[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.78,0:00:04.88,Default,,0000,0000,0000,,Okrąg jest prawdopodobnie najbardziej podstawową figurą w naszym Dialogue: 0,0:00:04.88,0:00:08.49,Default,,0000,0000,0000,,wszechświecie, czy patrzysz na kształty orbit Dialogue: 0,0:00:08.49,0:00:11.14,Default,,0000,0000,0000,,planetarnych, czy patrzysz na koła w samochodzie, czy spoglądasz na Dialogue: 0,0:00:11.14,0:00:12.84,Default,,0000,0000,0000,,rzeczy na poziomie molekularnym. Dialogue: 0,0:00:12.84,0:00:15.86,Default,,0000,0000,0000,,Okrąg ciągle i ciągle Dialogue: 0,0:00:15.86,0:00:17.35,Default,,0000,0000,0000,,się tam pojawia. Dialogue: 0,0:00:17.35,0:00:21.11,Default,,0000,0000,0000,,Dlatego właśnie warto poświęcić chwilę na pojęcie Dialogue: 0,0:00:21.11,0:00:23.33,Default,,0000,0000,0000,,podstawowych właściwości okręgu. Dialogue: 0,0:00:23.33,0:00:26.20,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy ludzie wynaleźli koło, Dialogue: 0,0:00:26.20,0:00:28.96,Default,,0000,0000,0000,,właściwie można by spojrzeć na księżyc, aby je dostrzec, ale Dialogue: 0,0:00:28.96,0:00:31.57,Default,,0000,0000,0000,,po raz pierwszy zaczęli zastanawiać się jakie są właściwości Dialogue: 0,0:00:31.57,0:00:32.91,Default,,0000,0000,0000,,dowolnego okręgu. Dialogue: 0,0:00:32.91,0:00:36.15,Default,,0000,0000,0000,,Po pierwsze, zauważyli, iż okrąg Dialogue: 0,0:00:36.15,0:00:38.69,Default,,0000,0000,0000,,to zbiór punktów oddalonych w równej odległości od Dialogue: 0,0:00:38.69,0:00:40.44,Default,,0000,0000,0000,,środka okręgu. Dialogue: 0,0:00:40.44,0:00:43.71,Default,,0000,0000,0000,,Wszystkie punkty na krawędzi są w równej odległości od Dialogue: 0,0:00:43.71,0:00:45.21,Default,,0000,0000,0000,,tego właśnie środka. Dialogue: 0,0:00:45.21,0:00:47.62,Default,,0000,0000,0000,,Pierwszą rzeczą, o którą ktoś mógłby się spytać to, Dialogue: 0,0:00:47.62,0:00:50.28,Default,,0000,0000,0000,,jaka jest ta odległość, ta równa od Dialogue: 0,0:00:50.28,0:00:51.77,Default,,0000,0000,0000,,środka okręgu? Dialogue: 0,0:00:51.77,0:00:52.95,Default,,0000,0000,0000,,O tutaj. Dialogue: 0,0:00:52.95,0:00:58.11,Default,,0000,0000,0000,,Nazywamy to promieniem koła. Dialogue: 0,0:00:58.11,0:01:00.35,Default,,0000,0000,0000,,To po prostu odległość od środka koła do jego brzegu. Dialogue: 0,0:01:00.35,0:01:02.82,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli ten promień będzie wynosić 3 centymetry, to ten promień Dialogue: 0,0:01:02.82,0:01:04.49,Default,,0000,0000,0000,,także będzie wynosić 3 centymetry. Dialogue: 0,0:01:04.49,0:01:07.17,Default,,0000,0000,0000,,I ten promień także będzie wynosił 3 centymetry. Dialogue: 0,0:01:07.17,0:01:08.27,Default,,0000,0000,0000,,To się nigdy nie zmieni. Dialogue: 0,0:01:08.27,0:01:11.69,Default,,0000,0000,0000,,Z definicji, koło to wszystkie punkty, które znajdują się w równej Dialogue: 