1 00:00:00,780 --> 00:00:04,880 આપણી દુનિયામાં વર્તુળ તે દાવા સાથે સૌથી મૂળભૂત આકાર છે 2 00:00:04,880 --> 00:00:08,490 તમે ગ્રહોના ઉપગ્રહોનો આકાર જુઓ, 3 00:00:08,490 --> 00:00:11,140 કે તમે પૈડા તરફ જુઓ, કે તમે જુઓ 4 00:00:11,140 --> 00:00:12,840 પરમાણું જેટલી વસ્તુઓ. 5 00:00:12,840 --> 00:00:15,860 આ વર્તુળ તમને બધેજ વારંવાર 6 00:00:15,860 --> 00:00:17,350 દેખાયા જ કરશે. 7 00:00:17,350 --> 00:00:21,110 તેથી જ કદાચ અપણા માટે એ યોગ્ય રહેશે કે આપણે સમજીએ કેટલાંક 8 00:00:21,110 --> 00:00:23,330 વર્તુળના ગુણધર્મો . 9 00:00:23,330 --> 00:00:26,200 તો સૌથી પહેલા જયારે લોકોએ વર્તુળની શોધ કરી, 10 00:00:26,200 --> 00:00:28,960 અને તમે વર્તુળ જોવા માંગતા હો તો ચંદ્ર તરફ જોઈ શકો છો,પણ 11 00:00:28,960 --> 00:00:31,570 પહેલી સારી બાબત શોધી, કોઈ પણ વર્તુળના 12 00:00:31,570 --> 00:00:32,910 ગુણધર્મો શું છે? 13 00:00:32,910 --> 00:00:36,150 તો સૌથી પહેલા તેઓ એમ કહેવા માંગી શકે કે,વર્તુળ તે 14 00:00:36,150 --> 00:00:38,690 એ બધાજ બિંદુઓ છે જે સમાન અંતરે 15 00:00:38,690 --> 00:00:40,440 તેના કેન્દ્રથી છે. 16 00:00:40,440 --> 00:00:43,710 આ ધાર પરના બધા જ બિંદુઓ સમાન અંતરે 17 00:00:43,710 --> 00:00:45,210 બરાબર ત્યાં પેલા કેન્દ્રથી છે. 18 00:00:45,210 --> 00:00:47,620 તેથી કોઈ સૌથી પહેલા એવું જાણવા માંગશે કે 19 00:00:47,620 --> 00:00:50,280 તે અંતર કેટલું છે,તે સમાન અંતર જેનાથી બધુજ 20 00:00:50,280 --> 00:00:51,770 કેન્દ્રથી છે? 21 00:00:51,770 --> 00:00:52,950 બરાબર અહી. 22 00:00:52,950 --> 00:00:58,110 આપણે તેને વર્તુળની ત્રિજ્યા કહીએ છીએ. 23 00:00:58,110 --> 00:01:00,350 તે માત્ર કેન્દ્રથી ધાર સુધીનું અંતર છે. 24 00:01:00,350 --> 00:01:02,820 જો તે ત્રિજ્યા ૩ સેન્ટીમીટર હોય,તો આ ત્રિજ્યા 25 00:01:02,820 --> 00:01:04,490 ૩ સેન્ટીમીટર થશે. 26 00:01:04,490 --> 00:01:07,170 અને આ ત્રિજ્યા પણ ૩ સેન્ટીમીટર થશે. 27 00:01:07,170 --> 00:01:08,270 તે ક્યારે અલગ નહિ હોય. 28 00:01:08,270 --> 00:01:11,690 વ્યાખ્યા પ્રમાણે,વર્તુળ તે બધાજ બિંદુઓ છે જે કેન્દ્ર થી 29 00:01:11,690 --> 00:01:13,400 સમાન અંતરે છે. 30 00:01:13,400 --> 00:01:17,050 અને તે અંતરને ત્રિજ્યા કહેવાય. 31 00:01:17,050 --> 00:01:19,880 અને હવે સૌથી રસપ્રદ વાત, જે લોકો 32 00:01:19,880 --> 00:01:22,040 કદાચ કહે, વર્તુળ કેટલું જાડું છે? 