0:00:00.273,0:00:04.679
Zamknijcie oczy.

0:00:04.679,0:00:07.996
Wyobraźcie sobie, że stoicie

0:00:07.996,0:00:11.123
przed drzwiami domu.

0:00:11.123,0:00:14.792
Zauważcie kolor drzwi,

0:00:14.792,0:00:18.788
materiał, z jakiego są wykonane.

0:00:18.788,0:00:25.508
Teraz wyobraźcie sobie gołych grubasów na rowerach.

0:00:25.508,0:00:28.708
Ścigają się nago na rowerach

0:00:28.708,0:00:32.458
i jadą prosto na drzwi.

0:00:32.458,0:00:34.408
Musicie to zobaczyć.

0:00:34.408,0:00:37.500
Pedałują z całych sił, są spoceni,

0:00:37.500,0:00:40.404
podskakują.

0:00:40.404,0:00:44.208
Wpadają z impetem w drzwi wejściowe.

0:00:44.208,0:00:48.127
Rowery rozlatują się, koła przetaczają się obok,

0:00:48.127,0:00:51.958
szprychy lądują w dziwnych miejscach.

0:00:51.958,0:00:55.183
Teraz przejdźcie przez próg

0:00:55.183,0:00:58.023
do przedpokoju czy korytarza

0:00:58.023,0:01:01.929
i zacznijcie delektować się światłem.

0:01:01.929,0:01:07.606
Światło pada na Ciasteczkowego Potwora.

0:01:07.606,0:01:10.792
Ciasteczkowy Potwór macha do was,

0:01:10.792,0:01:13.496
siedząc na gniadym koniu.

0:01:13.496,0:01:15.304
Ten koń mówi.

0:01:15.304,0:01:19.837
Futerko Potwora łaskocze was po nosie.

0:01:19.837,0:01:24.114
Zjada aromatyczne owsiane ciasteczko.

0:01:24.114,0:01:27.921
Teraz omińcie go i przejdźcie do salonu.

0:01:27.921,0:01:30.958
W salonie, największym wysiłkiem wyobraźni,

0:01:30.958,0:01:33.770
zobaczcie Britney Spears.

0:01:33.770,0:01:39.265
Jest skąpo ubrana, tańczy na stoliku do kawy

0:01:39.265,0:01:41.809
i śpiewa "Hit Me Baby One More Time".

0:01:41.809,0:01:44.731
Teraz idziemy do kuchni.

0:01:44.731,0:01:49.031
Podłoga jest brukowana żółtą kostką,

0:01:49.031,0:01:52.725
a z piekarnika wychodzą:

0:01:52.725,0:01:54.792
Dorota, Blaszany Drwal, Strach na Wróble

0:01:54.792,0:01:57.173
i Lew z "Czarnoksiężnika z krainy Oz".

0:01:57.173,0:02:00.000
Skaczą w waszą stronę.

0:02:00.000,0:02:04.333
Otwórzcie oczy.

0:02:04.333,0:02:07.792
Opowiem o dziwacznym konkursie,

0:02:07.792,0:02:10.875
który odbywa się co roku w Nowym Jorku.

0:02:10.875,0:02:14.362
To Mistrzostwa USA w Zapamiętywaniu.

0:02:14.362,0:02:17.260
Parę lat temu pojechałem tam

0:02:17.260,0:02:19.457
jako dziennikarz naukowy.

0:02:19.457,0:02:21.792
Oczekiwałem czegoś w rodzaju

0:02:21.792,0:02:24.621
meczu futbolowego dla erudytów.

0:02:24.621,0:02:28.130
Zobaczyłem grupę facetów i kilka pań,

0:02:28.130,0:02:32.869
różniących się wiekiem i poziomem higieny osobistej.

0:02:32.869,0:02:35.150
(Śmiech)

0:02:35.150,0:02:39.359
Zapamiętywali setki losowych liczb,

0:02:39.359,0:02:40.771
patrząc na nie tylko raz.

0:02:40.771,0:02:45.133
Zapamiętywali dziesiątki imion obcych ludzi.