0,0:01:11.69,0:01:13.40,Default,,0000,0000,0000,,odległości od środka koła. Dialogue: 0,0:01:13.40,0:01:17.05,Default,,0000,0000,0000,,I tą odległość nazywamy promieniem. Dialogue: 0,0:01:17.05,0:01:19.88,Default,,0000,0000,0000,,Kolejną, bardzo interesującą sprawą jest to, że ludzie mogą Dialogue: 0,0:01:19.88,0:01:22.04,Default,,0000,0000,0000,,zapytać: "Jak opasłe jest koło?" Dialogue: 0,0:01:22.04,0:01:26.36,Default,,0000,0000,0000,,"Jak szerokie jest ono w najdalszym punkcie?" Dialogue: 0,0:01:26.36,0:01:28.71,Default,,0000,0000,0000,,Lub, jeśli po prostu chcesz go przeciąć wzdłuż największej szerokości, Dialogue: 0,0:01:28.71,0:01:30.39,Default,,0000,0000,0000,,ile będzie wynosić ta odległość? Dialogue: 0,0:01:30.39,0:01:32.34,Default,,0000,0000,0000,,To nie musi być wcale w tym, konkretnym miejscu. Równie dobrze możesz Dialogue: 0,0:01:32.34,0:01:35.49,Default,,0000,0000,0000,,przeciąć je w największej szerokości w tym miejscu. Dialogue: 0,0:01:35.49,0:01:38.52,Default,,0000,0000,0000,,Z pewnością nie będę przecinał go w tym miejscu, Dialogue: 0,0:01:38.52,0:01:40.12,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ nie jest to jego najdłuższa szerokość. Dialogue: 0,0:01:40.12,0:01:41.81,Default,,0000,0000,0000,,Jest mnóstwo miejsc, w których mógłbym przeciąć to koło Dialogue: 0,0:01:41.81,0:01:43.48,Default,,0000,0000,0000,,w jego najszerszym punkcie. Dialogue: 0,0:01:43.48,0:01:46.73,Default,,0000,0000,0000,,Przed chwilą omówiliśmy promień i widzimy, że największa szerokość Dialogue: 0,0:01:46.73,0:01:49.58,Default,,0000,0000,0000,,przechodzi przez środek i leci dalej. Dialogue: 0,0:01:49.58,0:01:52.92,Default,,0000,0000,0000,,To zasadniczo dwa promienie. Dialogue: 0,0:01:52.92,0:01:55.64,Default,,0000,0000,0000,,Mamy jeden promień tutaj i zaraz potem mamy kolejny Dialogue: 0,0:01:55.64,0:01:57.24,Default,,0000,0000,0000,,tutaj. Dialogue: 0,0:01:57.24,0:02:01.38,Default,,0000,0000,0000,,Odległość pomiędzy najbardziej oddalonymi od siebie punktami koła, Dialogue: 0,0:02:01.38,0:02:03.03,Default,,0000,0000,0000,,nazywamy średnicą. Dialogue: 0,0:02:03.03,0:02:06.39,Default,,0000,0000,0000,,To właśnie jest średnica koła. Dialogue: 0,0:02:06.39,0:02:09.26,Default,,0000,0000,0000,,Jest bardzo powiązana z promieniem Dialogue: 0,0:02:09.26,0:02:16.16,Default,,0000,0000,0000,,Średnica to podwojona wartość promienia koła. Dialogue: 0,0:02:19.06,0:02:21.79,Default,,0000,0000,0000,,Kolejną niezwykle pasjonującą sprawą jest to, że Dialogue: 0,0:02:21.79,0:02:24.56,Default,,0000,0000,0000,,może zastanawiasz się jaka jest odległość na całej krawędzi koła. Dialogue: 0,0:02:24.56,0:02:27.34,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli już biegniesz po linijkę i chciałeś zmierzyć Dialogue: 0,0:02:27.34,0:02:35.91,Default,,0000,0000,0000,,długość brzegu koła w ten sposób, jaka jest ta odległość? Dialogue: 