WEBVTT 00:00:00.461 --> 00:00:04.605 Od ostatnich kilku lat wiele się mówi 00:00:04.605 --> 00:00:06.722 o idei inteligentnego projektu 00:00:06.722 --> 00:00:07.184 i tym, jak on się ma do teorii ewolucji. 00:00:07.184 --> 00:00:10.970 Moim celem w tym filiku nie jest branie udziału w tej dyskusji, 00:00:10.970 --> 00:00:14.580 (która właściwie stała się w wielu kręgach kłótnią). 00:00:14.580 --> 00:00:17.950 Chciałbym tutaj spróbować w pewien sposób 00:00:17.950 --> 00:00:21.505 pogodzić te wszystkie wyobrażenia. 00:00:21.505 --> 00:00:25.710 W idei inteligentnego projektu chodzi o to, 00:00:25.710 --> 00:00:28.110 że w otaczającym nas świecie istnieją rzeczy tak wspaniałe, 00:00:28.110 --> 00:00:31.250 że trudno uwierzyć, że powstały 00:00:31.250 --> 00:00:35.560 dzięki szeregowi przypadkowych procesów. 00:00:35.560 --> 00:00:39.390 Standardowym tego przykładem jest ludzkie oko, 00:00:39.390 --> 00:00:42.130 które jest "urządzeniem" budzącym prawdziwy zachwyt. 00:00:42.130 --> 00:00:45.630 Nieważne, jak określi się oko, czy jest "organem" czy "maszyną", 00:00:45.630 --> 00:00:47.200 potrafi ono robić wiele 00:00:47.200 --> 00:00:48.820 niesamowitych rzeczy. 00:00:48.820 --> 00:00:49.680 Potrafi zmieniać swoją ogniskową. 00:00:49.680 --> 00:00:51.900 Po prostu skupia światło tak, że dobrze widzimy 00:00:51.900 --> 00:00:55.740 i przekazuje obraz do nerwu wzrokowego. A poza tym mamy dwoje oczu, 00:00:55.740 --> 00:00:59.420 więc możemy widzieć streoskopowo. 00:00:59.420 --> 00:01:01.260 Możemy widzieć kolory, a oko dostosowuje się do natężenia światła, 00:01:01.260 --> 00:01:03.850 więc ludzkie oko jest czymś, co budzi naprawdę olbrzymi podziw. 00:01:03.850 --> 00:01:06.500 Więc argument w dyskusji brzmi mniej więcej tak: 00:01:06.500 --> 00:01:09.020 Jak coś takiego mogło powstać w wyniku losowo zachodzących procesów? 00:01:09.020 --> 00:01:10.460 W tym filmiku nie chodzi o prześledzenie ewolucji oka, 00:01:10.460 --> 00:01:13.510 ale zrobię tutaj taką małą adnotację, że ewolucja jest... (przerwał) 00:01:13.510 --> 00:01:17.050 ...i naturalna selekcja. I podoba mi się wyrażenie NATURALNA selekcja 00:01:17.050 --> 00:01:19.140 bo nie mówimy tutaj o procesie 00:01:19.140 --> 00:01:20.680 zachodzącym w sposób aktywny. 00:01:20.680 --> 00:01:22.920 Naturalna selekcja jest procesem zachodzącym w przeciągu eonów 00:01:22.920 --> 00:01:26.710 i w otaczającym nas świecie widzimy dowody na rozwój 00:01:26.710 --> 00:01:31.370 różnych rodzajów oczu. 00:01:31.370 --> 00:01:32.460 Właściwie to istnieją dowody na to, że ludzkie oko nie jest idealne 00:01:32.460 --> 00:01:36.940 i że zdarzają się w nim różne zmiany. 00:01:36.940 --> 00:01:42.970 Chodzi o to, że na przykład niektórzy z nas są krótkowidzami, 00:01:42.970 --> 00:01:45.230 inni dalekowidzami. 00:01:45.230 --> 00:01:45.900 Niektórzy mają astygmatyzm, który pogarsza się z czasem. 