0:00:00.273,0:00:04.679
ผมอยากให้ทุกคนลองหลับตา

0:00:04.679,0:00:07.996
นึกภาพว่าคุณกำลังยืน

0:00:07.996,0:00:11.123
อยู่หน้าประตูบ้านของคุณเอง

0:00:11.123,0:00:14.792
ขอให้คุณสังเกตสีของประตู

0:00:14.792,0:00:18.788
สังเกตว่าประตูทำจากวัสดุอะไร

0:00:18.788,0:00:25.508
ทีนี้ลองนึกภาพคนอ้วนเปลือยกลุ่มหนึ่งกำลังขี่จักรยานอยู่

0:00:25.508,0:00:28.708
พวกเขากำลังแข่งขันปั่นจักรยานเปลือย

0:00:28.708,0:00:32.458
และกำลังมุ่งหน้าไปยังประตูบ้านของคุณ

0:00:32.458,0:00:34.408
ผมอยากให้คุณจินตนาการจนเห็นภาพนี้จริงๆ

0:00:34.408,0:00:37.500
พวกเขาปั่นด้วยความเร็วสูง เหงื่อโทรมกาย

0:00:37.500,0:00:40.404
กระเด้งกระดอนใหญ่เลย

0:00:40.404,0:00:44.208
แล้วในที่สุดก็ชนโครมเข้าที่ประตูบ้านคุณ

0:00:44.208,0:00:48.127
จักรยานกระเด็นเกลื่อนกลาด ล้อหลุดกลิ้งผ่านคุณไป

0:00:48.127,0:00:51.958
ซี่ล้อกระจายไปทั่ว

0:00:51.958,0:00:55.183
ทีนี้ลองก้าวข้ามธรณีประตูของคุณ

0:00:55.183,0:00:58.023
เข้าไปสู่ห้องโถง ทางเดิน หรืออะไรก็ตามที่อยู่อีกฟาก

0:00:58.023,0:01:01.929
ลองพิจารณาลำแสง

0:01:01.929,0:01:07.606
ที่สาดส่องมายังเจ้าตัวคุกกี้ มอนสเตอร์

0:01:07.606,0:01:10.792
คุกกี้ มอนสเตอร์โบกมือให้คุณ

0:01:13.496,0:01:15.304
จากบนหลังม้าสีแทนที่เขานั่งอยู่

0:01:13.496,0:01:15.304
มันเป็นม้าพูดได้

0:01:15.304,0:01:19.837
ขนสีฟ้าของเขาปลิวมาโดนจมูกของคุณจนรู้สึกจั๊กจี้

0:01:19.837,0:01:24.114
คุณได้กลิ่นคุกกี้ข้าวโอ๊ตกับลูกเกด[br]ที่เขากำลังจะเขมือบเข้าปาก

0:01:24.114,0:01:27.921
เดินผ่านเขาไปทางห้องนั่งเล่นของคุณ

0:01:27.921,0:01:30.958
ในห้องนั่งเล่น ใช้จินตนาการให้เต็มที่

0:01:30.958,0:01:33.770
จนคุณเห็นบริตนี่ย์ สเปียส์

0:01:33.770,0:01:39.265
เธอนุ่งน้อยห่มน้อย กำลังเต้นอยู่บนโต๊ะกาแฟของคุณ

0:01:39.265,0:01:41.809
และร้องเพลง "Hit Me Baby One More Time"

0:01:41.809,0:01:44.731
ทีนี้ตามผมมาในครัวของคุณ

0:01:44.731,0:01:49.031
ในครัวของคุณ ตอนนี้มีถนนปูอิฐสีเหลืองพาดผ่าน

0:01:49.031,0:01:52.725
อะไรบางอย่างกำลังเดินออกจากเตาอบมาหาคุณ

0:01:52.725,0:01:54.792
โดโรธี มนุษย์สังกะสี

0:01:54.792,0:01:57.173
หุ่นไล่กา และสิงโตจากเรื่องพ่อมดออสซ์

0:01:57.173,0:02:00.000
กำลังจับมือกันกึ่งเดินกึ่งกระโดดตรงมาหาคุณ

0:02:00.000,0:02:04.333
โอเคครับ ลืมตาได้

0:02:04.333,0:02:07.792
ผมอยากเล่าให้คุณฟัง เรื่องการแข่งขันประหลาดๆ

0:02:07.792,0:02:10.875
ที่จัดขึ้นทุกฤดูใบไม้ผลิในเมืองนิวยอร์ก

0:02:10.875,0:02:14.362
งานนี้เรียกว่า การชิงแชมป์นักจำแห่งสหรัฐอเมริกา[br](United States Memory Championship)

0:02:14.362,0:02:17.260
ผมไปทำข่าวการแข่งขันนี้เมื่อสองสามปีก่อน

0:02:17.260,0:02:19.457
ในฐานะผู้สื่อข่าวสายวิทยาศาสตร์

0:02:19.457,0:02:21.792
โดยคาดหวังว่า งานนี้คงน่าตื่นเต้น

0:02:21.792,0:02:24.621
เหมือนการแข่งซุเปอร์โบวล์ของนักปราชญ์ขั้นเทพ

0:02:24.621,0:02:28.130
ปรากฏว่า คนเหล่านี้ คือผู้ชายกลุ่มใหญ่ กับผู้หญิงไม่กี่คน

0:02:28.130,0:02:32.869
ที่มีความหลากหลายสูงมาก [br]ทั้งเรื่องอายุ และระดับการรักษาสุขอนามัย

0:02:32.869,0:02:35.150
(เสียงหัวเราะ)

