0:00:00.000,0:00:03.000
Այսօր ես կխոսեմ ավելի շատ գումար տնտեսելու մասին,

0:00:03.000,0:00:06.000
բայց ոչ այսօր, այլ վաղը:

0:00:06.000,0:00:08.000
Ես կխոսեմ Վաղը Ավել Խնայելու մասին:

0:00:08.000,0:00:10.000
Դա ծրագիր է, որը Ռիչարդ Թալերը՝

0:00:10.000,0:00:12.000
Չիկագոյի համալսարանից, և ես

0:00:12.000,0:00:15.000
մշակել ենք երևի 15 տարի առաջ:

0:00:15.000,0:00:17.000
Ծրագիրը, կարելի է ասել,

0:00:17.000,0:00:19.000
ֆինանսական վարքագծի օրինակ է

0:00:19.000,0:00:21.000
խթանիչների վրա՝

0:00:21.000,0:00:24.000
թե ինչպես է կարելի կիրառել ֆինանսական վարքագիծը:

0:00:24.000,0:00:27.000
Դուք կարող եք հարցնել, թե ի՞նչ է ֆինանսական վարքագիծը:

0:00:27.000,0:00:30.000
Եկեք պատկերացնենք, թե ինչպես ենք կառավարում մեր գումարները:

0:00:30.000,0:00:33.000
Եկեք սկսենք վարկերից:

0:00:33.000,0:00:35.000
Դա, կարծես, արդի թեմա է,

0:00:35.000,0:00:37.000
առնվազն ԱՄՆ-ում:

0:00:37.000,0:00:39.000
Շատ մարդիկ գնում են

0:00:39.000,0:00:42.000
իրենց հնարավորության սահմաններում ամենամեծ տունը,

0:00:42.000,0:00:45.000
և իրականում դրանից էլ մի քիչ մեծը:

0:00:45.000,0:00:48.000
Եվ դրանից հետո գալիս է բռնագանձումը:

0:00:48.000,0:00:50.000
Եվ նրանք սկսում են մեղադրել բանկերին նրանում,

0:00:50.000,0:00:53.000
որ իրենք են եղել այն վատ մարդիկ, ովքեր տվել է այդ վարկը:

0:00:53.000,0:00:55.000
Եկեք նաև մտածենք նրա մասին

0:00:55.000,0:00:57.000
թե ինչպես ենք կառավարում ռիսկերը.

0:00:57.000,0:00:59.000
օրինակ՝ ֆոնդային շուկաներում ներդրումները:

0:00:59.000,0:01:02.000
Երկու տարի առաջ, երեք տարի առաջ, նույնիսկ չորս տարի առաջ

0:01:02.000,0:01:04.000
շուկաների իրավիճակը լավ էր:

0:01:04.000,0:01:07.000
Իհարկե, մենք էինք ռիսկ կրողները:

0:01:07.000,0:01:09.000
Ապա ֆոնդային շուկաներն անկում ապրեցին,

0:01:09.000,0:01:11.000
և մենք անմիջապես. «Վայ...

0:01:11.000,0:01:14.000
Այդ կորուստները,

0:01:14.000,0:01:17.000
դրանք էապես տարբերվում են

0:01:17.000,0:01:20.000
նրանցից, թե ինչ էինք մենք իրականում սպասում,

0:01:20.000,0:01:22.000
երբ շուկաները աճ էին ապրում»:

0:01:22.000,0:01:25.000
Այսպիսով, հավանաբար մենք այդքան լավ չենք գործում,

0:01:25.000,0:01:27.000
երբ հարցը վերաբերվում է ռիսկի դիմելուն:

0:01:27.000,0:01:30.000
Ձեզանից քանի՞սը iPhone ունի:

0:01:30.000,0:01:33.000
Որևէ՞ մեկը։ Հիանալի է:

0:01:33.000,0:01:36.000
Ես կարող եմ գրազ գալ, որ ձեզանից շատերը

0:01:36.000,0:01:39.000
ապահովագրել են իրենց iPhone-երը՝

0:01:39.000,0:01:42.000
դուք անուղղակիորեն գնում եք ապահովագրություն՝ վճարելով ընդլայնված երաշխիքի համար:

0:01:42.000,0:01:44.000
Ի՞նչ կլինի, եթե դուք կորցնեք ձեր iPhone-ը:

0:01:44.000,0:01:46.000
Ի՞նչ, եթե մի այլ բան պատահի:

0:01:46.000,0:01:48.000
Ձեզանից քանի՞սը երեխաներ ունի:

0:01:48.000,0:01:50.000
Որևե՞ մեկը:

0:01:50.000,0:01:52.000
Մի իջեցրեք ձեռ ձեռքերը,

0:01:52.000,0:01:55.000
եթե դուք ունեք բավարար կյանքի ապահովագրություն:

0:01:55.000,0:01:57.000
Ես տեսնում եմ, որ շատ ձեռքեր իջնում են:

0:01:57.000,0:01:59.000
Ես կարող եմ կանխատեսել,

0:01:59.000,0:02:01.000
ելնելով նրանից, որ դուք եք ներկայացուցչական նմուշը,

0:02:01.000,0:02:03.000
որ ձեզանից շատերը

0:02:03.000,0:02:06.000
ապահովագրում են իրենց iPhone-ը, ոչ թե կյանքը՝

0:02:06.000,0:02:08.000
նույնիսկ, երբ երեխաներ ունեն:

