WEBVTT 00:00:00.000 --> 00:00:03.000 Ik ga vandaag praten over meer sparen, 00:00:03.000 --> 00:00:06.000 maar niet vandaag, maar morgen. 00:00:06.000 --> 00:00:08.000 Ik ga het hebben over Spaar Meer Morgen. 00:00:08.000 --> 00:00:10.000 Dat is een programma dat Richard Thaler, 00:00:10.000 --> 00:00:12.000 van de Universiteit van Chicago, en ik 00:00:12.000 --> 00:00:15.000 zo'n 15 jaar geleden bedachten. 00:00:15.000 --> 00:00:17.000 Het programma is in zekere zin 00:00:17.000 --> 00:00:19.000 een voorbeeld van behavioral finance 00:00:19.000 --> 00:00:21.000 op steroïden -- 00:00:21.000 --> 00:00:24.000 hoe we behavioral finance echt kunnen gebruiken. 00:00:24.000 --> 00:00:27.000 Nu zul je misschien vragen: "Wat is behavioral finance?" 00:00:27.000 --> 00:00:30.000 Laten we eens kijken hoe wij met ons geld omgaan. 00:00:30.000 --> 00:00:33.000 We beginnen met hypotheken. 00:00:33.000 --> 00:00:35.000 Dat is nogal een actueel onderwerp, 00:00:35.000 --> 00:00:37.000 tenminste in de VS. 00:00:37.000 --> 00:00:39.000 Veel mensen kopen 00:00:39.000 --> 00:00:42.000 het grootste huis dat ze zich kunnen veroorloven, 00:00:42.000 --> 00:00:45.000 en zelfs nog een tikkeltje groter. 00:00:45.000 --> 00:00:48.000 En als ze dan in de problemen komen, 00:00:48.000 --> 00:00:50.000 verwijten ze de banken dat 00:00:50.000 --> 00:00:53.000 ze de slechteriken zijn die hun hypotheken verstrekten. NOTE Paragraph 00:00:53.000 --> 00:00:55.000 Laten we ook eens kijken 00:00:55.000 --> 00:00:57.000 hoe we met risico's omgaan -- 00:00:57.000 --> 00:00:59.000 bijvoorbeeld, investeren in de aandelenbeurs. 00:00:59.000 --> 00:01:02.000 Twee, drie, vier jaar geleden, 00:01:02.000 --> 00:01:04.000 ging het goed op de markten. 00:01:04.000 --> 00:01:07.000 We namen natuurlijk risico's. 00:01:07.000 --> 00:01:09.000 Toen aandelen kelderden 00:01:09.000 --> 00:01:11.000 dachten we: "Wauw. 00:01:11.000 --> 00:01:14.000 Die verliezen voelen, emotioneel, 00:01:14.000 --> 00:01:17.000 heel anders dan 00:01:17.000 --> 00:01:20.000 wat we verwachtten 00:01:20.000 --> 00:01:22.000 toen de markten nog stegen." 00:01:22.000 --> 00:01:25.000 Dus misschien zijn we niet zo sterk 00:01:25.000 --> 00:01:27.000 in het nemen van risico's. NOTE Paragraph 00:01:27.000 --> 00:01:30.000 Wie van jullie heeft een iPhone? 00:01:30.000 --> 00:01:33.000 Iemand? Mooi. 00:01:33.000 --> 00:01:36.000 Ik durf te wedden velen van jullie 00:01:36.000 --> 00:01:39.000 die iPhone hebben verzekerd -- 00:01:39.000 --> 00:01:42.000 je hebt impliciet een verzekering gekocht door een verlengde garantietermijn. 00:01:42.000 --> 00:01:44.000 Wat nu als je je iPhone verliest? 00:01:44.000 --> 00:01:46.000 Wat dan? 00:01:46.000 --> 00:01:48.000 Wie van jullie heeft kinderen? 00:01:48.000 --> 00:01:50.000 Iemand? 00:01:50.000 --> 00:01:52.000 Houd je hand omhoog 00:01:52.000 --> 00:01:55.000 als je levensverzekering hoog genoeg is. 00:01:55.000 --> 00:01:57.000 Ik zie een hoop handen zakken. 00:01:57.000 --> 00:01:59.000 Ik zal voorspellen, 00:01:59.000 --> 00:02:01.000 als jullie een representatieve groep zijn, 00:02:01.000 --> 00:02:03.000 dat veel meer van jullie 00:02:03.000 --> 00:02:06.000 eerder hun iPhone verzekeren dan hun leven, 00:02:06.000 --> 00:02:08.000 zelfs als je kinderen hebt. 00:02:08.000 --> 00:02:11.000 We doen het niet zo goed als het om verzekeren gaat. NOTE Paragraph 00:02:11.000 --> 00:02:15.000 Het gemiddelde Amerikaanse huishouden 00:02:15.000 --> 00:02:18.000 geeft 1000 dollar per jaar uit 00:02:18.000 --> 00:02:20.000 aan loterijen. 