0:02:35.150,0:02:39.359
พวกเขาจำตัวเลขสุ่มนับร้อยๆ ตัว

0:02:39.359,0:02:40.771
หลังจากมองดูแค่ครั้งเดียว

0:02:40.771,0:02:45.133
พวกเขาจำชื่อคนแปลกหน้าจำนวนไม่รู้กี่โหลต่อกี่โหล

0:02:45.133,0:02:48.571
จำบทกวีทั้งบทภายในสองสามนาที

0:02:48.571,0:02:50.750
พวกเขาแข่งกันเพื่อดูว่าใครจะสามารถ

0:02:50.750,0:02:54.750
จำลำดับของไพ่ในกองที่สับแล้วได้เร็วที่สุด

0:02:54.750,0:02:56.594
ผมแบบ... โอ้ นี่มันเหลือเชื่อ

0:02:56.594,0:02:59.750
คนพวกนี้ต้องเป็นมนุษย์ประหลาดแน่ๆ

0:02:59.750,0:03:03.375
แล้วผมก็เริ่มคุยกับผู้เข้าแข่งขันสองสามคน

0:03:03.375,0:03:04.750
ชายคนนี้ชื่อเอ็ด คุก

0:03:04.750,0:03:06.317
มาจากอังกฤษ

0:03:06.317,0:03:08.283
เขาเป็นหนึ่งในคนที่ฝึกฝนความจำมาดีที่สุด

0:03:08.283,0:03:12.048
ผมถามเขาว่า "เอ็ด คุณรู้ตัวเมื่อไหร่

0:03:12.048,0:03:14.556
ว่าคุณเป็นนักปราชญ์ขั้นเทพ?"

0:03:14.556,0:03:17.320
เอ็ดตอบมาว่า "ผมไม่ใช่นักปราชญ์ขั้นเทพ

0:03:17.320,0:03:19.896
ที่จริงผมมีความจำดีปานกลางเท่านั้นแหละ

0:03:19.896,0:03:21.568
ทุกคนที่มาแข่งในงานนี้

0:03:21.568,0:03:24.829
จะพูดเหมือนกันหมด ว่าเขาความจำดีปานกลาง

0:03:24.829,0:03:26.708
แต่เราทุกคนล้วนฝึกฝนตัวเอง

0:03:26.708,0:03:30.929
ให้สามารถจำได้ดีอย่างน่าอัศจรรย์

0:03:30.929,0:03:32.987
โดยใช้เทคนิคโบราณ

0:03:32.987,0:03:36.535
ที่ถูกคิดค้นขึ้นมาในประเทศกรีซเมื่อ 2,500 ปีก่อน

0:03:36.535,0:03:39.667
เทคนิคเดียวกับที่ซิเซโรใช้

0:03:39.667,0:03:41.527
ในการจดจำปาฐกถาที่เขาจะพูด

0:03:41.527,0:03:45.721
และที่นักวิชาการในยุคกลาง[br]ใช้เพื่อช่วยจำหนังสือทั้งเล่ม

0:03:45.721,0:03:49.437
ผมได้ฟังก็แบบ "โว้ว ทำไมผมไม่เคยได้ยิน[br]เรื่องนี้มาก่อนเลยเนี่ย?"

0:03:49.437,0:03:52.156
แล้วเราก็ออกมายืนกันหน้าหอประชุมที่ใช้จัดการแข่งขัน

0:03:52.156,0:03:55.833
แล้วเอ็ด ชายนิสัยดี ฉลาดหลักแหลม

0:03:55.833,0:03:58.898
แต่ท่าทางประหลาด จากประเทศอังกฤษ

0:03:58.898,0:04:03.333
พูดกับผมว่า "โจช คุณเป็นนักข่าวอเมริกัน

0:04:03.333,0:04:05.439
คุณสนิทกับบริตนีย์ สเปียส์ไหม?"

0:04:05.439,0:04:10.252
ผมแบบ "อะไรนะ? ไม่อ่ะ ทำไมเหรอ?"

0:04:10.252,0:04:13.333
"เพราะผมอยากจะสอนบริตนีย์ สเปียส์

0:04:13.333,0:04:15.962
ให้จำลำดับของไพ่ในกองที่สับแล้ว

0:04:15.962,0:04:18.208
ออกโทรทัศน์ในอเมริกา

0:04:18.208,0:04:21.479
เพื่อพิสูจน์ให้โลกเห็นว่าใครๆ ก็ทำอย่างนี้ได้"

0:04:21.479,0:04:25.893
(เสียงหัวเราะ)

0:04:25.893,0:04:29.383
ผมเลยบอกว่า "เอ่อ ผมไม่ใช่บริตนีย์ สเปียส์

0:04:29.383,0:04:32.148
แต่คุณจะลองสอนผมดูก็ได้นะ

0:04:32.148,0:04:34.583
คือ คุณต้องลองกับใครสักคนก่อน ใช่ไหมล่ะ?"

0:04:34.583,0:04:38.375
และนั่นคือจุดเริ่มต้นของการเดินทาง[br]ที่แสนประหลาดของผม

0:04:38.375,0:04:41.279
กลายเป็นว่า ผมใช้เวลาส่วนใหญ่ในปีถัดมา

0:04:41.279,0:04:43.375
ไม่เพียงแต่ฝึกฝนความจำของผม

0:04:43.375,0:04:45.125
แต่ยังศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับความจำ

0:04:45.125,0:04:47.231
เพื่อพยายามเข้าใจว่ามันทำงานอย่างไร

0:04:47.231,0:04:49.502
ทำไมบางครั้งมันจึงทำงานได้ไม่ดี

0:04:49.502,0:04:51.987
และมันมีศักยภาพแค่ไหน

0:04:51.987,0:04:54.293
ผมพบคนที่น่าสนใจสุดๆ มากมาย

0:04:54.293,0:04:56.075
ผู้ชายคนนี้ชื่อว่า อี.พี.