33 00:01:22,040 --> 00:01:26,360 તે તેના સૌથી દુરના બિંદુ સાથે કેટલું પહોળું છે? 34 00:01:26,360 --> 00:01:28,710 અથવા તો તમે જો તેને તેના સૌથી દુરના બિંદુથી કાપવા માંગતા હોવ,તો 35 00:01:28,710 --> 00:01:30,390 ત્યાં તે અંતર કેટલું થશે? 36 00:01:30,390 --> 00:01:32,340 અને તે માત્ર ત્યાંજ નહિ,હું તેને 37 00:01:32,340 --> 00:01:35,490 તેટલું જ સરળતાથી તેના સૌથી દુરના બિંદુ પાસેથી બરાબર ત્યાંથી પણ કાપી શકું. 38 00:01:35,490 --> 00:01:38,520 હું માત્ર તેને આના જેવી કોઈ જગ્યાએથી ના પણ કાપું 39 00:01:38,520 --> 00:01:40,120 કારણ કે તે તેના સૌથી દુરના બિંદુ સાથે ન પણ હોય. 40 00:01:40,120 --> 00:01:41,810 ઘણી બધી જગ્યાઓ થી હું તેને કાપી શકું 41 00:01:41,810 --> 00:01:43,480 તેના સૌથી દુરના બિંદુ સાથે. 42 00:01:43,480 --> 00:01:46,730 સારું, આપણે અત્યારે જ ત્રિજ્યા વિષે જાણ્યું અને તે સૌથી દુરના બિંદુ વિષે પણ જાણ્યું 43 00:01:46,730 --> 00:01:49,580 જે કેન્દ્રમાંથી પસાર થાય છે અને આગળ વધે છે. 44 00:01:49,580 --> 00:01:52,920 તેથી તે અંતે તો બે ત્રીજ્યાઓ જ છે. 45 00:01:52,920 --> 00:01:55,640 તમે ત્યાં એક ત્રિજ્યા જોઈ અને બીજી 46 00:01:55,640 --> 00:01:57,240 તમારી પાસે ત્રિજ્યા ત્યાં છે. 47 00:01:57,240 --> 00:02:01,380 આપણે આ સૌથી દુરના બિંદુઓ વચ્ચેના અંતરને ઓળખીએ છીએ, 48 00:02:01,380 --> 00:02:03,030 વર્તુળ નો વ્યાસ. 49 00:02:03,030 --> 00:02:06,390 એટલે કે તે વર્તુળનો વ્યાસ છે. 50 00:02:06,390 --> 00:02:09,260 તેને વર્તુળને ત્રિજ્યા સાથે સરળ સંબંધ છે. 51 00:02:09,260 --> 00:02:16,155 વ્યાસ એટલે કે બે વખત ત્રિજ્યા બરાબર થાય. 52 00:02:19,060 --> 00:02:21,790 હવે પછીની સૌથી રસપ્રદ વાત જે તમે 53 00:02:21,790 --> 00:02:24,560 વર્તુળ વિષે વિચારતા હશો કે તે વર્તુળની આસપાસ કેટલું માપ ધરવતો હશે? 54 00:02:24,560 --> 00:02:27,340 મતલબ કે જો તમારી પાસે તમારી માપ પટ્ટી હોય અને તમે 55 00:02:27,340 --> 00:02:35,910 વર્તુળની આસપાસ તે રીતે માપવાના હો તો તે અંતર કેટલું થાય? 56 00:02:35,910 --> 00:02:44,710 આપણે તેને વર્તુળના પરિઘ તરીકે ઓળખીએ છીએ. 57 00:02:44,710 --> 00:02:47,440 હવે, આપણે જાણીએ છીએ કે વ્યાસ અને ત્રિજ્યા વચ્ચે શું સંબંધ છે, પણ 58 00:02:47,440 --> 00:02:49,790 પરિઘ અને વ્યાસ કઈ રીતે સંકળાયેલા છે. 