowieka 00:06:05.029 --> 00:06:08.690 jest bardzo stara i ma silne podwaliny. Tak więc zajęliśmy się dokumentowaniem 00:06:08.690 --> 00:06:12.620 tej historii, by lepiej zrozumieć, gdzie teraz jesteśmy, 00:06:12.620 --> 00:06:16.280 jak się tutaj znaleźliśmy i jak możemy zmienić kierunek, w którym zmierzamy. 00:06:16.580 --> 00:06:20.320 Naukowcy wiedzą już od ponad 150 lat, że dwutlenek węgla jest gazem cieplarnianym. 00:06:21.580 --> 00:06:25.580 Fourier sformułował tezę mówiącą o tym, że w naszej atmosferze są gazy, 00:06:25.580 --> 00:06:30.880 które pozwalają światłu słonecznemu przedostać się przez nią, jak przez szybę, ale gdy światło słoneczne odbija się 00:06:30.880 --> 00:06:33.000 od powierzchni ziemi, gazy te zatrzymują ciepło w atmosferze. 00:06:33.060 --> 00:06:35.120 [Dr. Heidi Cullen - Szefowa działu naukowego, Climate Central] 00:06:35.320 --> 00:06:38.520 Tak więc powstał termin efekt cieplarniany. 00:06:38.529 --> 00:06:45.529 W 1850 roku John Tyndall dokonał pomiarów laboratoryjnych pochłaniania promieniowania cieplnego 00:06:45.660 --> 00:06:47.980 przez dwutlenek węgla. 00:06:47.980 --> 00:06:49.980 [Dr. James Hansen - były Dyrektor, NASA (GISS)] 00:06:49.980 --> 00:06:52.180 Wywnioskował, że jeśli zmienimy ilość CO2 w atmosferze, 00:06:52.419 --> 00:06:55.750 to wpłynie to na równowagę energetyczną naszej planety. 00:06:55.750 --> 00:07:00.770 To Tyndall wpadł na to i udowodnił, że dwutlenek węgla 00:07:00.770 --> 00:07:03.760 działa jak naturalny termostat, który ustawia temperaturę naszej planety. 00:07:03.760 --> 00:07:08.909 Pod koniec XIX wieku to Arrehenius - genialny szwedzki chemik - jako pierwszy skalkulował, 00:07:08.909 --> 00:07:13.409 co by się stało, jeśli - jak to ujął - wszystkie kopalnie węgla wyparowałyby w powietrze. 00:07:14.800 --> 00:07:18.800 Ale w XX wieku ludzie nie zwracali na to uwagi. 00:07:19.000 --> 00:07:21.950 Byliśmy zbyt zajęci wynajdowaniem nowych sposobów na spalanie paliw kopalnych. 00:07:21.950 --> 00:07:25.800 Dopiero pod koniec lat ‘50. wpadliśmy na pomysł, by zbadać, 00:07:26.000 --> 00:07:28.000 czy dwutlenek węgla gromadzi się w atmosferze. 00:07:28.659 --> 00:07:32.310 To urządzenie, zamontowane na Mauna Loa na Hawajach 00:07:32.310 --> 00:07:34.300 jest najważniejszym z punktu widzenia nauki narzędziem na ziemi. 00:07:34.300 --> 00:07:40.300 Począwszy od 1959 roku, pomiary wskazywały na stały wzrost stężenia CO2 w atmosferze - 00:07:40.520 --> 00:07:43.279 to tzw. krzywa Keelinga. 00:07:43.279 --> 00:07:47.550 Krzywa Keelinga jest jednym z ważniejszych odkryć XX wieku. 00:07:47.550 --> 00:07:52.709 Pokazuje nam, że ilość dwutleneku węgla rośnie stale 00:07:52.709 --> 00:07:55.620 i systematycznie od początku rewolucji przemysłowej. 00:07:55.620 --> 00:08:01.800 Keeling nie tylko udowodnił stały wzrost CO2, ale i dokładnie wskazał jego źródło. 00:08:02.120 --> 00:08:07.660 Keeling dowiódł, że obecnie mniej więcej, co czwarta cząsteczka CO2 w atmosferze 00:08:07.680 --> 00:08:13.600 dostała się tam na skutek działalności człowieka. 00:08:18.640 --> 00:08:24.450 W zeszłym roku przekroczyliśmy liczbę 400 cząsteczek CO2 na milion w atmosferze. 00:08:24.450 --> 00:08:29.779 Poziom przedprzemysłowy wynosił ok. 280 cząsteczek na milion. 00:08:29.779 --> 00:08:35.919 Tak więc ludzie od czasów epoki industrialnej zwiększyli stężenie CO2 o jakieś 40%. 00:08:35.919 --> 00:08:37.900 [Justin Gillis - Dziennikarz, The New York Times] 00:08:38.100 --> 00:08:42.100 Wiele osób obawia się, że nim z tym skończymy, zdążymy jeszcze podwoić, a nawet potroić to stężenie. 00:08:42.640 --> 00:08:45.860 Pompujemy CO2 do atmosfery 00:08:46.320 --> 00:08:50.170 z szybkością niespotykaną we wcześniejszej historii ludzkości. 00:08:50.500 --> 00:08:53.640 Po prostu wpływamy z wielką prędkością na nieznane terytorium. 00:08:54.010 --> 00:08:59.030 Za naszego życia ludzkość pozostawiła za sobą Holocen, ten okres, kiedy od 10 tysięcy lat 00:08:59.300 --> 00:09:05.100 mieliśmy stabilny klimat, co zbiegło się w czasie z rozwojem ludzkiej cywilizacji. 00:09:06.020 --> 00:09:12.480 Przekroczyliśmy pewien próg i stoimy na granicy innych. 00:09:14.280 --> 00:09:16.280 [Van Jones - Gospodarz programu CNN Crossfire] 00:09:16.420 --> 00:09:19.840 Pamiętam czasy, gdy telewizyjny kanał z pogodą był czymś w rodzaju sennej, małej stacji. 00:09:20.120 --> 00:09:23.709 Teraz to jakiś horror, w którym śledzimy, jak wali się klimat. 00:09:23.709 --> 00:09:29.120 To nie zadzieje się za rok, czy za tysiące lat, to się dzieje teraz. 00:09:29.120 --> 00:09:31.189 Wszyscy naukowcy od klimatu zgadzają się z jednym: 00:09:31.189 --> 00:09:35.149 że nastąpiły zmiany w naszej atmosferze i że zmieniła się jej dynamika. 00:09:35.149 --> 00:09:38.620 Dlatego każde wydarzenie, które ma teraz miejsce, umieszczamy w kontekście zmiany klimatu 00:09:38.620 --> 00:09:40.600 i przebiega ono inaczej, niż mogłoby bez tej zmiany. 00:09:56.100 --> 00:09:59.760 Tajfun uderzył w Filipiny z prędkością 314 km/h. 00:09:59.900 --> 00:10:03.740 To więcej niż huragan Sandy i Katrina razem wzięte. 00:10:04.250 --> 00:10:10.829 Świat organizuje teraz pomoc dla Filipin, ale tylko stróżka jedzenia, wody i lekarstw 00:10:10.829 --> 00:10:13.540 dotarła do ofiar tajfunu Haiyan. 00:10:13.540 --> 00:10:18.320 Milion osób zmuszone było uciekać z domów. Próbują teraz ratować to, co zostało. 00:10:18.500 --> 00:10:22.720 Setki tysięcy z nich tłoczy się w centrach pomocowych, próbując zabezpieczyć podstawowe potrzeby życiowe. 00:10:22.720 --> 00:10:27.550 Wielu mieszkańców nosiło maski ze względu na odór rozkładających się ciał, 00:10:27.550 --> 00:10:30.990 gdy szukali krewnych w najbardziej zniszczonej okolicy. 00:10:31.060 --> 00:10:34.520 To jest jedna z największych burz, jakie widziano na tej planecie. 00:10:39.660 --> 00:10:41.600 Panie Prezydencie, wasza ekscelencjo, 00:10:42.000 --> 00:10:47.820 to, czego doświadcza mój kraj w wyniku tego ekstremalnego zjawiska pogodowego, to czyste szaleństwo. 00:10:48.000 --> 00:10:50.000 [Yeb SaŚćėo - negocjator klimatyczny, Filipiny] 00:10:51.940 --> 00:10:57.620 Ogromny tajfun Haiyan spowodował osunięcia ziemi w moim rodzinnym mieście. 00:11:02.020 --> 00:11:07.140 Zniszczenia są… oszałamiające. 00:11:09.860 --> 00:11:16.860 Trudno mi znaleźć słowa, które opisałyby, jak się czuję wobec tych strat. 00:11:17.720 --> 00:11:22.400 Wszystkie osoby, które zaprzeczają lub ignorują rzeczywistość zmiany klimatu 00:11:22.819 --> 00:11:29.019 wzywam… wywam, by opuściły swoje wieże z kości słoniowej i wygodne siedziska swoich foteli. 00:11:29.780 --> 00:11:33.279 Wzywam, by przyjechały na wyspy Pacyfiku. 00:11:33.279 --> 00:11:38.459 Nie zgadzamy się - jako naród - na przyszłość, którą dyktować będą nam tajfuny takie jak Haiyan. 00:11:38.459 --> 00:11:43.480 Nie zgadzamy się, by uciekanie przed burzami, ewakuacja naszych rodzin, 00:11:43.480 --> 00:11:49.200 liczenie zmarłych stały się częścią naszego życia. Po prostu nie godzimy się na to. 00:11:52.026 --> 00:11:55.606 Możemy to naprawić. Możemy powstrzymać to szaleństwo. 00:12:08.920 --> 00:12:11.560 80 DNI DO MARSZU 00:12:12.000 --> 00:12:14.000 Zespół koordynacyjny People’s Climate March. Spotkanie organizacyjne. 