00:02:20.000 --> 00:02:23.000 Ik weet dat het gek klinkt. 00:02:23.000 --> 00:02:26.000 Wie van jullie geeft duizend dollar per jaar uit aan loterijen? 00:02:26.000 --> 00:02:28.000 Niemand. 00:02:28.000 --> 00:02:31.000 Dus dat leert ons dat de mensen buiten deze zaal 00:02:31.000 --> 00:02:33.000 meer dan duizend dollar uitgeven 00:02:33.000 --> 00:02:36.000 om gemiddeld op duizend uit te komen. 00:02:36.000 --> 00:02:38.000 Mensen met een laag inkomen 00:02:38.000 --> 00:02:42.000 geven een hoop meer dan duizend dollar uit aan loterijen. 00:02:42.000 --> 00:02:44.000 Dus wat leert dat ons? 00:02:44.000 --> 00:02:47.000 We zijn niet zo goed in het beheren van geld. NOTE Paragraph 00:02:47.000 --> 00:02:50.000 Behavioral finance is eigenlijk een combinatie 00:02:50.000 --> 00:02:52.000 van psychologie en economie, 00:02:52.000 --> 00:02:54.000 proberen te begrijpen 00:02:54.000 --> 00:02:56.000 welke fouten mensen maken met geld. 00:02:56.000 --> 00:02:58.000 Ik kan hier blijven staan 00:02:58.000 --> 00:03:02.000 voor de 12 minuten en 53 seconden die ik nog heb 00:03:02.000 --> 00:03:04.000 om lol te hebben over allerlei manieren 00:03:04.000 --> 00:03:06.000 van geld beheren, 00:03:06.000 --> 00:03:09.000 en aan het eind zullen jullie vragen: "Hoe kunnen we mensen helpen?" 00:03:09.000 --> 00:03:12.000 Daar wil ik me vandaag echt op richten. 00:03:12.000 --> 00:03:14.000 Hoe kunnen we 00:03:14.000 --> 00:03:17.000 de fouten begrijpen die mensen maken met geld, 00:03:17.000 --> 00:03:20.000 en die gedragsuitdagingen omkeren 00:03:20.000 --> 00:03:22.000 in gedrags-oplossingen? 00:03:22.000 --> 00:03:24.000 Vandaag ga ik praten over 00:03:24.000 --> 00:03:26.000 Spaar Meer Morgen. NOTE Paragraph 00:03:26.000 --> 00:03:28.000 Ik wil het probleem van sparen 00:03:28.000 --> 00:03:30.000 ter sprake brengen. 00:03:30.000 --> 00:03:32.000 Op het scherm staat 00:03:32.000 --> 00:03:34.000 een representatieve groep 00:03:34.000 --> 00:03:36.000 van 100 Amerikanen. 00:03:36.000 --> 00:03:39.000 We gaan hun spaargedrag bekijken. 00:03:39.000 --> 00:03:41.000 Het eerste dat opvalt is 00:03:41.000 --> 00:03:43.000 dat de helft 00:03:43.000 --> 00:03:45.000 niet eens toegang heeft 00:03:45.000 --> 00:03:47.000 tot een pensioenspaarplan. 00:03:47.000 --> 00:03:50.000 Ze kunnen niet gemakkelijk sparen. 00:03:50.000 --> 00:03:53.000 Ze kunnen geen geld van hun salaris 00:03:53.000 --> 00:03:55.000 in een pensioenspaarplan stoppen 00:03:55.000 --> 00:03:57.000 voordat ze het zien, 00:03:57.000 --> 00:03:59.000 voor ze het kunnen aanraken. 00:03:59.000 --> 00:04:02.000 En andere helft van de mensen? 00:04:02.000 --> 00:04:05.000 Sommigen kiezen ervoor niet te sparen. 00:04:05.000 --> 00:04:07.000 Ze zijn gewoon te lui. 00:04:07.000 --> 00:04:10.000 Ze komen nooit zover om op een ingewikkelde website in te loggen 00:04:10.000 --> 00:04:13.000 en 17 keer te klikken om deel te nemen aan een pensioenspaarplan. 00:04:13.000 --> 00:04:15.000 Daarna moeten ze beslissen hoe ze gaan investesteren 00:04:15.000 --> 00:04:17.000 in 52 keuzes, 00:04:17.000 --> 00:04:21.000 en ze hebben nog nooit gehoord van een geldmarktfonds. 