59 00:02:49,790 --> 00:02:51,550 અને જો તમને વ્યાસ સાથે બરાબર ફાવતું ન હોય તો આપણે 60 00:02:51,550 --> 00:02:54,290 તે ત્રિજ્યા સાથે કઈ રીતે સંકળાયેલ છે તે શોધવું પણ બહુ સરળ છે. 61 00:02:54,290 --> 00:02:57,130 સારું, ઘણા હજારો વર્ષો પહેલા લોકો તેમની પટ્ટી લેતા 62 00:02:57,130 --> 00:02:58,890 અને પરિઘ અને વ્યાસ શોધવા તેનો 63 00:02:58,890 --> 00:03:00,430 ઉપયોગ કરતા. 64 00:03:00,430 --> 00:03:03,280 અને આપણે વિચારીએ કે તેમની પટ્ટી નું માપ સારું ન હતું, 65 00:03:03,280 --> 00:03:05,010 ધારો કે તેઓ આ વર્તુળનો પરિઘ માપ્યું હોત, 66 00:03:05,010 --> 00:03:07,960 અને તેમને સાચો પણ મળત, તે લગભગ ૩ જેટલો દેખાય છે. 67 00:03:07,960 --> 00:03:11,600 અને પછી તેઓ વર્તુળની ત્રિજ્યા આ રીતે અહિયાંથી માપતા. 68 00:03:11,600 --> 00:03:14,280 અથવા તો તે વર્તુળનો વ્યાસ,અને પછી તેઓ એમ કહેત અરે, વ્યાસ 69 00:03:14,280 --> 00:03:16,290 તે લગભગ ૧ જેટલું છે. 70 00:03:16,290 --> 00:03:17,740 તે તેઓ એવું એમ કહેત-- પહેલા મને લખી લેવા દો. 71 00:03:17,740 --> 00:03:21,750 તો આપણે અહીં ગુણોત્તર વિષે વિચારીએ--હું 72 00:03:21,750 --> 00:03:22,660 તેને આ રીતે લખી લઉં. 73 00:03:22,660 --> 00:03:33,955 પરિઘ અને વ્યાસ નો ગુણોત્તર. 74 00:03:37,560 --> 00:03:40,900 ધારો કે કોઈ પાસે અહીં એક વર્તુળ છે-- 75 00:03:40,900 --> 00:03:43,170 ધારો કે તેમની પાસે આ વર્તુળ હોત,અને પહેલી વાર 76 00:03:43,170 --> 00:03:45,880 તે અયોગ્ય માપપટ્ટી દ્વારા,તેમણે વર્તુળ ની આસપાસ માપ્યું અને 77 00:03:45,880 --> 00:03:49,340 તેમણે કહ્યું અરે, તે લગભગ ૩મીટર જેટલું છે 78 00:03:49,340 --> 00:03:50,490 જયારે હું તેની આસપાસ જોઉં ત્યારે. 79 00:03:50,490 --> 00:03:52,800 અને જયારે હું વર્તુળનો વ્યાસ માપું તો , 80 00:03:52,800 --> 00:03:55,050 તે લગભગ ૧ જેટલું છે. 81 00:03:55,050 --> 00:03:56,000 હા તે રસપ્રદ છે. 82 00:03:56,000 --> 00:03:57,520 શક્ય છે કે પરિઘ અને વ્યાસનો ગુણોત્તર 83 00:03:57,520 --> 00:03:58,500 ૩ હોય. 84 00:03:58,500 --> 00:04:00,820 તેથી કદાચ એવું પણ બની શકે કે પરિઘ હંમેશા વ્યાસથી 85 00:04:00,820 --> 00:04:02,020 ૩ ગણો હોય. 86 00:04:02,020 --> 00:04:03,610 તે માત્ર આ વર્તુળ માટે હતું, પણ ધારો કે 87 00:04:03,610 --> 00:04:05,720 તેમણે કોઈ બીજું વર્તુળ અહીં માપ્યું. 