0:02:45.133,0:02:48.571
W kilka minut zapamiętywali całe wiersze.

0:02:48.571,0:02:50.750
Ścigali się, kto pierwszy zapamięta

0:02:50.750,0:02:54.750
kolejność przetasowanej talii kart.

0:02:54.750,0:02:56.594
To było niewiarygodne.

0:02:56.594,0:02:59.750
Ci ludzie to wybryki natury.

0:02:59.750,0:03:03.375
Porozmawiałem z nimi.

0:03:03.375,0:03:04.750
Ten facet to Ed Cook.

0:03:04.750,0:03:06.317
Przyjechał z Anglii, gdzie słynął

0:03:06.317,0:03:08.283
ze świetnie wyćwiczonej pamięci.

0:03:08.283,0:03:12.048
Spytałem: "Kiedy uświadomiłeś sobie,

0:03:12.048,0:03:14.556
że masz genialną pamięć?"

0:03:14.556,0:03:17.320
Odpowiedział: "Nie mam genialnej pamięci.

0:03:17.320,0:03:19.896
Mam przeciętną pamięć.

0:03:19.896,0:03:21.568
Każdy zawodnik powie ci,

0:03:21.568,0:03:24.829
że ma przeciętną pamięć.

0:03:24.829,0:03:26.708
Wyćwiczyliśmy robienie tych sztuczek

0:03:26.708,0:03:30.929
Wyćwiczyliśmy robienie tych sztuczek

0:03:30.929,0:03:32.987
przy pomocy pewnych technik,

0:03:32.987,0:03:36.535
wymyślonych 2500 lat temu w Grecji,

0:03:36.535,0:03:39.667
technik, których używał Cyceron,

0:03:39.667,0:03:41.527
by zapamiętać swoje mowy,

0:03:41.527,0:03:45.721
a średniowieczni uczeni, by zapamiętać księgi".

0:03:45.721,0:03:49.437
Ja: "Dlaczego nigdy o tym nie słyszałem?"

0:03:49.437,0:03:52.156
Staliśmy przed salą konkursową

0:03:52.156,0:03:55.833
i Ed, który jest wspaniałym, bystrym,

0:03:55.833,0:03:58.898
ale dość ekscentrycznym Anglikiem,

0:03:58.898,0:04:03.333
spytał: "Jesteś dziennikarzem.

0:04:03.333,0:04:05.439
Znasz może Britney Spears?"

0:04:05.439,0:04:10.252
Ja: "Nie. A dlaczego?"

0:04:10.252,0:04:13.333
"Bo chciałbym ją nauczyć,

0:04:13.333,0:04:15.962
jak zapamiętać kolejność przetasowanej talii kart

0:04:15.962,0:04:18.208
w amerykańskiej telewizji.

0:04:18.208,0:04:21.479
Udowodnię światu, że każdy to potrafi".

0:04:21.479,0:04:25.893
(Śmiech)

0:04:25.893,0:04:29.383
Ja: "Nie jestem Britney Spears,

0:04:29.383,0:04:32.148
ale może nauczyłbyś mnie.

0:04:32.148,0:04:34.583
Musisz od czegoś zacząć".

0:04:34.583,0:04:38.375
To był początek mojej dziwnej podróży.

0:04:38.375,0:04:41.279
Prawie cały kolejny rok

0:04:41.279,0:04:43.375
nie tylko ćwiczyłem pamięć,

0:04:43.375,0:04:45.125
ale też uczyłem się o niej,

0:04:45.125,0:04:47.231
próbując zrozumieć, jak działa,

0:04:47.231,0:04:49.502
dlaczego czasem nie działa,

0:04:49.502,0:04:51.987
i jaki jest jej potencjał.

0:04:51.987,0:04:54.293
Poznałem wiele ciekawych osób.

0:04:54.293,0:04:56.075
Ten facet nazywa się E.P.

0:04:56.075,0:04:58.583
Cierpiał na amnezję i miał chyba

0:04:58.583,0:05:01.292
najgorszą pamięć na świecie.

0:05:01.292,0:05:02.952
Miał tak słabą pamięć,

0:05:02.952,0:05:05.702
że zapomniał nawet o problemach z pamięcią.