00:04:21.000 --> 00:04:23.000 Ze raken overweldigd en doen gewoon niet mee. 00:04:23.000 --> 00:04:28.000 Hoeveel mensen sparen mee in een pensioenspaarplan? 00:04:28.000 --> 00:04:31.000 Een derde van de amerikanen. 00:04:31.000 --> 00:04:33.000 Twee derde spaart nu niet. NOTE Paragraph 00:04:33.000 --> 00:04:35.000 Sparen ze genoeg? 00:04:35.000 --> 00:04:37.000 Laat diegenen achterwege 00:04:37.000 --> 00:04:39.000 die zeggen te weinig te sparen. 00:04:39.000 --> 00:04:41.000 Eén van de 10 00:04:41.000 --> 00:04:44.000 spaart genoeg. 00:04:44.000 --> 00:04:46.000 Negen van de 10 00:04:46.000 --> 00:04:49.000 kan niet aan een pensioenspaarplan meedoen, 00:04:49.000 --> 00:04:52.000 beslist niet te sparen -- of beslist niks -- 00:04:52.000 --> 00:04:55.000 of spaart te weinig. 00:04:55.000 --> 00:04:57.000 We denken dat het probleem is 00:04:57.000 --> 00:04:59.000 dat mensen te veel sparen. 00:04:59.000 --> 00:05:01.000 Laten we daar eens naar kijken. 00:05:01.000 --> 00:05:03.000 We nemen één persoon -- 00:05:03.000 --> 00:05:06.000 hoewel, eigenlijk snijden we hem in tweeën 00:05:06.000 --> 00:05:09.000 want het is minder dan één procent. 00:05:09.000 --> 00:05:12.000 Grofweg een half procent van de amerikanen 00:05:12.000 --> 00:05:17.000 vindt dat ze te veel sparen. NOTE Paragraph 00:05:17.000 --> 00:05:19.000 Wat gaan we daar aan doen? 00:05:19.000 --> 00:05:21.000 Daar wil ik me echt op richten. 00:05:21.000 --> 00:05:23.000 We moeten begrijpen 00:05:23.000 --> 00:05:25.000 waarom mensen niet sparen, 00:05:25.000 --> 00:05:27.000 en dan kunnen we hopelijk 00:05:27.000 --> 00:05:29.000 de gedragsuitdagingen omzetten 00:05:29.000 --> 00:05:31.000 in gedragsoplossingen, 00:05:31.000 --> 00:05:34.000 en dan zien hoe krachtig het kan zijn. 00:05:34.000 --> 00:05:36.000 Laat me eerst even afdwalen 00:05:36.000 --> 00:05:38.000 voordat we de problemen gaan identificeren, 00:05:38.000 --> 00:05:41.000 de uitdagingen, de gedragsuitdagingen, 00:05:41.000 --> 00:05:43.000 die mensen van sparen weerhouden. 00:05:43.000 --> 00:05:47.000 Ik dwaal even af en praat over bananen en chocolade. NOTE Paragraph 00:05:47.000 --> 00:05:50.000 Stel je voor dat we volgende week weer zo'n schitterend TED-evenement hebben. 00:05:50.000 --> 00:05:52.000 En in de pauze 00:05:52.000 --> 00:05:54.000 is er een snack 00:05:54.000 --> 00:05:56.000 en je kunt kiezen voor bananen of chocolade. 00:05:56.000 --> 00:05:59.000 Wie van jullie kiest voor bananen 00:05:59.000 --> 00:06:01.000 tijdens dat hypothetische TED-evenement volgende week? 00:06:01.000 --> 00:06:03.000 Wie gaat er voor bananen? 00:06:03.000 --> 00:06:05.000 Mooi. 00:06:05.000 --> 00:06:07.000 Ik voorspel wetenschappelijk onderbouwd 00:06:07.000 --> 00:06:10.000 dat 74 procent voor de bananen zal gaan. 00:06:10.000 --> 00:06:14.000 Tenminste dat is wat een prachtige studie voorspelt. 00:06:15.000 --> 00:06:18.000 En dan tellen de dagen af 00:06:18.000 --> 00:06:22.000 en kijken wat de mensen uiteindelijk eten. 00:06:23.000 --> 00:06:26.000 Dezelfde mensen die zich voorstelden 00:06:26.000 --> 00:06:28.000 bananen te gaan eten 00:06:28.000 --> 00:06:30.000 bleken een week later echter 00:06:30.000 --> 00:06:32.000 chocolade te eten. NOTE Paragraph 00:06:32.000 --> 00:06:34.000 Zelfbeheersing 00:06:34.000 --> 00:06:37.000 is geen probleem in de toekomst. 