00:01:45.900 --> 00:01:48.620 Inni mają zaćmę, więc jest mnóstwo rzeczy, 00:01:48.620 --> 00:01:51.750 które mogą "pójść nie tak" w ludzkim oku. 00:01:51.750 --> 00:01:53.480 Nie mówię tego po to, żeby obalić wcześniejszy argument, chcę tylko pokazać, 00:01:53.480 --> 00:01:56.070 że takie zmiany zachodzą, nawet w czymś, co (jak sądzę) 00:01:56.070 --> 00:02:00.850 jest naprawdę wspaniałym przejawem naszej biologii. 00:02:00.850 --> 00:02:04.320 Jeśli popatrzymy na świat zwierząt, 00:02:04.320 --> 00:02:07.490 zobaczymy dużą różnorodność budowy oczu. 00:02:07.490 --> 00:02:09.139 Na przykład na dnie oceanu żyją ryby, których oczy 00:02:09.139 --> 00:02:13.570 właściwie są czujnikami światła. Mogą tylko wyczuwać 00:02:13.570 --> 00:02:16.410 czy w pobliżu znajduje się 00:02:16.410 --> 00:02:18.780 jakieś światło lub jakieś źródło ciepła. 00:02:18.780 --> 00:02:20.760 i niewiele więcej. Oczy niektórych owadów działają tak samo. 00:02:20.760 --> 00:02:21.950 Na drugim końcu tego spektrum mamy oczy 00:02:21.950 --> 00:02:23.850 o wiele lepsze niż ludzkie, na przykład oczy pewnych gatunków ptaków 00:02:23.850 --> 00:02:26.930 lub oczy pewnych nocnych zwierząt, które widzą w ciemności. 00:02:26.930 --> 00:02:29.650 Na przykład koty - wszystkie koty 00:02:29.650 --> 00:02:34.330 mają w swoich oczach powłokę, która odbija światło 00:02:34.330 --> 00:02:37.080 która pozwala im na o wiele lepsze widzenie w ciemności, 00:02:37.080 --> 00:02:39.570 więc pod tym względem są lepsze niż ludzie, potrafią widzieć w nocy tak dobrze, 00:02:39.570 --> 00:02:41.710 jak ludzie widzą w dzień. 00:02:41.710 --> 00:02:43.090 Niektóre ptaki mogą widzieć z o wiele większą wyraźnością 00:02:43.090 --> 00:02:47.070 na dużo większą odległość niż ludzie, 00:02:47.070 --> 00:02:49.750 więc nie ma czegoś takiego, jak "idealne oko". 00:02:49.750 --> 00:02:51.490 Wejdę tu trochę w argumenty teologiczne. 00:02:51.490 --> 00:02:53.750 Ci, którzy oglądają moje filmiki wiedzą, 00:02:53.750 --> 00:02:55.800 że raczej trzymam się z daleka od kłótni na tematy teologiczne 00:02:55.800 --> 00:02:58.380 chociaż w mógłbym w zasadzie zrobić całą "filozoficzną playlistę", 00:02:58.380 --> 00:03:01.640 ale chciałbym być bardzo ostrożny, tak, żeby nie urazić 00:03:01.640 --> 00:03:05.520 niczyich uczuć, bo to naprawdę, naprawdę, naprawdę 00:03:05.520 --> 00:03:07.330 nie jest moim zamiarem. 00:03:07.330 --> 00:03:10.100 Chcę tylko powiedzieć: jeśli wierzysz w Boga 00:03:10.100 --> 00:03:13.440 (nie będę zajmował stanowiska na temat Boga w tym filmiku) 00:03:13.440 --> 00:03:16.310 to powiedziałbym, że do pewnego stopnia 00:03:16.310 --> 00:03:23.030 mówienie, że to ludzkie oko... jest jakby lekceważeniem 00:03:23.030 --> 00:03:26.640 Wszechmogącego, to przypisywanie zbyt wielkiej wagi 00:03:26.640 --> 00:03:30.850 nam jako jednostkom. 