00:12:14.520 --> 00:12:17.980 Cześć, cześć. Wszyscy wiemy, dlaczego tu jesteśmy. 00:12:17.980 --> 00:12:19.900 [Eddie Bautista - Prezes, NYC-EJA] 00:12:20.100 --> 00:12:23.520 Mamy 80 dni, licząc od jutra, by zorganizować największy marsz klimatyczny w historii. 00:12:23.780 --> 00:12:27.759 To bardzo ważne, by ludzie pamiętali, że mimo tego, że zmiana klimatu dotyczy wszystkich, 00:12:27.999 --> 00:12:30.519 to skutki te nie są równomiernie rozłożone. 00:12:30.519 --> 00:12:35.159 Prosimy, by każda z grup dała priorytet ludności kolorowej, 00:12:35.519 --> 00:12:39.419 bo tak jest w rzeczywistości, brak tutaj proporcjonalności. Czas, by to podkreślić. 00:12:40.680 --> 00:12:44.600 Muszą doprowadzić do globalnego porozumienia dot. redukcji emisji gazów cieplarnianych. 00:12:44.600 --> 00:12:46.600 [Tomas GardaŚćėo - Organizator People's Climate March] 00:12:46.850 --> 00:12:48.920 Możemy to zrobić i jednocześnie tworzyć miejsca pracy. 00:12:49.540 --> 00:12:53.060 Nie skupiamy się na paliwach kopalnych ale na rozwiązaniach 00:12:53.560 --> 00:12:55.500 [Lee Ziesche - Koordynatorka Działań Lokalnych] 00:12:55.500 --> 00:12:58.680 i pokazujemy, jakie możliwości ekonomicznego rozwoju wiążą się z tymi rozwiązaniami. 00:12:58.680 --> 00:13:01.160 [Armando Chapelliquen - Koordynator Projektu, NYPIRG] Przewodzić temu marszowi... 00:13:01.540 --> 00:13:02.769 ...będą ludzie zebrani w tym pokoju. 00:13:03.339 --> 00:13:07.959 [Wielebny Clinton Miller - Kościół Baptystów Brown Memorial] Dzisiaj środowisko jest tą szczególną kwestią, 00:13:08.240 --> 00:13:13.380 która wpłynie na to, jak będziemy żyć, gdzie i czy w ogóle będziemy. 00:13:13.829 --> 00:13:20.829 Naszym najważniejszym narzędziem jest nasza ludzka siła. Istnieje już 325 grup 00:13:21.949 --> 00:13:25.999 i codziennie ich przybywa. Cokolwiek planujesz zrobić, 00:13:25.999 --> 00:13:32.999 by wesprzeć tę mobilizację, przemyśl jeszcze raz. Spraw by było jeszcze większe i bardziej odważne. 00:13:33.540 --> 00:13:39.560 Naszym zadaniem jest sprawi,ć by wszyscy o nim usłyszeli. Bo wtedy na pewno przyjdą. 00:13:39.820 --> 00:13:41.760 To jest nasze zadanie. 00:13:49.960 --> 00:13:52.600 [Ruch na Rzecz Rozbrojenia Nuklearnego - New York City] 00:13:53.560 --> 00:14:00.860 W 1982 roku, gdy ONZ ustanawiało pierwsze zapisy dot. zmniejszania arsenałów nuklearnych, 00:14:01.279 --> 00:14:05.499 zebraliśmy się i postanowiliśmy, że musimy wyjść na ulice, tak żeby 00:14:05.499 --> 00:14:09.670 zebrani w Nowym Jorku przedstawiciele krajów z całego świata 00:14:09.670 --> 00:14:12.779 usłyszeli nasz głos. 00:14:12.779 --> 00:14:16.639 Nowojorska demonstracja antynuklearna okazała się największą polityczną 00:14:16.639 --> 00:14:19.009 demonstracją w historii kraju. 00:14:19.009 --> 00:14:25.189 Do dziś pozostaje ona największym jednorazowym zgromadzeniem ludzi w tym kraju. 00:14:27.160 --> 00:14:32.779 W biurze był chyba jakiś jeden komputer. Wszystkie inne sprawy załatwiane były przez telefon. 00:14:32.779 --> 00:14:36.430 Coś, co nazywaliśmy pocztą, było wolne jak ślimak w porównaniu z mailem. 00:14:36.430 --> 00:14:39.699 Ale coś w tym jednak było. Nie mieliśmy tej dzisiejszej technologii 00:14:39.699 --> 00:14:43.110 i musieliśmy tak naprawdę zmusić ludzi 00:14:43.110 --> 00:14:44.969 żeby ze sobą rozmawiali. 00:14:44.969 --> 00:14:50.138 Nie wrócimy do domów i nie zamilkniemy dopóki nie będzie prawdziwego pokoju 00:14:50.138 --> 00:14:54.809 i sprawiedliwości. Wrócimy i będziemy się organizować. 00:14:54.809 --> 00:14:59.970 Co ciekawe, powstało wtedy około 600 grup lokalnych 00:15:01.059 --> 00:15:05.220 i wiele z nich funkcjonowało jeszcze przez lata. 00:15:05.639 --> 00:15:11.189 Dla mnie, największa moc tego dnia to doświadczenie organizowania tego wydarzenia 00:15:11.189 --> 00:15:15.209 i organizowania tego, co z tego wydarzenia wynikło. 00:15:19.619 --> 00:15:23.779 Niektórzy eksperci mówią dziś, że cały świat się ociepla 00:15:24.060 --> 00:15:26.120 z powodu “efektu cieplarnianego”. 00:15:26.300 --> 00:15:28.300 [Dr. Naomi Oreskes, historyczka nauki Uniwersytet Harvarda] 00:15:28.400 --> 00:15:32.400 Naukowcy już bardzo długo przestrzegali zmiana klimatu może nastąpić, 00:15:32.600 --> 00:15:36.279 ale to w 1988 roku Jim Hansen i jego zespół z NASA przedstawił w artykułach naukowych, 00:15:36.579 --> 00:15:39.299 a także podczas wystąpień publicznych, że to się faktycznie dzieje. 00:15:39.580 --> 00:15:42.320 [Dr. James Hansen - były dyrektor, NASA (GISS)] Zmiany w składzie atmosfery, 00:15:42.500 --> 00:15:46.660 które spowodowane są przez ludzi, będą miały duży wpływ na klimat na Ziemi. 00:15:46.660 --> 00:15:51.420 Wykryliśmy efekt cieplarniany, który zmienia obecnie nasz klimat. 00:15:51.420 --> 00:15:54.499 Oświadczenie Hansena pojawiło się na pierwszej stronie New York Times’a. 00:15:54.499 --> 00:15:58.639 I nawet był projekt ustawy wprowadzanej do Kongresu dotyczący państwowej polityki energetycznej, 00:15:58.850 --> 00:16:03.610 aby natychmiast zacząć wycofywać się z użycia paliw kopalnych i zapobiec uciążliwym skutkom zmian klimatu. 00:16:03.980 --> 00:16:06.360 Ten proces został wzmocniony przez utworzenie w tym samym roku IPCC - 00:16:06.369 --> 00:16:09.969 Międzyrządowego Panelu ds. Zmian Klimatu. 00:16:10.220 --> 00:16:12.280 Więc to było ważne wydarzenie polityczne i było to też ważne wydarzenie naukowe. 00:16:12.490 --> 00:16:16.400 były mocne dowody naukowe, było zainteresowanie mediów. 00:16:16.509 --> 00:16:18.500 I wtedy wszystko zaczęło się rozpadać. 00:16:20.309 --> 00:16:24.499 Szczyt Ziemi, 12-dniowa konferencja na rzecz środowiska naturalnego, z reprezentacjami z 178 krajów, 00:16:24.499 --> 00:16:26.369 rozpoczęła się dziś w Rio de Janeiro. 00:16:26.369 --> 00:16:30.209 Linie sporu zostały już nakreślone między tymi, którzy posiadają, a tymi, którzy mają mniej. 00:16:30.209 --> 00:16:35.749 Jak dotąd ustalenia nie są wiążące - nie wymagają konkretnych działań na rzecz środowiska. 00:16:36.120 --> 00:16:40.511 Czasł upływał, a naukowe ostrzeżenia stawały się coraz bardziej poważne. 00:16:40.920 --> 00:16:44.460 Jak dotąd nie było żadnej konstruktywnej odpowiedzi ze strony polityków. 00:16:44.600 --> 00:16:46.500 Cały wysiłek polityczny skupiony na rozwiązaniu tej kwestii 00:16:46.519 --> 00:16:49.159 skończył się fiaskiem. 00:16:49.159 --> 00:16:50.999 Wziąłem na siebie ciężar znalezienia równowagi między 00:16:51.110 --> 00:16:54.189 zachowaniem środowiska naturalnego, z jednej strony, 00:16:54.189 --> 00:16:56.500 i pracy dla amerykańskich rodzin, z drugiej. 00:16:59.490 --> 00:17:03.090 Porozumienie, które powstało w Kioto w Japonii, nakłada na kraje uprzemysłowione 00:17:03.480 --> 00:17:06.380 obowiązek ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. 00:17:07.500 --> 00:17:09.400 [Justin Gillis - Dziennikarz, The New York Times] 00:17:09.420 --> 00:17:12.880 USA nigdy nie podpisały protokołu z Kioto, co było jedną z przyczyn, dla których nigdy nie przyniósł rezultatów. 00:17:13.010 --> 00:17:16.290 Prezydent Bush rozpętał burzę kontrowersji, 00:17:16.290 --> 00:17:17.609 kiedy zdecydował się nie podpisywać protokołu. 