00:06:37.000 --> 00:06:39.000 Het is alleen nu een probleem 00:06:39.000 --> 00:06:43.000 als de chocolade naast ons ligt. 00:06:43.000 --> 00:06:46.000 Wat heeft dit te maken met tijd en spaargeld, 00:06:46.000 --> 00:06:49.000 deze kwestie van onmiddellijke bevrediging? 00:06:49.000 --> 00:06:53.000 Of zoals sommige economen het noemen: huidige voorkeur. 00:06:53.000 --> 00:06:55.000 We weten dat we zouden moeten sparen. 00:06:55.000 --> 00:06:58.000 Dat doen we volgend jaar wel, maar vandaag gaan we geld uitgeven. 00:06:58.000 --> 00:07:00.000 Kerstmis komt eraan, 00:07:00.000 --> 00:07:03.000 laten we eens voor iedereen cadeautjes gaan kopen. 00:07:03.000 --> 00:07:07.000 Dus deze kwestie van huidige voorkeur 00:07:07.000 --> 00:07:09.000 laat ons denken over sparen, 00:07:09.000 --> 00:07:11.000 maar we gaan geld uitgeven. NOTE Paragraph 00:07:11.000 --> 00:07:13.000 Ik zal nog een 00:07:13.000 --> 00:07:15.000 gedragsobstakel noemen voor sparen 00:07:15.000 --> 00:07:17.000 dat te maken heeft met laksheid. 00:07:17.000 --> 00:07:19.000 Maar weer een kleine afdwaling 00:07:19.000 --> 00:07:22.000 naar het onderwerp van orgaandonatie. 00:07:22.000 --> 00:07:25.000 Een prachtige studie die verschillende landen vergelijkt. 00:07:25.000 --> 00:07:28.000 We bekijken twee vergelijkbare landen, 00:07:28.000 --> 00:07:31.000 Duitsland en Oostenrijk. 00:07:31.000 --> 00:07:33.000 Als je in Duitsland 00:07:33.000 --> 00:07:35.000 je organen wilt doneren -- 00:07:35.000 --> 00:07:37.000 God verhoede dat er iets ergs 00:07:37.000 --> 00:07:39.000 met je gebeurt -- 00:07:39.000 --> 00:07:42.000 als je je rijbewijs haalt of een identiteitsbewijs 00:07:42.000 --> 00:07:44.000 kruis je het vakje aan bij: 00:07:44.000 --> 00:07:46.000 "Ik wil graag mijn organen doneren." 00:07:46.000 --> 00:07:48.000 Niet veel mensen kruisen graag vakjes aan. 00:07:48.000 --> 00:07:50.000 Het vergt moeite. Je moet nadenken. 00:07:50.000 --> 00:07:53.000 Twaalf procent doet het. 00:07:53.000 --> 00:07:56.000 Oostenrijk, een buurland, 00:07:56.000 --> 00:07:58.000 een beetje gelijk, een beetje verschillend. 00:07:58.000 --> 00:08:00.000 Wat is het verschil? 00:08:00.000 --> 00:08:02.000 Wel, je kunt nog steeds kiezen. 00:08:02.000 --> 00:08:04.000 Je kiest 00:08:04.000 --> 00:08:07.000 of je je organen wilt doneren of niet. 00:08:07.000 --> 00:08:09.000 Maar als je je rijbewijs haalt, 00:08:09.000 --> 00:08:11.000 moet je het vakje aankruisen 00:08:11.000 --> 00:08:15.000 als je je organen niet wilt doneren. 00:08:15.000 --> 00:08:17.000 Niemand kruist vakjes aan. 00:08:17.000 --> 00:08:19.000 Dat is teveel moeite. 00:08:19.000 --> 00:08:22.000 Eén procent kruist het vakje aan. De rest doet niks. 00:08:22.000 --> 00:08:24.000 Niks doen in heel normaal. 00:08:24.000 --> 00:08:27.000 Weinig mensen kruisen vakjes aan. NOTE Paragraph 00:08:27.000 --> 00:08:29.000 Wat is de uitwerking 00:08:29.000 --> 00:08:31.000 op levens redden 00:08:31.000 --> 00:08:34.000 en beschikbare organen? 00:08:34.000 --> 00:08:36.000 In Duitsland kruist 12 procent het vakje aan. 00:08:36.000 --> 00:08:39.000 Twaalf procent is orgaandonor. 