0,0:02:35.91,0:02:44.71,Default,,0000,0000,0000,,Nazywamy ją obwodem koła. Dialogue: 0,0:02:44.71,0:02:47.44,Default,,0000,0000,0000,,Już wiemy jak powiązane są ze sobą średnica i promień, ale jak Dialogue: 0,0:02:47.44,0:02:49.79,Default,,0000,0000,0000,,obwód koła odnosi się do, powiedzmy, średnicy? Dialogue: 0,0:02:49.79,0:02:51.55,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli nie jesteś zbytnio przyzwyczajony do średnicy koła, z łatwością Dialogue: 0,0:02:51.55,0:02:54.29,Default,,0000,0000,0000,,odczytasz jego promień. Dialogue: 0,0:02:54.29,0:02:57.13,Default,,0000,0000,0000,,Tysiące lat temu, ludzie chwycili swoje miarki Dialogue: 0,0:02:57.13,0:02:58.89,Default,,0000,0000,0000,,i mierzyli obwody kół Dialogue: 0,0:02:58.89,0:03:00.43,Default,,0000,0000,0000,,i ich promienie. Dialogue: 0,0:03:00.43,0:03:03.28,Default,,0000,0000,0000,,Powiedzmy, że ich miarki nie były zbyt dokładne, Dialogue: 0,0:03:03.28,0:03:05.01,Default,,0000,0000,0000,,powiedzmy, że mierzyli obwody koła Dialogue: 0,0:03:05.01,0:03:07.96,Default,,0000,0000,0000,,i pomiary wykazały, że obwód koła to 3. Dialogue: 0,0:03:07.96,0:03:11.60,Default,,0000,0000,0000,,A potem zmierzyli promień koła Dialogue: 0,0:03:11.60,0:03:14.28,Default,,0000,0000,0000,,lub średnicę i krzyknęli: "Oh! Średnica wynosi Dialogue: 0,0:03:14.28,0:03:16.29,Default,,0000,0000,0000,,około 1!" Dialogue: 0,0:03:16.29,0:03:17.74,Default,,0000,0000,0000,,Powiedzieli więc: "Spiszmy to wszystko. Dialogue: 0,0:03:17.74,0:03:21.75,Default,,0000,0000,0000,,Chodzi nam o stosunek..." Pozwólcie, że Dialogue: 0,0:03:21.75,0:03:22.66,Default,,0000,0000,0000,,zapiszę to w ten sposób. Dialogue: 0,0:03:22.66,0:03:33.96,Default,,0000,0000,0000,,Stosunek obwodu do średnicy. Dialogue: 0,0:03:37.56,0:03:40.90,Default,,0000,0000,0000,,Powiedzmy, że ktoś miał takie koło... Powiedzmy, że Dialogue: 0,0:03:40.90,0:03:43.17,Default,,0000,0000,0000,,mieli takie koło i po raz pierwszy, zmierzyli obwód Dialogue: 0,0:03:43.17,0:03:45.88,Default,,0000,0000,0000,,nie tak dobrą miarką, Dialogue: 0,0:03:45.88,0:03:49.34,Default,,0000,0000,0000,,i powiedzieli: "Hej! To w przybliżeniu daje nam 3 metry, Dialogue: 0,0:03:49.34,0:03:50.49,Default,,0000,0000,0000,,kiedy obchodzę je dookoła." Dialogue: 0,0:03:50.49,0:03:52.80,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy zmierzę średnicę koła Dialogue: 0,0:03:52.80,0:03:55.05,Default,,0000,0000,0000,,to w przybliżeniu daje nam 1. Dialogue: 0,0:03:55.05,0:03:56.00,Default,,0000,0000,0000,,To ciekawe. Dialogue: 0,0:03:56.00,0:03:57.52,Default,,0000,0000,0000,,Może stosunek obwodu koła Dialogue: 0,0:03:57.52,0:03:58.50,Default,,0000,0000,0000,,i średnicy to 3. Dialogue: 0,0:03:58.50,0:04:00.82,Default,,0000,0000,0000,,Może więc obwód koła zawsze będzie wynosić potrojoną Dialogue: 0,0:04:00.82,0:04:02.02,Default,,0000,0000,0000,,wartość długości średnicy. Dialogue: 