88 00:04:05,720 --> 00:04:07,870 તે આવું થશે- મેં તે વધારે નાનું દોર્યું. 89 00:04:07,870 --> 00:04:11,200 ધારો કે આ વર્તુળની આસપાસ તેમણે માપ્યું અને 90 00:04:11,200 --> 00:04:14,960 તેમણે થયું કે પરિઘ ૬ સેન્ટીમીટર છે, 91 00:04:14,960 --> 00:04:18,210 અંદાજે તો પછી આપણી પાસે માપપટ્ટી ખોટી છે 92 00:04:18,210 --> 00:04:21,710 પછી તેમણે શોધ્યું કે વ્યાસ 93 00:04:21,710 --> 00:04:23,520 અંદાજે ૨ સેન્ટીમીટર છે. 94 00:04:23,520 --> 00:04:25,490 અને ફરીથી પરિઘ અને વ્યાસ નો ગુણોત્તર 95 00:04:25,490 --> 00:04:30,230 અંદાજે ૩ થયો. 96 00:04:30,230 --> 00:04:32,140 સારું, આ વર્તુળનો એક પ્રમાણસરનો ગુણધર્મ છે. 97 00:04:32,140 --> 00:04:35,430 શક્ય છે કે પરિઘ અને વ્યાસ નો ગુણોત્તર 98 00:04:35,430 --> 00:04:38,080 બધા જ વર્તુળ માટે સ્થિત હોય. 99 00:04:38,080 --> 00:04:40,260 તેથી તેમણે વિચાર્યું કે ચાલો અનુ વધારે અધ્યયન કરીએ. 100 00:04:40,260 --> 00:04:42,510 તેથી તેમણે સારી માપપટ્ટી લીધી. 101 00:04:42,510 --> 00:04:45,090 જયારે તેમણે સારી માપપટ્ટી લીધી તો તેમણે શોધ્યું કે,અરે 102 00:04:45,090 --> 00:04:47,630 મારો વ્યાસ ચોક્કસ ૧ છે. 103 00:04:47,630 --> 00:04:49,430 તેમણે કહ્યું કે મારો વ્યાસ ચોક્કસ ૧ છે, પણ જયારે મેં 104 00:04:49,430 --> 00:04:51,810 મારો પરિઘ થોડો માપ્યો તો મને સમજાયું કે 105 00:04:51,810 --> 00:04:53,040 તે ૩.૧ થી નજીક છે. 106 00:04:56,000 --> 00:04:57,290 અને અહીં પણ તે જ વસ્તુ થશે. 107 00:04:57,290 --> 00:04:59,370 તેમણે જોયું કે આ ગુણોત્તર ૩.૧ થી નજીક છે. 108 00:04:59,370 --> 00:05:01,830 પછી તેમણે તે વધારે અને વધારે સારી રીતે માપ્યા કર્યું, 109 00:05:01,830 --> 00:05:05,200 અને પછી તેમણે સમજાયું કે તેઓને દર વખતે આ સંખ્યા મળે છે, 110 00:05:05,200 --> 00:05:07,300 તેમણે હજી વધારે અને વધારે સારી રીતે માપ્યા કર્યું,અને તેઓને 111 00:05:07,300 --> 00:05:10,850 ૩.૧૪૧૫૯ સંખ્યા મળી. 112 00:05:10,850 --> 00:05:12,550 અને જો અંક ઉમેરતા જઈએ તો તે 113 00:05:12,550 --> 00:05:13,620 ક્યારેય પુનરાવર્તિત નહિ થાય. 114 00:05:13,620 --> 00:05:16,640 તે એક વિચિત્ર વાસ્તવિક સંખ્યા હતી. 115 00:05:16,640 --> 00:05:18,300 તે આગળ વધ્ય કરતી હતી. 