0:05:05.702,0:05:07.589
To zadziwiające.

0:05:07.589,0:05:09.304
Jego historia jest niewiarogodnie tragiczna,

0:05:09.304,0:05:11.292
ale pokazuje, jak bardzo

0:05:11.292,0:05:15.102
nasze wspomnienia tworzą nas samych.

0:05:15.102,0:05:18.140
Po drugiej stronie stoi ten facet.

0:05:18.140,0:05:19.877
To Kim Peek, pierwowzór postaci Hoffmana

0:05:19.877,0:05:23.364
w filmie "Rain Man".

0:05:23.364,0:05:26.046
Spędziliśmy popołudnie, zapamiętując

0:05:26.046,0:05:29.683
książki telefoniczne w bibliotece w Salt Lake City.

0:05:29.683,0:05:32.770
Ekscytujące zajęcie.

0:05:32.770,0:05:35.727
(Śmiech)

0:05:35.727,0:05:39.157
Potem przeczytałem mnóstwo traktatów o pamięci,

0:05:39.157,0:05:42.990
napisanych ponad 2000 lat temu

0:05:42.990,0:05:44.896
po łacinie, w starożytności,

0:05:44.896,0:05:47.233
i później, w średniowieczu.

0:05:47.233,0:05:49.796
Dowiedziałem się wielu ciekawych rzeczy.

0:05:49.796,0:05:53.038
Interesujące było to,

0:05:53.038,0:05:55.514
że kiedyś posiadanie

0:05:55.514,0:06:01.286
wyćwiczonej pamięci

0:06:01.286,0:06:06.314
nie było tak nietypowe, jak się dziś wydaje.

0:06:06.314,0:06:11.071
Dawniej inwestowano w pamięć,

0:06:11.071,0:06:16.096
mozolnie trenując umysły.

0:06:16.096,0:06:18.219
W ciągu kilku tysiącleci

0:06:18.219,0:06:20.965
wymyśliliśmy szereg technologii,

0:06:20.965,0:06:23.375
od alfabetu przez zwoje papieru,

0:06:23.375,0:06:25.694
kodeksy, prasę drukarską, fotografię,

0:06:25.694,0:06:27.608
do komputera i smartfona.

0:06:27.608,0:06:30.540
Stopniowo ułatwiły one stworzenie

0:06:30.540,0:06:33.125
pamięci zewnętrznej dla wspomnień,

0:06:33.125,0:06:35.367
tak że oddelegowaliśmy

0:06:35.367,0:06:39.080
tę podstawową ludzką umiejętność.

0:06:39.080,0:06:42.679
Technologie stworzyły dzisiejszy świat,

0:06:42.679,0:06:44.477
ale też nas zmieniły.

0:06:44.477,0:06:46.227
Zmieniły pod względem kulturowym

0:06:46.227,0:06:49.761
i poznawczym.

0:06:49.761,0:06:52.327
Nie musząc już zapamiętywać,

0:06:52.327,0:06:55.444
zapomnieliśmy, jak to się robi.

0:06:55.444,0:06:57.183
Jednym z ostatnich miejsc,

0:06:57.183,0:07:00.287
gdzie można znaleźć

0:07:00.287,0:07:03.529
pasjonatów wyćwiczonej pamięci

0:07:03.529,0:07:06.288
jest ten konkurs w zapamiętywaniu.

0:07:06.288,0:07:07.604
Nie jest on jedyny,

0:07:07.604,0:07:09.929
na całym świecie są podobne.

0:07:09.929,0:07:14.087
Musiałem wiedzieć, jak oni to robią.

0:07:14.087,0:07:18.806
Parę lat temu naukowcy z University College London

0:07:18.806,0:07:21.583
zbadali kilku mistrzów w zapamiętywaniu.

0:07:21.583,0:07:23.089
Chcieli odkryć,

0:07:23.089,0:07:24.456
czy mózgi tych ludzi

0:07:24.456,0:07:28.898
są inaczej zbudowane anatomicznie?