00:08:39.000 --> 00:08:41.000 Een groot tekort aan organen, 00:08:41.000 --> 00:08:43.000 God verhoede, als je er een nodig hebt. 00:08:43.000 --> 00:08:46.000 In Oostenrijk, kruist ook niemand het vakje aan. 00:08:46.000 --> 00:08:49.000 Daarom is 99 procent van de mensen 00:08:49.000 --> 00:08:51.000 orgaandonor. 00:08:51.000 --> 00:08:53.000 Laksheid, gebrek aan actie. 00:08:53.000 --> 00:08:55.000 Wat is de standaardinstelling 00:08:55.000 --> 00:08:57.000 als mensen niks doen, 00:08:57.000 --> 00:09:00.000 als ze blijven uitstellen, als ze geen vakje aankruisen? 00:09:00.000 --> 00:09:02.000 Heel krachtig. 00:09:02.000 --> 00:09:04.000 We gaan het hebben 00:09:04.000 --> 00:09:08.000 over wat er gebeurt als mensen overweldigd en bang zijn 00:09:08.000 --> 00:09:11.000 om hun pensioenspaarplankeuzes te maken. 00:09:11.000 --> 00:09:14.000 Zorgen we ervoor dat ze automatisch meedoen aan het plan, 00:09:14.000 --> 00:09:16.000 of worden ze uitgesloten? 00:09:16.000 --> 00:09:19.000 In te veel pensioenspaarplannen 00:09:19.000 --> 00:09:21.000 betekent niks doen 00:09:21.000 --> 00:09:24.000 dat mensen niet gaan sparen voor hun pensioen, 00:09:24.000 --> 00:09:26.000 als ze niet het vakje aankruisen. 00:09:26.000 --> 00:09:29.000 Een vakje aankruisen kost moeite. NOTE Paragraph 00:09:29.000 --> 00:09:32.000 We spraken over een paar gedragsuitdagingen. 00:09:32.000 --> 00:09:35.000 Nog eentje voor we de uitdagingen in oplossingen omdraaien, 00:09:35.000 --> 00:09:37.000 die gaat met apen en appels. 00:09:37.000 --> 00:09:39.000 Nee, nee, nee, dit is een echte studie 00:09:39.000 --> 00:09:43.000 en het heeft een hoop te maken met gedragseconomie. 00:09:43.000 --> 00:09:46.000 Eén groep apen krijgt een appel, ze zijn er best blij mee. 00:09:46.000 --> 00:09:48.000 De andere groep krijgt twee appels, maar eentje wordt weggenomen. 00:09:48.000 --> 00:09:50.000 Ze hebben nog een appel over. 00:09:50.000 --> 00:09:53.000 Ze zijn erg kwaad. 00:09:53.000 --> 00:09:56.000 Waarom heb je onze appel afgepakt? 00:09:56.000 --> 00:09:59.000 Dit is de afkeer door besef van verlies. 00:09:59.000 --> 00:10:01.000 We balen als we iets kwijt raken, 00:10:01.000 --> 00:10:04.000 zelfs als het niet veel risico betekent. 00:10:04.000 --> 00:10:07.000 Je zult balen als je uit de geldautomaat 00:10:07.000 --> 00:10:09.000 100 dollar haalt 00:10:09.000 --> 00:10:11.000 en ontdekt dat je een briefje van 20 dollar kwijt bent. 00:10:11.000 --> 00:10:13.000 Het is heel pijnlijk, 00:10:13.000 --> 00:10:15.000 hoewel het niks betekent. 00:10:15.000 --> 00:10:19.000 Die 20 dollar hadden een snelle lunch kunnen zijn. 00:10:19.000 --> 00:10:23.000 Dus deze afkeer van verlies 00:10:23.000 --> 00:10:26.000 treedt ook op als het om sparen gaat, 00:10:26.000 --> 00:10:28.000 want mensen ervaren sparen 00:10:28.000 --> 00:10:31.000 mentaal, emotioneel en intuïtief 00:10:31.000 --> 00:10:33.000 als een verlies, 00:10:33.000 --> 00:10:36.000 want ik heb minder uit te geven. NOTE Paragraph 00:10:36.000 --> 00:10:38.000 We hebben het gehad over 00:10:38.000 --> 00:10:40.000 allerlei gedragsuitdagingen 00:10:40.000 --> 00:10:44.000 die uiteindelijk met sparen van doen hebben. 00:10:44.000 --> 00:10:47.000 Als je denkt aan onmiddellijke beloning -- 00:10:47.000 --> 00:10:50.000 chocolade versus bananen -- 00:10:50.000 --> 00:10:53.000 het is pijnlijk om nu te sparen. 