0,0:04:02.02,0:04:03.61,Default,,0000,0000,0000,,Mowa o tym konkretnym kole, ale powiedzmy, że Dialogue: 0,0:04:03.61,0:04:05.72,Default,,0000,0000,0000,,zmierzyli to kolejne koło. Dialogue: 0,0:04:05.72,0:04:07.87,Default,,0000,0000,0000,,Takie jak to... Nakreśliłem je nieco mniejsze. Dialogue: 0,0:04:07.87,0:04:11.20,Default,,0000,0000,0000,,Powiedzmy, że zmierzyli je dookoła i Dialogue: 0,0:04:11.20,0:04:14.96,Default,,0000,0000,0000,,obliczyli, że obwód wynosi w przybliżeniu 6 centymetrów, Dialogue: 0,0:04:14.96,0:04:18.21,Default,,0000,0000,0000,,Mieli słabe narzędzia do pomiarów. Dialogue: 0,0:04:18.21,0:04:21.71,Default,,0000,0000,0000,,Potem, obliczają, że średnica tego koła Dialogue: 0,0:04:21.71,0:04:23.52,Default,,0000,0000,0000,,to w przybliżeniu 2 centymetry. Dialogue: 0,0:04:23.52,0:04:25.49,Default,,0000,0000,0000,,Ponownie, stosunek obwodu i Dialogue: 0,0:04:25.49,0:04:30.23,Default,,0000,0000,0000,,średnicy to w przybliżeniu 3. Dialogue: 0,0:04:30.23,0:04:32.14,Default,,0000,0000,0000,,Dobrze, zgrabnie ująłem właściwości koła. Dialogue: 0,0:04:32.14,0:04:35.43,Default,,0000,0000,0000,,Może stosunek obwodu do średnicy Dialogue: 0,0:04:35.43,0:04:38.08,Default,,0000,0000,0000,,pasował do każdego koła. Dialogue: 0,0:04:38.08,0:04:40.26,Default,,0000,0000,0000,,Powiedzieli: "Musimy się w to bardziej zagłębić..." Dialogue: 0,0:04:40.26,0:04:42.51,Default,,0000,0000,0000,,Zdobyli lepsze narzędzia do pomiarów. Dialogue: 0,0:04:42.51,0:04:45.09,Default,,0000,0000,0000,,Potem zmierzyli to koło i zakrzyknęli: "Hej! Dialogue: 0,0:04:45.09,0:04:47.63,Default,,0000,0000,0000,,ta średnica wynosi dokładnie 1!" Dialogue: 0,0:04:47.63,0:04:49.43,Default,,0000,0000,0000,,Średnica faktycznie wynosi 1, lecz kiedy Dialogue: 0,0:04:49.43,0:04:51.81,Default,,0000,0000,0000,,zmierzę obwód jeszcze lepiej, dojdę do wniosku, że Dialogue: 0,0:04:51.81,0:04:53.04,Default,,0000,0000,0000,,jest bliższy 3,1. Dialogue: 0,0:04:56.00,0:04:57.29,Default,,0000,0000,0000,,To samo stało się z tym kołem. Dialogue: 0,0:04:57.29,0:04:59.37,Default,,0000,0000,0000,,Zauważyli, że stosunek jest bliższy 3,1. Dialogue: 0,0:04:59.37,0:05:01.83,Default,,0000,0000,0000,,I tak mierzyli ten obwód coraz lepiej, i lepiej, i lepiej, Dialogue: 0,0:05:01.83,0:05:05.20,Default,,0000,0000,0000,,i spostrzegli się, że otrzymują tę liczbę, Dialogue: 0,0:05:05.20,0:05:07.30,Default,,0000,0000,0000,,więc mierzyli lepiej, i lepiej, i lepiej i odkrywali Dialogue: 0,0:05:07.30,0:05:10.85,Default,,0000,0000,0000,,tę liczbę - 3,14159 Dialogue: 0,0:05:10.85,0:05:12.55,Default,,0000,0000,0000,,Wciąż dokładali nowe cyfry, a to wciąż nie Dialogue: 0,0:05:12.55,0:05:13.62,Default,,0000,0000,0000,,miało końca. Dialogue: 0,0:05:13.62,0:05:16.64,Default,,0000,0000,0000,,Była to dziwna, acz fascynująca metafizyczna liczba, która Dialogue: 0,0:05:16.64,0:05:18.30,Default,,0000,0000,0000,,za