0:02:08.000,0:02:11.000
Մենք այդքան էլ լավ չենք գործում, երբ հարցը վերաբերվում է ապահովագրությանը:

0:02:11.000,0:02:15.000
Ամերիկյան միջին ընտանիքը

0:02:15.000,0:02:18.000
տարեկան ծախսում է 1,000 դոլար

0:02:18.000,0:02:20.000
վիճակախաղերի վրա:

0:02:20.000,0:02:23.000
Եվ ես գիտեմ, որ դա խենթ է հնչում:

0:02:23.000,0:02:26.000
Ձեզանից քանի՞սն է տարեկան 1,000 դոլար ծախսում վիճակախաղերի վրա:

0:02:26.000,0:02:28.000
Ոչ ոք:

0:02:28.000,0:02:31.000
Դա մեզ ասում է, որ այս սենյակում ներկա չգտնվող մարդիկ

0:02:31.000,0:02:33.000
ծախսում են ավելի քան հազար

0:02:33.000,0:02:36.000
որպեսզի միջինում ստացվի հազար:

0:02:36.000,0:02:38.000
Ցածր եկամուտ ունեցող մարդիկ

0:02:38.000,0:02:42.000
ծախսում են ավելի քան հազար վիճակախաղերի վրա:

0:02:42.000,0:02:44.000
Այսպիսով, ի՞նչ է դա մեզ ասում:

0:02:44.000,0:02:47.000
Մենք այդքան էլ լավ չենք գործում, երբ հարցը վերաբերվում է գումարների կառավարմանը:

0:02:47.000,0:02:50.000
Ֆինանսական վարքագիծը իրականում միավորում է

0:02:50.000,0:02:52.000
հոգեբանությունը և տնտեսագիտությունը՝

0:02:52.000,0:02:54.000
փորձելով հասկանալ

0:02:54.000,0:02:56.000
մարդկանց ֆինանսական սխալները:

0:02:56.000,0:02:58.000
Եվ ես կարող եմ կանգնել այստեղ

0:02:58.000,0:03:02.000
իմ տրամադրության տակ մնացած 12 րոպե և 53 վայրկյանը

0:03:02.000,0:03:04.000
և կատակել տարատեսակ եղանակների մասին,

0:03:04.000,0:03:06.000
թե ինչպես ենք մենք կառավարում գումարները,

0:03:06.000,0:03:09.000
և ի վերջո դուք կհարցնեք. «Ինչպե՞ս մենք կարող ենք օգնել մարդկանց»:

0:03:09.000,0:03:12.000
Եվ դա է, ինչի վրա եմ ցանկանում կենտրոնանալ այսօր:

0:03:12.000,0:03:14.000
Ինչպե՞ս վերցնել հասկացությունը

0:03:14.000,0:03:17.000
մարդկանց ֆինանսական սխալների մասին

0:03:17.000,0:03:20.000
և ապա վարքագծային մարտահրավերները վերածել

0:03:20.000,0:03:22.000
վարքագծային լուծումների:

0:03:22.000,0:03:24.000
Եվ այսօր ես պատրաստվում եմ խոսել նրա մասին,

0:03:24.000,0:03:26.000
թե ինչպես Խնայել Ավելին Վաղը:

0:03:26.000,0:03:28.000
Ես ուզում եմ անդրադարձ կատարել մի հարցի՝

0:03:28.000,0:03:30.000
խնայողությունների խնդրին:

0:03:30.000,0:03:32.000
Ահա էկրանի վրա ունենք

0:03:32.000,0:03:34.000
մի ներկայացուցչական նմուշ՝

0:03:34.000,0:03:36.000
բնութագրող 100 ամերիկացիների:

0:03:36.000,0:03:39.000
Եվ մենք դիտարկելու ենք նրանց խնայողական վարքագծերը:

0:03:39.000,0:03:41.000
Առաջին ուշագրավ բանը այն է, որ

0:03:41.000,0:03:43.000
նրանց կեսը

0:03:43.000,0:03:45.000
նույնիսկ չունեն հնարավորություն

0:03:45.000,0:03:47.000
մուտք գործել 401(k) պլան:

0:03:47.000,0:03:50.000
Նրանք չեն կարող հեշտությամբ խնայողություններ անել:

0:03:50.000,0:03:53.000
Նրանք չեն կարող թույլ տալ իրենց գումարները ուղղել աշխատավարձից

0:03:53.000,0:03:55.000
դեպի 401(k) պլան՝

0:03:55.000,0:03:57.000
մինչև գումարը տեսնելը,

0:03:57.000,0:03:59.000
մինչև այն շոշափելը:

0:03:59.000,0:04:02.000
Իսկ ինչ վերաբերվում է մնացած կեսին,

0:04:02.000,0:04:05.000
նրանցից ոմանք նախընտրում են չխնայել:

0:04:05.000,0:04:07.000
Նրանք պարզապես շատ ծույլ են:

0:04:07.000,0:04:10.000
Նրանք երբեք չեն ջանա մուտք գործել բարդ վեբկայք

0:04:10.000,0:04:13.000
և 17 անգամ սեղմել մկնիկի կոճակը՝ 401(k) պլանին միանալու համար:

0:04:13.000,0:04:15.000
Եվ դրանից հետո նրանք պետք է որոշեն, թե ինչպես են նրանք կատարելու ներդրում