00:10:53.000 --> 00:10:55.000 Het is veel leuker 00:10:55.000 --> 00:10:57.000 om nu uit te geven. 00:10:57.000 --> 00:11:00.000 We hadden het over laksheid en orgaandonoren 00:11:00.000 --> 00:11:02.000 en het vakje aankruisen. 00:11:02.000 --> 00:11:04.000 Als mensen een hoop vakjes moeten aankruisen 00:11:04.000 --> 00:11:06.000 om aan een pensioenspaarplan mee te doen 00:11:06.000 --> 00:11:08.000 dan blijven ze uitstellen 00:11:08.000 --> 00:11:10.000 en doen niet mee. 00:11:10.000 --> 00:11:12.000 En tot slot hadden we het over afkeer van verlies, 00:11:12.000 --> 00:11:14.000 en apen en appels. 00:11:14.000 --> 00:11:17.000 Als mensen het sparen voor pensioen 00:11:17.000 --> 00:11:20.000 ervaren als een verlies, 00:11:20.000 --> 00:11:23.000 zullen ze niet sparen voor hun pensioen. NOTE Paragraph 00:11:23.000 --> 00:11:25.000 Dus we hebben deze uitdagingen, 00:11:25.000 --> 00:11:27.000 en wat Richard Thaler en mij 00:11:27.000 --> 00:11:29.000 altijd heeft gefascineerd -- 00:11:29.000 --> 00:11:31.000 neem behavioral finance, 00:11:31.000 --> 00:11:33.000 maak het behavioral finance op steroïden 00:11:33.000 --> 00:11:35.000 of behavioral finance 2.0 00:11:35.000 --> 00:11:37.000 of behavioral finance in aktie -- 00:11:37.000 --> 00:11:41.000 draai de uitdagingen om in oplossingen. 00:11:41.000 --> 00:11:44.000 We bedachten een beschamend eenvoudige oplossing 00:11:44.000 --> 00:11:48.000 genaamd: 'Spaar Meer, niet vandaag, Morgen'. 00:11:48.000 --> 00:11:50.000 Hoe lost dat de uitdagingen op 00:11:50.000 --> 00:11:52.000 waar we over praatten? 00:11:52.000 --> 00:11:54.000 Als je nadenkt over het probleem 00:11:54.000 --> 00:11:56.000 van bananen versus chocolade, 00:11:56.000 --> 00:11:59.000 dan denken we dat we volgende week bananen zullen gaan eten. 00:11:59.000 --> 00:12:02.000 We denken dat we volgend jaar meer zullen gaan sparen. 00:12:02.000 --> 00:12:05.000 Spaar Meer Morgen 00:12:05.000 --> 00:12:07.000 nodigt werknemers uit 00:12:07.000 --> 00:12:09.000 om meer te sparen, misschien volgend jaar -- 00:12:09.000 --> 00:12:11.000 ooit in de toekomst 00:12:11.000 --> 00:12:13.000 als we ons voor kunnen stellen 00:12:13.000 --> 00:12:15.000 dat we bananen eten, 00:12:15.000 --> 00:12:17.000 meer vrijwilligerswerk doen in de gemeenschap, 00:12:17.000 --> 00:12:21.000 meer bewegen en allerlei dingen doen die goed zijn voor de planeet. NOTE Paragraph 00:12:21.000 --> 00:12:24.000 We spraken ook over het vakje aankruisen 00:12:24.000 --> 00:12:27.000 en hoe moeilijk het is om een actie te ondernemen. 00:12:27.000 --> 00:12:29.000 Spaar Meer Morgen 00:12:29.000 --> 00:12:31.000 maakt het gemakkelijk. 00:12:31.000 --> 00:12:33.000 Het is een automatische piloot. 00:12:33.000 --> 00:12:37.000 Als je mij vertelt dat je meer wilt sparen in de toekomst, 00:12:37.000 --> 00:12:39.000 laten we zeggen elke januari, 00:12:39.000 --> 00:12:42.000 ga je automatisch meer sparen 00:12:42.000 --> 00:12:45.000 en het wordt overgeheveld van je salarisstrook naar je pensioenspaarplan 00:12:45.000 --> 00:12:47.000 voor je het ziet, voor je het aanraakt, 00:12:47.000 --> 00:12:49.000 voor je te maken krijgt 00:12:49.000 --> 00:12:52.000 met onmiddellijke beloning. 00:12:52.000 --> 00:12:55.000 Maar wat doen we met de apen 00:12:55.000 --> 00:12:57.000 en besef van verlies? 