0:07:28.898,0:07:31.902
Odpowiedź była przecząca.

0:07:31.902,0:07:35.006
Czy są bardziej inteligentni od nas?

0:07:35.006,0:07:36.717
Dostali szereg testów kognitywnych

0:07:36.717,0:07:38.987
i okazało się, że nie.

0:07:38.987,0:07:42.315
Była jednak znacząca różnica

0:07:42.315,0:07:44.423
między mózgami mistrzów

0:07:44.423,0:07:46.990
a grupą kontrolną.

0:07:46.990,0:07:49.667
Kiedy badano pracę ich mózgów

0:07:49.667,0:07:51.711
w funkcjonalnym rezonansie magnetycznym

0:07:51.711,0:07:56.717
gdy zapamiętywali liczby, twarze i płatki śniegu,

0:07:56.717,0:07:59.033
okazało się, że mistrzowie

0:07:59.033,0:08:01.277
aktywują inne części mózgu

0:08:01.277,0:08:03.288
niż cała reszta.

0:08:03.288,0:08:06.573
Używali części mózgu związanej

0:08:06.573,0:08:10.790
z pamięcią przestrzenną i sterowaniem.

0:08:10.790,0:08:17.033
Czy możemy się od nich czegoś nauczyć?

0:08:17.033,0:08:21.233
Zawody w zapamiętywaniu to sport

0:08:21.233,0:08:24.081
podobny do wyścigu zbrojeń:

0:08:24.081,0:08:27.125
każdego roku pojawia się osoba

0:08:27.125,0:08:29.813
z lepszą techniką pamięciową

0:08:29.813,0:08:31.652
i pozostali próbują jej dorównać.

0:08:31.652,0:08:33.500
To mój przyjaciel Ben Pridmore,

0:08:33.500,0:08:35.250
trzykrotny mistrz świata w zapamiętywaniu.

0:08:35.250,0:08:37.083
Na biurku przed nim leży

0:08:37.083,0:08:40.777
36 potasowanych talii kart.

0:08:40.777,0:08:43.525
Spróbuje zapamiętać je w godzinę

0:08:43.525,0:08:47.881
przy pomocy swojej autorskiej techniki.

0:08:47.881,0:08:49.792
Podobnie

0:08:49.792,0:08:52.234
zapamiętał kolejność

0:08:52.234,0:08:58.042
4140 losowych cyfr binarnych

0:08:58.042,0:09:00.944
w ciągu pół godziny.

0:09:00.944,0:09:02.875
Tak.

0:09:02.875,0:09:06.423
Mimo że w zawodach używa się

0:09:06.423,0:09:10.000
różnych technik pamięciowych,

0:09:10.000,0:09:12.892
wszystkie ostatecznie

0:09:12.892,0:09:15.500
polegają na jednym.

0:09:15.500,0:09:19.148
Psycholodzy nazywają to przetwarzaniem głębokim.

0:09:19.148,0:09:21.829
Zilustruję to przykładem znanym jako

0:09:21.829,0:09:23.875
paradoks Piekarza/piekarza.

0:09:23.875,0:09:25.437
Każę dwóm osobom zapamiętać

0:09:25.437,0:09:28.333
to samo słowo,

0:09:28.333,0:09:29.900
do ciebie powiem:

0:09:29.900,0:09:33.527
"Pamiętaj o facecie,

0:09:33.527,0:09:35.033
który nazywa się Piekarz",

0:09:35.033,0:09:40.819
a do ciebie: "Pamiętaj o facecie,

0:09:40.819,0:09:44.061
który jest piekarzem".

0:09:44.061,0:09:47.100
Po chwili zapytam: "Pamiętasz słowo,

0:09:47.100,0:09:48.477
które ci powiedziałem?

0:09:48.477,0:09:50.275
Pamiętasz je?"

0:09:50.275,0:09:53.542
Mniej prawdopodobne, że słowo zapamięta ten,

0:09:53.542,0:09:55.861
kto usłyszał o człowieku nazwiskiem Piekarz.

0:09:55.861,0:09:59.712
Zapamięta je ten, kto usłyszał o piekarzu.