każdym razem się pojawiała. Dialogue: 0,0:05:18.30,0:05:20.94,Default,,0000,0000,0000,,Od czasów, gdy ta liczba stała się podstawą całego wszechświata, Dialogue: 0,0:05:20.94,0:05:23.50,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ koła stanowią fundament naszej przestrzeni, Dialogue: 0,0:05:23.50,0:05:26.68,Default,,0000,0000,0000,,pojawiała się przy okazji każdego koła. Dialogue: 0,0:05:26.68,0:05:28.86,Default,,0000,0000,0000,,Stosunek obwodu i średnicy był tak Dialogue: 0,0:05:28.86,0:05:32.39,Default,,0000,0000,0000,,magiczną liczbą, że nadali jej nazwę. Dialogue: 0,0:05:32.39,0:05:37.58,Default,,0000,0000,0000,,Nazwali ją liczbą pi. Można ją też zapisać za pomocą alfabetu łacińskiego, lub Dialogue: 0,0:05:37.58,0:05:41.88,Default,,0000,0000,0000,,grecką literą pi. Właśnie tak. Dialogue: 0,0:05:41.88,0:05:45.09,Default,,0000,0000,0000,,Oznacza ona tę liczbę, która prawdopodobnie jest najbardziej Dialogue: 0,0:05:45.09,0:05:46.79,Default,,0000,0000,0000,,fascynującą liczbą we wszechświecie. Dialogue: 0,0:05:46.79,0:05:50.43,Default,,0000,0000,0000,,Na początku pojawiła się jako stosunek obwodu koła do Dialogue: 0,0:05:50.43,0:05:54.07,Default,,0000,0000,0000,,jego średnicy, ale w przyszłości dowiesz się, że Dialogue: 0,0:05:54.07,0:05:57.16,Default,,0000,0000,0000,,pojawia się na każdym kroku podczas Twojej matematycznej podróży! Dialogue: 0,0:05:57.16,0:05:59.50,Default,,0000,0000,0000,,To jedna z najbardziej podstawowych rzeczy we wszechświecie, która Dialogue: 0,0:05:59.50,0:06:03.06,Default,,0000,0000,0000,,sprawia, że czujesz, że wszystko jest ułożone w pewnym porządku. Dialogue: 0,0:06:03.06,0:06:07.75,Default,,0000,0000,0000,,Ale, wracając do rzeczy, jak możemy wykorzystać to Dialogue: 0,0:06:07.75,0:06:09.33,Default,,0000,0000,0000,,w podstawowych obliczeniach? Dialogue: 0,0:06:09.33,0:06:12.49,Default,,0000,0000,0000,,Wiemy już, a przynajmniej mówię Ci, że stosunek Dialogue: 0,0:06:12.49,0:06:19.42,Default,,0000,0000,0000,,obwodu do średnicy... Kiedy mówię o stosunku, Dialogue: 0,0:06:19.42,0:06:21.39,Default,,0000,0000,0000,,dosłownie dzielę obwód Dialogue: 0,0:06:21.39,0:06:28.40,Default,,0000,0000,0000,,na średnicę i uzyskujemy liczbę pi. Dialogue: 0,0:06:28.40,0:06:29.50,Default,,0000,0000,0000,,Pi to właśnie ta liczba. Dialogue: 0,0:06:29.50,0:06:33.57,Default,,0000,0000,0000,,Mógłbym zapisać ją jako 3,14157... i tak dalej, Dialogue: 0,0:06:33.57,0:06:35.95,Default,,0000,0000,0000,,ale byłaby to strata miejsca i ciężko Dialogue: 0,0:06:35.95,0:06:38.57,Default,,0000,0000,0000,,byłoby z tym się uporać, więc ludzie zapisują tę grecką literę Dialogue: 0,0:06:38.57,0:06:40.33,Default,,0000,0000,0000,,pi w tym miejscu. Dialogue: 0,0:06:40.33,0:06:41.85,Default,,0000,0000,0000,,Więc jak możemy się do tego odnieść? Dialogue: 0,0:06:41.85,0:06:44.92,Default,,0000,0000,0000,,Możemy pomnożyć