116 00:05:18,300 --> 00:05:20,940 તેથી આ સંખ્યા આપણી દુનિયામાં આટલી મૂળભૂત છે, 117 00:05:20,940 --> 00:05:23,500 કારણ કે વર્તુળ આપણી દુનિયામાં ઘણું મૂળભૂત છે, 118 00:05:23,500 --> 00:05:26,680 અને તે બધા વર્તુળ માટે લાગુ પડે છે. 119 00:05:26,680 --> 00:05:28,865 પરિઘ અને વ્યાસનો ગુણોત્તર આ હતો, 120 00:05:28,865 --> 00:05:32,390 એક પ્રકારની જાદુઈ સંખ્યા, તેમણે તેને નામ આપ્યું. 121 00:05:32,390 --> 00:05:37,580 તેમણે તેને પાઇ કહી,અથવા તો તમે માત્ર તેને લેટીન અથવા 122 00:05:37,580 --> 00:05:41,880 ગ્રીક અક્ષર pi વડે ---આ રીતે દર્શાવી શકો. 123 00:05:41,880 --> 00:05:45,090 જે તે સંખ્યાને દર્શાવે છે જે દલીલપૂર્વક 124 00:05:45,090 --> 00:05:46,790 દુનિયાની ખુબ જ વિચિત્ર સંખ્યા છે. 125 00:05:46,790 --> 00:05:50,430 તે પહેલા તો પરિઘ અને વ્યાસનો ગુણોત્તર દર્શાવે છે, 126 00:05:50,430 --> 00:05:54,070 પણ તમે જેમ તમારી ગણિત શીખવાની મુસાફરીમાં આગળ વધશો તેમ 127 00:05:54,070 --> 00:05:57,160 શીખશો કે તે બધે જ આવે છે. 128 00:05:57,160 --> 00:05:59,500 તે દુનિયાની મૂળભૂત વસ્તુઓ માંથી એક મૂળભૂત છે જે 129 00:05:59,500 --> 00:06:03,060 તમને વિચારતા કરી દેશે કે તેનું ખુબ મહત્વ છે. 130 00:06:03,060 --> 00:06:07,750 પણ વાંધો નહિ, આપણે વિચારીએ કે આપણે તેને અપના ગણિતમાં 131 00:06:07,750 --> 00:06:09,330 કઈ રીતે ઉપયોગ કરી શકીએ? 132 00:06:09,330 --> 00:06:12,490 તેથી આપણે જાણીએ છીએ કે હું તમને કહું,કે 133 00:06:12,490 --> 00:06:19,420 પરિઘ અને વ્યાસનો ગુણોત્તર--જયારે હું ગુણોત્તર કહું, 134 00:06:19,420 --> 00:06:21,390 તેનો મતલબ એમ થાય કે તમે પરીઘને 135 00:06:21,390 --> 00:06:28,400 વ્યાસ વડે ભાગો તો તમને પાઇ મળશે. 136 00:06:28,400 --> 00:06:29,500 પાઇ તે માત્ર આ જ સંખ્યા છે. 137 00:06:29,500 --> 00:06:33,570 હું ૩.૧૪૧૫૯ લખી શકું અને આગળ ને આગળ વધ્યા પણ કરી શકું, 138 00:06:33,570 --> 00:06:35,950 પણ તે જગ્યાનો બગાડ થશે અને તે અઘરું 139 00:06:35,950 --> 00:06:38,570 પણ થશે, તેથી લોકો આ ગ્રીક શબ્દ ને માત્ર 140 00:06:38,570 --> 00:06:40,330 pi લખે છે. 141 00:06:40,330 --> 00:06:41,850 હવે આપણે તેને કઈ રીતે સાંકળી શકીએ? 142 00:06:41,850 --> 00:06:44,920 આપણે તેની બંને બાજુને વ્યાસ વડે ગુણી શકીએ અને આપણે 143 00:06:44,920 --> 00:06:48,640 કહી શકીએ કે પરિઘ તે પાઇ 144 00:06:48,640 --> 00:06:50,820 વખત વ્યાસ બરાબર છે. 