0:09:59.712,0:10:02.791
Jedno słowo, inaczej zapamiętane.

0:10:02.791,0:10:04.768
O co tu chodzi?

0:10:04.768,0:10:09.804
Nazwisko Piekarz nic wam nie mówi.

0:10:09.804,0:10:12.095
Nie jest w ogóle powiązane

0:10:12.095,0:10:15.333
ze wspomnieniami w waszej głowie.

0:10:15.333,0:10:17.223
Zaś rzeczownik zwykły, piekarz,

0:10:17.223,0:10:19.094
wszyscy znamy piekarzy.

0:10:19.094,0:10:21.123
Piekarze noszą śmieszne białe czapki.

0:10:21.123,0:10:22.750
Piekarze mają mąkę na rękach.

0:10:22.750,0:10:24.825
Piekarze ładnie pachną po powrocie z pracy.

0:10:24.825,0:10:26.952
Może znacie jakiegoś piekarza.

0:10:26.952,0:10:28.363
Po usłyszeniu tego słowa

0:10:28.363,0:10:31.208
przypisujemy mu skojarzenia,

0:10:31.208,0:10:35.279
i potem możemy je sobie przypomnieć.

0:10:35.279,0:10:38.237
Cała sztuka zapamiętywania,

0:10:38.237,0:10:40.352
czy na konkursach,

0:10:40.352,0:10:43.579
czy w codziennym życiu,

0:10:43.579,0:10:47.565
polega na zmianie dużego P w Piekarzu

0:10:47.565,0:10:49.561
na małe p w piekarzu,

0:10:49.561,0:10:52.948
na zebraniu informacji bez kontekstu,

0:10:52.948,0:10:55.254
bez znaczenia,

0:10:55.254,0:10:56.804
i przekształceniu ich tak,

0:10:56.804,0:10:58.979
by nabrały znaczenia

0:10:58.979,0:11:03.764
na tle innych rzeczy w naszej głowie.

0:11:03.764,0:11:07.498
Jedna z takich technik

0:11:07.498,0:11:11.417
pochodzi sprzed 2500 lat z Grecji.

0:11:11.417,0:11:13.395
Nazywa się pałac pamięci.

0:11:13.395,0:11:16.820
Anegdota opowiada takie zdarzenie:

0:11:16.820,0:11:19.792
pewnego razu poeta Symonides

0:11:19.792,0:11:21.698
poszedł na ucztę.

0:11:21.698,0:11:23.946
Miał bawić gości,

0:11:23.946,0:11:26.958
gdyż dawniej, aby impreza się udała,

0:11:26.958,0:11:30.170
nie wynajmowano didżeja, a poetę.

0:11:30.170,0:11:35.040
Wyrecytował wiersz z pamięci, wyszedł

0:11:35.040,0:11:40.152
i wtedy właśnie zawalił się sufit

0:11:40.152,0:11:42.833
i zabił wszystkich gości.

0:11:42.833,0:11:45.398
Nie tylko ich zabił,

0:11:45.398,0:11:49.262
ale też zniekształcił ciała nie do rozpoznania.

0:11:49.262,0:11:51.583
Nie wiedziano, kto był w środku,

0:11:51.583,0:11:54.754
gdzie kto siedział.

0:11:54.754,0:11:56.993
Nie można było godnie pochować umarłych.

0:11:56.993,0:12:00.836
Jedna tragedia za drugą.

0:12:00.836,0:12:03.540
Kiedy Symonides stał na zewnątrz,

0:12:03.540,0:12:05.671
jako jedyny ocalały wśród ruin,

0:12:05.671,0:12:09.307
zamknął oczy i uświadomił sobie,

0:12:09.307,0:12:11.845
że oczyma wyobraźni

0:12:11.845,0:12:16.990
widzi wszystkich gości na uczcie.

0:12:16.990,0:12:19.333
Zebrał więc bliskich ofiar

0:12:19.333,0:12:23.391
i wskazał im ciała ukochanych osób.