0:04:56.075,0:04:58.583
เขาเป็นโรคความจำเสื่อม

0:04:58.583,0:05:01.292
และน่าจะเป็นคนที่ความแย่ที่สุดในโลก

0:05:01.292,0:05:02.952
ความจำของเขาแย่มาก

0:05:02.952,0:05:05.702
ถึงขั้นที่เขาจำไม่ได้ว่าเขามีปัญหาเรื่องความจำ

0:05:05.702,0:05:07.589
ซึ่งน่าทึ่งมาก

0:05:07.589,0:05:09.304
ชีวิตของเขาน่าเศร้าอย่างเหลือเชื่อ

0:05:09.304,0:05:11.292
แต่เขาก็เป็นหน้าต่างที่ทำให้เราเห็น

0:05:11.292,0:05:15.102
ว่าความทรงจำสำคัญกับความเป็นตัวตนของเราแค่ไหน

0:05:15.102,0:05:18.140
ในขั้วตรงกันข้าม ผมพบผู้ชายคนนี้

0:05:18.140,0:05:19.877
นี่คือคิม พีค (Kim Peek)

0:05:19.877,0:05:23.364
เขาคือที่มาของตัวละครที่รับบท[br]โดยดัสติน ฮอฟแมนในเรื่อง Rain Man

0:05:23.364,0:05:26.046
บ่ายวันหนึ่ง [br]เรานั่งจำชื่อในสมุดโทรศัพท์อยู่ด้วยกัน

0:05:26.046,0:05:29.683
ที่ห้องสมุดสาธารณะ เมืองซอลท์ เลค ซิตี้

0:05:29.683,0:05:32.770
สนุกมากเลยนะ

0:05:32.770,0:05:35.727
(เสียงหัวเราะ)

0:05:35.727,0:05:39.157
แล้วผมก็ย้อนไปอ่านหนังสือโบราณต่างๆ[br]เกี่ยวกับความทรงจำ

0:05:39.157,0:05:42.990
หนังสือพวกนี้เขียนขึ้นมานานกว่า 2,000 ปีที่แล้ว

0:05:42.990,0:05:44.896
ในภาษาละติน ตั้งแต่ยุคโบราณ

0:05:44.896,0:05:47.233
และต่อมาในยุคกลาง

0:05:47.233,0:05:49.796
ผมได้เรียนรู้อะไรๆ ที่น่าสนใจมากมาย

0:05:49.796,0:05:53.038
เรื่องน่าสนใจเรื่องหนึ่งที่ผมได้รู้คือ

0:05:53.038,0:05:55.514
สมัยก่อนนี้

0:05:55.514,0:06:01.286
การมีความจำที่ได้รับการฝึกฝน ขัดเกลา และปลูกฝังอย่างดี

0:06:01.286,0:06:06.314
ไม่ใช่เรื่องแปลกอย่างที่ทุกวันนี้เรารู้สึกกัน

0:06:06.314,0:06:11.071
สมัยก่อน คนเราทุ่มเทฝึกฝนความจำ

0:06:11.071,0:06:16.096
เพียรพยายามพัฒนาจิตของตน

0:06:16.096,0:06:18.219
ไม่กี่พันปีมานี้เอง

0:06:18.219,0:06:20.965
ที่เราเริ่มพัฒนาเทคโนโลยีหลากหลาย

0:06:20.965,0:06:23.375
ตั้งแต่ตัวอักษรไปถึงม้วนกระดาษ

0:06:23.375,0:06:25.694
หนังสือที่เขียนด้วยลายมือ แท่นพิมพ์ ภาพถ่าย

0:06:25.694,0:06:27.608
คอมพิวเตอร์ และสมาร์ทโฟน

0:06:27.608,0:06:30.540
ซึ่งทำให้มันง่ายขึ้นเรื่อยๆ

0:06:30.540,0:06:33.125
ที่จะเก็บความจำไว้นอกสมอง

0:06:33.125,0:06:35.367
และยกสิ่งที่เป็นความสามารถ

0:06:35.367,0:06:39.080
ขั้นพื้นฐานของมนุษย์ข้อนี้[br]ให้เทคโนโลยีทำแทน

0:06:39.080,0:06:42.679
เทคโนโลยีเหล่านี้ทำให้โลกสมัยใหม่เกิดขึ้นได้

0:06:42.679,0:06:44.477
แต่มันก็เปลี่ยนแปลงเราไปด้วย

0:06:44.477,0:06:46.227
มันเปลี่ยนเราในแง่วัฒนธรรม

0:06:46.227,0:06:49.761
และผมว่า มันเปลี่ยนกระบวนการคิดเราด้วย

0:06:49.761,0:06:52.327
เมื่อเราไม่จำเป็นต้องจำอะไรมากมายนัก

0:06:52.327,0:06:55.444
บางทีก็ดูเหมือนเราลืมวิธีจำไป

0:06:55.444,0:06:57.183
ที่สุดท้ายบนโลกนี้

0:06:57.183,0:07:00.287
ที่คุณจะยังได้เห็นคนที่หลงใหล

0:07:00.287,0:07:03.529
เรื่องการฝึกฝน ขัดเกลา และปลูกฝังความจำ

0:07:03.529,0:07:06.288
ก็คือที่การแข่งขันความจำนี่แหละ

0:07:06.288,0:07:07.604
ที่จริงงานนี้ไม่ใช่งานเดียว

0:07:07.604,0:07:09.929
มีการแข่งขันแบบนี้อยู่ทั่วโลก

0:07:09.929,0:07:14.087
ผมทึ่งกับคนพวกนี้ และอยากรู้ว่าเขาทำได้อย่างไร

0:07:14.087,0:07:18.806
สองสามปีที่แล้ว นักวิจัยกลุ่มหนึ่งที่ [br]University College กรุงลอนดอน

0:07:18.806,0:07:21.583
พาแชมป์ความจำหลายคนมาที่แล็บ

0:07:21.583,0:07:23.089
พวกเราอยากรู้ว่า

0:07:23.089,0:07:24.456
สมองของคนพวกนี้แตกต่าง

0:07:24.456,0:07:28.898
จากคนทั่วไปอย่างเราๆ [br]ในแง่โครงสร้างหรือกายวิภาคหรือเปล่า?

0:07:28.898,0:07:31.902
คำตอบคือ ไม่

0:07:31.902,0:07:35.006
คนพวกนี้ฉลาดกว่าพวกเราหรือเปล่า?