00:17:17.609 --> 00:17:21.619 W Protokole zostały określone limity emisji gazów cieplarnianych w krajach uprzemysłowionych . 00:17:21.619 --> 00:17:25.910 Przez ok. 2 tygodnie delegacja USA blokowała propozycję za propozycją, 00:17:25.910 --> 00:17:27.099 projekt za projektem, 00:17:27.099 --> 00:17:31.950 odmawiając nawet podjęcia rozmów na temat obowiązkowych cięć emisji. 00:17:31.950 --> 00:17:35.960 Teraz przenieśmy się na wielką konferencję klimatyczną, która odbyła się w Kopenhadze. 00:17:35.960 --> 00:17:40.270 Dziś państwa globalnego Południa zabrały głos. 00:17:40.270 --> 00:17:44.290 Prowadzone przez państwa afrykańskie, 135 krajów, w tym Indie i Chiny, 00:17:44.290 --> 00:17:46.000 rozpoczęły 5-godzinny bojkot. 00:17:46.000 --> 00:17:52.470 Przyczyną były niewystarczające cięcia emisji proponowane przez najbogatsze państwa. 00:17:52.470 --> 00:17:55.610 Jeśli w Hollywood by powstał taki scenariusz, wszystko zmierzałoby do pozytywnego zakończenia, 00:17:55.610 --> 00:17:59.540 a wszystkie kraje zobowiązałyby się do podjęcia największego wysiłku na rzecz redukcji emisji. 00:17:59.540 --> 00:18:02.320 Ale nic takiego się nie stało. Konferencja była fiaskiem, porażką. 00:18:02.860 --> 00:18:08.360 Frustracja ostatnich 10 dni konferencji eksplodowała na ulicach Kopenhagi. 00:18:08.360 --> 00:18:11.900 Na zewnątrz Bella Center, gdzie negocjatorzy jeszcze nie doszli do porozumienia, 00:18:12.260 --> 00:18:16.630 2500 protestujących próbowało wedrzeć się do sali obrad i wpłynąć na ich wynik. 00:18:16.630 --> 00:18:19.990 [Bill McKibben - Współzałożyciel 350.org] Nic się nie stało, dlatego że 00:18:19.990 --> 00:18:23.620 przemysł paliw kopalnych był na tyle silny, żeby nastraszyć kraje, by unikały tego tematu. 00:18:23.840 --> 00:18:27.800 [Naomi Klein - Autorka, Doktryna Szoku] To, co się stało w Kopenhadze, sprawiło, że wiele osób 00:18:27.800 --> 00:18:29.800 zrozumiało, że “żaden lider nas nie ocali”. 00:18:31.470 --> 00:18:35.140 Musimy być na tyle mocni, by przestraszyć naszych krajowych reprezentantów, 00:18:35.140 --> 00:18:38.160 by mądrze działali w Nowym Jorku we wrześniu. 00:18:38.160 --> 00:18:40.000 Jeśli uda nam się to zrobić, 00:18:40.000 --> 00:18:44.460 to sprawy potoczą się lepiej w Paryżu, niż potoczyły się Kopenhadze. 00:18:45.500 --> 00:18:48.840 Te wydarzenia nie są oddzielnymi momentami w czasie. 00:18:48.850 --> 00:18:53.600 To jest jeden proces i to, o co się stanie w Paryżu, 00:18:53.600 --> 00:18:57.600 jest mocno zależne od tego, co stanie się we wrześniu. 00:18:57.600 --> 00:19:00.600 To będzie musiała być walka naszego życia. 00:19:01.600 --> 00:19:05.600 [Międzyrządowy Panel ds. Zmiany Klimatu (IPCC) - Berlin, Niemcy] 00:19:05.680 --> 00:19:12.360 Witamy na konferencji prasowej, na której zaprezentujemy Raport 3. Grupy Roboczej IPCC 00:19:12.620 --> 00:19:14.700 nt. łagodzenia zmiany klimatu. 00:19:14.700 --> 00:19:16.700 [Dr. Rajendra Pachauri - Przewodniczący, IPCC] Jeśli naprawdę chcemy spowodować ograniczenie 00:19:17.890 --> 00:19:22.730 wzrostu temperatury nie więcej niż o 2 stopnie Celsjusza, 00:19:22.820 --> 00:19:28.080 to musimy w bezprecedensowy sposób zacząć współpracować na poziomie międzynarodowym. 00:19:28.080 --> 00:19:29.870 Sposób, w jaki podchodzimy do zmiany klimatu 00:19:29.870 --> 00:19:33.550 polega na tym, że społeczność naukowa która łączy w całość wyniki różnych badań 00:19:33.550 --> 00:19:35.500 i prezentuje je następnie politykom. 00:19:35.500 --> 00:19:38.710 Udowodniliśmy, że zmiany klimatu są bez wątpienia prawdziwe, 00:19:38.710 --> 00:19:40.700 że temperatura na Ziemi się podnosi, 00:19:40.840 --> 00:19:46.280 [Dr. Heidi Cullen - Autorka, Weather of the Future] że ten wzrost jest głównie spowodowany przez 00:19:46.280 --> 00:19:50.240 spalanie paliw kopalnych i inne działania człowieka. To dodatkowe ocieplanie stanowi 00:19:50.240 --> 00:19:53.400 istotne zgrożenie. 00:19:53.400 --> 00:19:56.920 Grupie tworzącej zapisy klimatycznego porozumienia udało się opracować definicję, 00:19:56.920 --> 00:19:59.440 tego, co nazwali “niebezpieczną ludzką ingerencją”. 00:20:00.520 --> 00:20:04.500 W 2009 roku reprezentacje krajów zgodziły się 00:20:04.510 --> 00:20:10.540 na ustalenie 2 stopni Celsjusza / 3.6 stopnia Farenheita jako maksymalnego poziomu ocieplenia 00:20:10.540 --> 00:20:13.000 ponad poziom sprzed ery przemysłowej. 00:20:13.000 --> 00:20:17.780 To wymagałoby od wszystkich państw na świecie prawie całkowitego zatrzymania emisji 271 00:20:17,780 --> 00:20:19,700 w przeciągu kilku dziesięcioleci. 00:20:17.780 --> 00:20:19.700 na przestrzeni paru dekad. 00:20:19.820 --> 00:20:21.800 [Dr. John Sterman - Dyrektor, Grupa Dynamiki Systemowej MIT] 00:20:21.800 --> 00:20:25.250 Wiele ludzi mówiło o 2 stopniach jako o bezpiecznym poziomie, kiedy nie ma czegoś takiego. 00:20:25.250 --> 00:20:29.980 Dwa stopnie to okrągła cyfra, która byłaby bezpieczniejsza, 00:20:29.980 --> 00:20:34.410 jednak ciągle doświadczymy poważnych skutków zmiany klimatu. 00:20:34.410 --> 00:20:38.490 Jeden stopień to topiący się lód w Arktyce i Antarktyce. Będziemy przerażeni, kiedy odkryjemy, co się stanie przy dwóch stopniach, 00:20:38.490 --> 00:20:40.970 ale najprawdopodobniej dowiemy się tego. 00:20:40.970 --> 00:20:45.450 Nawet jeśli teraz zrobimy wszystko dobrze, (dwa stopnie) to pewnie najlepszy wynik, 00:20:45.450 --> 00:20:46.690 na jaki możemy liczyć. 00:20:47.800 --> 00:20:53.680 Inną rzeczą, którą zrobiło IPCC, było powiązanie progu wzrostu temperatury max do 2 stopni 00:20:53.680 --> 00:20:57.930 z ilością paliw kopalnych, które możemy jeszcze spalić. 00:20:57.930 --> 00:21:04.390 W ten sposób doszli do tego, że granicą jest spalenie 3 bilionów ton węgla. 00:21:05.800 --> 00:21:08.140 Problem w tym, że spaliliśmy już ponad połowę z tego. 00:21:08.140 --> 00:21:09.620 Dochodzimy właśnie do 600 miliardów ton, 00:21:09.660 --> 00:21:12.580 a przy takim tempie jak teraz 00:21:12.590 --> 00:21:16.500 wyczerpiemy ten węglowy budżet w ciągu 30 lat. 00:21:17.720 --> 00:21:19.720 Ci sami liderzy, którzy mówią, że 00:21:19.760 --> 00:21:23.700 chcą, by temperatura nie wzrosła o ponad 2 stopnie 00:21:23.700 --> 00:21:28.380 optują za propozycjami, które - jeśli się to policzy - prowadzą nas do 6 stopniowego wzrostu temperatury, 00:21:28.830 --> 00:21:33.060 do poziomu, przy którym nawet najbardziej rozsądni z naukowców mówią, że 00:21:33.060 --> 00:21:38.640 cywilizacja jaką znamy, nie przetrwa. 00:21:38.640 --> 00:21:43.320 To tak jakby całkowicie zaprzeczać spotkaniu z rzeczywistością. 00:21:43.320 --> 00:21:46.630 Jest ogromna przepaść pomiędzy tym, co ten kraj mówi, że chce zrobić a tym, co 00:21:46.630 --> 00:21:48.150 rzeczywiście zamierza zrobić. 00:21:48.150 --> 00:21:51.890 Ludzie mówią na to “przepaść węglowa”. 00:21:51.890 --> 00:21:57.390 W dużej mierze to kwestia matematyki. 00:21:57.390 --> 00:21:59.460 Musimy po prostu zostawić nietknięte 80% paliw kopalnych w ziemi. 00:21:59.460 --> 00:22:04.070 Przemysł paliw kopalnych chce spalić wszystkie rezerwy i jeśli to zrobi 00:22:04.070 --> 00:22:06.000 to rzeczywiście dobijemy do tych 6 stopni. 00:22:06.000 --> 00:22:13.000 Każdy dzień bierności, robienia “tego, co zwykle” pcha nas bliżej i bliżej do katastrofy. 