00:03:30.850 --> 00:03:32.100 Zawsze myślałem, że w religii....i w nauce właściwie też... 00:03:32.100 --> 00:03:37.430 Właściwie to we wszystkim. 00:03:37.430 --> 00:03:38.530 Myślałem zawsze, że powinniśmy być skromni i świadomi, 00:03:38.530 --> 00:03:41.480 że jako ludzie...naprawdę, TO nie jest doskonałe, 00:03:41.480 --> 00:03:44.950 i mówienie, że to jest najlepsza rzecz, jaką idealny byt, 00:03:44.950 --> 00:03:51.050 albo wszechmogący byt 00:03:51.050 --> 00:03:54.220 mógł stworzyć jest jego lekceważeniem. 00:03:54.220 --> 00:03:57.330 Dam wam jeszcze jeden przykład. 00:03:57.330 --> 00:03:58.960 Dam wam jeszcze jeden przykład, przypnę na tę okazję 00:03:58.960 --> 00:04:01.600 moją "odznakę inżyniera". 00:04:01.600 --> 00:04:02.460 Powtarzam, żeby to było zupełnie jasne: 00:04:02.460 --> 00:04:03.670 moim celem w tym filmiku nie jest powiedzenie : hej, no, wiesz, 00:04:03.670 --> 00:04:07.950 ewolucja, losowe procesy, samo z siebie, 00:04:07.950 --> 00:04:11.130 Bóg nie istnieje, musisz się z tym pogodzić. 00:04:11.130 --> 00:04:12.850 Nie to chcę powiedzieć. 00:04:12.850 --> 00:04:13.820 Twierdzę coś dokładnie przeciwnego - że wiara w Boga... 00:04:13.820 --> 00:04:18.160 ... wiara w wszechobecnego, 00:04:18.160 --> 00:04:23.370 wszechmogącego Boga nie jest wiarą w Boga, który 00:04:23.370 --> 00:04:27.300 projektuje detale, który projektuje każdy detal. 00:04:27.300 --> 00:04:31.510 Co więcej, ten brak doskonałości, który widzimy 00:04:31.510 --> 00:04:33.640 wokół nas....zwłaszcza, że widzimy wariacje, 00:04:33.640 --> 00:04:36.790 które zostały wybrane do pewnych celów. 00:04:36.790 --> 00:04:38.420 I nie możemy się skupiać tylko na oku. 00:04:38.420 --> 00:04:39.950 Musielibyśmy skupić się też na wirusach i różnych rodzajach raka 00:04:39.950 --> 00:04:42.160 i to musiałoby świadczyć o Bogu, 00:04:42.160 --> 00:04:46.460 który zaplanowuje jedną z każdej wersji każdej sekwencji DNA, jaką znamy, 00:04:46.460 --> 00:04:50.990 ponieważ jeśli ktoś mówi o wymyśleniu oka wiemy, że 00:04:50.990 --> 00:04:54.790 oko nie jest produktem ubocznym DNA i wiemy też, że DNA 00:04:54.790 --> 00:04:59.220 jest sekwencją par aminokwasów: A T G C A i tak dalej, 00:04:59.220 --> 00:05:04.950 tych par są miliony 00:05:04.950 --> 00:05:07.240 Więc mówiąc o projekcie, mówilibyśmy 00:05:07.240 --> 00:05:09.970 dosłownie o projektowaniu sekwencji. 00:05:09.970 --> 00:05:12.550 I wiemy nawet, że jeśli chodzi o duża część tej sekwencji, 00:05:12.550 --> 00:05:14.490 jest w niej nieco bałaganu. 00:05:14.490 --> 00:05:15.230 Wiemy, że duża jej część pochodzi od prymitywnych wirusów 00:05:15.230 --> 00:05:18.210 gdzieś z naszej zamierzchłej przeszłości. 00:05:18.210 --> 00:05:18.890 Więc moim zdaniem, żeby uwierzyć, że istnieje Wszechmogący, 00:05:18.890 --> 00:05:22.800 musimy zobaczyć system, który bazuje na 00:05:22.800 --> 00:05:30.380 bardzo prostych i eleganckich, prymarnych ideach, jak na przykład 00:05:30.380 --> 00:05:44.410 naturalna selekcja i wariacje (które w odniesieniu do DNA nazywamy mutacjami), 00:05:44.410 --> 00:05:50.050 prawa fizyki i chemii. 