0:07:35.006,0:07:36.717
นักวิจัยให้พวกเขาทำแบบทดสอบทางปัญญามากมาย

0:07:36.717,0:07:38.987
คำตอบคือ ก็ไม่ได้ฉลาดไปกว่ากันเท่าไหร่

0:07:38.987,0:07:42.315
แต่มีความแตกต่างอย่างหนึ่งที่น่าสนใจ[br]และบอกอะไรเราได้เยอะมาก

0:07:42.315,0:07:44.423
นั่นคือ ความแตกต่างในสมองของแชมป์นักจำ

0:07:44.423,0:07:46.990
กับกลุ่มควบคุมที่นำมาเปรียบเทียบ

0:07:46.990,0:07:49.667
เมื่อนำคนสองกลุ่มนี้ไปเข้าเครื่อง fMRI

0:07:49.667,0:07:51.711
สแกนสมองด้วยคลื่นแม่เหล็ก

0:07:51.711,0:07:56.717
ขณะที่พวกเขาจดจำตัวเลข ใบหน้าคน และรูปผลึกหิมะ

0:07:56.717,0:07:59.033
นักวิจัยพบว่า สมองของแชมป์นักจำ

0:07:59.033,0:08:01.277
มีการทำงานในจุดที่แตกต่าง

0:08:01.277,0:08:03.288
จากคนทั่วไป

0:08:03.288,0:08:06.573
ดูเหมือนว่าแชมป์นักจำจะใช้สมอง

0:08:06.573,0:08:10.790
ส่วนที่ใช้ในการจำภาพพื้นที่และการนำทาง

0:08:10.790,0:08:17.033
ทำไมล่ะ? แล้วเราจะเรียนรู้อะไรจากข้อค้นพบนี้ได้ไหม?

0:08:17.033,0:08:21.233
การแข่งขันชิงแชมป์ความจำนั้น

0:08:21.233,0:08:24.081
ก็เหมือนการแข่งขันสร้างและสะสมอาวุธ

0:08:24.081,0:08:27.125
ทุกๆ ปี ใครคนหนึ่งจะคิดค้นวิธีใหม่

0:08:27.125,0:08:29.813
เพื่อให้จำได้มากขึ้นและเร็วขึ้น

0:08:29.813,0:08:31.652
แล้วคนอื่นที่เหลือก็ต้องพยายามตีตื้น

0:08:31.652,0:08:33.500
นี่คือเพื่อนของผม ชื่อ เบน พริดมอร์

0:08:33.500,0:08:35.250
นักจำแชมป์โลกสามสมัย

0:08:35.250,0:08:37.083
บนโต๊ะตรงหน้าเขา

0:08:37.083,0:08:40.777
มีไพ่ที่สับแล้ว 36 สำรับ

0:08:40.777,0:08:43.525
ที่เขาต้องพยายามจำให้ได้ภายในหนึ่งชั่วโมง

0:08:43.525,0:08:47.881
โดยใช้เทคนิคที่เขาคิดค้นขึ้นและฝึกฝนจนชำนาญ

0:08:47.881,0:08:49.792
เขาใช้เทคนิคคล้ายกันนี้

0:08:49.792,0:08:52.234
จำลำดับที่ถูกต้องทั้งหมด

0:08:52.234,0:08:58.042
ของตัวเลขฐานสองที่สุ่มขึ้นมา 4,140 ตัว

0:08:58.042,0:09:00.944
ภายในครึ่งชั่วโมง

0:09:00.944,0:09:02.875
ใช่ครับ

0:09:02.875,0:09:06.423
และแม้จะมีวิธีแตกต่างหลากหลาย

0:09:06.423,0:09:10.000
ในการจำสิ่งต่างๆ ในการแข่งขันนี้

0:09:10.000,0:09:12.892
ทุกอย่าง ทุกเทคนิคที่ใช้กัน

0:09:12.892,0:09:15.500
ที่สุดแล้วก็มาจากแนวคิด

0:09:15.500,0:09:19.148
ที่นักจิตวิทยาเรียกว่า การเข้ารหัสอย่างละเอียดลึกซึ้ง

0:09:19.148,0:09:21.829
ซึ่งอธิบายได้ด้วยตัวอย่างเก๋ๆ

0:09:21.829,0:09:23.875
ที่เรียกว่า ปฏิทรรศน์ เรื่อง Baker กับ baker

0:09:23.875,0:09:25.437
มันเป็นอย่างนี้ครับ

0:09:25.437,0:09:28.333
ถ้าผมบอกให้คนสองคนจำคำคำเดียวกัน

0:09:28.333,0:09:29.900
ผมบอกคุณว่า

0:09:29.900,0:09:33.527
"ให้จำว่ามีผู้ชายคนหนึ่งชื่อ เบเกอร์ (Baker)"

0:09:33.527,0:09:35.033
นั่นคือชื่อเขา

0:09:35.033,0:09:40.819
แล้วผมบอกคุณว่า "ให้จำว่ามีผู้ชายคนหนึ่ง[br]มีอาชีพเป็น เบเกอร์ (baker) หรือ คนทำขนมปัง"

0:09:40.819,0:09:44.061
เมื่อเวลาผ่านไป ผมกลับมาถามคุณใหม่

0:09:44.061,0:09:47.100
ผมถามว่า "คุณจำคำนั้นได้ไหม

0:09:47.100,0:09:48.477
ที่ผมบอกคุณสักพักก่อนหน้านี้?

0:09:48.477,0:09:50.275
คุณจำได้ไหมว่าคำนั้นคืออะไร?"

0:09:50.275,0:09:53.542
คนที่ผมบอกว่า ผู้ชายคนนี้ชื่อเบเกอร์ (Baker)

0:09:53.542,0:09:55.861
จำคำว่าเบเกอร์ (Baker) ไม่ค่อยได้

0:09:55.861,0:09:59.712
เมื่อเทียบกับคนที่ผมบอกว่า [br]เขาทำงานเป็นเบเกอร์ (baker) หรือคนทำขนมปัง

0:09:59.712,0:10:02.791
คำคำเดียวกัน แต่คนจำได้มากน้อยต่างกัน แปลกไหมครับ

0:10:02.791,0:10:04.768
มันเกิดอะไรขึ้น?