145 00:06:50,820 --> 00:06:55,570 અથવા તો વ્યાસ તે ૨ વખત ત્રિજ્યા બરાબર હોવાથી, આપણે 146 00:06:55,570 --> 00:06:59,420 કહી શકીએ કે પરિઘ તે ૨ વખત ત્રિજ્યા વખત 147 00:06:59,420 --> 00:07:00,360 પાઇ બરાબર થાય. 148 00:07:00,360 --> 00:07:03,450 અથવા તો તમે તેને આ રીતે પણ જોઈ શકો કે 149 00:07:03,450 --> 00:07:07,360 તે ૨ પાઇ r બરાબર છે. 150 00:07:07,360 --> 00:07:11,220 તો ચાલો આપણે તેને કેટલાંક પ્રશ્નોમેં ઉપયોગ કરવાનો પ્રયત્ન કરીએ. 151 00:07:11,220 --> 00:07:17,240 તો ધારો કે મારી પાસે બરાબર તેના જેવું એક વર્તુળ છે, 152 00:07:17,240 --> 00:07:22,600 અને હું તમને કહીશ કે તેને ત્રિજ્યા છે--અને બરાબર અહીએ તેની ત્રિજ્યા ૩ છે. 153 00:07:22,600 --> 00:07:28,820 તેથી ૩ --હું અહી તેને લખી લઉં--તેથી ત્રિજ્યા તે ૩ છે. 154 00:07:28,820 --> 00:07:32,310 તે ૩ મીટર હોઈ શકે--અહી કોઈ એકમ વડે દર્શાવું તો. 155 00:07:32,310 --> 00:07:34,660 વર્તુળ નો પરિઘ શું થશે? 156 00:07:34,660 --> 00:07:38,180 પરિઘ તે ૨ વખત પાઇ વખત ત્રિજ્યા બરાબર થાય. 157 00:07:38,180 --> 00:07:42,090 તેથી તે ૨ વખત પાઇ વખત ત્રિજ્યા થશે, 158 00:07:42,090 --> 00:07:47,280 ૨ વખત ૩ મીટર જે ૬ મીટર થશે.હવે ૬ મીટર વખત પાઇ 159 00:07:47,280 --> 00:07:49,520 અથવા ૬ પાઇ મીટર્સ. 160 00:07:49,520 --> 00:07:52,430 ૬ પાઇ મીટર્સ. 161 00:07:52,430 --> 00:07:53,740 હવે હું તેનો ગુણાકાર કરી શકું. 162 00:07:53,740 --> 00:07:55,900 યાદ રાખો કે પાઇ તે માત્ર એક સંખ્યા છે. 163 00:07:55,900 --> 00:07:59,680 પાઇ તે ૩.૧૪૧૫૯ અને આગળ ને આગળ અંકો. 164 00:07:59,680 --> 00:08:03,460 તેથી હું તેને ૬ વડે ગુણીશ, કદાચ મને ૧૮ પોઈન્ટ 165 00:08:03,460 --> 00:08:05,600 કઈક કઈક કઈક મળશે. 166 00:08:05,600 --> 00:08:07,850 જો તમારી પાસે તમારું કેલ્ક્યુલેટર હોય તો તમે કરી શકો, પણ 167 00:08:07,850 --> 00:08:10,490 સરળતા માટે લોકો તે સંખ્યાને પાઇ તરીકે 168 00:08:10,490 --> 00:08:12,120 જ રહેવા દે છે. 169 00:08:12,120 --> 00:08:14,020 હવે મને નથી ખબર કે તે સંખ્યાને ૬ વડે ગુણવાથી શું મળશે, 170 00:08:14,020 --> 00:08:18,510 મને નથી ખબર તમને કદાચ ૧૮ કે ૧૯ ની નજીક કઈક મળે, 171 00:08:18,510 --> 00:08:20,910 તે અંદાજે ૧૮ પોઈન્ટ કઈક 172 00:08:20,910 --> 00:08:21,720 કઈક કઈક થાય. 173 00:08:21,720 --> 00:08:23,450 મારી પાસે અત્યારે મારું કેલ્ક્યુલેટર નથી. 