00:22:17.020 --> 00:22:19.020 58 DNI DO MARSZU 00:22:19.020 --> 00:22:20.960 [People's Climate March - Spotkanie komitetu sterującego, NYC] 00:22:21.080 --> 00:22:26.320 Do demonstracji jeszcze dwa miesiące. wszyscy w tym pokoju oczywiście wiemy o wielkiej robocie, 00:22:26.320 --> 00:22:31.650 którą do tej pory wykonaliśmy, którą wykonujemy co dzień, rozsyłając wici, mobilizując ludzi. 00:22:31.650 --> 00:22:35.520 [Leslie Cagan - Organizatorka Peace & Justice] W tym momencie, liczy się każdy dzień. Każdego dnia, 00:22:35.520 --> 00:22:37.270 kiedy przegapiamy jakąś okazję, to już po niej. 00:22:37.270 --> 00:22:42.610 Tu nie chodzi tylko o jednodniowy marsz, lecz o naszą trwałą zdolność, by budować silny ruch klimatyczny, 00:22:42.610 --> 00:22:45.080 To w to potrzebujemy ładować energię. 00:22:45.080 --> 00:22:49.120 [Ananda Lee Tan - Sojusz na rzecz Klimatycznej Sprawiedliwości] Postawa otwartości znaczy dla nas wiele rzeczy. 00:22:49.120 --> 00:22:53.350 Przyznajemy, że żyjemy w społeczeństwie uprzywilejowanym, gdzie są nierówności 00:22:53.350 --> 00:22:57.390 i aby poradzić sobie z kryzysem klimatycznym, musimy najpierw zająć się tymi nierównościami. 00:22:57.920 --> 00:23:02.520 To sprawi, że nasz ruch stanie się na tyle silny, by poradzić sobie z globalnym kryzysem ekologicznym. 00:23:05.190 --> 00:23:09.680 Jeśli pomyślisz o tym przez chwilę, to chodzi o to, że jest sobie ta warstwa tego czegoś pod ziemią, 00:23:09.680 --> 00:23:11.650 która znalazła się tam w specyficznym czasie i 00:23:11.650 --> 00:23:12.790 w specyficzny sposób. 00:23:12.790 --> 00:23:15.800 I tkwią w niej tysiąclecia energii słonecznej. 00:23:16.060 --> 00:23:20.000 [Chris Hayes - Prowadzący program “All in with Chris Hayes” | MSNBC] A my po prostu - tak się złożyło - natknęliśmy się na nią. 00:23:20.000 --> 00:23:24.000 To tak jakbyś sobie szła i coś tam schowała do ziemi 00:23:24.000 --> 00:23:27.710 i teraz są tam miliony dolarów, które wyciągamy. 00:23:27.710 --> 00:23:30.290 Wszystko to, co robimy, kim jesteśmy i jak żyjemy, 00:23:30.290 --> 00:23:35.060 uzależnione jest od tego, że przez przypadek znaleźliśmy to coś, co tkwi w ziemi. 00:23:35.060 --> 00:23:38.420 I to coś mówi nam “Hej, przecież nie musicie... 00:23:38.420 --> 00:23:42.580 ...pracować w polu przez cały czas -- możecie mieć miasta, możecie mieć samochody. 00:23:42.580 --> 00:23:48.060 możecie mieć iPhony”. I tak, jak ja to widzę, to jest niesamowite, 00:23:48.060 --> 00:23:55.060 że płacimy cenę tego cały ten czas, a zegar tyka. 00:23:57.560 --> 00:24:02.840 Porażką klasycznego rynku jest “eksternalizacja negatywnych skutków środowiskowych”. 00:24:02.840 --> 00:24:08.610 To żargonowe określenie na “nie płacisz pełnej ceny za paliwa, które spalasz”. 00:24:08.610 --> 00:24:16.170 Przewaga, którą ma przemysł paliw kopalnych, bierze się stąd, że produktom częściowo obniża się cenę 00:24:16.170 --> 00:24:18.100 i koszty przerzuca się na ogół społeczeństwa. 00:24:18.840 --> 00:24:20.860 [Keya Chatterjee - Dyrektorka ds. Energii Odnawialnej, WWF] 00:24:20.920 --> 00:24:24.400 Pomyśl tylko o tej całej litanii skutków: podwyższene poziomu mórz, kwaśnienie oceanów, 00:24:24.400 --> 00:24:30.970 upadek ekosystemów, z których czerpiemy żywność, dostępność wody pitnej. To są naprawdę kosztownę sprawy 00:24:31.020 --> 00:24:35.850 -- kiedy okolicę trawią dzikie pożary, to naprawdę dużo kosztuje. 00:24:35.850 --> 00:24:39.530 I wszystkie te koszty zostały przerzucone na nas, na społeczeństwo. I to nie osoby, które zanieczyszczają, za to płacą. 00:24:39.530 --> 00:24:42.680 Ci super duzi truciciele 00:24:42.680 --> 00:24:46.350 po prostu wrzucają mega tony węgla w powietrze, za friko! 00:24:46.350 --> 00:24:50.170 A przecież nie można zanieczyszczać ot tak sobie. Jeśli zaśmiecasz okolicę - dostajesz grzywnę. 00:24:50.170 --> 00:24:54.140 W ten sposób właśnie przemysł węglowy i paliwowy jest bardziej konkurencyjny 00:24:54.140 --> 00:24:57.520 w stosunku do energii słonecznej, wiatrowej, czy pochodzącej z innego źródła, 00:24:57.520 --> 00:24:59.500 niż powinien być. 00:24:59.500 --> 00:25:02.000 [Sen. Sheldon Whitehouse (D - RI) Współprzewodniczący, Task Force on Climate Change] 00:25:02.010 --> 00:25:05.360 Oprócz problemów środowiskowych, które powodowane są przez zanieczyszczenie węglowe 00:25:05.360 --> 00:25:09.220 i oprórcz problemów ekonomicznych mamy jeszcze problem polityczny 00:25:09.220 --> 00:25:12.650 taki, że bardzo mała grupa o bardzo szczególnych interesach 00:25:13.150 --> 00:25:17.640 przejęła ścisłą kontrolę nad rządzącymi. 00:25:17.640 --> 00:25:22.170 Buntujemy się przeciwko lobby paliwowemu, które ma całkowity dostęp 00:25:22.170 --> 00:25:23.880 do klasy politycznej i możliwość, by 00:25:23.880 --> 00:25:25.800 dawać łapówki w legalny sposób 00:25:25.920 --> 00:25:29.900 i szantażować za pośrednictwem czarnego PR itd. 00:25:30.060 --> 00:25:34.060 Nawet osoby, które im się przeciwstawiają, mają problemy, 00:25:34.240 --> 00:25:37.980 ponieważ są ekonomicznie uzależnione od nich. 00:25:37.980 --> 00:25:40.900 Mamy teraz do czynienia z monopolem kontrolowanym przez dużych węglowych trucicieli. 00:25:40.900 --> 00:25:43.660 Zapewniają sobie dofinansowanie za dofinansowaniem. 00:25:44.420 --> 00:25:48.630 Pomyśl tylko: ile kasy wydaje Pentagon, 00:25:48.630 --> 00:25:53.610 żeby duże koncerny naftowe mogły zdobywać surowce na Bliskim Wschodzie. 00:25:53.610 --> 00:25:56.230 Około połowa budżetu Pentagonu 00:25:56.230 --> 00:26:01.240 wspiera Chevron, Shell i Exxon w ich działalności komercyjnej. 00:26:01.240 --> 00:26:04.980 Co jeśli te firmy nagle musiałyby za to płacić? Ile wtedy kosztowałby wtedy gaz? 00:26:04.980 --> 00:26:09.070 Dodatkowo, firmy te dostają różne ulgi podatkowe i różne inne ułatwienia. 00:26:09.070 --> 00:26:13.290 Są w systemie opartym na filozofii stałego wzrostu i zamiast zajmować się kryzysem klimatycznym 00:26:13.290 --> 00:26:13.650 i zmniejszać wydobycie 00:26:13.650 --> 00:26:17.900 oni je dublują poprzez szczelinowanie, poprzez ropę z piasków roponośnych, 00:26:17.900 --> 00:26:23.180 przez eksport węgla i usuwanie wierzchołków gór. Stają się coraz bardziej bezczelni. 00:26:23.300 --> 00:26:30.780 To nieuczciwy przemysł. I jeśli ten biznesplan będzie dalej realizowany, to zniszczy on naszą planetę. 00:26:32.430 --> 00:26:37.070 Kiedy już zdasz sobie z tego sprawę, to zrozumiesz, że jest to bezprawny biznes. 00:26:37.860 --> 00:26:42.120 Musimy znaleźć sposób, by uniezależnić się od nich 00:26:42.380 --> 00:26:46.460 i to powoli dzieje się na całym świecie. 00:26:59.280 --> 00:27:00.230 Byłem wtedy na scenie na trawniku Central Parku 00:27:00.230 --> 00:27:05.880 jakoś z 70 stóp powyżej ziemi, 00:27:05.880 --> 00:27:09.220 patrząc na morze ludzi, rozciągające się dalej niż sięgał wzrok. 00:27:09.220 --> 00:27:12.760 [Denis Hayes - Założyciel Earth Day Network] Szacunki mówiły o ponad milionie osób, 00:27:13.360 --> 00:27:18.080 22 kwietnia 1970 które zmobilizowały się, 00:27:18.400 --> 00:27:23.320 by uczestniczyć w Dniu Ziemi. 20 milionów Amerykanów wzięło wolne 00:27:23.330 --> 00:27:27.510 i wyszło na ulice swoich społeczności. 