0:10:04.768,0:10:09.804
นั่นเพราะชื่อเบเกอร์ (Baker)[br]ไม่ได้มีความหมายอะไรกับคุณ

0:10:09.804,0:10:12.095
มันไม่ได้เชื่อมโยง

0:10:12.095,0:10:15.333
กับความทรงจำอื่นใดในหัวคุณเลย

0:10:15.333,0:10:17.223
แต่สามัญนาม คำว่าเบเกอร์ (baker)

0:10:17.223,0:10:19.094
เรารู้ว่ามันหมายถึงคนทำขนมปัง

0:10:19.094,0:10:21.123
ที่ใส่หมวกตลกๆ สีขาว

0:10:21.123,0:10:22.750
มีแป้งเลอะมือ

0:10:22.750,0:10:24.825
มีกลิ่นขนมอบหอมๆ ติดตัวมาเวลากลับบ้าน

0:10:24.825,0:10:26.952
หรือเราอาจจะรู้จักคนทำขนมปังสักคน

0:10:26.952,0:10:28.363
และเมื่อเราได้ยินคำนี้ครั้งแรก

0:10:28.363,0:10:31.208
เราก็สร้างความเชื่อมโยงเหล่านี้ขึ้น

0:10:31.208,0:10:35.279
ซึ่งทำให้ในวันหน้าเราดึงความจำเรื่องนี้ขึ้นมาได้ง่ายกว่า

0:10:35.279,0:10:38.237
ศาสตร์และศิลป์ของสิ่งที่เกิดขึ้น

0:10:38.237,0:10:40.352
ในการแข่งขันชิงแชมป์นักจำ

0:10:40.352,0:10:43.579
และการจำสิ่งต่างๆ ในชีวิตประจำวัน

0:10:43.579,0:10:47.565
ก็คือการหาทางแปรรูปคำว่าเบเกอร์ (Baker) ที่เป็นชื่อคน

0:10:47.565,0:10:49.561
ให้เป็นเบเกอร์ (baker) ที่แปลว่าคนทำขนมปัง

0:10:49.561,0:10:52.948
เพื่อนำข้อมูลที่ขาดบริบท

0:10:52.948,0:10:55.254
ความสำคัญ หรือความหมาย

0:10:55.254,0:10:56.804
แล้วแปรรูปในทางใดทางหนึ่ง

0:10:56.804,0:10:58.979
ให้มันมีความหมายขึ้นมา

0:10:58.979,0:11:03.764
ในบริบทของสิ่งอื่นที่คุณมีอยู่ในหัว

0:11:03.764,0:11:07.498
หนึ่งในเทคนิคอันปราณีตสำหรับช่วยจำนี้

0:11:07.498,0:11:11.417
มีอายุราว 2,500 ปี ย้อนไปในสมัยกรีกโบราณ

0:11:11.417,0:11:13.395
โดยมีชื่อเรียกว่า วังแห่งความจำ

0:11:13.395,0:11:16.820
มีเรื่องเล่าถึงที่มาของเทคนิคนี้ว่า

0:11:16.820,0:11:19.792
กวีคนหนึ่ง ชื่อไซโมนิดิส

0:11:19.792,0:11:21.698
ได้ไปงานเลี้ยงงานหนึ่ง

0:11:21.698,0:11:23.946
เราถูกว่าจ้างให้ไปขับกล่อมแขกผู้มีเกียรติ

0:11:23.946,0:11:26.958
เพราะสมัยก่อน ถ้าคุณอยากจัดปาร์ตี้มันส์สุดเหวี่ยง

0:11:26.958,0:11:30.170
คุณไม่จ้างดีเจหรอก คุณต้องจ้างกวี

0:11:30.170,0:11:35.040
ไซโมนิดิสยืนขึ้น ร่ายบทกวีปากเปล่าจากความจำ [br]เสร็จแล้วก็เดินออกไปจากประตู