0:12:23.391,0:12:26.655
Symonides uzmysłowił sobie coś,

0:12:26.655,0:12:30.088
co każdy intuicyjnie wie:

0:12:30.088,0:12:32.500
chociaż jesteśmy kiepscy

0:12:32.500,0:12:35.394
w zapamiętywaniu imion i numerów telefonów

0:12:35.394,0:12:38.052
lub dosłownych poleceń kolegów,

0:12:38.052,0:12:43.542
mamy wyjątkową pamięć wizualną i przestrzenną.

0:12:43.542,0:12:47.138
Jeśli poprosiłbym o podanie

0:12:47.138,0:12:49.602
pierwszych 10 słów historii o poecie,

0:12:49.602,0:12:52.090
pewnie mielibyście z tym kłopot.

0:12:52.090,0:12:54.404
Ale założę się,

0:12:54.404,0:12:57.087
że gdybym zapytał,

0:12:57.087,0:13:01.643
kto siedzi na gniadym koniu, który mówi,

0:13:01.643,0:13:03.641
w waszym korytarzu,

0:13:03.641,0:13:05.966
moglibyście to zobaczyć.

0:13:05.966,0:13:08.496
W pałacu pamięci chodzi o to,

0:13:08.496,0:13:13.129
aby stworzyć w wyobraźni budowlę

0:13:13.129,0:13:14.875
i wypełnić ją obrazami rzeczy,

0:13:14.875,0:13:17.083
które chcemy zapamiętać.

0:13:17.083,0:13:20.412
Im bardziej dziwne, śmieszne,

0:13:20.412,0:13:24.012
czy nieprzyzwoite będą te obrazy,

0:13:24.012,0:13:26.887
tym łatwiej je zapamiętamy.

0:13:26.887,0:13:29.721
To rada z pierwszych traktatów o pamięci;

0:13:29.721,0:13:32.506
ma ponad 2000 lat.

0:13:32.506,0:13:34.335
Jak to działa?

0:13:34.335,0:13:36.875
Powiedzmy, że zostaliście zaproszeni

0:13:36.875,0:13:40.681
na konferencję TED, aby wygłosić mowę

0:13:40.681,0:13:43.215
i chcecie to zrobić z pamięci,

0:13:43.215,0:13:48.260
tak, jak zrobiłby to Cyceron,

0:13:48.260,0:13:52.919
gdyby zaproszono go 2000 lat temu na TEDxRzym.

0:13:52.919,0:13:55.177
Możecie wyobrazić sobie,

0:13:55.177,0:14:00.396
że stoicie u drzwi domu.

0:14:00.396,0:14:02.438
Potem wymyślacie jakiś szalony,

0:14:02.438,0:14:05.946
niedorzeczny obraz,

0:14:05.946,0:14:08.929
aby zapamiętać, że najpierw powiecie

0:14:08.929,0:14:11.721
o tym dziwacznym konkursie.

0:14:11.721,0:14:14.554
Potem wchodzicie do domu,

0:14:14.554,0:14:17.406
i widzicie Ciasteczkowego Potwora

0:14:17.406,0:14:19.293
na Edzie - koniu, który mówi.

0:14:19.293,0:14:20.562
To przypomni wam,

0:14:20.562,0:14:23.736
o waszym kumplu Edzie Cook'u.

0:14:23.736,0:14:26.400
Potem widzicie Britney Spears,

0:14:26.400,0:14:29.212
która przypomni o śmiesznej anegdotce.

0:14:29.212,0:14:30.884
Wchodzicie do kuchni,

0:14:30.884,0:14:32.729
a czwartym tematem

0:14:32.729,0:14:35.667
jest dziwna, roczna podróż;

0:14:35.667,0:14:40.631
przypomni wam o niej kilku przyjaciół.

0:14:40.631,0:14:44.850
Tak oratorzy rzymscy zapamiętywali mowy:

0:14:44.850,0:14:48.244
nie słowo po słowie, bo to męczące,

0:14:48.244,0:14:50.656
ale temat po temacie.

0:14:50.656,0:14:53.563
Angielskie "topic sentence" (zdanie kluczowe)

0:14:53.563,0:14:56.863
pochodzi od greckiego słowa "topos",

0:14:56.863,0:14:58.583
które oznacza "miejsce".