00:27:27.560 --> 00:27:32.580 Kiedy Nixon oglądał w telewizji te wielkie tłumy, zbierające się w każdym kolejnym mieście, w całym kraju 00:27:32.580 --> 00:27:36.480 pewnie mamrotał do Ehrlichmana, “Wiele z tych osób to muszą być Republikanie”. 00:27:36.720 --> 00:27:41.470 I Republikanie chcieli, by on coś zrobił w tym temacie. 00:27:41.720 --> 00:27:46.600 Tak więc to Nixon, prawdopodobnie najbardziej anty-środowiskowy prezydent w historii Ameryki, 00:27:46.600 --> 00:27:50.740 poczuł się zmuszony, by podpisać Ustawę dot. Czystego Powietrza. 00:27:50.740 --> 00:27:53.960 [Denis Hayes - Przewodniczący, Dzień Ziemi 22 kwietnia] Myślę, że rzeczy, które do tej pory zrobiliśmy 00:27:54.330 --> 00:27:58.060 dają nam pewną dozę nadziei. Widzimy pewien stopień responsywności 00:27:58.060 --> 00:28:01.780 ze strony Izby Reprezentatnów jak i ze strony Senatu. 00:28:02.120 --> 00:28:06.100 W trzy lata udało się uchwalić ustawę o czystym powietrzu i czystej wodzie, 00:28:06.100 --> 00:28:10.000 o bezpiecznej wodzie pitnej i o zagrożonych gatunkach i ochronie ssaków morskich, 00:28:10.000 --> 00:28:17.230 i narodową strategię środowiskową, i ustawę o edukacji środowiskowej, i o porządkowaniu niebezpiecznych składowisk. 00:28:17.230 --> 00:28:22.250 Posunąłbym się nawet do tego, by powiedzieć, że -- może za wyjątkiem Nowego Ładu -- była to 00:28:22.250 --> 00:28:24.200 najbardziej gruntowna restrukturyzacja 00:28:24.200 --> 00:28:27.180 amerykańskiego systemu ekonomicznego, 00:28:27.180 --> 00:28:29.100 jaką widział nasz naród. 00:28:36.160 --> 00:28:38.160 50 DNI DO MARSZU 00:28:38.160 --> 00:28:42.100 Jesteśmy o 50 dni od największego marszu dla klimatu w historii - czy jesteście na to gotowi? 00:28:42.100 --> 00:28:44.100 [Konferencja prasowa People's Climate March - Times Square, NYC] 00:28:44.100 --> 00:28:48.100 Tu nie chodzi o środowisko. Tu chodzi o naszą wspólnotę. 00:28:48.100 --> 00:28:53.840 [Eddie Bautista - Dyrektor, NYC - EJA] Tu chodzi o służbę zdrowia, o miejsca pracy, o sprawiedliwość 00:28:53.840 --> 00:28:55.840 [LaTonya Crisp-Sauray - Sekretarz TWU Local 100 Recording] 00:28:55.840 --> 00:28:59.960 To robotnicy poruszyli to miasto i to robotnicy sprawią, by ten ruch trwał. 00:29:00.440 --> 00:29:02.980 Tworzymy wspólnotę. Czyż nie tworzymy wspólnoty? 00:29:05.660 --> 00:29:09.420 Nasi ludzie, nasi ludzie, którzy są na pierwszej linii frontu, nie mogą swobodnie oddychać, 00:29:09.560 --> 00:29:13.120 [Elizabeth Yeampierre - Dyrektorka, Uprose] cierpią na astmę, choroby górnych dróg oddechowych 00:29:13.140 --> 00:29:16.340 czy raka, ze względu na ten środowiskowy rasizm. 00:29:16.500 --> 00:29:20.520 Zmiana klimatu pogłębia społeczne nierówności każdego rodzaju, 00:29:20.920 --> 00:29:24.740 [Wielebny Fletcher Harper - Dyrektor Wykonawczy, Greenfaith] zwalczane przez wspólnoty religijne 00:29:24.920 --> 00:29:26.340 od tysięcy lat 00:29:26.340 --> 00:29:32.560 i nie przestaniemy maszerować i modlić się póki nie będzie mocnego klimatycznego porozumienia. 00:29:32.560 --> 00:29:37.010 Tworzymy ruch, bracia i siostry i musimy trzymać się razem. 00:29:37.010 --> 00:29:42.030 Dołącz do nas 21. września do marszu i wyślij jasny komunikat Narodom Zjednoczonym. 00:29:43.060 --> 00:29:46.980 [Tłum śpiewa, "Gdy ludzie się jednoczą, nie zostaną pokonani".] 00:29:52.540 --> 00:29:55.040 [Bill McKibben - autor “Eaarth”] To tylko przypadek, że myślimy 00:29:55.220 --> 00:29:57.600 o zmianie klimatu jako o sprawie środowiskowej. 00:29:58.620 --> 00:30:04.320 Równie dobrze można na to spojrzeć jako na przykład tego, co dzieje się w społeczeństwie, w którym są nierówności. 00:30:04.560 --> 00:30:10.120 Osoby, które w najmniejszym stopniu wywołały zmianę klimatu i które w najmniejszym stopniu skorzystały 00:30:10.260 --> 00:30:14.080 na wykorzystaniu paliw kopalnych, są pierwszymi, które odczuwają jej skutki. 00:30:14.220 --> 00:30:18.140 Ludzie z najuboższych części świata niesamowicie cierpią, 00:30:18.140 --> 00:30:22.000 a w kolejnych latach cierpieć będą jeszcze bardziej. 00:30:22.260 --> 00:30:25.420 Zakłócenie klimatu to jest kwestia społecznej sprawiedliwości. 00:30:25.430 --> 00:30:29.310 [Van Jones - Współzałożyciel, Rebuild the Dream] Kto odczuwa katastrofy pogodowe w pierwszej kolejności i najmocniej 00:30:29.310 --> 00:30:30.890 za każdym razem, gdy się pojawiają? 00:30:30.890 --> 00:30:34.950 To osoby o niskich dochodach, ludość kolorowa która nie jest w stanie uciec. 00:30:34.950 --> 00:30:39.150 To osoby, które nie mogą tak łatwo zareagować, ponieważ nie mają pieniędzy albo kapitału społecznego 00:30:39.150 --> 00:30:41.470 czy koneksji politycznych. 00:30:41.470 --> 00:30:43.400 Nasze społeczności doświadczają tego w nieproporcjonalny sposób. 00:30:43.400 --> 00:30:46.820 [Jeanette "Jet" E. Toomer - lokalna liderka, NYC-EJA] 00:30:46.920 --> 00:30:49.480 Widzimy, że to rdzenna ludność, o ciemniejszym kolorze skóry 00:30:49.490 --> 00:30:52.880 i niskich zarobkach, zawsze odczuwała ciężar 00:30:52.880 --> 00:30:55.840 licznych politycznych kryzysów. 00:30:55.840 --> 00:30:57.380 Jest tyle krajów, które 00:30:57.520 --> 00:31:01.060 systematycznie były ograbiane, przez lata. 00:31:01.220 --> 00:31:04.520 I często mówi się na to “dług ekologiczny”, “dług klimatyczny” 00:31:04.520 --> 00:31:08.820 [Naomi Klein - autorka “This Changes Everything”] Ten cały pomysł, że jest coś takiego jak miejsca jednorazowego użytku, 00:31:08.820 --> 00:31:10.820 od zawsze był pomysłem rasistowskim. 00:31:10.820 --> 00:31:16.690 Idea stref, które się poświęca: to traktowanie ludzi i miejsc jak śmieci. 00:31:19.980 --> 00:31:24.240 Miejsce, któremu najtrudniej to przyjąć do wiadomości są amerykańskie przedmieścia. 00:31:24.540 --> 00:31:28.480 Jesteśmy odgrodzeni od świata natury -- tym właśnie są przedmieścia: 00:31:28.480 --> 00:31:34.400 sposobem na to, byś nie był/a w kontakcie ze światem natury. 00:31:34.660 --> 00:31:37.340 W tych miejscach jesteśmy odgrodzeni bogactwem 00:31:38.300 --> 00:31:40.280 a przynajmniej tak nam się wydaje. 00:31:49.020 --> 00:31:52.640 Naukowcy nawołują, byśmy nie przekroczyli granicy 00:31:52.640 --> 00:31:55.110 dwustopniowego wzrostu globalnej temperatury. 00:31:55.110 --> 00:31:58.810 O co się tak martwią? 00:31:58.810 --> 00:32:00.770 [Ricken Patel - założyciel i dyrektor, Avaaz] Jeśli świat ociepli się bardziej 00:32:00.770 --> 00:32:04.510 czekają nas sprzężenia zwrotne w naszym ekosystemie 00:32:04.510 --> 00:32:07.210 -- punkty krytyczne zmiany klimatu, kiedy sytuacja może wymknąć się spod kontroli. 00:32:07.320 --> 00:32:09.300 I dzieje się to w taki sposób: 00:32:13.230 --> 00:32:17.340 są przełączniki, które - jeśli je włączysz - przenoszą cię w zupełnie nieznany obszar 00:32:17.340 --> 00:32:23.100 i nawet nie masz szans, by zrozumieć co się dzieje i jak na nie reagować. 00:32:23.100 --> 00:32:26.820 To nie jest problem o charakterze linearnym. 00:32:26.820 --> 00:32:29.200 To jest problem o charakterze wykładniczym. 00:32:30.360 --> 00:32:34.620 Teraz mamy do czynienia z trzema takimi punktami krytycznymi. 00:32:35.100 --> 00:32:41.280 Pierwszy z nich to pokrywa lodowcowa Arktyki. Działa jak lustro, które odbija promienie słoneczne 00:32:41.280 --> 00:32:43.500 od powierzchni Ziemi, która w ten sposób aż tak się nie nagrzewa. 