0:11:35.040,0:11:40.152
ทันใดนั้น ห้องโถงที่จัดงานเลี้ยงก็ถล่มลงมา

0:11:40.152,0:11:42.833
ทุกคนในงานเสียชีวิตหมด

0:11:42.833,0:11:45.398
ซากปรักหักพังไม่เพียงคร่าชีวิตทุกคนเท่านั้น

0:11:45.398,0:11:49.262
แต่ยังทำลายศพจนเละเกินกว่าจะจำได้ว่าใครเป็นใคร

0:11:49.262,0:11:51.583
ไม่มีใครบอกได้ ว่ามีใครอยู่ในนั้นบ้าง

0:11:51.583,0:11:54.754
ไม่มีใครบอกได้ว่าใครนั่งอยู่ตรงไหน

0:11:54.754,0:11:56.993
ญาติก็ไม่สามารถนำศพไปฝังให้เรียบร้อยได้

0:11:56.993,0:12:00.836
เป็นโศกนาฏกรรมซ้ำซ้อนจริงๆ

0:12:00.836,0:12:03.540
ไซโมนิดิสยืนอยู่ข้างนอก

0:12:03.540,0:12:05.671
เป็นผู้รอดชีวิตคนเดียว ท่ามกลางซากปรักหักพัง

0:12:05.671,0:12:09.307
เขาหลับตาลง แล้วก็ตระหนักว่า

0:12:09.307,0:12:11.845
ภาพในความทรงจำของเขา

0:12:11.845,0:12:16.990
มองเห็นว่าแขกแต่ละคนนั่งอยู่ตรงไหนในงานเลี้ยง

0:12:16.990,0:12:19.333
แล้วเขาก็จูงมือญาติของผู้เสียชีวิต

0:12:19.333,0:12:23.391
พาไปหาศพของคนที่เขารัก ท่ามกลางซากปรักหักพัง

0:12:23.391,0:12:26.655
สิ่งที่ไซโมนิดิสค้นพบในขณะนั้น

0:12:26.655,0:12:30.088
คือสิ่งที่ผมคิดว่าเราล้วนรู้อยู่ลึกๆ ในใจอยู่แล้ว

0:12:30.088,0:12:32.500
นั่นคือ แม้ว่าเราจะความจำแย่

0:12:32.500,0:12:35.394
เมื่อให้จำชื่อคนและหมายเลขโทรศัพท์

0:12:35.394,0:12:38.052
และคำอธิบายวิธีการต่างๆ จากเพื่อนร่วมงานให้ครบถ้วน

0:12:38.052,0:12:43.542
แต่เรามีความจำด้านภาพและสถานที่ที่ยอดเยี่ยมมาก

0:12:43.542,0:12:47.138
ถ้าผมให้คุณนึกถึงคำ 10 คำแรก

0:12:47.138,0:12:49.602
ในเรื่องไซโมนิดิสที่ผมเพิ่งเล่าไป

0:12:49.602,0:12:52.090
คุณคงนึกไม่ค่อยออกหรอก

0:12:52.090,0:12:54.404
แต่ผมพนันได้เลยว่า

0:12:54.404,0:12:57.087
ถ้าผมให้คุณนึก

0:12:57.087,0:13:01.643
ว่าใครกำลังนั่งอยู่บนหลังม้าสีแทน

0:13:01.643,0:13:03.641
ในห้องโถงที่บ้านคุณ

0:13:03.641,0:13:05.966
คุณจะมองเห็นภาพทันที

0:13:05.966,0:13:08.496
หลักการเบื้องหลังเทคนิควังแห่งความจำ

0:13:08.496,0:13:13.129
ก็คือการจินตนาการภาพอาคารแห่งหนึ่งไว้ในใจ

0:13:13.129,0:13:14.875
แล้วเอาภาพต่างๆ

0:13:14.875,0:13:17.083
ของสิ่งที่คุณต้องการจำใส่เข้าไป

0:13:17.083,0:13:20.412
ยิ่งเป็นภาพที่บ้าบอ แปลก ประหลาด

0:13:20.412,0:13:24.012
ตลก เซ็กซี่ มีกลิ่นฉุนเฉียวมากเท่าไหร่

0:13:24.012,0:13:26.887
มันก็ยิ่งลืมไม่ลงมากเท่านั้น

0:13:26.887,0:13:29.721
คำแนะนำนี้มีมานานกว่า 2,000 ปีแล้ว

0:13:29.721,0:13:32.506
ย้อนไปถึงหนังสือโบราณภาษาละตินที่ว่าด้วยความจำ

0:13:32.506,0:13:34.335
เอาล่ะ แล้วเทคนิคนี้มันทำงานอย่างไร?

0:13:34.335,0:13:36.875
สมมติว่าคุณได้รับเชิญ

0:13:36.875,0:13:40.681
ให้มายืนบนเวที TED แห่งนี้เพื่อกล่าวปาฐกถา

0:13:40.681,0:13:43.215
คุณอยากพูดจากความจำของคุณ ไม่ใช่โพย

0:13:43.215,0:13:48.260
และจะพูดอย่างที่ซิเซโรน่าจะทำ

0:13:48.260,0:13:52.919
ถ้าเขาได้รับเชิญไปพูดที่ TEDx Rome เมื่อ 2,000 ปีก่อน

0:13:52.919,0:13:55.177
สิ่งที่คุณอาจจะทำ

0:13:55.177,0:14:00.396
คือจินตนาการตัวคุณเองอยู่ที่ประตูหน้าบ้านของคุณ

0:14:00.396,0:14:02.438
แล้วนึกถึงภาพอะไรที่

0:14:02.438,0:14:05.946
บ้าสุดๆ ตลกสุดๆ หรือจำได้ติดตาไม่ลืม

0:14:05.946,0:14:08.929
เพื่อใช้เตือนให้คุณจำได้ว่า สิ่งแรกที่คุณอยากพูดถึง

0:14:08.929,0:14:11.721
คือการแข่งขันที่แปลกประหลาดสุดๆ

0:14:11.721,0:14:14.554
แล้วคุณก็เดินเข้าไปในบ้าน

0:14:14.554,0:14:17.406
เห็นเจ้าปีศาจคุกกี้ มอนสเตอร์

0:14:17.406,0:14:19.293
อยู่บนหลังม้าชื่อมิสเตอร์ เอ็ด

0:14:19.293,0:14:20.562
เพื่อเตือนให้คุณจำได้

0:14:20.562,0:14:23.736
ว่าคุณอยากพูดถึงเพื่อนของคุณชื่อเอ็ด คุก

0:14:23.736,0:14:26.400
แล้วคุณก็เห็นภาพบริทนีย์ สเปียร์ส

0:14:26.400,0:14:29.212
ที่ทำให้คุณจำตัวอย่างขำๆ ที่คุณอยากเล่าได้

0:14:29.212,0:14:30.884
คุณเดินเข้าไปในครัว

0:14:30.884,0:14:32.729
และหัวข้อที่สี่ที่คุณจะพูดคือ

0:14:32.729,0:14:35.667
การเดินทางที่แปลกประหลาดที่คุณผ่านมาเป็นเวลาหนึ่งปี

0:14:35.667,0:14:40.631
โดยมีเพื่อนๆ ของคุณคอยช่วยให้คุณจำสิ่งเหล่านี้ได้

0:14:40.631,0:14:44.850
นี่คือวิธีที่นักพูดชาวโรมันจดจำปาฐกถาของเขา

0:14:44.850,0:14:48.244
ไม่ใช่จำคำต่อคำ ซึ่งจะทำให้คุณสับสน

0:14:48.244,0:14:50.656
แต่จำใจความสำคัญเป็นรายหัวข้อ (topic)

0:14:50.656,0:14:53.563
ที่จริง คำว่า ประโยคใจความสำคัญ (Topic sentence)

0:14:53.563,0:14:56.863
นั้นมาจากรากศัพท์ภาษากรีกว่า "topos"