00:12:57.000 --> 00:12:59.000 Als het weer januari wordt 00:12:59.000 --> 00:13:01.000 kunnen mensen voelen dat als ze meer sparen, 00:13:01.000 --> 00:13:04.000 ze minder kunnen uitgeven en dat is pijnlijk. 00:13:05.000 --> 00:13:07.000 Misschien moet het niet alleen januari zijn. 00:13:07.000 --> 00:13:10.000 Misschien moeten we mensen meer laten sparen 00:13:10.000 --> 00:13:13.000 als ze meer geld verdienen. 00:13:13.000 --> 00:13:16.000 Op die manier hoeven ze, als ze meer verdienen, als ze opslag krijgen, 00:13:16.000 --> 00:13:20.000 niet in hun uitgaven te snijden. 00:13:20.000 --> 00:13:22.000 Ze nemen een beetje 00:13:22.000 --> 00:13:24.000 van de loonsverhoging mee naar huis 00:13:24.000 --> 00:13:26.000 en geven meer uit -- 00:13:26.000 --> 00:13:28.000 leggen een beetje van de verhoging in 00:13:28.000 --> 00:13:30.000 in een pensioenspaarplan. NOTE Paragraph 00:13:30.000 --> 00:13:32.000 Dus dat is het programma, 00:13:32.000 --> 00:13:34.000 beschamend eenvoudig, 00:13:34.000 --> 00:13:36.000 maar zoals we gaan zien, 00:13:36.000 --> 00:13:38.000 extreem krachtig. 00:13:38.000 --> 00:13:40.000 Richard Thaler en ik hebben het 00:13:40.000 --> 00:13:42.000 voor het eerst toegepast 00:13:42.000 --> 00:13:45.000 in 1998. 00:13:45.000 --> 00:13:48.000 Een middelgroot bedrijf in het Middenwesten. 00:13:48.000 --> 00:13:50.000 Arbeiders die 00:13:50.000 --> 00:13:52.000 worstelden om hun rekeningen te betalen 00:13:52.000 --> 00:13:54.000 vertelden ons herhaaldelijk 00:13:54.000 --> 00:13:57.000 dat ze niet meteen meer kunnen sparen. 00:13:57.000 --> 00:14:00.000 Vandaag meer sparen is geen optie. 00:14:00.000 --> 00:14:02.000 We nodigden ze uit om 00:14:02.000 --> 00:14:05.000 drie procent meer te sparen 00:14:05.000 --> 00:14:08.000 elke keer dat ze loonsverhoging kregen. 00:14:08.000 --> 00:14:11.000 En hier zijn de resultaten. 00:14:11.000 --> 00:14:13.000 We zien hier een periode van drie en een half jaar, 00:14:13.000 --> 00:14:15.000 met vier loonsverhogingen. 00:14:15.000 --> 00:14:17.000 Mensen die met moeite konden sparen, 00:14:17.000 --> 00:14:19.000 spaarden nu 3 procent van hun loon. 00:14:19.000 --> 00:14:21.000 Drie en een half jaar later 00:14:21.000 --> 00:14:24.000 sparen ze bijna vier keer zoveel, 00:14:24.000 --> 00:14:27.000 bijna 14 procent. NOTE Paragraph 00:14:27.000 --> 00:14:29.000 En er staan schoenen en fietsen 00:14:29.000 --> 00:14:31.000 en dingen op deze grafiek 00:14:31.000 --> 00:14:33.000 want ik wil geen cijfers 00:14:33.000 --> 00:14:35.000 in het luchtledige projecteren. 00:14:35.000 --> 00:14:38.000 Ik wil echt nadenken over het feit 00:14:38.000 --> 00:14:40.000 dat vier keer meer sparen 00:14:40.000 --> 00:14:42.000 een enorm verschil maakt 00:14:42.000 --> 00:14:44.000 als je bekijkt welke levensstijl 00:14:44.000 --> 00:14:46.000 mensen zich kunnen veroorloven. 00:14:46.000 --> 00:14:48.000 Het is echt. 00:14:48.000 --> 00:14:51.000 Het zijn niet alleen cijfers op papier. 00:14:51.000 --> 00:14:53.000 Door drie procent te sparen, 00:14:53.000 --> 00:14:55.000 kunnen mensen leuke sneakers kopen 00:14:55.000 --> 00:14:57.000 om op te gaan lopen. 00:14:57.000 --> 00:15:01.000 Ze kunnen zich verder niks veroorloven. 00:15:01.000 --> 00:15:03.000 Als ze 14 procent sparen 00:15:03.000 --> 00:15:06.000 kunnen ze misschien mooie nette schoenen kopen 00:15:06.000 --> 00:15:09.000 om mee naar de auto te lopen. 