00:32:43.500 --> 00:32:46.200 Wraz z topnieniem, to lustro jest coraz mniejsze, 00:32:46.200 --> 00:32:50.330 co oznacza cieplejszą ziemię, co oznacza jeszcze większe topnienie i jeszcze większą zmianę klimatu. 00:32:50.330 --> 00:32:56.130 Kolejny przykład to arktyczny metan -- mamy gigantyczne pokłady metanu 00:32:56.130 --> 00:33:03.130 zamrożone w tundrze, a jest on 50 razy bardziej toksyczny niż CO2. To CO2 na sterydach. 00:33:03.640 --> 00:33:08.050 Wraz z ociepleniem ze zmarzliny uwalnia się metan, i to pogłębia globalne ocieplenie. 00:33:08.050 --> 00:33:12.750 To znaczy, że ociepla ziemię, co znaczy, że jeszcze więcej metanu zostaje uwolnionego, 00:33:12.750 --> 00:33:17.280 co znaczy, że temperatura jeszcze bardziej wzrasta i że cały proces wymyka się spod kontroli. 00:33:17.280 --> 00:33:21.760 Kolejny przykład takiego punktu krytycznego to kwaśnienie oceanów. Im więcej CO2 w atmosferze, 00:33:21.760 --> 00:33:24.560 tym więcej go w wodach oceanicznych, 00:33:24.560 --> 00:33:30.200 a wiele żyjątek, takich jak plankton, nie może żyć w takiej kwaśniejącej wodzie. 00:33:30.200 --> 00:33:35.940 Plankton jest podstawą łańcucha żywieniowego -- jeśli obumiera, możemy stracić cały ekosystem oceaniczny. 00:33:35.940 --> 00:33:41.420 Te sprzężenia zwrotne i te punkty krytyczne to właśnie coś, co nie pozwala mi spać, 00:33:41.420 --> 00:33:47.260 i myślę, czy przypadkiem nie uruchommy machiny, którą trudno będzie wyłączyć. 00:33:47.260 --> 00:33:52.800 Nawet jeśli od dziś przestalibyśmy całkowicie emitować CO2, to ze względu na opóźnione działanie systemu klimatycznego, 00:33:53.000 --> 00:33:56.500 i tak już spowodowaliśmy zmiany, które dopiero zajdą, których teraz nie widać. 00:33:56.510 --> 00:34:00.980 Żyjemy w świecie z bardzo cienką warstwą, gdzie rozwija się życie. 00:34:00.980 --> 00:34:05.040 Parę kilometrów poniżej moich stóp, jest za gorąco, by żyć. 00:34:05.040 --> 00:34:09.920 Parę kilometrów powżej mojej głowy, powietrze jest zbyt rzadkie, by oddychać. 00:34:09.920 --> 00:34:12.940 Tu nie chodzi o kolejne susze, czy kolejne burze. 00:34:13.000 --> 00:34:17.000 Tu chodzi o katastrofalną zmianę w tej kruchej równowadze naszej biosfery, 00:34:17.000 --> 00:34:19.880 która zagraża wszystkiemu, co kochamy. 00:34:24.100 --> 00:34:26.100 37 DNI DO MARSZU 00:34:26.400 --> 00:34:28.920 To na czym musimy się skupić, to frekwencja, frekwencja, frekwencja. 00:34:29.760 --> 00:34:33.639 Czy jest ktoś, kto może zrobić update ze strony działań młodych osób? Armando? 00:34:33.639 --> 00:34:37.690 [Armando Chapelliquen - koordynator projektu, NYPIRG] To będzie szybkie wyliczenie kwestii, które chcę poruszyć. 00:34:37.690 --> 00:34:39.600 Oczywiście ludzie, którzy zajmują się pracą z młodymi ludźmi 00:34:39.600 --> 00:34:41.300 pracują również nad Szczytem Młodych Liderów dla Sprawiedliwości Klimatycznej 00:34:41.420 --> 00:34:45.040 Dużo dzieje się rzeczy organizacyjnych przed marszem People’s Climate. 00:34:45.050 --> 00:34:46.469 Tak więc osoby, które jeszcze się nie włączyły, 00:34:46.469 --> 00:34:49.480 dowiadują się o nim, a osoby, które już wiedzą, 00:34:49.480 --> 00:34:51.400 stają się jeszcze bardziej nakręcone. 00:34:52.080 --> 00:34:54.580 [Szczyt Młodzieży dla Klimatycznej Sprawiedliwości - New York] 00:34:54.620 --> 00:34:59.640 Wiele z tych rzeczy, na których się skupiamy, to zabawa 00:35:00.460 --> 00:35:04.500 ale taka, która szybko się kończy i nie przyniesie jakiejś dużej poprawy. 00:35:05.250 --> 00:35:08.880 Musimy przemyśleć nasze priorytety. 00:35:08.880 --> 00:35:12.560 Nasze środowisko to nie tylko pokrywy lodowcowe, które topnieją w Antarktyce. 00:35:13.210 --> 00:35:14.660 To my musimy mierzyć się z tymi problemami dzień w dzień. 00:35:14.660 --> 00:35:18.970 Jeśli oddychasz smogiem, jeśli męczy cię astma, 00:35:18.970 --> 00:35:22.680 to jest to środowiskowa niesprawiedliwość i mamy moc, by się tym zająć. 00:35:22.680 --> 00:35:27.340 Wyobraź sobie, że jesteś właśnie tą osobą, która zmienia oblicze zmiany klimatu 00:35:27.340 --> 00:35:30.520 w taki sposób, że już nie musimy przejmować się nimi każdego dnia. 00:35:32.920 --> 00:35:34.920 [Joaquin Brito Jr. - aktywista na rzecz klimatycznej sprawiedliwości, Uprose] 00:35:34.920 --> 00:35:41.799 21 września będziemy maszerować dla klimatycznej sprawiedliwości -- kto jest z nami? Chcę to usłyszeć! 00:35:52.340 --> 00:35:58.339 Ok, no dobrze, tak -- wydobywamy paliwa kopalne, spalamy je, 00:35:58.339 --> 00:36:03.069 emitujemy węgiel do atmosfery. To ociepla temperaturę. Dużo złych rzeczy się dzieje - 00:36:03.069 --> 00:36:09.849 fale upałów, ekstremalna pogoda, powodzie. OK, pewnie. Ale czy to właśnie 00:36:09.849 --> 00:36:16.849 jest ta rzecz, na której najbardziej mi zależy? Jest tyle innych ważnych spraw w moim życiu. 00:36:17.420 --> 00:36:21.349 Dla osoby, która jest zaręczona i walczy o większą płacę minimalną, 00:36:21.349 --> 00:36:23.990 albo martwi się opieką zdrowotną, to jest zrozumiałe, że te cząsteczki, 00:36:23.990 --> 00:36:27.900 które unoszą się w powietrzu, są niewidoczne i abstrakcyjne. 00:36:30.230 --> 00:36:35.559 Ludzie mają tę właściwość, że mogą się troszczyć o ograniczoną liczbę rzeczy na raz. Masz hipotekę - 00:36:35.559 --> 00:36:39.289 musisz to spłacać, masz dzieci - musisz o nie dbać i te troski zdają się być bardziej palące. 00:36:42.420 --> 00:36:46.280 Zajmujemy się sprawami, które uważamy za pilne, jak pistolet przy skroni, 00:36:46.829 --> 00:36:52.359 jak spanikowane stado dzikich słoni. Zmiana klimatu to jest zupełnie 00:36:52.359 --> 00:36:58.410 inny rodzaj ryzyka. Dzieje się na przestrzeni lat 00:36:58.410 --> 00:37:02.249 i trudną ją postrzegać, jako bardzo pilną groźbę. 00:37:02.249 --> 00:37:06.910 Inna sprawa, to to, że czasami staramy się załatwić wszystko jednym działaniem. 00:37:06.910 --> 00:37:12.150 Mamy tendencję do tego, że gdy dostrzeżemy problem, staramy się go naprawić tylko w jeden sposób. 00:37:12.150 --> 00:37:16.599 Szukamy jednego złotego środka. Zmiana klimatu może przytłaczać, 00:37:16.599 --> 00:37:21.500 ponieważ jest tak wiele różnych rzeczy, które musimy zrobić, by sobie z nią poradzić. 00:37:22.600 --> 00:37:29.480 O zmianie klimatu mówimy od 25 lat. Poziom raportów naukowych wzrasta z roku na rok. 00:37:29.499 --> 00:37:33.719 [George Marshall - autor “Don't Even Think About it”] Dlaczego to ciągle nie zmusiło 00:37:33.720 --> 00:37:35.720 większości ludzi do działania? 00:37:39.470 --> 00:37:44.180 Psychologowie poznawczy zmapowali systemy przetwarzania informacji w naszych mózgach 00:37:44.180 --> 00:37:48.839 i odkryli, że są dwa równoległe i połączone ze sobą systemy przetwarzania informacji. 00:37:51.180 --> 00:37:57.380 Istnieje racjonalna i analityczna strona mózgu, która jest odpowiedzialna za przetwarzanie faktów i danych. 00:37:57.380 --> 00:38:04.079 Mózg ma też inną stronę, która jest kierowana intuicją i emocjami. 00:38:04.079 --> 00:38:10.940 To właśnie emocjonalna strona sprawia, że zaczynamy działać. 00:38:10.940 --> 00:38:16.059 Wyzwaniem w przypadku zmian klimatu jest to, jak możemy coś tak bardzo opartego na nauce 00:38:16.059 --> 00:38:22.419 przenieść na tę stronę, która sprawia, że coś poczujemy. 