0:14:56.863,0:14:58.583
ซึ่งแปลว่า สถานที่

0:14:58.583,0:15:00.150
นั่นเป็นเบาะแสที่ชี้ว่า

0:15:00.150,0:15:02.470
เมื่อก่อนคนเราคิดถึงสุนทรพจน์และวาทศิลป์

0:15:02.470,0:15:04.708
โดยใช้ถ้อยคำที่เกี่ยวกับสถานที่

0:15:04.708,0:15:06.645
วลีที่ว่า "in the first place" ที่แปลว่า ตั้งแต่แรก

0:15:06.645,0:15:10.068
ก็หมายถึงจุดแรกในวังแห่งความจำของเรา

0:15:10.068,0:15:12.048
ผมคิดว่าเรื่องนี้น่าสนใจมาก

0:15:12.048,0:15:13.948
และผมก็หลงใหลเรื่องนี้มาก

0:15:13.948,0:15:16.696
ผมไปงานแข่งขันความจำแบบนี้อีกสองสามที่

0:15:16.696,0:15:19.257
แล้วก็เกิดความคิดว่าผมน่าจะเขียนบทความ[br]ที่ยาวกว่าเดิม

0:15:19.257,0:15:22.550
เกี่ยวกับวัฒนธรรมกลุ่มย่อย[br]ของนักแข่งขันชิงแชมป์ความจำ

0:15:22.550,0:15:24.577
แต่มันมีปัญหาอยู่อย่างหนึ่ง

0:15:24.577,0:15:27.325
นั่นคือ การแข่งขันความจำ

0:15:27.325,0:15:31.054
เป็นการแข่งขันที่น่าเบื่ออย่างแสนสาหัส

0:15:31.054,0:15:33.660
(เสียงหัวเราะ)

0:15:33.660,0:15:38.210
จริงๆ นะครับ มันเหมือนกับเอาคนจำนวนมาก[br]มานั่งทำข้อสอบเข้ามหาวิทยาลัย

0:15:38.210,0:15:39.904
คือ เหตุการณ์ที่น่าตื่นตาตื่นใจสุดๆ แล้ว ก็คือ

0:15:39.904,0:15:41.283
ตอนที่ใครสักคนเริ่มนวดขมับของเขา แค่นั้นแหละ

0:15:41.283,0:15:44.321
แล้วผมเป็นนักข่าวนะ ผมต้องการเรื่องไปเขียนข่าว

0:15:44.321,0:15:48.098
ผมรู้ว่ามีอะไรเกิดขึ้นเยอะแยะเหลือเชื่อ[br]ในหัวของคนเหล่านี้

0:15:48.098,0:15:50.198
แต่ผมไม่สามารถเข้าถึงมันได้

0:15:50.198,0:15:52.917
ผมจึงนึกขึ้นมาได้ว่า ถ้าผมจะเล่าเรื่องนี้

0:15:52.917,0:15:55.667
ผมต้องลองสวมบทบาทเป็นคนเหล่านี้สักหน่อย

0:15:55.667,0:15:59.248
ผมก็เลยเริ่มใช้เวลา 15 ถึง 20 นาที ทุกๆ เช้า

0:15:59.248,0:16:02.083
ก่อนจะนั่งลงทำงานที่หนังสือพิมพ์นิวยอร์คไทม์

0:16:02.083,0:16:04.604
พยายามจำอะไรสักอย่าง

0:16:04.604,0:16:06.273
อาจจะเป็นบทกวี

0:16:06.273,0:16:08.312
ชื่อคนจากหนังสือรุ่นเก่าๆ

0:16:08.312,0:16:10.571
ที่ผมซื้อมาจากตลาดขายของมือสอง

0:16:10.571,0:16:16.067
แล้วผมก็พบว่ามันสนุกอย่างไม่น่าเชื่อ

0:16:16.067,0:16:18.145
ผมไม่เคยคาดคิดมาก่อนเลย

0:16:18.145,0:16:21.508
มันสนุกเพราะจริงๆ มันไม่ใช่การฝึกความจำหรอก

0:16:21.508,0:16:24.546
แต่เป็นการพยายามพัฒนาความสามารถ

0:16:24.546,0:16:26.975
ในการสร้างสรรค์ จินตนาการ

0:16:26.975,0:16:29.869
ภาพที่น่าขำ เซ็กซี่ ตลก

0:16:29.869,0:16:33.994
และจำได้ไม่ลืมในใจของคุณ

0:16:33.994,0:16:35.577
และผมก็สนุกไปกับมันมาก

0:16:35.577,0:16:42.234
นี่คือภาพผมในชุดมาตรฐาน[br]สำหรับฝึกความจำสำหรับแข่งขัน

0:16:42.234,0:16:44.200
นั่นคือที่อุดหูคู่หนึ่ง

0:16:44.200,0:16:47.609
และแว่นตานิรภัยที่พ่นสีดำทั้งหมด

0:16:47.609,0:16:50.282
เหลือแค่รูเล็กๆ สองรู

0:16:50.282,0:16:55.608
เพราะสิ่งเบี่ยงเบนความสนใจเป็นศัตรูสำคัญ[br]ของนักแข่งขันชิงแชมป์ความจำ

0:16:55.608,0:17:01.375
ในที่สุด ผมก็กลับไปที่การแข่งขันที่ผมเขียนถึงเมื่อปีก่อน

0:17:01.375,0:17:03.481
และคิดว่าจะลงแข่งดู

0:17:03.481,0:17:06.783
เพื่อทดลองทำข่าวแบบมีส่วนร่วม

0:17:06.783,0:17:11.304
ผมหวังว่า มันน่าจะเป็นบทส่งท้ายเจ๋งๆ [br]ให้งานวิจัยของผมครั้งนี้

0:17:11.304,0:17:15.042
ปัญหาคือ การทดลองมันเลยเถิดไปไกล

0:17:15.042,0:17:17.779
คือ ผมชนะการแข่งขัน

0:17:17.779,0:17:20.882
ซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่น่าจะเกิดขึ้น

0:17:20.882,0:17:26.731
(เสียงปรบมือ)