174 00:08:23,450 --> 00:08:25,300 પણ તે સંખ્યા લખવાને બદલે, તમે માત્ર 175 00:08:25,300 --> 00:08:27,060 ૬ પાઇ લખી શકો છો. 176 00:08:27,060 --> 00:08:29,770 હું માનું છું કે તે તદ્દન 177 00:08:29,770 --> 00:08:31,430 ૧૯ ની સીમારેખાને પાર નહિ કરે. 178 00:08:31,430 --> 00:08:33,770 ચાલો હવે બીજો પ્રશ્ન જોઈએ. 179 00:08:33,770 --> 00:08:35,270 વર્તુળ નો વ્યાસ શું છે? 180 00:08:38,580 --> 00:08:42,690 સારું, જો ત્રિજ્યા ૩ હોય તો વ્યાસ તે તેનાથી બમણો થાય. 181 00:08:42,690 --> 00:08:45,730 તેથી તે ૩ વાર ૨ અથવા ૩ વત્તા ૩ થાય, જે 182 00:08:45,730 --> 00:08:47,170 ૬ મીટર થશે. 183 00:08:47,170 --> 00:08:50,750 તેથી પરિઘ ૬ પાઇ મીટર છે, અને વ્યાસ ૬ મીટર છે, 184 00:08:50,750 --> 00:08:53,620 ત્રિજ્યા ૩ મીટર છે. 185 00:08:53,620 --> 00:08:55,110 ચાલો હવે બીજી વસ્તુ જોઈએ. 186 00:08:55,110 --> 00:08:57,310 ધારો કે મારી પાસે બીજું વર્તુળ છે. 187 00:08:57,310 --> 00:09:01,220 ધારો કે મારી પાસે બીજું વર્તુળ અહીં છે. 188 00:09:01,220 --> 00:09:04,620 અને હું તમને કહેત કે પરિઘ 189 00:09:04,620 --> 00:09:08,560 ૧૦ મીટર છે-- તે વર્તુળ નો પરિઘ છે. 190 00:09:08,560 --> 00:09:10,990 જો તમે તેની આસપાસ માપપટ્ટી મુકવાના હોત અને 191 00:09:10,990 --> 00:09:18,370 કોઈ તમને પૂછે કે વર્તુળનો વ્યાસ શું છે? 192 00:09:18,370 --> 00:09:22,810 સારું, આપણે જાણીએ છીએ કે વ્યાસ વખત પાઇ,આપણે જાણીએ છીએ કે પાઇ વખત 193 00:09:22,810 --> 00:09:26,830 વ્યાસ તે પરિઘ જેટલો છે; 194 00:09:26,830 --> 00:09:28,700 જે ૧૦ મીટર છે. 195 00:09:28,700 --> 00:09:31,020 તેથી અને ઉકેલવા માટે આપણે માત્ર બંને બાજુને 196 00:09:31,020 --> 00:09:32,520 પાઇ વડે ભાગીશું. 197 00:09:32,520 --> 00:09:35,860 વ્યાસ પાઇ ના અંશમાં ૧૦ બરાબર થશે અથવા 198 00:09:35,860 --> 00:09:38,710 પાઇ અંશમાં ૧૦ મીટર્સ થશે. 199 00:09:38,710 --> 00:09:40,020 અને તેજ જવાબ છે. 200 00:09:40,020 --> 00:09:42,540 જો તમારી પાસે તમારી પાસે તમારું કેલ્ક્યુલેટર હોય તો તમે ૧૦ ને 201 00:09:42,540 --> 00:09:46,030 ૩.૧૪૧૫૯ વડે ભાગી શકો અને તમને ૩ પોઈન્ટ 202 00:09:46,030 --> 00:09:47,500 કઈક કઈક કઈક મીટર્સ મળે. 