00:38:22.540 --> 00:38:26.780 Ludzie niechętnie włączają się w działania, jeśli nie widzą dookoła wielu innych ludzi, którzy podejmują działanie. 00:38:26.789 --> 00:38:31.420 I dlatego jest to absolutnie kluczowe, żeby byli ludzie, którzy coś robią w tej sprawie. 00:38:31.420 --> 00:38:36.170 Oni tworzą przełom. 00:38:36.170 --> 00:38:41.610 Zmiana klimatu jest dziwna, może nawet wyjątkowo problematyczna, 00:38:41.880 --> 00:38:50.280 ponieważ nie tylko jesteśmy obserwatorami tego zjawiska, ale także jego aktywnymi sprawcami. 00:38:50.340 --> 00:38:54.760 Jeśli dostrzeżemy problem, stajemy się moralnie zmuszeni do podjęcia działania. 00:38:54.769 --> 00:38:58.789 To jest kluczowy moment zwrotny, który musi nastąpić. 00:39:02.040 --> 00:39:04.040 25 DNI DO MARSZU 00:39:06.460 --> 00:39:08.460 [Wyprawa People's Climate - Boston, MA] 00:39:08.460 --> 00:39:12.360 Zmiana nie następuje, ponieważ ludzie decydują się zostać w domach i klikać “like” na Facebooku. 00:39:12.360 --> 00:39:16.300 [Vanessa Rule - Współdyrektorka, Mothers Out Front] Zmiana może się zadziać, kiedy ludzie tacy jak ty czy ja 00:39:16.300 --> 00:39:18.300 decydują się włączyć. 00:39:18.890 --> 00:39:25.240 Nie chcemy zostawiać tego światowym liderom - bo to, co zrobili do tej pory nie zmieniło sytuacji. 00:39:25.240 --> 00:39:28.100 [Joe Uehlein - Fundator, Labor Network for Sustainability] 00:39:28.100 --> 00:39:34.220 Należę do związku zawodowego i jestem też działaczem środowiskowym. Nie widzę konfliktu między tymi dwoma obszarami. 00:39:35.150 --> 00:39:42.140 To jest w głównym polu zainteresowań naszego związku zawodowego, żeby pomóc budować 00:39:42.140 --> 00:39:47.849 ścieżkę ku zrównoważonej przyszłości i znaleźć się po właściwej stronie kwestii zmiany klimatu. 00:39:47.849 --> 00:39:51.129 Raczej wcześniej niż później. 00:40:01.420 --> 00:40:05.140 Zwykle trwa to bardzo długo, żeby zmienić źródła energii - 00:40:05.140 --> 00:40:07.400 50 czy 60 lat, żeby przejść od drewna do węgla, z węgla na ropę i gaz. 00:40:07.400 --> 00:40:09.960 Brakuje nam tych 50-60 lat. 00:40:09.960 --> 00:40:15.730 Powodem, dla którego chcemy teraz odejść od paliw kopalnych, jest to, że musimy 00:40:15.730 --> 00:40:17.619 chronić nasz styl życia. 00:40:17.619 --> 00:40:24.619 Potrzebujemy wizji tego, jak może wyglądać gospodarka wolna od węgla, 00:40:24.619 --> 00:40:28.509 wizji wystarczająco inspirującej i tworzącej obraz 00:40:28.559 --> 00:40:33.519 przyszłego rynku pracy, w kontekście nowych możliwości, 00:40:33.519 --> 00:40:35.069 lepszego stanu zdrowia. 00:40:35.069 --> 00:40:38.519 Ona musi być ekscytująca. 00:40:38.519 --> 00:40:44.009 Jest o wiele więcej pracy dostępnej dla ludzi, którzy będą budowali turbiny wiatrowe, 00:40:44.009 --> 00:40:47.220 modernizowali domy, żeby mogły zużywać mniej energii. 00:40:47.220 --> 00:40:51.630 Panele solarne muszą być zainstalowane przez ludzi. I te osoby muszą wejść do twojego domu. 00:40:51.630 --> 00:40:55.799 Nie ma innego sposobu na instalację panelu na dachu. 00:40:55.799 --> 00:41:00.500 Gospodarka w 100-procentach oparta na odnawialnych źródłach energii, jest w naszym zasięgu. 00:41:00.539 --> 00:41:03.220 Jest to ekonomicznie i technologicznie wykonalne. 00:41:03.220 --> 00:41:07.079 To nie jest coś, co nadal musimy zgłębiać, bo jest nadal nieuchwytne. 00:41:07.079 --> 00:41:10.849 Nie. To już jest. Pozostaje tylko wola polityczna. 00:41:10.849 --> 00:41:16.489 Jeśli popatrzysz na zieloną rewolucję energetyczną, która wydarzyła się w Niemczech, nie polegała ona na pozostawieniu 00:41:16.489 --> 00:41:20.269 odnawialnego sektora wolnemu rynkowi, ale na tworzeniu systemu zachęt do inwestycji w niego. 00:41:20.269 --> 00:41:23.069 I wtedy nastąpiła eksplozja innowacyjności i kreatywności. 00:41:23.069 --> 00:41:26.910 Niemcy są teraz solarnym krajem numer jeden na świecie,mimo że mają 00:41:26.910 --> 00:41:31.640 taki sam poziom nasłonecznienia jak Alaska. 00:41:31.640 --> 00:41:36.839 Możemy to zrobić? Możemy przejąć władzę, która była tak silnie scentralizowana, 00:41:36.839 --> 00:41:41.589 i kontrolowana przez wąską grupę osób. 00:41:41.589 --> 00:41:43.500 I to nie przypadek, że ta kontrola garstki osób nad sektorem energetycznym, 00:41:43.500 --> 00:41:48.700 doprowadziła kontroli systemu politycznego przez garstkę osób. 00:41:49.480 --> 00:41:52.339 Próbujemy przeprowadzić eksperyment na skalę globalną, który będzie najtrudniejszą rzeczą, 00:41:52.339 --> 00:41:55.019 jaką ludzie kiedykolwiek zrobili. Próbujemy oderwać te dwie części od siebie, 00:41:55.019 --> 00:41:57.109 co oznacza, że demokratyzujemy władzę 00:41:57.109 --> 00:41:59.539 w sensie politycznym i energetycznym. 00:41:59.539 --> 00:42:06.279 Prawdziwym pytaniem jest, czy będziemy skrobać denko baryłki aż do ostatnich poliwęglanów 00:42:06.279 --> 00:42:12.150 na Ziemi, by je spalić. Czy jednak wykażemy tu jakąś wstrzemięźliwość 00:42:12.150 --> 00:42:14.600 - której uczymy nasze dzieci (“tylko nie jedz ostatniego cukierka”). 00:42:14.600 --> 00:42:20.119 Czy możesz wykazać się umiarem i postępować mądrzej? 00:42:20.119 --> 00:42:26.640 Kanadyjska firma TransCanada chce wybudować rurociąg Keystone XL. 00:42:26.640 --> 00:42:30.039 System wart 13 miliardów dolarów będzie transportował ropę 00:42:30.039 --> 00:42:34.740 z regionu piasków roponośnych w stanie Alberta w Kanadzie aż do Houston w Texsasie, gdzie będie rafinowana. 00:42:34.740 --> 00:42:38.950 Rurociąg Keystone XL stał się kontrowersyjną sprawą. 00:42:38.950 --> 00:42:41.160 Ropa z piasków roponośnych wiąże się ze szczególnie wysoką emisją węgla do atmosfery. 00:42:41.160 --> 00:42:46.119 Około 2000 aktywistów środowiskowych z całego świata planuje, by zebrać się 00:42:46.119 --> 00:42:48.890 w Waszyngtonie i rozpocząć 2-tygodniowy protest. 00:42:48.890 --> 00:42:53.369 To stało się symbolem dla obu stron debaty. Osoby, które stawiają 00:42:53.369 --> 00:42:58.960 na paliwa kopalne, postrzegają budowę tego rurociągu jako sedno swojej strategii. 00:42:58.960 --> 00:43:02.809 Z drugiej strony, aktywiści klimatyczni widzą to jako symboliczną walkę, którą muszą wygrać. 00:43:02.809 --> 00:43:05.440 Jestem tutaj jako obywatel Nebraski i właściciel ziemi. 00:43:05.440 --> 00:43:09.350 Jestem w radzie doradczej Centrum dla Zdrowia i Środowiska Globalnego. 00:43:09.390 --> 00:43:10.900 Jestem Ewangelikiem. 00:43:10.900 --> 00:43:13.250 Jestem członkiem Amerykańskiego Związku Pracowników Transportu. 00:43:13.720 --> 00:43:18.079 Wiesz, co jest takie fascynujące w całej tej sprawie z Keystone? 00:43:18.079 --> 00:43:22.160 To miało zadziałać jak klin, a wszystko wyszło na odwrót. 00:43:22.160 --> 00:43:24.700 Teraz jest sprawą łączącą ludzi, 00:43:24.700 --> 00:43:26.670 jeden okręg wyborczy za drugim. 00:43:26.680 --> 00:43:32.200 Dziś zaczynamy działać. Dziś wysyłamy wiadomość do nich i do wszystkich innych. 00:43:32.220 --> 00:43:36.559 Chcemy odzyskać naszą przyszłość! 00:43:36.559 --> 00:43:42.710 Coś niezwykłego i nieoczekiwanego wynikło z tej inicjatywy firm przemysłu paliw kopalnych. 00:43:42.710 --> 00:43:44.609 Oni stworzyli ruch przez przypadek. 