00:05:50.050 --> 00:05:53.350 Zobaczyć, że z tych prostych, eleganckich idei 00:05:53.350 --> 00:05:58.090 rodzi się złożoność. 00:05:58.090 --> 00:06:03.350 Tak brzmi jedna z idei, i w sumie za tym opowiada się ewolucja, to znaczy 00:06:03.350 --> 00:06:05.540 że nasz wszechświat i cały ten złożony świat, złożone otoczenie, 00:06:05.540 --> 00:06:10.700 bazuje na tych 00:06:10.700 --> 00:06:14.560 bardzo podstawowych, prostych, pięknych ideach. 00:06:14.560 --> 00:06:18.750 Z nich pochodzi złożoność, która jest naprawdę, 00:06:18.750 --> 00:06:20.730 naprawdę, naprawdę zachwycająca. 00:06:20.730 --> 00:06:23.060 Moim zdaniem właśnie za tym przemawia ewolucja. 00:06:23.060 --> 00:06:26.030 I moim zdaniem, nawet jeśli jestem inżynierem, 00:06:26.030 --> 00:06:30.070 to wszystko przemawia za 00:06:30.070 --> 00:06:31.930 nadnaturalnym pochodzeniem planu 00:06:31.930 --> 00:06:34.165 Za bardziej skomplikowanym planem. 00:06:34.165 --> 00:06:37.620 (pisze) 00:06:37.620 --> 00:06:43.330 Więc cały ten filmik i cała ta kwesta dotyczy tego, że 00:06:43.330 --> 00:06:46.210 jeśli ktoś wierzy w jakiegoś Boga (jak wiecie nie zamierzam) 00:06:46.210 --> 00:06:51.860 (zajmować tutaj żadnej ze stron w tej kwestii) i jest to Bóg, który 00:06:51.860 --> 00:06:58.060 jest wszechmogący, tworzy piękno i elegancję, to wtedy 00:06:58.060 --> 00:07:01.670 cała ta idea praw fizyki i chemii i naturalnej selekcji, 00:07:01.670 --> 00:07:03.910 która jest naprawdę - wiecie, bo kiedy mówiłem 00:07:03.910 --> 00:07:05.800 o selekcji naturalnej w moim ostatnim filmiku, to wydawało mi się, 00:07:05.800 --> 00:07:08.900 że zgodzicie się ze mną, że przemawia ona do zdrowego rozsądku. 00:07:08.900 --> 00:07:14.290 Ale tutaj mówimy o bardziej skomplikowanym planie, 00:07:14.290 --> 00:07:19.160 który przemawia za artyzmem jego twórcy, a nie za projektowaniem 00:07:19.160 --> 00:07:20.150 każdej z tych jednostek oddzielnie. 00:07:20.150 --> 00:07:22.100 A co jest jeszcze bardziej głębokie w tym projekcie to to, że 00:07:22.100 --> 00:07:24.970 potrafi się on adaptować. 00:07:24.970 --> 00:07:29.070 Jeśli otoczenie zmusza do czegoś, to wtedy konkretne 00:07:29.070 --> 00:07:32.420 wariacje stają się częstsze. 00:07:32.420 --> 00:07:35.930 I to dążenie do perfekcji się nigdy nie zmienia, 00:07:35.930 --> 00:07:40.140 nic tutaj nie może zostać wskazane jako przykład 00:07:40.140 --> 00:07:41.830 najwyższej doskonałości, jaka może zostać osiągnięta w projekcie. 00:07:41.830 --> 00:07:44.480 Projekt wciąż... nie chcę powiedzieć, że staje się lepszy, ale 00:07:44.480 --> 00:07:47.650 ale wszystko bez przerwy staje się coraz bardziej dopasowane do swojego otoczenia, 00:07:47.650 --> 00:07:50.840 wciąż się zmieniając, i dla mnie to znaczy, że projekt staje się lepszy. 