0:14:58.583,0:15:00.150
To pozostałość z czasów,

0:15:00.150,0:15:02.470
kiedy krasomówstwo i retorykę

0:15:02.470,0:15:04.708
pojmowano w taki przestrzenny sposób.

0:15:04.708,0:15:06.645
Wyrażenie "przede wszystkim" określa

0:15:06.645,0:15:10.068
jakby pierwsze miejsce w pałacu pamięci.

0:15:10.068,0:15:12.048
To fascynujące,

0:15:12.048,0:15:13.948
wciągnąłem się w to.

0:15:13.948,0:15:16.696
Byłem na jeszcze kilku konkursach

0:15:16.696,0:15:19.257
i chciałem napisać coś dłuższego

0:15:19.257,0:15:22.550
o tej subkulturze.

0:15:22.550,0:15:24.577
Ale był jeden problem:

0:15:24.577,0:15:27.325
zawody w zapamiętywaniu

0:15:27.325,0:15:31.054
są koszmarnie nudne.

0:15:31.054,0:15:33.660
(Śmiech)

0:15:33.660,0:15:38.210
Jakby grupa osób zdawała maturę.

0:15:38.210,0:15:39.904
Emocje sięgają szczytu,

0:15:39.904,0:15:41.283
gdy ktoś masuje sobie skronie.

0:15:41.283,0:15:44.321
Jako dziennikarz muszę mieć temat.

0:15:44.321,0:15:48.098
W ich umysłach dzieją się niesamowite rzeczy,

0:15:48.098,0:15:50.198
ale nie mam do nich dostępu.

0:15:50.198,0:15:52.917
Aby o tym opowiedzieć,

0:15:52.917,0:15:55.667
muszę wejść w ich skórę.

0:15:55.667,0:15:59.248
I tak każdego ranka przed lekturą gazet

0:15:59.248,0:16:02.083
zacząłem spędzać 15 - 20 minut,

0:16:02.083,0:16:04.604
próbując coś zapamiętać.

0:16:04.604,0:16:06.273
Na przykład wiersz,

0:16:06.273,0:16:08.312
lub nazwiska ze starego rocznika,

0:16:08.312,0:16:10.571
kupionego na pchlim targu.

0:16:10.571,0:16:16.067
To zaskakująco dobra zabawa.

0:16:16.067,0:16:18.145
Zabawa, bo nie chodzi

0:16:18.145,0:16:21.508
o ćwiczenie pamięci,

0:16:21.508,0:16:24.546
lecz o bycie coraz lepszym

0:16:24.546,0:16:26.975
w zmyślaniu tych niedorzecznych

0:16:26.975,0:16:29.869
nieprzyzwoitych,

0:16:29.869,0:16:33.994
i niezapomnianych obrazów.

0:16:33.994,0:16:35.577
Wkręciłem się w to.

0:16:35.577,0:16:42.234
To ja w zestawie zapamiętywacza.

0:16:42.234,0:16:44.200
Para nauszników

0:16:44.200,0:16:47.609
i zaciemnione okulary ochronne

0:16:47.609,0:16:50.282
z dwoma otworkami, bo dekoncentracja

0:16:50.282,0:16:55.608
to największy wróg zapamiętywacza.

0:16:55.608,0:17:01.375
Wróciłem na konkurs, o którym pisałem,

0:17:01.375,0:17:03.481
i wystartowałem w nim.

0:17:03.481,0:17:06.783
Taki dziennikarski eksperyment.

0:17:06.783,0:17:11.304
Dobry epilog do moich badań.

0:17:11.304,0:17:15.042
Jednak przesadziłem

0:17:15.042,0:17:17.779
i wygrałem konkurs,

0:17:17.779,0:17:20.882
a przecież nie o to chodziło.

0:17:20.882,0:17:26.731
(Brawa)

0:17:26.731,0:17:28.436
To fajne,

0:17:28.436,0:17:31.263
umieć zapamiętać przemówienia,

0:17:31.263,0:17:34.357
numery telefonów czy listy zakupów,

0:17:34.357,0:17:37.133
ale nie o to chodzi.