203 00:09:47,500 --> 00:09:48,960 હું તે જાતે ગણી ના શકું. 204 00:09:48,960 --> 00:09:50,070 પણ આ જ ઉકેલ છે. 205 00:09:50,070 --> 00:09:53,320 પણ સરળતા માટે આપણે તેમ નું તેમ જ રહેવા દઈએ છીએ. 206 00:09:53,320 --> 00:09:55,270 હવે ત્રિજ્યા શું થશે? 207 00:09:55,270 --> 00:09:58,590 સારું,ત્રિજ્યા તે ૧/૨ વ્યાસ બરાબર થાય. 208 00:09:58,590 --> 00:10:02,870 તેથી આ આખું અંતર અહીં ૧૦ ના છેદ માં પાઇ બરાબર થાય. 209 00:10:02,870 --> 00:10:06,230 જો આપણે તેના ૧/૨ લઈએ, આપણે તેની ત્રિજ્યા શોધીએ, 210 00:10:06,230 --> 00:10:07,580 તો આપણે તેને ૧/૨ વડે ગુણીશું. 211 00:10:07,580 --> 00:10:13,160 તો તમારી પાસે ૧/૨ વખત ૧૦ ના છેદ માં પાઇ છે, જે ૧/૨ વખત 212 00:10:13,160 --> 00:10:16,770 ૧૦ થાય, અથવા તમે અંશ અને છેદ ને 213 00:10:16,770 --> 00:10:18,140 ૨ વડે ભાગી પણ શકો. 214 00:10:18,140 --> 00:10:21,130 તમને ૫ ત્યાં મળશે, 215 00:10:21,130 --> 00:10:23,890 તેથી તમારી પાસે ૫ના છેદ માં પાઇ છે. 216 00:10:23,890 --> 00:10:25,690 આમાં કઈ ધારવા જેવું નથી. 217 00:10:25,690 --> 00:10:29,760 હું માનું છું કે લોકો જેનાથી વધારે મૂંઝાઈ છે તે એ છે 218 00:10:29,760 --> 00:10:31,820 કે તેઓ પાઇને સંખ્યા તરીકે નથી સમજતા. 219 00:10:31,820 --> 00:10:38,640 પાઇ તે માત્ર ૩.૧૪૧૫૯ છે અને તે આગળ અને આગળ વધ્યા જ કરે છે. 220 00:10:38,640 --> 00:10:41,950 પાઇ વિષે તો હજારો પુસ્તકો લખાયા છે, તેથી 221 00:10:41,950 --> 00:10:45,100 મતલબ કે ---હું જાણતો નથી કે હજારો પુસ્તકો છે,હું 222 00:10:45,100 --> 00:10:48,340 વધારી ને કહું છે.પણ તમે આ સંખ્યા પર પુસ્તક લખી શકો છો. 223 00:10:48,340 --> 00:10:49,340 પણ તે માત્ર એક સંખ્યા છે. 224 00:10:49,340 --> 00:10:52,480 તે એક ખાસ સંખ્યા છે અને તમે જો તેને તમારી રીતે 225 00:10:52,480 --> 00:10:54,390 જેમ બીજી સંખ્યા લખો છો તેમ લખવા માંગતા હો તો, 226 00:10:54,390 --> 00:10:55,680 તેના વડે ગુણી શકો છો. 227 00:10:55,680 --> 00:10:58,530 પણ ઘણી વખત લોકો સમજે છે કે તેને પાઇની 228 00:10:58,530 --> 00:11:00,640 જેમ જ રાખવું સારું છે. 229 00:11:00,640 --> 00:11:01,680 વાંધો નહિ, હવે આપણે અહી પૂરું કરીશું. 230 00:11:01,680 --> 00:11:05,090 હવે પછીના વિડીઓ માં આપણે વર્તુળનું ક્ષેત્રફળ શોધીશું.