0:17:26.731,0:17:28.436
เอาล่ะ มันก็ดีนะครับ

0:17:28.436,0:17:31.263
การที่เราสามารถจดจำปาฐกถา

0:17:31.263,0:17:34.357
เบอร์โทรศัพท์ และรายการจ่ายตลาด

0:17:34.357,0:17:37.133
แต่สิ่งเหล่านี้มันไม่ใช่สาระสำคัญ

0:17:37.133,0:17:39.331
มันเป็นแค่เทคนิค

0:17:39.331,0:17:41.333
หรือลูกเล่นพิเศษที่ได้ผล

0:17:41.333,0:17:44.516
เพราะมันตั้งอยู่บนหลักการพื้นฐาน

0:17:44.516,0:17:46.292
ของการทำงานของสมอง

0:17:46.292,0:17:50.244
คุณไม่ต้องสร้างวังแห่งความจำ

0:17:50.244,0:17:52.250
หรือจำไพ่ทั้งสำรับ

0:17:52.250,0:17:54.263
เพื่อใช้ประโยชน์จากความเข้าใจ

0:17:54.263,0:17:56.907
ว่าจิตใจของคุณทำงานอย่างไร

0:17:56.907,0:17:58.700
เรามักพูดถึงคนที่ความจำเป็นเลิศ

0:17:58.700,0:18:01.000
ราวกับว่ามันเป็นพรสวรรค์ที่ติดตัวมาแต่เกิด

0:18:01.000,0:18:02.890
แต่มันไม่ใช่เลย

0:18:02.890,0:18:06.658
ความจำที่เป็นเลิศนั้นมาจากการเรียนรู้

0:18:06.658,0:18:10.127
ในระดับพื้นฐานที่สุด เราจะจำอะไรได้เมื่อเราใส่ใจ

0:18:10.127,0:18:13.333
เราจำได้เมื่อเราเอาใจใส่อย่างลึกซึ้ง

0:18:13.333,0:18:14.854
เราจำได้เมื่อเราสามารถ

0:18:14.854,0:18:17.625
นำข้อมูลและประสบการณ์ที่มี

0:18:17.625,0:18:19.731
มาพิจารณาว่ามันมีความหมายกับเราอย่างไร

0:18:19.731,0:18:22.154
ทำไมมันจึงสำคัญ ทำไมมันจึงมีสีสันน่าสนใจ

0:18:22.169,0:18:25.098
เมื่อเราสามารถแปรรูปมัน

0:18:25.098,0:18:26.592
ให้มีความหมายขึ้นมา

0:18:26.592,0:18:28.819
ในบริบทของสิ่งอื่นๆ ที่ล่องลอยอยู่ในหัวของเรา

0:18:28.819,0:18:34.079
เมื่อเราสามารถเปลี่ยนคนชื่อ Bakers [br]ให้เป็น bakers ที่แปลว่าคนทำขนมปัง

0:18:34.079,0:18:36.505
วังแห่งความจำ เทคนิคช่วยจำพวกนี้

0:18:36.505,0:18:38.375
มันเป็นแค่ทางลัด

0:18:38.375,0:18:40.940
ที่จริง มันไม่ใช่ทางลัดด้วยซ้ำ

0:18:40.940,0:18:44.343
มันได้ผล เพราะมันบังคับให้คุณใช้ความคิดมากขึ้น

0:18:44.343,0:18:48.283
มันบังคับให้คุณคิด ประมวลผลข้อมูลอย่างลึกซึ้ง

0:18:48.283,0:18:49.804
ให้คุณมีสติ สมาธิ

0:18:49.804,0:18:54.032
ซึ่งพวกเราส่วนใหญ่ไม่ได้ฝึกฝนกันอยู่เป็นประจำ

0:18:54.032,0:18:56.594
แต่ที่จริง มันไม่มีทางลัด

0:18:56.594,0:18:59.450
นี่เป็นเทคนิคที่ทำให้สิ่งต่างๆ มันจำง่าย

0:18:59.450,0:19:03.593
และผมคิดว่า ถ้าจะมีอะไรสักอย่าง[br]ที่ผมอยากทิ้งท้ายไว้ให้คุณคิด

0:19:03.593,0:19:06.327
ก็คงเป็นสิ่งที่เรื่องราวของชายขื่อ อี พี

0:19:06.327,0:19:10.125
ชายความจำเสื่อมที่จำไม่ได้ว่าตัวเองความจำเสื่อม

0:19:10.125,0:19:11.615
ทิ้งท้ายไว้ให้ผมคิด

0:19:11.615,0:19:13.713
นั่นคือความคิดที่ว่า

0:19:13.713,0:19:18.750
ชีวิตของเราเป็นผลรวมของความทรงจำของเรา

0:19:18.750,0:19:24.583
เราจะยอมสูญเสียความทรงจำไปมากแค่ไหน

0:19:24.583,0:19:28.250
จากชีวิตของเราที่แสนสั้นอยู่แล้ว

0:19:28.250,0:19:35.210
ด้วยการหมกมุ่นอยู่กับแบล็คเบอรี่หรือไอโฟน

0:19:35.210,0:19:39.008
ด้วยการไม่เอาใจใส่คนที่นั่งอยู่ตรงหน้าเรา

0:19:39.008,0:19:40.583
คนที่กำลังคุยกับเรา

0:19:40.583,0:19:42.654
ด้วยความขี้เกียจจนไม่ยอมคิด

0:19:42.654,0:19:46.344
พิจารณาอะไรให้ลึกซึ้ง

0:19:46.344,0:19:48.788
ผมเรียนรู้มากับตัวเอง

0:19:48.788,0:19:52.185
ว่ามีความสามารถในการจำอันเหลือเชื่อ

0:19:52.185,0:19:54.188
ซ่อนอยู่ในตัวเราทุกคน

0:19:54.188,0:19:57.585
ถ้าคุณอยากใช้ชีวิตที่น่าจดจำ

0:19:57.585,0:19:59.971
คุณต้องเป็นคนที่

0:19:59.971,0:20:02.937
ใส่ใจเสมอที่จะจดจำ

0:20:02.937,0:20:04.706
ขอบคุณครับ

0:20:04.706,0:20:07.796
(เสียงปรบมือ)