0:17:37.133,0:17:39.331
To są tylko sztuczki.

0:17:39.331,0:17:41.333
Sztuczki, które działają,

0:17:41.333,0:17:44.516
bo są oparte na głównych zasadach

0:17:44.516,0:17:46.292
działania naszego mózgu.

0:17:46.292,0:17:50.244
Nie musicie budować pałaców pamięci,

0:17:50.244,0:17:52.250
ani zapamiętywać talii kart,

0:17:52.250,0:17:54.263
aby skorzystać ze zrozumienia

0:17:54.263,0:17:56.907
pracy umysłu.

0:17:56.907,0:17:58.700
Mówimy o ludziach z dobrą pamięcią tak,

0:17:58.700,0:18:01.000
jakby to był ich dar wrodzony,

0:18:01.000,0:18:02.890
ale tak nie jest.

0:18:02.890,0:18:06.658
Dobrą pamięć się wypracowuje.

0:18:06.658,0:18:10.127
Zapamiętujemy, gdy jesteśmy uważni.

0:18:10.127,0:18:13.333
Zapamiętujemy, gdy coś nas pochłania.

0:18:13.333,0:18:14.854
Zapamiętujemy, kiedy możemy

0:18:14.854,0:18:17.625
uchwycić jakąś wiadomość

0:18:17.625,0:18:19.731
i doświadczyć jej, określić,

0:18:19.731,0:18:22.154
dlaczego ma znaczenie,

0:18:22.169,0:18:25.098
kiedy potrafimy ją tak zmienić,

0:18:25.098,0:18:26.592
że nabiera sensu

0:18:26.592,0:18:28.819
na tle innych spraw w naszej głowie,

0:18:28.819,0:18:34.079
kiedy zmieniamy Piekarzy w piekarzy.

0:18:34.079,0:18:36.505
Pałac pamięci i inne techniki

0:18:36.505,0:18:38.375
to tylko ułatwienia.

0:18:38.375,0:18:40.940
To nawet nie ułatwienia.

0:18:40.940,0:18:44.343
One nas mobilizują.

0:18:44.343,0:18:48.283
Wymuszają głębsze przetwarzanie,

0:18:48.283,0:18:49.804
uważność,

0:18:49.804,0:18:54.032
której zwykle nie ćwiczymy.

0:18:54.032,0:18:56.594
Nie ma ułatwień.

0:18:56.594,0:18:59.450
Tak zapamiętujemy.

0:18:59.450,0:19:03.593
Chciałbym zostawić wam myśl

0:19:03.593,0:19:06.327
którą dostałem od E.P.,

0:19:06.327,0:19:10.125
chorego na amnezję, który zapomniał,

0:19:10.125,0:19:11.615
o problemach z pamięcią.

0:19:11.615,0:19:13.713
Świadomość, że życie

0:19:13.713,0:19:18.750
jest sumą naszych wspomnień.

0:19:18.750,0:19:24.583
Ile z nich chcemy utracić

0:19:24.583,0:19:28.250
z naszego krótkiego życia

0:19:28.250,0:19:35.210
przez zatracenie się w smartfonach,

0:19:35.210,0:19:39.008
przez ignorowanie człowieka,

0:19:39.008,0:19:40.583
który stoi obok i mówi do nas,

0:19:40.583,0:19:42.654
przez lenistwo, brak chęci,

0:19:42.654,0:19:46.344
by głębiej przetwarzać?

0:19:46.344,0:19:48.788
Na własnej skórze poczułem,

0:19:48.788,0:19:52.185
że drzemią w nas

0:19:52.185,0:19:54.188
niesamowite pokłady pamięci.

0:19:54.188,0:19:57.585
Ale jeśli chcecie mieć niezapomniane życie,

0:19:57.585,0:19:59.971
musicie stać się ludźmi,

0:19:59.971,0:20:02.937
którzy pamiętają o pamiętaniu.

0:20:02.937,0:20:04.706
Dziękuję.

0:20:04.706,0:20:07.796
(Brawa)