0:04:15.000,0:04:17.000
իրենց հասանելի 52 հնարավորությունից,

0:04:17.000,0:04:21.000
և նրանք երբևիցե չեն լսել, թե ինչ է ֆինանսական ֆոնդային ներդրումը:

0:04:21.000,0:04:23.000
Եվ նրանք գերբեռնվում են և պարզապես չեն անդամագրվում:

0:04:23.000,0:04:28.000
Քանի՞ հոգի է ի վերջո խնայողություններ անում 401(k) պլանի միջոցով:

0:04:28.000,0:04:31.000
Ամերիկացիների մեկ երրորդը:

0:04:31.000,0:04:33.000
Երկու երրորդը այս պահին խնայողություններ չեն անում:

0:04:33.000,0:04:35.000
Իսկ արդյոք նրանք բավարա՞ր խնայողություններ են անում:

0:04:35.000,0:04:37.000
Հանենք նրանց,

0:04:37.000,0:04:39.000
ով ասում է, որ շատ քիչ է խնայում:

0:04:39.000,0:04:41.000
Միայն 10-ից մեկն է

0:04:41.000,0:04:44.000
բավականաչափ խնայում:

0:04:44.000,0:04:46.000
10-ից ինը

0:04:46.000,0:04:49.000
կամ չեն կարող խնայել 401(k) պլանի միջոցով,

0:04:49.000,0:04:52.000
և որոշում են չխնայել, կամ որոշում չեն կայացնում,

0:04:52.000,0:04:55.000
կամ շատ քիչ են խնայում:

0:04:55.000,0:04:57.000
Մեզ թվում է, մենք խնդիր ունենք,

0:04:57.000,0:04:59.000
որ մարդիկ չափից շատ են խնայում:

0:04:59.000,0:05:01.000
Եկեք տեսնենք:

0:05:01.000,0:05:03.000
Մենք ունենք մեկ անձ,

0:05:03.000,0:05:06.000
իրականում, պետք է կիսենք նրան,

0:05:06.000,0:05:09.000
որովհետև արդյունքը մեկ տոկոսից էլ քիչ է:

0:05:09.000,0:05:12.000
Կոպիտ հաշված, ամերիկացիների կես տոկոսն է

0:05:12.000,0:05:17.000
համարում, որ խնայում է չափից շատ:

0:05:17.000,0:05:19.000
Եվ ի՞նչ ենք պատրաստվում անել այս կապակցությամբ:

0:05:19.000,0:05:21.000
Իրականում դրա վրա եմ ուզում կենտրոնանալ այսօր:

0:05:21.000,0:05:23.000
Մենք պետք է հասկանանք,

0:05:23.000,0:05:25.000
թե ինչու մարդիկ չեն խնայում,

0:05:25.000,0:05:27.000
և ապա, հուսով եմ, կկարողանանք հակադարձել

0:05:27.000,0:05:29.000
վարքագծային մարտահրավերները

0:05:29.000,0:05:31.000
վարքագծային լուծումների,

0:05:31.000,0:05:34.000
և ապա տեսնել, թե ինչքան ազդեցիկ կարող է դա լինել:

0:05:34.000,0:05:36.000
Այսպիսով, թույլ տվեք մեկ վայրկյանով շեղվել,

0:05:36.000,0:05:38.000
քանի որ մենք պատրաստվում ենք բացահայտել այն խնդիրները,

0:05:38.000,0:05:41.000
այն մարտահրավերները, այն վարքագծային մարտահրավերները,

0:05:41.000,0:05:43.000
որոնք խոչնդոտում են մարդկանց խնայելուց:

0:05:43.000,0:05:47.000
Ես պատրաստվում եմ շեղվել և խոսել շոկոլադից ու բանաններից:

0:05:47.000,0:05:50.000
Ենթադրենք, հաջորդ շաբաթ ևս կանցկացվեր մեկ այլ հիանալի TED միջոցառում:

0:05:50.000,0:05:52.000
Եվ ընդմիջման ժամանակ

0:05:52.000,0:05:54.000
այնտեղ կլիներ հյուրասիրություն

0:05:54.000,0:05:56.000
և դուք կկարողանայիք ընտրել շոկոլադի և բանանի միջև:

0:05:56.000,0:05:59.000
Ինչպես եք կարծում, ձեզանից որքա՞նը կնախընտրեր վերցնել բանան

0:05:59.000,0:06:01.000
հաջորդ շաբաթվա ենթադրյալ TED միջոցառման ժամանակ:

0:06:01.000,0:06:03.000
Ո՞վ բանան կնախընտրեր:

0:06:03.000,0:06:05.000
Հիանալի է:

0:06:05.000,0:06:07.000
Ես գիտականորեն կանխատեսում եմ,

0:06:07.000,0:06:10.000
որ ձեզանից 74 տոկոսը բանան կնախընտրի:

0:06:10.000,0:06:14.000
Համենայն դեպս այդպես է կանխատեսում մի հրաշալի ուսումնասիրություն:

0:06:15.000,0:06:18.000
Եվ ապա օրեր հետո

0:06:18.000,0:06:22.000
տեսնենք, թե ինչ են մարդիկ ուտում ի վերջո:

0:06:23.000,0:06:26.000
Նույն մարդիկ, որ պատկերացրել են իրենց

0:06:26.000,0:06:28.000
բանան ուտելիս,

0:06:28.000,0:06:30.000
ի վերջո շոկոլադ են կերել

0:06:30.000,0:06:32.000
մեկ շաբաթ անց:

0:06:32.000,0:06:34.000
Ինքնատիրապետումը

0:06:34.000,0:06:37.000
խնդիր չէ՝ ապագա ժամանակում:

0:06:37.000,0:06:39.000
Դա խնդիր է միայն այս պահին,

0:06:39.000,0:06:43.000
երբ շոկոլադը մեր դիմացն է:

0:06:43.000,0:06:46.000
Ի՞նչ կապ ունի դա ժամանակի և խնայողությունների հետ,

0:06:46.000,0:06:49.000
այս անհապաղ բավականության խնդիրը:

0:06:49.000,0:06:53.000
Կամ, ինչպես տնտեսագետներն են անվանում, ներկայի պաշարմունք:

0:06:53.000,0:06:55.000
Մենք մտածում ենք խնայողության մասին։ Մենք գիտենք, որ պետք է խնայենք:

0:06:55.000,0:06:58.000
Մենք գիտենք, որ կանենք դա հաջորդ տարի, բայց այսօր գնանք և ծախսենք:

0:06:58.000,0:07:00.000
Ծննդյան տոներն են մոտենում,

0:07:00.000,0:07:03.000
մենք կարող ենք բազմաթիվ նվերներ գնել բոլոր ծանոթների համար:

0:07:03.000,0:07:07.000
Այսպիսով, դա ներկայի պաշարմունքի խնդիրն է,

0:07:07.000,0:07:09.000
որ հանգեցնում է մեզ մտածել խնայողության մասին,

0:07:09.000,0:07:11.000
բայց բերում է ծախսելուն:

0:07:11.000,0:07:13.000
Թույլ տվեք այժմ խոսել

0:07:13.000,0:07:15.000
խնայողության մեկ այլ վարքագծային խոչընդոտի մասին,

0:07:15.000,0:07:17.000
որը կապ ունի իներցիայի հետ:

0:07:17.000,0:07:19.000
Բայց կրկին, մի փոքրիկ շեղում

0:07:19.000,0:07:22.000
դեպի օրգանների նվիրատվության թեման:

0:07:22.000,0:07:25.000
Տարբեր երկրները համեմատող մի հրաշալի հետազոտություն:

0:07:25.000,0:07:28.000
Մենք դիտարկելու ենք երկու շատ նման երկրներ՝

0:07:28.000,0:07:31.000
Գերմանիա և Ավստրիա:

0:07:31.000,0:07:33.000
Եվ ահա Գերմանիայում,

0:07:33.000,0:07:35.000
եթե դուք օրգան եք ուզում նվիրաբերել,

0:07:35.000,0:07:37.000
Աստված մի արասցե, ինչ-որ վատ բան

0:07:37.000,0:07:39.000
պատահի ձեզ հետ,

0:07:39.000,0:07:42.000
երբ դուք ստանում եք վարորդական իրավունք կամ նույնականացման քարտ,

0:07:42.000,0:07:44.000
դուք նշում եք անում վանդակում, որը ասում է.

0:07:44.000,0:07:46.000
«Ես ցանկանում եմ նվիրաբերել իմ օրգանները»:

0:07:46.000,0:07:48.000
Ոչ բոլորն են նշում անում վանդակներում:

0:07:48.000,0:07:50.000
Դա ջանք է պահանջում։ Դու պետք է մտածես:

0:07:50.000,0:07:53.000
Դա անում են տասներկու տոկոսը:

0:07:53.000,0:07:56.000
Ավստրիան՝ հարևան երկիրը,

0:07:56.000,0:07:58.000
փոքր-ինչ նման է, փոքր-ինչ տարբեր:

0:07:58.000,0:08:00.000
Ինչու՞մն է տարբերությունը:

0:08:00.000,0:08:02.000
Դե, դուք նույնպես ընտրություն ունենք:

0:08:02.000,0:08:04.000
Դուք ընտրելու եք

0:08:04.000,0:08:07.000
արդյոք ցանկանում եք նվիրաբերել օրգաններ, թե ոչ:

0:08:07.000,0:08:09.000
Բայց երբ վարորդական իրավունք եք ստանում,

0:08:09.000,0:08:11.000
դուք նշում եք անում վանդակում,

0:08:11.000,0:08:15.000
եթե օրգան նվիրաբերել չեք ցանկանում:

0:08:15.000,0:08:17.000
Ոչ ոք նշում չի անում:

0:08:17.000,0:08:19.000
Դա մի տեսակ շատ ջանք է պահանջում:

0:08:19.000,0:08:22.000
Մեկ տոկոսն են նշում անում վանդակում: Մնացածը ոչ մի բան չեն անում:

0:08:22.000,0:08:24.000
Ոչինչ չանելը շատ տարածված է:

0:08:24.000,0:08:27.000
Քիչ մարդիկ են վանդակներ նշում:

0:08:27.000,0:08:29.000
Ինչպիսի՞ն են հետևանքները՝

0:08:29.000,0:08:31.000
կյանքեր փրկելու

0:08:31.000,0:08:34.000
և օրգանների հասանելիության:

0:08:34.000,0:08:36.000
Գերմանիայում 12 տոկոսը նշում են անում վանդակում:

0:08:36.000,0:08:39.000
Տասներկու տոկոսը օրգանների դոնոր են:

0:08:39.000,0:08:41.000
Օրգանների հսկայական պակասություն,

0:08:41.000,0:08:43.000
Աստված մի արասցե, եթե կարիքն ունեք:

0:08:43.000,0:08:46.000
Ավստրիայում, կրկին, ոչ ոք նշում չի անում:

0:08:46.000,0:08:49.000
Ուստի, մարդկանց 99 տոկոսը

0:08:49.000,0:08:51.000
օրգանների դոնոր են:

0:08:51.000,0:08:53.000
Իներցիա, գործողության բացակայություն:

0:08:53.000,0:08:55.000
Ո՞րն է լռելյայն կարգավիճակը,

0:08:55.000,0:08:57.000
երբ մարդ ոչ մի բան չի անում,

0:08:57.000,0:09:00.000
երբ շարունակ հապաղում է, երբ վանդակներում նշում չի անում:

0:09:00.000,0:09:02.000
Շատ հզոր է:

0:09:02.000,0:09:04.000
Մենք կխոսենք

0:09:04.000,0:09:08.000
նրա մասին, թե ինչ է պատահում, երբ մարդիկ գերբեռնված և վախեցած են

0:09:08.000,0:09:11.000
կատարել իրենց 401(k) ընտրությունները:

0:09:11.000,0:09:14.000
Պատրաստվում ենք արդյոք իրենց ավտոմատ կերպով միացնել համակարգին,

0:09:14.000,0:09:16.000
թե՞ նրանք դուրս են մնալու:

0:09:16.000,0:09:19.000
401(k) համակարգի չափազանց մեծաքանակ պլաններում,

0:09:19.000,0:09:21.000
երբ մարդիկ ոչ մի բան չեն անում,

0:09:21.000,0:09:24.000
նշանակում է, որ նրանք չեն խնայում կենսաթոշակի համար,

0:09:24.000,0:09:26.000
եթե վանդակում նշում չեն անում:

0:09:26.000,0:09:29.000
Իսկ վանդակում նշում անելը ջանք է պահանջում:

0:09:29.000,0:09:32.000
Այսպիսով մենք զրուցեցինք մի քանի վարքագծային մարտահրավերների մասին:

0:09:32.000,0:09:35.000
Եվս մեկը, մինչ մարտահրավերները լուծումների կհակադարձենք,

0:09:35.000,0:09:37.000
որը կապված է կապիկների և խնձորների հետ:

0:09:37.000,0:09:39.000
Ոչ, ոչ, ոչ, սա իրական ուսումնասիրություն է

0:09:39.000,0:09:43.000
և այն մեծ կապ ունի վարքագծային տնտեսագիտության հետ:

0:09:43.000,0:09:46.000
Կապիկների մի խումբ խնձոր է ստանում, նրանք շատ երջանիկ են:

0:09:46.000,0:09:48.000
Մեկ այլ խումբ ստանում է երկու խնձոր, ապա մեկը խլում են:

0:09:48.000,0:09:50.000
Նրանց մոտ դեռ մեկ խնձոր մնացել է:

0:09:50.000,0:09:53.000
Նրանք շատ ջղայն են:

0:09:53.000,0:09:56.000
Ինչու՞ վերցրիք մեր խնձորը:

0:09:56.000,0:09:59.000
Սա կորստի զգացման նկատմամբ հակակրանք է:

0:09:59.000,0:10:01.000
Մենք ատում ենք ինչ-որ բան կորցնել,

0:10:01.000,0:10:04.000
նույնիսկ երբ դա մեծ ռիսկ չի ներկայացնում:

0:10:04.000,0:10:07.000
Ձեզ դուր չէր գա, եթե գնայիք ու բանկոմատից

0:10:07.000,0:10:09.000
հանեիք 100 դոլար

0:10:09.000,0:10:11.000
և նկատեիք, որ կորցրել եք մեկ 20 դոլարանոց թղթադրամ:

0:10:11.000,0:10:13.000
Դա շատ ցավալի է,

0:10:13.000,0:10:15.000
թեև դա ոչ մի բան չի նշանակում:

0:10:15.000,0:10:19.000
Այդ 20 դոլարը կարող էր թեթև ճաշ լինել:

0:10:19.000,0:10:23.000
Այսպիսով, այս կորստի զգացման նկատմամբ հակակրանքը

0:10:23.000,0:10:26.000
առաջ է գալիս ևս, երբ հարցը վերաբերվում է խնայողություններին,

0:10:26.000,0:10:28.000
որովհետև մարդիկ, հոգեկան,

0:10:28.000,0:10:31.000
զգացմունքային, և բնազդային առումով,

0:10:31.000,0:10:33.000
խնայողությունները ընկալում են որպես կորուստ,

0:10:33.000,0:10:36.000
որովհետև պետք է կրճատեմ ծախսերս:

0:10:36.000,0:10:38.000
Այսպիսով խոսեցինք

0:10:38.000,0:10:40.000
տարատեսակ վարքագծային մարտահրավերների մասին,

0:10:40.000,0:10:44.000
որոնք ի վերջո կապ ունեն խնայողությունների հետ:

0:10:44.000,0:10:47.000
Ամեն անգամ, երբ մտածում եք անհապաղ բավականության մասին,

0:10:47.000,0:10:50.000
և բանանները ընդդեմ շոկոլադի,

0:10:50.000,0:10:53.000
անմիջապես խնայելը պարզապես ցավալի է դառնում:

0:10:53.000,0:10:55.000
Շատ ավելի հաճելի է

0:10:55.000,0:10:57.000
անմիջապես ծախսել:

0:10:57.000,0:11:00.000
Մենք խոսեցինք իներցիայի և օրգանների նվիրատվության

0:11:00.000,0:11:02.000
և վանդակներում նշումներ կատարելու մասին:

0:11:02.000,0:11:04.000
Եթե մարդիկ պետք է նշումներ անեն մեծ քանակությամբ վանդակներում,

0:11:04.000,0:11:06.000
401(k) պլանին միանալու համար,

0:11:06.000,0:11:08.000
նրանք շարունակելու են հապաղել

0:11:08.000,0:11:10.000
և չեն անդամակցի:

0:11:10.000,0:11:12.000
Եվ վերջապես, խոսեցինք կորստի նկատմամբ հակակրանքի

0:11:12.000,0:11:14.000
և կապիկների ու խնձորների մասին:

0:11:14.000,0:11:17.000
Եթե մարդիկ մտովի ընկալեն

0:11:17.000,0:11:20.000
կենսաթոշակի համար խնայելը որպես կորուստ,

0:11:20.000,0:11:23.000
նրանք կենսաթոշակի համար երբեք չեն խնայի:

0:11:23.000,0:11:25.000
Այսպիսով, մենք ունենք այս մարտահրավերները,

0:11:25.000,0:11:27.000
և ինչով Ռիչարդ Թալերը և ես

0:11:27.000,0:11:29.000
միշտ հրապուրված ենք եղել՝

0:11:29.000,0:11:31.000
վերցնել վարքագծային ֆինանսները,

0:11:31.000,0:11:33.000
վերածել դա վարքագծային ֆինանսների՝ խթանիչների ազդեցության տակ,

0:11:33.000,0:11:35.000
կամ վարքագծային ֆինանսներ 2.0,

0:11:35.000,0:11:37.000
կամ վարքագծային ֆինանսներ գործողություններում,

0:11:37.000,0:11:41.000
և հակադարձել մարտահրավերները լուծումների:

0:11:41.000,0:11:44.000
Եվ մենք եկանք անհավանական պարզ լուծման՝

0:11:44.000,0:11:48.000
կոչվող Խնայեք Գումարը, ոչ այսօր՝ Վաղը:

0:11:48.000,0:11:50.000
Ինչպե՞ս է դա լուծելու բոլոր մարտահրավերները,

0:11:50.000,0:11:52.000
որոնց մասին զրուցում էինք:

0:11:52.000,0:11:54.000
Եթե դուք մտածեք

0:11:54.000,0:11:56.000
բանանները ընդդեմ շոկոլադի խնդրի մասին,

0:11:56.000,0:11:59.000
մեզ թվում է, որ հաջորդ շաբաթ բանան ենք ուտելու:

0:11:59.000,0:12:02.000
Մենք կարծում ենք, որ ավելի շատ գումար ենք խնայելու հաջորդ տարի:

0:12:02.000,0:12:05.000
Խնայիր Ավելին՝ Վաղը

0:12:05.000,0:12:07.000
առաջարկում է աշխատողներին

0:12:07.000,0:12:09.000
ավել գումար խնայել, միգուցե, հաջորդ տարի՝

0:12:09.000,0:12:11.000
ապագայում մի օր,

0:12:11.000,0:12:13.000
երբ մենք պատկերացնում ենք մեզ

0:12:13.000,0:12:15.000
բանան ուտելիս,

0:12:15.000,0:12:17.000
համայնքի համար կամավորական աշխատանք կատարելիս,

0:12:17.000,0:12:21.000
ավելի շատ մարզվելիս և աշխարհի ճիշտ բաները անելիս:

0:12:21.000,0:12:24.000
Նաև զրուցեցինք վանդակներում նշումներ անելու

0:12:24.000,0:12:27.000
և գործողություն կատարելու դժվարության մասին:

0:12:27.000,0:12:29.000
Խնայիր Ավելին՝ Վաղը

0:12:29.000,0:12:31.000
դա հեշտացնում է:

0:12:31.000,0:12:33.000
Դա ինքնաշխատ համակարգ է:

0:12:33.000,0:12:37.000
Երբ դուք ասում եք, որ ցանկանում եք ավել գումար խնայել ապագայում,

0:12:37.000,0:12:39.000
ասենք, ամեն հունվար,

0:12:39.000,0:12:42.000
դուք ավտոմատ կերպով ավել գումար եք խնայելու

0:12:42.000,0:12:45.000
և այդ գումարը ավտոմատ ձեր աշխատավարձից գնալու է 401(k) պլան

0:12:45.000,0:12:47.000
մինչ դուք կտեսնեք այդ գումարը, մինչ ձեռք կտաք դրան

0:12:47.000,0:12:49.000
մինչև ձեր մոտ կառաջանա

0:12:49.000,0:12:52.000
անհապաղ բավականության խնդիրը:

0:12:52.000,0:12:55.000
Բայց ինչ ենք անելու կապիկների

0:12:55.000,0:12:57.000
և կորստի նկատմամբ հակակրանքի հետ:

0:12:57.000,0:12:59.000
Կգա հաջորդ հունվարը,

0:12:59.000,0:13:01.000
և մարդկանց կարող է թվա, որ եթե խնայեն ավելին,

0:13:01.000,0:13:04.000
ապա ավելի քիչ են ծախսելու, և դա ցավալի է:

0:13:05.000,0:13:07.000
Դե, միգուցե դա չպետք է միայն հունվարը լինի:

0:13:07.000,0:13:10.000
Միգուցե պետք է մարդկանց դրդենք խնայել ավելին,

0:13:10.000,0:13:13.000
երբ նրանք ավելի շատ գումար են վաստակում:

0:13:13.000,0:13:16.000
Այդ դեպքում, երբ նրանք ավելի շատ գումար են վաստակում, երբ աշխատավարձի բարձրացում են ստանում,

0:13:16.000,0:13:20.000
նրանք իրենց ծախսերը չեն կրճատի:

0:13:20.000,0:13:22.000
Նրանք մի փոքր մասը

0:13:22.000,0:13:24.000
աշխատավարձի հավելման կտանեն տուն

0:13:24.000,0:13:26.000
և կծախսեն ավելի շատ,

0:13:26.000,0:13:28.000
իսկ հավելման մյուս մասը

0:13:28.000,0:13:30.000
կդնեն 401(k) պլանի մեջ:

0:13:30.000,0:13:32.000
Ահա սա է այդ ծրագիրը,

0:13:32.000,0:13:34.000
անհավանական պարզ,

0:13:34.000,0:13:36.000
բայց ինչպես մենք կտեսնենք,

0:13:36.000,0:13:38.000
չափազանց ազդեցիկ:

0:13:38.000,0:13:40.000
Առաջին անգամ մենք այն իրականացրեցինք՝

0:13:40.000,0:13:42.000
Ռիչարդ Թալերը և ես,

0:13:42.000,0:13:45.000
դեռևս 1998-ին:

0:13:45.000,0:13:48.000
Ամերիկյան մի միջին ձեռնարկությունում

0:13:48.000,0:13:50.000
աշխատավորների դասի ներկայացուցիչներ՝

0:13:50.000,0:13:52.000
պայքարող իրենց վճարումները կատարելու համար,

0:13:52.000,0:13:54.000
բազմիցս ասում էին մեզ,

0:13:54.000,0:13:57.000
որ չեն կարող անմիջապես ավել գումար խնայել:

0:13:57.000,0:14:00.000
Այսօր ավել գումար խնայելը տարբերակ չէ:

0:14:00.000,0:14:02.000
Մենք առաջարկեցինք նրանց խնայել

0:14:02.000,0:14:05.000
երեք տոկոսով ավել

0:14:05.000,0:14:08.000
ամեն անգամ, երբ նրանք աշխատավարձի բարձրացում են ստանում:

0:14:08.000,0:14:11.000
Եվ ահա արդյունքները:

0:14:11.000,0:14:13.000
Մենք տեսնում ենք երեք ու կես տարվա ժամանակահատվածում,

0:14:13.000,0:14:15.000
աշխատավարձի չորս բարձրացում,

0:14:15.000,0:14:17.000
մարդիկ, ովքեր պայքարում էին խնայողությունների համար

0:14:17.000,0:14:19.000
խնայում էին իրենց աշխատավարձի երեք տոկոսը,

0:14:19.000,0:14:21.000
երեք ու կես տարի հետո

0:14:21.000,0:14:24.000
խնայում են գրեթե չորս անգամ ավելին,

0:14:24.000,0:14:27.000
գրեթե 14 տոկոս:

0:14:27.000,0:14:29.000
Եվ ահա այն կոշիկներն ու հեծանիվները

0:14:29.000,0:14:31.000
և աղյուսակի վրայի այլ բաները,

0:14:31.000,0:14:33.000
որովհետև ես չեմ ուզում պարզապես թվեր ասել

0:14:33.000,0:14:35.000
օդի մեջ:

0:14:35.000,0:14:38.000
Ես իրոք ուզում եմ մտածեմ այն փաստի մասին,

0:14:38.000,0:14:40.000
որ չորս անգամ ավել խնայելը

0:14:40.000,0:14:42.000
ահռելի տարբերություն է

0:14:42.000,0:14:44.000
այն ապրելակերպի առումով,

0:14:44.000,0:14:46.000
որը մարդիկ կարողանալու են իրենց թույլ տալ:

0:14:46.000,0:14:48.000
Սա իրականություն է:

0:14:48.000,0:14:51.000
Սա պարզապես թվեր չեն թղթի վրա:

0:14:51.000,0:14:53.000
Մինչդեռ, երեք տոկոս խնայելով,

0:14:53.000,0:14:55.000
մարդիկ կարող են մեկ զույգ սպորտային կոշիկ ավելացնել,

0:14:55.000,0:14:57.000
որ քայլել կարողանան,

0:14:57.000,0:15:01.000
որովհետև նրանք ուրիշ ոչինչ իրենց թույլ տալ չեն կարողանա, մինչդեռ

0:15:01.000,0:15:03.000
երբ 14 տոկոս են խնայում,

0:15:03.000,0:15:06.000
նրանք կարող են իրենց թույլ տալ հոյակապ կոշիկներ,

0:15:06.000,0:15:09.000
որպեսզի քայլեն դեպի մեքենան, որը նրանք կվարեն:

0:15:09.000,0:15:11.000
Սա իրական տարբերություն է:

0:15:11.000,0:15:16.000
Այսօր, խոշոր ընկերությունների մոտ 60 տոկոսը

0:15:16.000,0:15:19.000
ունեն նմանատիպ ծրագրեր:

0:15:19.000,0:15:22.000
Դա Կենսաթոշակային պաշտպանության մասին օրենքի մաս է կազմում:

0:15:22.000,0:15:24.000
Եվ ավելորդ կլինի ասել, որ Թալերին և ինձ

0:15:24.000,0:15:27.000
բախտ է վիճակվել այդ ծրագրի մաս լինել

0:15:27.000,0:15:29.000
և փոփոխություններ բերել:

0:15:29.000,0:15:31.000
Թույլ տվեք ինձ ամփոփել

0:15:31.000,0:15:34.000
երկու կարևոր ուղերձով:

0:15:34.000,0:15:37.000
Մեկն այն է, որ ֆինանսական վարքագիծը

0:15:37.000,0:15:40.000
շատ հզոր է:

0:15:40.000,0:15:43.000
Սա միայն մեկ օրինակ է:

0:15:43.000,0:15:45.000
Երկրորդ ուղերձն

0:15:45.000,0:15:47.000
այն է, որ անելու շատ բան կա:

0:15:47.000,0:15:50.000
Սա այսբերգի գագաթն է միայն:

0:15:50.000,0:15:53.000
Եթե մտածում եք մարդկանց ու վարկերի մասին,

0:15:53.000,0:15:56.000
և տներ առնելու ու դրանց համար վճարել չկարողանալու,

0:15:56.000,0:15:58.000
ապա պետք է մտածենք դրա մասին:

0:15:58.000,0:16:01.000
Եթե մտածում եք մարդկանց չափից ավելի ռիսկեր իրենց վրա վերցնելու մասին

0:16:01.000,0:16:04.000
և իրենց վրա վերցրած ռիսկերի իրական չափերը չպատկերացնելու,

0:16:04.000,0:16:06.000
կամ չափից ավելի փոքր ռիսկ կրելու,

0:16:06.000,0:16:08.000
ապա պետք է մտածենք դրա մասին:

0:16:08.000,0:16:11.000
Եթե մտածում եք մարդկանց մասին, ով տարեկան հազարավոր դոլար է ծախսում

0:16:11.000,0:16:13.000
վիճակախաղերի վրա,

0:16:13.000,0:16:15.000
ապա պետք է մտածենք դրա մասին:

0:16:15.000,0:16:17.000
Իրականում դա միջինն է,

0:16:17.000,0:16:19.000
ռեկորդը պատկանում է Սինգապուրին:

0:16:19.000,0:16:21.000
Միջին ընտանիքը

0:16:21.000,0:16:24.000
տարեկան ծախսում է 4,000 դոլար վիճակախաղերի վրա:

0:16:24.000,0:16:26.000
Մենք դեռ անելու շատ բան ունենք,

0:16:26.000,0:16:28.000
լուծելու շատ խնդիրներ

0:16:28.000,0:16:31.000
կենսաթոշակային ոլորտում նույնպես,

0:16:31.000,0:16:33.000
երբ գործը հասնում է նրան, թե ինչ են անում մարդիկ իրենց գումարների հետ

0:16:33.000,0:16:35.000
թոշակի անցնելուց հետո:

0:16:35.000,0:16:37.000
Վերջին հարցը.

0:16:37.000,0:16:40.000
ձեզանից քանիսն են իրենց լավ պատկերացնում,

0:16:40.000,0:16:42.000
որ թոշակի անցնելու մասին պլանավորելիս,

0:16:42.000,0:16:45.000
ունեն կշռադատված ծրագիր

0:16:45.000,0:16:47.000
թե ե՞րբ եք դուք անցնելու թոշակի,

0:16:47.000,0:16:50.000
ե՞րբ եք հայցելու սոցիալական ապահովության նպաստները,

0:16:50.000,0:16:52.000
ինչպիսի՞ ապրելակերպ եք ակնկալելու,

0:16:52.000,0:16:54.000
ինչքա՞ն եք ծախսելու ամեն ամիս,

0:16:54.000,0:16:56.000
որ ձեր փողերը չսպառվեն:

0:16:56.000,0:16:59.000
Ձեզանից քանի՞սն են պատկերացնում, որ ունեն ապագայի կշռադատված պլան,

0:16:59.000,0:17:03.000
երբ գործը վերաբերվում է թոշակի անցնելուց հետո ընդունվող որոշումներին:

0:17:04.000,0:17:07.000
Մեկ, երկու, երեք, չորս:

0:17:07.000,0:17:09.000
Երեք տոկոսից քիչ՝

0:17:09.000,0:17:11.000
այս ավելի քան իմաստառու ունկնդիրների:

0:17:11.000,0:17:14.000
Ֆինանսական վարքագիծը դեռ երկար ճանապարհ ունի անցնելու:

0:17:14.000,0:17:16.000
Հնարավորությունները բազմազան են

0:17:16.000,0:17:20.000
այն ավելի ու ավելի ազդեցիկ դարձնելու համար:

0:17:20.000,0:17:22.000
Շնորհակալություն:

0:17:22.000,0:17:24.000
(Ծափահարություններ)