00:07:50.840 --> 00:07:53.250 Podążając za tą myślą, a chcę to wszystko bardzo prosto wytłumaczyć... 00:07:53.250 --> 00:07:53.970 Cała ta idea polega na zwiększeniu standardu tego, 00:07:53.970 --> 00:07:57.460 czego moglibyśmy się spodziewać po projekcie. 00:07:57.460 --> 00:07:59.230 Chodzi o pokazanie innych punktów czy miejsc 00:07:59.230 --> 00:08:02.290 w naukowym czy matematycznym świecie, gdzie ta idea się pojawia. 00:08:02.290 --> 00:08:05.310 . 00:08:05.310 --> 00:08:08.900 A najlepszym przykładem tego, jaki znam, są fraktale. 00:08:08.900 --> 00:08:11.850 Wielu z was pewnie już to widziała, to jest 00:08:11.850 --> 00:08:14.610 zbiór Mandelbrota, bardzo słynny zbiór fraktali. 00:08:14.610 --> 00:08:16.230 Jest to struktura nieskończenie złożona. 00:08:16.230 --> 00:08:20.580 Można bez przerwy przybliżać zbiór Mandelbrota w dowolnym miejscu, 00:08:20.580 --> 00:08:23.370 a kiedy się go oddali, staje się nieskończenie złożony i można go nieskończenie eksplorować. 00:08:23.370 --> 00:08:26.940 Ale prawdziwe jego piękno leży w tym, że można go opisać 00:08:26.940 --> 00:08:30.870 jednym równaniem, jednym prawie 00:08:30.870 --> 00:08:34.360 szokująco prostym równaniem, które brzmi: 00:08:34.360 --> 00:08:40.409 kolejne 'z' jest równe poprzedniemu 'z' do kwadratu plus 1. 00:08:40.409 --> 00:08:45.340 Pewnie teraz myślicie: Sal, zacząłeś mówić o inteligentnym projekcie 00:08:45.340 --> 00:08:47.080 i ewolucji i tak dalej, 00:08:47.080 --> 00:08:50.070 dlaczego nagle zacząłeś mówić o fraktalach? 00:08:50.070 --> 00:08:52.500 Chodzi mi tutaj o to, że gdybym miał dwóch 00:08:52.500 --> 00:08:57.340 projektantów i jeden z nich postanowiłby narysować ten właśnie 00:08:57.340 --> 00:09:01.280 fraktal i powiedzieć: wiesz, to zrobię na brązowo, 00:09:01.280 --> 00:09:03.710 a to na niebiesko, 00:09:03.710 --> 00:09:05.620 a tutaj narysuję kółko z innymi kółkami, 00:09:05.620 --> 00:09:07.950 pomyślelibyście, że jest wspaniałym rysownikiem. 00:09:07.950 --> 00:09:10.430 Na przykład gdybyście cofnęli się w czasie o 300 lat 00:09:10.430 --> 00:09:15.590 i pokazalibyście to komuś wtedy, to powiedziałby, że to jest 00:09:15.590 --> 00:09:17.920 najwspanialszy projekt, jaki ktokolwiek kiedykolwiek mógł wymyślić, 00:09:17.920 --> 00:09:21.380 bo jest tak nieskończenie złożony. 00:09:21.380 --> 00:09:23.780 Ale teraz wiemy, że to może zostać w całości opisane 00:09:23.780 --> 00:09:27.150 przez to jedno proste równanie. 00:09:27.150 --> 00:09:29.880 Dla tych, których to interesuje: w równaniu chodzi o to, że 00:09:29.880 --> 00:09:32.020 to jest płaszczyzna zespolona i zaczyna się od zera.... 00:09:32.020 --> 00:09:37.170 przepraszam, nie plus 1, plus c. 00:09:37.170 --> 00:09:39.890 To musi być jasne, 00:09:39.890 --> 00:09:41.020 w tym równaniu jest plus c. 00:09:41.020 --> 00:09:43.170 Więc dla każdego punktu na płaszczyźnie zespolonej, 00:09:43.170 --> 00:09:45.990 podstawiasz ten punkt za c, 00:09:45.990 --> 00:09:50.850 i potem zaczynasz od zera i ciągle to robisz, więc 00:09:50.850 --> 00:09:51.360 zero do kwadratu plus ta liczba złożona, 00:09:51.360 --> 00:09:53.860 . 