obie strony przez średnicę i Dialogue: 0,0:06:44.92,0:06:48.64,Default,,0000,0000,0000,,stwierdzić, że obwód wynosi pi Dialogue: 0,0:06:48.64,0:06:50.82,Default,,0000,0000,0000,,pomnożone przez średnicę. Dialogue: 0,0:06:50.82,0:06:55.57,Default,,0000,0000,0000,,Lub, gdy średnica wynosi podwojoną wartość promienia, możemy Dialogue: 0,0:06:55.57,0:06:59.42,Default,,0000,0000,0000,,powiedzieć, że obwód koła wynosi pi pomnożone przez Dialogue: 0,0:06:59.42,0:07:00.36,Default,,0000,0000,0000,,2 razy promień. Dialogue: 0,0:07:00.36,0:07:03.45,Default,,0000,0000,0000,,Lub wzór, który najprawdopodobniej będziesz widział w wielu miejscach - Dialogue: 0,0:07:03.45,0:07:07.36,Default,,0000,0000,0000,,2 pi r. Dialogue: 0,0:07:07.36,0:07:11.22,Default,,0000,0000,0000,,Zobaczmy więc, czy możemy tego użyć w jakiś zadaniach. Dialogue: 0,0:07:11.22,0:07:17.24,Default,,0000,0000,0000,,Powiedzmy, że mam takie koło i Dialogue: 0,0:07:17.24,0:07:22.60,Default,,0000,0000,0000,,podam Ci jego promień... W tym wypadku, promień wynosi 3. Dialogue: 0,0:07:22.60,0:07:28.82,Default,,0000,0000,0000,,Pozwólcie, że to zapiszę... Promień wynosi 3. Dialogue: 0,0:07:28.82,0:07:32.31,Default,,0000,0000,0000,,Niech to będą 3 metry... Dodajmy jakiś jednostek. Dialogue: 0,0:07:32.31,0:07:34.66,Default,,0000,0000,0000,,Jaki jest obwód koła? Dialogue: 0,0:07:34.66,0:07:38.18,Default,,0000,0000,0000,,Obwód wynosi 2 razy pi razy promień. Dialogue: 0,0:07:38.18,0:07:42.09,Default,,0000,0000,0000,,To będzie równe dwa razy pi razy promień, Dialogue: 0,0:07:42.09,0:07:47.28,Default,,0000,0000,0000,,razy 3 metry, co równa się 6 metrom pomnożonym przez Dialogue: 0,0:07:47.28,0:07:49.52,Default,,0000,0000,0000,,pi lub po prostu 6 pi metrów. Dialogue: 0,0:07:49.52,0:07:52.43,Default,,0000,0000,0000,,6 pi metrów. Dialogue: 0,0:07:52.43,0:07:53.74,Default,,0000,0000,0000,,Teraz mogę to pomnożyć. Dialogue: 0,0:07:53.74,0:07:55.90,Default,,0000,0000,0000,,Pamiętajcie, że pi to tylko liczba. Dialogue: 0,0:07:55.90,0:07:59.68,Default,,0000,0000,0000,,Pi to 3,14159, które ciągnie się dalej... Dialogue: 0,0:07:59.68,0:08:03.46,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli pomnożę to przez 6, może wyjdzie mi 18 przecinek Dialogue: 0,0:08:03.46,0:08:05.60,Default,,0000,0000,0000,,cośtam, cośtam, coś. Dialogue: 0,0:08:05.60,0:08:07.85,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli masz kalkulator, możesz to sobie obliczyć, ale Dialogue: 0,0:08:07.85,0:08:10.49,Default,,0000,0000,0000,,dla wygody ludzie zwykli zostawiać liczby Dialogue: 0,0:08:10.49,0:08:12.12,Default,,0000,0000,0000,,razem z pi. Dialogue: 0,0:08:12.12,0:08:14.02,Default,,0000,0000,0000,,Teraz, nie wiem ile to wyniesie, jeśli pomnożymy to przez Dialogue: 0,0:08:14.02,0:08:18.51,Default,,0000,0000,0000,,3,14159. Nie wiem. Czy wyjdzie coś bliżej 19, czy Dialogue: 