00:15:09.000 --> 00:15:11.000 Dat is echt een verschil. 00:15:11.000 --> 00:15:16.000 Tegenwoordig heeft zo'n 60 procent van de grote bedrijven 00:15:16.000 --> 00:15:19.000 een programma als dit ingevoerd. 00:15:19.000 --> 00:15:22.000 Het maakte onderdeel uit van de Pension Protection Act. 00:15:22.000 --> 00:15:24.000 Uiteraard zijn Thaler en ik 00:15:24.000 --> 00:15:27.000 gezegend met onze deelname aan dit programma 00:15:27.000 --> 00:15:29.000 dat zoveel goed doet. NOTE Paragraph 00:15:29.000 --> 00:15:31.000 Laat me afronden 00:15:31.000 --> 00:15:34.000 met twee belangrijke tips. 00:15:34.000 --> 00:15:37.000 De eerste is dat behavioral finance 00:15:37.000 --> 00:15:40.000 extreem krachtig is. 00:15:40.000 --> 00:15:43.000 Dit is maar één voorbeeld. 00:15:43.000 --> 00:15:45.000 Ten tweede: 00:15:45.000 --> 00:15:47.000 er is nog een lange weg te gaan. 00:15:47.000 --> 00:15:50.000 Dit is maar het topje van de ijsberg. 00:15:50.000 --> 00:15:53.000 Denk aan mensen en hypotheken 00:15:53.000 --> 00:15:56.000 en huizen kopen die je toch niet kunt betalen. 00:15:56.000 --> 00:15:58.000 Daarover moeten we nadenken. 00:15:58.000 --> 00:16:01.000 Denk aan mensen die teveel risico nemen, 00:16:01.000 --> 00:16:04.000 niet begrijpen hoeveel risico ze nemen, 00:16:04.000 --> 00:16:06.000 of te weinig risico nemen. 00:16:06.000 --> 00:16:08.000 Daar moeten we aan denken. 00:16:08.000 --> 00:16:11.000 Denk aan duizend dollar per jaar besteed 00:16:11.000 --> 00:16:13.000 aan loten. 00:16:13.000 --> 00:16:15.000 Daar moeten we aan denken. 00:16:15.000 --> 00:16:17.000 Het record 00:16:17.000 --> 00:16:19.000 is in Singapore. 00:16:19.000 --> 00:16:21.000 Het gemiddelde huishouden 00:16:21.000 --> 00:16:24.000 geeft elk jaar $4000 uit aan loten. 00:16:24.000 --> 00:16:26.000 We hebben nog een lange weg te gaan, 00:16:26.000 --> 00:16:28.000 een hoop op te lossen, 00:16:28.000 --> 00:16:31.000 ook op pensioengebied 00:16:31.000 --> 00:16:33.000 wat mensen doen met hun geld 00:16:33.000 --> 00:16:35.000 als ze gepensioneerd zijn. NOTE Paragraph 00:16:35.000 --> 00:16:37.000 Nog een laatste vraag: 00:16:37.000 --> 00:16:40.000 Wie van jullie is er gerust op 00:16:40.000 --> 00:16:42.000 bij het plannen van je pensioen, 00:16:42.000 --> 00:16:45.000 dat je een solide plan hebt 00:16:45.000 --> 00:16:47.000 voor je pensioen, of 00:16:47.000 --> 00:16:50.000 bij gebruik van sociale voorzieningen. 00:16:50.000 --> 00:16:52.000 Welke leefstijl verwacht je? 00:16:52.000 --> 00:16:54.000 Hoeveel heb je elke maand te besteden, 00:16:54.000 --> 00:16:56.000 zodat je niet blut raakt? 00:16:56.000 --> 00:16:59.000 Wie van jullie denkt dat hij een solide plan heeft voor de toekomst 00:16:59.000 --> 00:17:03.000 wat betreft beslissingen voor na je pensionering? 00:17:04.000 --> 00:17:07.000 Een, twee, drie, vier. 00:17:07.000 --> 00:17:09.000 Minder dan drie procent 00:17:09.000 --> 00:17:11.000 van een wereldwijs publiek. 00:17:11.000 --> 00:17:14.000 Behavioral finance heeft nog een lange weg te gaan. 00:17:14.000 --> 00:17:16.000 Er zijn veel kansen 00:17:16.000 --> 00:17:20.000 om het telkens weer opnieuw te versterken. NOTE Paragraph 00:17:20.000 --> 00:17:22.000 Dank je. NOTE Paragraph 00:17:22.000 --> 00:17:24.000 (Applaus)