00:09:53.860 --> 00:09:55.100 równa się to. 00:09:55.100 --> 00:09:57.230 Potem podstawiasz to tutaj i podnosisz do kwadratu 00:09:57.230 --> 00:09:59.290 tę liczbę i tak dalej, 00:09:59.290 --> 00:10:01.050 bez końca. 00:10:01.050 --> 00:10:05.110 Okazuje się, że niektóre liczby nie zbliżają się do nieskończoności. 00:10:05.110 --> 00:10:06.520 Te liczby są zaznaczone na czarno. 00:10:06.520 --> 00:10:08.860 Uważa się je za część zbioru Mandelbrota. 00:10:08.860 --> 00:10:12.790 A liczby, które zbliżają się do nieskończoności w miarę, jak powtarza się wykonywanie tego działania 00:10:12.790 --> 00:10:16.130 zostały pokolorowane na podstawie tego, jak szybko 00:10:16.130 --> 00:10:20.800 zbliżają się do nieskończoności i to tworzy ten nieskończenie piękny 00:10:20.800 --> 00:10:22.640 i złożony wzór. 00:10:22.640 --> 00:10:26.190 I gdybyście mieli stwierdzić, jaki projekt jest najbardziej złożony i głęboki 00:10:26.190 --> 00:10:29.640 (możecie spytać o to każdego inżyniera), moim zdaniem to jest 00:10:29.640 --> 00:10:30.840 najgłębszy projekt. 00:10:30.840 --> 00:10:34.610 Bo jest prosty i elegancji, ale opisuje 00:10:34.610 --> 00:10:38.100 coś nieskończenie złożonego. 00:10:38.100 --> 00:10:40.580 Nie skupia się na szczegółach, skupia się 00:10:40.580 --> 00:10:42.000 na czymś, co można nazwać metapoziomem. 00:10:42.000 --> 00:10:47.280 Skupia się na stworzeniu idei, której to jest 00:10:47.280 --> 00:10:48.270 tylko przykładem. 00:10:48.270 --> 00:10:55.680 Prawdopodobnie to jest filmik, w którym najbardziej odbiegam 00:10:55.680 --> 00:10:59.690 od nauki jako takiej i może skupiam się nieco 00:10:59.690 --> 00:11:01.260 bardziej na czymś trochę 00:11:01.260 --> 00:11:03.610 metafizycznym i zachwycającym. 00:11:03.610 --> 00:11:06.290 Ale moim celem tutaj jest pokazanie mojej idei 00:11:06.290 --> 00:11:08.440 na temat tego, jak można pogodzić te poglądy. 00:11:08.440 --> 00:11:13.350 Ewolucja i jej losowość nie przemawia za tym, że 00:11:13.350 --> 00:11:15.280 wszechświat istnieje bez Boga, chociaż nie zamierzam tutaj 00:11:15.280 --> 00:11:16.290 zajmować na ten temat stanowiska. 00:11:16.290 --> 00:11:20.930 Moim zdaniem to przemawia za głębszym rozumieniem Boga. 00:11:20.930 --> 00:11:27.170 Tak więc wybaczcie mi za pozwolenie sobie na to i chcę, żeby było jasne, 00:11:27.170 --> 00:11:29.710 że nie chcę obrazić niczyich uczuć, 00:11:29.710 --> 00:11:31.910 ale naprawdę chciałem pokazać tutaj 00:11:31.910 --> 00:11:33.700 moją ideę. 00:11:33.700 --> 00:11:35.440 Do zobaczenia w następnym filmiku.