00:43:44.609 --> 00:43:48.190 Jeśli zamierzasz ryzykować aresztowaniem, będziesz musiał/a ustawić się w kolejce. 00:43:48.190 --> 00:43:50.309 Jednym z narzędzi, jakie się pojawiły w użyciu, było 00:43:50.309 --> 00:43:55.670 pokojowe nieposłuszeństwo obywatelskie, aby pokazać pilność tych problemów, 00:43:55.670 --> 00:43:59.330 że to jest kryzys naszych czasów. 00:43:59.730 --> 00:44:03.700 Widziałam/łem niedawno artykuł w jednym z czasopism branżowych przemysłu naftowego 00:44:03.759 --> 00:44:07.480 Gdzie mówili: “Już nigdy nam się nie uda wybudować nawet jednego rurociągu w spokoju”. 00:44:07.940 --> 00:44:12.900 Mam nadzieję, że mają rację. 00:44:27.780 --> 00:44:34.780 Jako naukowcy, badamy te zjawiska przez fascynację oraz rodzaj zachwytu nad całym tym systemem, 00:44:34.789 --> 00:44:36.200 który nazywamy “domem”. 00:44:36.200 --> 00:44:41.420 Żyjemy na planecie, która jest stworzona do tego, by rozwijało się na niej życie. 00:44:41.449 --> 00:44:45.390 Naprawdę mieliśmy szczęście. I wtedy zaczynamy się zastanawiać 00:44:45.390 --> 00:44:52.009 co zrobić z tą wiedzą – z tą nieznośną, niezwykle załamującą wiedzą, że decyzja 00:44:52.009 --> 00:44:56.970 by zacząć spalać paliwa kopalne, była obciążona ryzykiem ogromnych strat, 00:44:56.970 --> 00:45:01.249 z którego nie od razu zdaliśmy sobie sprawę. 00:45:01.249 --> 00:45:06.190 Kiedy czytam artykuł naukowy o zmianie klimatu, który mówi o prognozach na półwiecze, wiem, że to, o czym czytam 00:45:06.190 --> 00:45:12.420 wydarzy się, gdy moje dziecko będzie miało 40-stkę. Tak to widzę i to jest moja odpowiedzialność, 00:45:12.420 --> 00:45:19.359 by zrobić cokolwiek będzie trzeba, by chronić moje dziecko. 00:45:19.359 --> 00:45:24.589 Alice Walker twierdzi, że tajemnicą radości jest stawianie oporu. Nie wiem, czy to rzeczywiście jest tajemnica radości, 00:45:24.589 --> 00:45:28.880 ale wiem na pewno, że jest to klucz do powstrzymania depresji. 00:45:28.880 --> 00:45:33.950 Rzeczywistość, z którą musimy się zmierzyć, jest bardzo groźna, więc trudno nie popaść w załamanie. 00:45:33.950 --> 00:45:35.900 Ale jednym ze sposobów, aby tego uniknąć jest praca. 00:45:40.260 --> 00:45:43.120 Zmiany biorą się z wielu różnych powodów. 00:45:43.349 --> 00:45:48.130 Czynniki zmian są najróżniejsze, lecz jednym z kluczowych elementów są ludzie wychodzący na ulice. 00:45:49.880 --> 00:45:53.850 Musimy wszyscy razem stanąć i krzyknąć “Nigdy więcej!” 00:45:55.180 --> 00:45:58.940 Żyjemy w kulturze, która nie opowiada naszej historii 00:45:58.940 --> 00:46:01.779 nie mówi o historii wygranych ruchu społecznego 00:46:01.779 --> 00:46:07.279 ani o czasach, kiedy masy ludzi zawróciły koło historii. 00:46:07.279 --> 00:46:12.579 Tylko jeden procen Amerykanów kiedykolwiek wziął udział w demonstracji obywatelskiej, 00:46:12.579 --> 00:46:18.700 ale to wystarczyło, by zmienić nasze społeczeństwo, by przeciwstawić się władzy. 00:46:18.700 --> 00:46:25.700 Myślę, że ten marsz przejdzie do historii jako wielka, jeśli nie największa, 00:46:25.859 --> 00:46:30.190 demonstracja na rzecz wolności i ludzkiej godności, jaka kiedykolwiek miała miejsce w Stanach Zjednoczonych. 00:46:30.860 --> 00:46:35.800 Martin Luther King zawsze powtarzał, że zwycięstwa odniesione do tej pory, 00:46:35.860 --> 00:46:41.729 to zawsze te, które były najłatwiejsze dla zachowania status quo. Przyznawanie praw obywatelskich i wyborczych 00:46:41.880 --> 00:46:47.790 nie kosztują systemu tak dużo jak zapewnienie miejsc pracy, infrastruktury czy dobrych szkół. 00:46:47.940 --> 00:46:51.600 Jako ludzie dotrzemy do ziemi obiecanej. 00:46:51.760 --> 00:46:55.260 Do tej pory zdarzyły się duże zwycięstwa, ale żadne nie było 00:46:55.420 --> 00:46:58.520 takim wyzwaniem ekonomicznym, niesie ze sobą zmiana klimatu. 00:46:59.160 --> 00:47:02.939 Naszą odpowiedzialnością jest, by osiągnąć ten historyczny moment. 00:47:03.079 --> 00:47:07.719 Na całym świecie łączymy siły, by powiedzieć “Nadszedł czas”. 00:47:07.719 --> 00:47:11.699 Jeśli będziemy mieć ruch, godny swojej nazwy, solidarność, jako jedna z wielu idei, 00:47:11.859 --> 00:47:14.950 powinna być naszą główną zasadą. 00:47:14.950 --> 00:47:20.079 To szerokie i silne spektrum sojuszników ma polityczną moc, 00:47:20.079 --> 00:47:21.609 by popchnąć rozmowy w tej dziedzinie. 00:47:21.609 --> 00:47:25.589 Nadchodzi punkt krytyczny, kiedy ruchy społeczne ze sfery online przejdą do działaniu w realu. 00:47:25.589 --> 00:47:31.269 Jeśli uda nam się doprowadzić do tego punktu krytycznego, naprawdę możemy popchnąć sprawy do przodu. 00:47:32.540 --> 00:47:34.540 Nikt nas nie zatrzyma. 00:47:34.540 --> 00:47:36.540 Zacznij działać teraz. 00:47:36.540 --> 00:47:39.600 to jest sprawa, na którą postawię swoje pieniądze. 00:47:39.600 --> 00:47:42.480 To jest sprawa, o której będę trąbić, ile sił w płucach. 00:47:42.700 --> 00:47:45.180 W ten sposób wpływamy na politykę. 00:47:45.340 --> 00:47:47.220 14 DNI DO MARSZU 00:47:47.500 --> 00:47:53.800 Ten marsz to nasza szansa na to, by pokazać ogromną siłę ludzkiej solidarności. 00:47:55.500 --> 00:47:59.480 Kiedy zbiorą się głowy państw, muszą od nas usłyszeć, że żądamy działania. 00:47:59.869 --> 00:48:03.140 To jest to, co należy zrobić tu i teraz. 00:48:03.140 --> 00:48:06.630 Cały świat będzie na to patrzył. 00:48:06.630 --> 00:48:12.119 Nic nie porusza opinii publicznej bardziej niż duża liczba ludzi, którzy się gromadzą. 00:48:12.119 --> 00:48:18.299 Marsz sam w sobie nie jest końcem. To jest narzędzie. W głębi duszy wierzę, że 00:48:18.299 --> 00:48:23.329 ten wrześniowy marsz przyczyni się do pogłębienia tego ruchu. 00:48:23.329 --> 00:48:28.170 Będę w Nowym Yorku 21 września. 00:48:28.170 --> 00:48:32.779 Nic nie zastąpi - nawet w erze cyfrowej - ludzi stojących obok siebie, 00:48:32.779 --> 00:48:39.779 zjednoczonych, mówiących tym samym głosem wysuwających polityczne żądania. 00:48:40.620 --> 00:48:43.941 Jeśli nie walczysz o to, na czym ci zależy, zasługujesz na to, co dostajesz. 00:48:44.700 --> 00:48:47.120 21 września, na swój sposób to początek. 00:48:47.640 --> 00:48:51.909 Na całym świecie grupy ludzi się organizują, w Rio, w Delhi, W Berlinie, 00:48:51.909 --> 00:48:54.039 w Paryżu, w Londynie. 00:48:54.039 --> 00:48:59.359 Ludzie z całego świata zbiorą się razem tworząc największą klimatyczną mobilizację w historii. 00:48:59.370 --> 00:49:03.351 Jesteś gotowa do marszu? Jesteś gotowy do marszu? 00:49:09.754 --> 00:49:13.714 OTO CO MOŻESZ TERAZ ZROBIĆ 00:49:14.020 --> 00:49:19.539 DOŁĄCZ DO MARSZU PEOPLESCLIMATE.ORG 00:49:20.479 --> 00:49:25.489 WYŚLIJ WIADOMOŚĆ o treści PRZERWAĆ pod numer 97779 00:49:26.928 --> 00:49:31.428 PODZIEL SIĘ TYM FILMEM watchdisruption.com 00:49:32.079 --> 00:49:36.759 Nie da się przejść do porządku dziennego, po wydarzeniu takie jak to. 00:50:04.020 --> 00:50:10.020 Jest linia, która oddziela dobro od zła i ona przebiega przez środek 00:50:10.180 --> 00:50:11.880 każdej osoby. 00:50:11.890 --> 00:50:16.930 Jeśli nasz głos przeważy, to nie tylko dlatego, że przezwyciężymy najgorsze ludzkie instynkty. 00:50:16.930 --> 00:50:21.710 A dlatego, że przezwyciężymy najgorsze instynkty i największe lęki nawet w nas samych. 99:59:59.999 --> 99:59:59.999