0,0:08:18.51,0:08:20.91,Default,,0000,0000,0000,,18, czy to zwyczajnie 18 przecinek cośtam, Dialogue: 0,0:08:20.91,0:08:21.72,Default,,0000,0000,0000,,cośtam, cośtam. Dialogue: 0,0:08:21.72,0:08:23.45,Default,,0000,0000,0000,,Nie mam przed sobą kalkulatora. Dialogue: 0,0:08:23.45,0:08:25.30,Default,,0000,0000,0000,,Zamiast pisać tę długą liczbę, po prostu Dialogue: 0,0:08:25.30,0:08:27.06,Default,,0000,0000,0000,,zostawiasz 6 pi. Dialogue: 0,0:08:27.06,0:08:29.77,Default,,0000,0000,0000,,Właściwie, myślę, że nie przekroczyłoby to Dialogue: 0,0:08:29.77,0:08:31.43,Default,,0000,0000,0000,,progu 19. Dialogue: 0,0:08:31.43,0:08:33.77,Default,,0000,0000,0000,,Teraz, zadajmy sobie inne pytanie. Dialogue: 0,0:08:33.77,0:08:35.27,Default,,0000,0000,0000,,Jaka jest średnica koła? Dialogue: 0,0:08:38.58,0:08:42.69,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli wiemy, ze promień ma 3, średnica to po prostu dwa razy więcej. Dialogue: 0,0:08:42.69,0:08:45.73,Default,,0000,0000,0000,,Będzie to po prostu 2 razy 3 lub 3 plus 3, Dialogue: 0,0:08:45.73,0:08:47.17,Default,,0000,0000,0000,,co wynosi 6 metrów. Dialogue: 0,0:08:47.17,0:08:50.75,Default,,0000,0000,0000,,Obwód to 6 pi metrów, średnica to 6 metrów, Dialogue: 0,0:08:50.75,0:08:53.62,Default,,0000,0000,0000,,promień to 3 metry. Dialogue: 0,0:08:53.62,0:08:55.11,Default,,0000,0000,0000,,Teraz chodźmy w drugą stronę. Dialogue: 0,0:08:55.11,0:08:57.31,Default,,0000,0000,0000,,Powiedzmy, że mam inne koło. Dialogue: 0,0:08:57.31,0:09:01.22,Default,,0000,0000,0000,,O tutaj. Dialogue: 0,0:09:01.22,0:09:04.62,Default,,0000,0000,0000,,I jego obwód wynosi Dialogue: 0,0:09:04.62,0:09:08.56,Default,,0000,0000,0000,,10 metrów... To jest obwód koła. Dialogue: 0,0:09:08.56,0:09:10.99,Default,,0000,0000,0000,,I jeśli miałbyś zmierzyć ten obwód miarką, i Dialogue: 0,0:09:10.99,0:09:18.37,Default,,0000,0000,0000,,ktoś zapytałby Cię jaka jest średnica koła? Dialogue: 0,0:09:18.37,0:09:22.81,Default,,0000,0000,0000,,Wiemy już, że średnica razy pi Dialogue: 0,0:09:22.81,0:09:26.83,Default,,0000,0000,0000,,jest równa obwodowi, jest równa Dialogue: 0,0:09:26.83,0:09:28.70,Default,,0000,0000,0000,,10 metrom. Dialogue: 0,0:09:28.70,0:09:31.02,Default,,0000,0000,0000,,Aby rozwiązać to zadanie musimy podzielić obie strony Dialogue: 0,0:09:31.02,0:09:32.52,Default,,0000,0000,0000,,równania przez pi. Dialogue: 0,0:09:32.52,0:09:35.86,Default,,0000,0000,0000,,Średnica będzie wynosić 10 metrów przez pi, lub Dialogue: 0,0:09:35.86,0:09:38.71,Default,,0000,0000,0000,,10 na pi metrów. Dialogue: 0,0:09:38.71,0:09:40.02,Default,,0000,0000,0000,,I to tylko liczba. Dialogue: 0,0:09:40.02,0:09:42.54,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli masz kalkulator, możesz podzielić 10 Dialogue: 0,0:09:42.54,0:09:46.03,Default,,0000,0000,0000,,na 3,14159. Wyjdzie Ci 3 przecinek cośtam, Dialogue: 0,0:09:46.03,0:09:47.50,Default,,0000,0000,0000,,cośtam, cośtam metrów. Dialogue: 0,0:09:47.50,0:09:48.96,Default,,0000,0000,0000,,Nie mogę tego obliczyć w głowie, ale Dialogue: 0,0:09:48.96,0:09:50.07,Default,,0000,0000,0000,,to tylko liczba. Dialogue: 0,0:09:50.07,0:09:53.32,Default,,0000,0000,0000,,Ale dla wygody, zostawiamy to w ten sposób. Dialogue: 0,0:09:53.32,0:09:55.27,Default,,0000,0000,0000,,Teraz - jaki jest promień? Dialogue: 0,0:09:55.27,0:09:58.59,Default,,0000,0000,0000,,Cóż, promień wynosi 1/2 średnicy. Dialogue: 0,0:09:58.59,0:10:02.87,Default,,0000,0000,0000,,Cała odległość wynosi 10 na pi metrów. Dialogue: 0,0:10:02.87,0:10:06.23,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli weźmiemy tylko połowę z tego, jeśli potrzebujemy promienia, Dialogue: 0,0:10:06.23,0:10:07.58,Default,,0000,0000,0000,,mnożymy to przez 1/2. Dialogue: 0,0:10:07.58,0:10:13.16,Default,,0000,0000,0000,,Więc jeśli masz 1/2 razy 10 na pi, co wynosi 1/2 razy Dialogue: 0,0:10:13.16,0:10:16.77,Default,,0000,0000,0000,,10, lub zwyczajnie dzielisz licznik i Dialogue: 0,0:10:16.77,0:10:18.14,Default,,0000,0000,0000,,mianownik przez 2. Dialogue: 0,0:10:18.14,0:10:21.13,Default,,0000,0000,0000,,Wychodzi 5, więc masz 5 przez pi. Dialogue: 0,0:10:21.13,0:10:23.89,Default,,0000,0000,0000,,Promień wychodzi 5 przez pi. Dialogue: 0,0:10:23.89,0:10:25.69,Default,,0000,0000,0000,,Nic specjalnie wymyślnego. Dialogue: 0,0:10:25.69,0:10:29.76,Default,,0000,0000,0000,,Myślę, że to, co zwykle trapi ludzi, to Dialogue: 0,0:10:29.76,0:10:31.82,Default,,0000,0000,0000,,problem z uświadomieniem sobie, że pi to liczba. Dialogue: 0,0:10:31.82,0:10:38.64,Default,,0000,0000,0000,,Pi to zwyczajnie 3,14159 i ciągnie się to w nieskończoność. Dialogue: 0,0:10:38.64,0:10:41.95,Default,,0000,0000,0000,,Napisano już tysiące książek o liczbie pi, więc Dialogue: 0,0:10:41.95,0:10:45.10,Default,,0000,0000,0000,,to nie tak... Nie jestem pewien, czy są ich tysiące, Dialogue: 0,0:10:45.10,0:10:48.34,Default,,0000,0000,0000,,pewnie przesadzam, ale można by pisać książki na ten temat. Dialogue: 0,0:10:48.34,0:10:49.34,Default,,0000,0000,0000,,Ale to tylko LICZBA. Dialogue: 0,0:10:49.34,0:10:52.48,Default,,0000,0000,0000,,Tak, to bardzo niezwykła liczba, i jeśli chcesz zapisać ją Dialogue: 0,0:10:52.48,0:10:54.39,Default,,0000,0000,0000,,w ten sposób, możesz dosłownie Dialogue: 0,0:10:54.39,0:10:55.68,Default,,0000,0000,0000,,to wymnożyć. Dialogue: 0,0:10:55.68,0:10:58.53,Default,,0000,0000,0000,,Ale większość ludzi woli zostawiać Dialogue: 0,0:10:58.53,0:11:00.64,Default,,0000,0000,0000,,wyniki z pi w wyrażeniu. Dialogue: 0,0:11:00.64,0:11:01.68,Default,,0000,0000,0000,,Tak czy inaczej - zostawiam was tutaj. Dialogue: 0,0:11:01.68,0:11:05.09,Default,,0000,0000,0000,,W kolejnym filmiku poznamy pole koła.\N{\u1}{\u1}{\u0}{\u1}{\u0}{\u0}{\u1}{\u1}{\u0}_{\u0}\NNapisy autorstwa Kamila Kwiecińskiego.